Φεύγει από την Ευρώπη η ενεργοβόρα βιομηχανία – Πτώση της ζήτησης ρεύματος από επιχειρήσεις έντασης ενέργειας

Ναταλία Κοντώση

Φρένο στην παγκόσμια ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας προβλέπει για φέτος ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (IEA). Ειδικότερα για την Ευρώπη η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας αναμένεται να μειωθεί το 2023 για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, πέφτοντας στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων δύο δεκαετιών. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ

Η ζήτηση αναμένεται να σημειώσει πτώση 3% το 2023, αφού ήδη υποχώρησε 3% το 2022.

Η έθεση διαπιστώνει επίσης ότι οι ενεργοβόρες βιομηχανίες της Ευρώπης δεν έχουν ανακάμψει ακόμη από την περσινή πτώση της παραγωγής, όπως αποδεικνύεται από την εντυπωσιακή πτώση 6% σε ετήσια βάση στη συνολική ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ κατά το πρώτο εξάμηνο του 2023.

Η επίδραση του καιρού

Ο διεθνής οργανισμός υπενθυμίζει στη έκθεσή του ότι, πρόσφατη ανάλυση αναφορικά με τη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας στην ΕΕ το 2022, κατέδειξε ότι ο καιρός είχε πιο περιορισμένη επίδραση από τις αρχικές εκτιμήσεις, καθώς ο εξαιρετικά ήπιος χειμώνας αντισταθμίστηκε εν μέρει από πρόσθετες ανάγκες ψύξης κατά τη διάρκεια του θερμότερου καλοκαιριού.

Τονίζει μάλιστα, ότι το μεγαλύτερο μέρος οφείλεται σε παράγοντες που δεν σχετίζονται με τον καιρό, με σχεδόν τα δύο τρίτα της καθαρής μείωσης της ζήτησης να εκτιμάται ότι οφείλεται στην πτώση της ζήτησης από τις βιομηχανίες έντασης ενέργειας εν μέσω των υψηλών τιμών.

Σημαντικό ρόλο έπαιξαν επίσης οι αλλαγές συμπεριφοράς στους τομείς της κατοικίας και των υπηρεσιών, η εθελοντική εξοικονόμηση ενέργειας, τα ζητήματα προσιτής τιμής και μια ποικιλία βελτιώσεων στην απόδοση.

Ποιες βιομηχανίες επηρεάστηκαν

Σημειώνεται ωστόσο ότι πολλές βιομηχανίες έντασης ενέργειας μείωσαν ή διέκοψαν την παραγωγή τους το 2022.

Σύμφωνα με την ΙΕΑ, μεταξύ των τομέων έντασης ενέργειας που μείωσαν σημαντικά την παραγωγή το 2022 λόγω παύσης λειτουργίας εργοστασίων και περικοπών παραγωγής ήταν το πρωτογενές αλουμίνιο (-12%), ο ακατέργαστος χάλυβας (-10%), το χαρτί (- 6%) και τα χημικά (-5%).

Η μείωση της εγχώριας παραγωγής χημικών οδήγησε στην Ευρώπη να γίνει καθαρός εισαγωγέας χημικών το 2022, καθώς βασικοί παράγοντες του κλάδου όπως η BASF και η OCI μείωσαν την παραγωγή στην περιοχή.

Η βιομηχανία λιπασμάτων καταγράφει επίσης απότομη μείωση με μεγάλους ευρωπαίους παραγωγούς όπως η Yara και η Grupa Azoty να περιορίζουν την παραγωγή αμμωνίας, ουρίας, νιτρικών αλάτων και λιπασμάτων NPK (άζωτο, φώσφορο και κάλιο).

Η παραγωγή χάλυβα στην Ευρώπη έχει μειωθεί σημαντικά καθώς εταιρείες όπως η ArcelorMittal έκλεισαν προσωρινά τους φούρνους στη Γαλλία, την Πολωνία, την Ισπανία και τη Γερμανία.

Οι παραγωγοί αλουμινίου έχουν πληγεί σοβαρά από τις αυξημένες τιμές ηλεκτρικής ενέργειας δεδομένης της έντασης ηλεκτρικής ενέργειας του κλάδου, με αρκετές εταιρείες όπως η Speira GmbH και η Alro να μειώνουν την παραγωγή.

Η τάση συνεχίζεται και 2023

Όπως αναφέρεται στην έκθεση, το πρώτο εξάμηνο του 2023, ο καιρός είχε περιορισμένο αντίκτυπο στην εντυπωσιακή πτώση 6% σε ετήσια βάση της συνολικής ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη. Κι αυτό καθώς ο πιο ήπιος Ιανουάριος αντισταθμίστηκε σε μεγάλο βαθμό από έναν πιο κρύο Φεβρουάριο.

Κατά συνέπεια, οι κύριοι παράγοντες της πτώσης το πρώτο εξάμηνο του 2023 ήταν παράγοντες που δεν σχετίζονται με τις καιρικές συνθήκες, παρά το γεγονός ότι οι τιμές χονδρικής υποχώρησαν από τα υψηλά ρεκόρ τους.

Οι αναλυτές της ΙΕΑ, υπογραμμίζουν ότι ορισμένες εταιρείες στη βιομηχανία χάλυβα άρχισαν να αντιστρέφουν τις περικοπές τους που είχαν εφαρμοστεί το 2022. Ωστόσο, σε τομείς όπως το αλουμίνιο, οι προσωρινές περικοπές παραγωγής ακολουθήθηκαν από οριστικό κλείσιμο. Παραγωγοί όπως η Talum και η Slovalco είναι δύο παραδείγματα εταιρειών που σταμάτησαν οριστικά την παραγωγή πρωτογενές αλουμίνιο.

Σε σταυροδρόμι

Σύμφωνα με την ΙΕΑ, το μέλλον της βιομηχανίας έντασης ενέργειας της ΕΕ βρίσκεται σε σταυροδρόμι.

Εν μέσω του αυξανόμενου ενεργειακού κόστους, η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται σε μια κρίσιμη συγκυρία για να αποφασίσει την πορεία δράσης της όσον αφορά τις βιομηχανίες έντασης ενέργειας.

Μεταξύ των επιλογών θα ήταν η ελάχιστη βοήθεια, η οποία θα απαιτούσε μια στροφή σε μια οικονομία αγαθών υψηλής αξίας, αλλά θα αυξήσει επίσης την ευαλωτότητα στις γεωπολιτικές εντάσεις.

Μια στοχευμένη στρατηγική βοήθειας θα μπορούσε να προσφέρει δημοσιονομική σύνεση, διατηρώντας παράλληλα τον έλεγχο σε βασικούς τομείς.

Μια άλλη επιλογή συνεπάγεται την εκτεταμένη υποστήριξη μέσω επιδοτήσεων τιμών ενέργειας, διατηρώντας τη βιομηχανία και τις θέσεις εργασίας, αλλά επιβαρύνοντας καταναλωτές και φορολογούμενους και απαιτώντας μια μακροπρόθεσμη δέσμευση.

Τέλος, η ΕΕ θα μπορούσε να ενισχύσει τις προσπάθειες απαλλαγής από τον άνθρακα και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας για την τροφοδοσία της πράσινης βαριάς βιομηχανίας, η οποία θα ήταν σύμφωνη με τους κλιματικούς στόχους της, αλλά προϋποθέτει θα επιφέρει σημαντικό αρχικό κόστος.

«Δεν υπάρχει εύκολος δρόμος προς τα εμπρός, καθώς κάθε επιλογή έρχεται με τις δικές της προκλήσεις και πιθανά οφέλη» καταλήγει η έκθεση της ΙΕΑ.
---------------------