Πώς οι αγρότες άλλαξαν το πολιτικό σκηνικό στην Ολλανδία

Κ. Χαροκόπος

Οι περισσότερες αναλύσεις σχετικά με τα αποτελέσματα των ολλανδικών εκλογών και την επέλαση του ακροδεξιού κόμματος PVV «Party for Freedom» και του Geert Wilders, εστιάζουν στα ρατσιστικό και αντιμεταναστευτικό κύμα, που βρήκε πολιτική έκφραση μέσα από την ψήφο των Ολλανδών. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ

Και σε αυτό έχουν δίκιο. Η εκτόξευση των ποσοστών του PVV από το 10,88% του 2021, στο 23,7% σήμερα, μαζί με τον υπερδιπλασιασμό των κοινοβουλευτικών εδρών του από τις 17 στις 37, έχει βαθιές πολιτικές ρίζες. Δεν είναι δε τυχαίο το γεγονός, ότι το PVV κέρδισε σχεδόν 4 ποσοστιαίες μονάδες αμέσως μετά την 7η Οκτωβρίου με τη δολοφονική επίθεση των τρομοκρατών της Χαμάς στο έδαφος του Ισραήλ και την απάντηση των Ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων στη Λωρίδα της Γάζας.

Οι Ολλανδοί ψηφοφόροι, στράφηκαν ακόμα περισσότερο προς το PVV, όταν είδαν τους δρόμους των πόλεων τους να κατακλύζονται από μετανάστες που υποστήριζαν τη Χαμάς και εκδήλωναν το μίσος τους προς τη Δύση, που τους φιλοξενεί.

Ποια κόμματα κέρδισαν και ποια κόμματα έχασαν στις εκλογές; 

Το κεντροαριστερός συνασπισμός GL/PvdA του Frans Timmemans είδε τις δυνάμεις του να αυξάνονται από το 10,88% στο 15,5%. 

Το VVD του προηγούμενου πρωθυπουργού Mark Rutte και της νέας αρχηγού Dilan Yeşilgöz-Zegerius, που είναι τουρκικής καταγωγής, υπέστη σαφέστατη ήττα. 

Οι φιλελεύθεροι του D66 συνετρίβησαν. 

Το Χριστιανοδημοκρατικό κόμμα CDA ρευστοποιήθηκε και οι ψηφοφόροι του κατευθύνθηκαν τόσο στο νέο κόμμα NSC που πήρε 12,8%, όσο και στο αγροτικό κόμμα ΒΒΒ που εξαπλασίασε τον αριθμό των κοινοβουλευτικών εδρών του.

Όλες αυτές οι μετακινήσεις έχουν και βαθιά οικονομικά αίτια. Στις αρχές του 2022 η ολλανδική κυβέρνηση είχε παρουσιάσει ένα σχέδιο που αποσκοπούσε στη μείωση του αριθμού των εκτρεφόμενων ζώων στη χώρα και τη μεταφορά του μεγαλύτερου μέρους της κτηνοτροφικής δραστηριότητας στην Ιβηρική χερσόνησο. Αιτία, οι υπερβολικές ποσότητες αζώτου που απελευθερώνει η εκτροφή αγελάδων και χοίρων. 

Η κυβέρνηση είχε κερδίσει τη στήριξη του κοινοβουλίου για το σχέδιο της. Μια νέα περιβαλλοντολογική νομοθεσία είχε επικυρώσει ένα πλάνο σύμφωνα με το οποίο μέχρι το 2030, τουλάχιστον οι μισές από τις προστατευόμενες φυσικές περιοχές της χώρας, θα πρέπει να παρουσιάζουν χαμηλά επίπεδα αζώτου.

Στην Ολλανδία σήμερα εκτρέφονται πάνω από 3,8 εκατ. αγελάδες, 12 εκατ. χοίροι και 102 εκατ. πτηνά και είναι η υπ’ αριθμόν 1 ευρωπαϊκή χώρα σε εξαγωγές κρέατος. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat στην Ολλανδία υπάρχουν πέντε φορές περισσότερα βοοειδή ανά εκτάριο καλλιεργήσιμης γης, από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Με αποτέλεσμα η Ολλανδία να είναι η δεύτερη μεγαλύτερη εξαγωγική χώρα αγροτικών προϊόντων στον κόσμο, πίσω από τις ΗΠΑ. 

Οι Ολλανδοί κτηνοτρόφοι έχουν ζητήσει περισσότερο χρόνο, για τη μεταβατική αυτή περίοδο. Το πρόγραμμα θα ξεκινούσε σε εθελοντική βάση, δίδοντας έμφαση στις αποζημιώσεις αρχικού ύψους 1,5 δισ. ευρώ και συνολικού ύψους 25 δισ. ευρώ, όμως σταδιακά θα οδηγήσει και σε αναγκαστικές απαλλοτριώσεις, εφόσον δεν υπάρχει ανταπόκριση, προκειμένου να επιτευχθεί ο προκαθορισμένος στόχος.

Τα τελευταία τρία χρόνια η κυβέρνηση της Ολλανδίας πιέζει τους 40.000 αγρότες να εγκαταλείψουν τις εκμεταλλεύσεις τους, προκειμένου να εφαρμόσει το ευρωπαϊκό σχέδιο για μείωση των εκπομπών αζώτου των αγροκτημάτων κατά 50% έως το 2030. Ο αριθμός των αγροκτημάτων που έφτανε τα 16.000 το 2018, θα πρέπει να μειωθεί στα 10.600 μέχρι το 2030.

Οι Ολλανδοί κτηνοτρόφοι έχουν κερδίσει τη συσπείρωση όλων των αγροτών από τη χώρα τους, ακόμα και από άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Και δεν είναι λίγοι οι πολιτικοί αναλυτές που εκτιμούν ότι οι διακοπείσες διαπραγματεύσεις για την περιβαλλοντική πολιτική των γεωργικών εκμεταλλεύσεων ανάμεσα στην κυβέρνηση και τους κτηνοτρόφους, οδήγησαν στην κατάρρευση του κυβερνητικού συνασπισμού τον Ιούλιο.

Σαν αποτέλεσμα το αίτημα της εξαίρεσης της Ολλανδικής κτηνοτροφίας από την πράσινη ατζέντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το άζωτο, εκτιμάται ότι υπερίσχυσε του αιτήματος για τον περιορισμό του αριθμού των αιτούντων άσυλο που επιτρέπεται να παραμείνουν στη χώρα. 

Αμφότερα τα αιτήματα, αποτέλεσαν τα σημεία κλειδιά των εκλογών, που έφεραν το νέο κεντροδεξιό κόμμα NSC “New Social Contract” του Pieter Omtzigt στο 12,8% με κοινοβουλευτική δύναμη 20 βουλευτών, το αγροτικό κόμμα ΒΒΒ «BoerBurgerBeweging» της δημοσιογράφου Caroline Ann Maria van der Plas στο 4,7% με 7 βουλευτές και το νικητή PVV στο 23,7% που έχει θέσει στην ατζέντα του ακόμα και το «Nexit» (Nederlands Exit), δηλαδή την έξοδο της Ολλανδίας από τον Ευρωπαϊκή Ένωση. Βέβαια, το Nexit δε φαίνεται να συγκεντρώνει σε καμιά δημοσκόπηση ποσοστά μεγαλύτερα του 30%.

Δεν είναι αδιάφορα τα εκλογικά αποτελέσματα στην Ολλανδία. Μιλάμε για τη 5η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για ένα στιβαρό τραπεζικό και εμπορικό κέντρο, για τον ευρωπαϊκό ερευνητικό και ακαδημαϊκό πυρήνα και για το ευρωπαϊκό κέντρο τεχνολογίας. 

===============

Σχόλια