Project Phoenix: Πώς η Αμερική προωθεί τα ενεργειακά της συμφέροντα στην Ευρώπη – Μετά τον «καταιγισμό» LNG, τώρα και τα πυρηνικά
Ναταλία Κοντώση
«Μην σπαταλάτε ποτέ μια καλή κρίση». Η περίφημη έκφραση που αποδίδεται στον Ουίνστον Τσόρτσιλ μάλλον συμπυκνώνει καλύτερα την απάντηση της Αμερικής στην ενεργειακή κρίση που έχει κυριεύσει την Ευρώπη τα τελευταία δύο χρόνια. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ
Τα στοιχεία μιλούν από μόνα τους. Οι ΗΠΑ έγιναν ο μεγαλύτερος εξαγωγέας υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) στον κόσμο πέρυσι, καλύπτοντας σε μεγάλο βαθμό το κενό που άφησε η Ρωσία, της οποίας οι εξαγωγές φυσικού αερίου στην Ευρώπη περιορίστηκαν μετά τις οικονομικές κυρώσεις που επιβλήθηκαν στη Μόσχα για τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Ταυτόχρονα, η Ευρώπη έγινε επίσης ο βασικός προορισμός για τις αμερικανικές εξαγωγές LNG, αντιπροσωπεύοντας το 64% του συνόλου το 2022 , σύμφωνα με την Υπηρεσία Ενεργειακών Πληροφοριών των ΗΠΑ, από 23% το προηγούμενο έτος.
Τώρα, η Αμερική επιδιώκει να επαναλάβει αυτήν την ιστορία επιτυχίας στον τομέα της πυρηνικής ενέργειας πιέζοντας για την παράδοση μικρών αρθρωτών αντιδραστήρων – ή SMRs – κατασκευής ΗΠΑ στην Ανατολική Ευρώπη.
Όπως γράφει το Euroactiv, δεν υπάρχουν ακόμη SMR σε λειτουργία σε ολόκληρο τον κόσμο, αλλά η τεχνολογία θεωρείται πολλά υποσχόμενη και παρουσιάστηκε στον νόμο Net-Zero Industry Act της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που κατατέθηκε τον περασμένο Μάρτιο.
Το κύριο πλεονέκτημά τους είναι ότι μπορούν να συναρμολογηθούν στο εργοστάσιο και να παραδοθούν οπουδήποτε στον κόσμο, ακόμη και σε απομακρυσμένες περιοχές με περιορισμένη κάλυψη δικτύου.
Αρκετές εταιρείες έχουν αναπτύξει ιδέες SMR, συμπεριλαμβανομένης της γαλλικής Nuward, θυγατρικής της κρατικής εταιρείας κοινής ωφέλειας EDF, και της NuScale με έδρα τις ΗΠΑ.
Στην Ανατολική Ευρώπη
Αλλά οι ΗΠΑ είναι πιο γρήγορες και πιο αποφασιστικές από την Ευρωπαϊκή Ένωση όσον αφορά την εμπορία SMR σε πιθανούς αγοραστές στην Ανατολική Ευρώπη.
Κατά τη διάρκεια μιας συνόδου κορυφής στο Βουκουρέστι τον περασμένο μήνα, ο Βοηθός Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζέφρι Πάιατ αναφέρθηκε στην «πολιτική πυρηνική συμμαχία της χώρας του με τη Ρουμανία», τονίζοντας τα σχέδια για την κατασκευή ενός μικρού αρθρωτού αντιδραστήρα εκεί μέχρι το 2029.
Ομοίως, οι ΗΠΑ βρίσκονται σε συνομιλίες με την Τσεχία για την ανάπτυξη ενός αμερικανικού SMR εκεί «στα τέλη της δεκαετίας του 2020», είπε ο Πάιατ, νωρίτερα από την ημερομηνία του 2032 που είχε αρχικά προβλεφθεί από την Πράγα.
«Project Phoenix»
Τα έργα SMR της Τσεχίας και της Ρουμανίας αποτελούν μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου των ΗΠΑ, που ονομάζεται «Project Phoenix», το οποίο στοχεύει στην αντικατάσταση των ρυπογόνων σταθμών ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη με SMR αμερικανικής κατασκευής.
Η Σλοβακία και η Πολωνία επιλέχθηκαν επίσης για να λάβουν μέρος στο Project Phoenix, ανακοίνωσαν οι ΗΠΑ στις 7 Σεπτεμβρίου .
Το Project Phoenix ανακοινώθηκε για πρώτη φορά στη σύνοδο κορυφής των Ηνωμένων Εθνών για το κλίμα COP27 πέρυσι από τον John Kerry, τον ειδικό απεσταλμένο των ΗΠΑ για την κλιματική αλλαγή.
Όμως ο Πάιατ αναγνώρισε ότι το εν λόγω project υπερβαίνει τις ανησυχίες για την κλιματική αλλαγή, λέγοντας ότι οι ΗΠΑ βλέπουν τα θέματα ενεργειακής ασφάλειας ως «βασικό στοιχείο της διατλαντικής μας ασφάλειας».
«Θέλουμε να υποστηρίξουμε τους συμμάχους και τους εταίρους μας», είπε σε μια ενημέρωση σε δημοσιογράφους τον περασμένο μήνα. Και αυτό «ξεκινά στο διατλαντικό πλαίσιο όπου έχουμε έναν τόσο πυκνό ιστό συμμαχιών, μεταξύ άλλων μέσω του ΝΑΤΟ», εξήγησε ο Πάιατ.
Θέματα ασφαλείας
Όπως τονίζει το Euractiv, ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία οδήγησε πράγματι σε μια σκληρή συνειδητοποίηση για πολλές κυβερνήσεις στην Ευρώπη ότι τα ενεργειακά ζητήματα έχουν μια διάσταση ασφάλειας που υπερβαίνει τις παραδοσιακές σφαίρες της οικονομίας της αγοράς ή της περιβαλλοντικής πολιτικής.
Ο ίδιος ο Πάιατ υπογράμμισε ότι ο στρατηγικός στόχος των ΗΠΑ στην Ανατολική Ευρώπη ήταν να νικήσουν την «προσπάθεια της Ρωσίας να εργαλειοποιήσει την ενέργεια μέσω της χρήσης καταναγκασμού εναντίον των συμμάχων μας στην Ευρώπη».
«Έχουμε ανταγωνιστές και αντιπάλους σε όλο τον κόσμο. Θέλουν να κυριαρχήσουν στις αλυσίδες εφοδιασμού, θέλουν να πιέσουν και να αμφισβητήσουν τα κυρίαρχα σύνορα, θέλουν να εξαναγκάσουν τους γείτονές τους», υποστήριξε.
Αντίθετα, οι ΗΠΑ «έχουν ένα πολύ διαφορετικό όραμα» που βασίζεται στις συμμαχίες, συνέχισε. «Ο πυρήνας της δύναμής μας, η εθνική μας ασφάλεια, βρίσκεται στους συμμάχους και τις συνεργασίες μας», είπε, βάζοντας σταθερά το πρόγραμμα SMR της Αμερικής σε ένα γεωπολιτικό και παγκόσμιο πλαίσιο ασφάλειας.
Αντιστάσεις
Στην Ευρώπη, ωστόσο, τέτοιες γεωπολιτικές εκτιμήσεις εξακολουθούν να είναι αδιανόητες όταν πρόκειται για πυρηνική ενέργεια.
Η Γερμανία και η Αυστρία, για αρχή, αντιτίθενται στα χρηματοδοτούμενα από την ΕΕ πυρηνικά προγράμματα – ακόμη και για τα SMR, τα οποία θεωρούνται ασφαλέστερα από τα παραδοσιακά πυρηνικά εργοστάσια μεγάλης κλίμακας.
Για αυτούς, η ΕΕ θα πρέπει να συμμετέχει μόνο στη διάδοση καθαρών τεχνολογιών όπως οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Εν τω μεταξύ, για τους φιλοπυρηνικούς Γάλλους, το Project Phoenix προκαλεί τόσο φθόνο όσο και ανησυχία. «Οι Αμερικανοί έχουν δίκιο που λένε ότι η ενέργεια είναι στρατηγική και γεωπολιτική», δήλωσε ο Christophe Grudler, Γάλλος βουλευτής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που συνδέεται με την κεντρώα ομάδα Renew του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν.
Από ευρωπαϊκή προοπτική, ο Grudler είπε ότι το ερώτημα μπορεί να πλαισιωθεί με απλά λόγια: «να έχουμε τη μοίρα μας στα χέρια μας και να μην εξαρτόμαστε από άλλους – χθες στο ρωσικό αέριο, σήμερα στο αμερικανικό LNG».
Net Zero
Μία από τις απαντήσεις σε επίπεδο ΕΕ είναι ο νόμος Net-Zero Industry Act, που κατατέθηκε τον Μάρτιο, ο οποίος κατατάσσει τα SMR μεταξύ μιας σειράς τεχνολογιών που θεωρούνται βασικές για τη μετάβαση στην Ευρώπη με χαμηλές εκπομπές άνθρακα.
Ως μέρος του NZIA, ο Grudler πιέζει ώστε η ΕΕ να υποστηρίξει την τεχνολογία SMR τρίτης και τέταρτης γενιάς, υποστηρίζοντας ότι αυτό θα αποτρέψει την Ευρώπη από το να «εγκλωβιστεί σε μια αμερικανική τεχνολογία που θα μας άφηνε σε κατάσταση εξάρτησης».
Ο Γάλλος βουλευτής απέρριψε οποιουσδήποτε ισχυρισμούς περί απομονωτισμού, λέγοντας ότι στόχος της Ευρώπης θα πρέπει να είναι να σφυρηλατήσει «ισορροπημένες συνεργασίες» με τις ΗΠΑ, όπως ο κινητήρας LEAP, που αναπτύχθηκε από την αμερικανική GE και τη γαλλική Safran, που τροφοδοτεί αεροσκάφη Boeing και Airbus.
«Και για να γίνει αυτό, πρέπει πρώτα να δημιουργήσουμε μια ευρωπαϊκή βιομηχανία SMR. Γι' αυτό πιέζω για τη δημιουργία μιας ευρωπαϊκής συμμαχίας SMR», είπε ο Grudler στο Euractiv.
Nuclear Europe
Η Nuclear Europe υποστηρίζει την κίνηση: «Αυτό που είναι σημαντικό είναι ότι η ΕΕ επικεντρώνεται στη διασφάλιση της ενεργειακής ανεξαρτησίας και της βιομηχανικής κυριαρχίας».
Πολιτικά μιλώντας όμως, η έναρξη μιας ευρωπαϊκής συμμαχίας SMR θα είναι περίπλοκη, παραδέχτηκε ο Grudler, επισημαίνοντας τις διαφωνίες σχετικά με την πυρηνική ενέργεια στην Ευρώπη.
================
==================
=================
----------------
---------------
------------
-------------------
Ηλεκτροσοκ απειλεί την ευρωπαϊκή βιομηχανία αλουμινίου
---------------
----------------
--------------
-------------
Γιατι εχουν ρευμα απο πυρηνικά. Και κουράστηκαν να περιμένουν την Ευρώπη να μπεί στον 21ο αιώνα. 21kWh/κιλό ρευματος για το αλουμίνιο απο ανανεώσιμες και όποτε του καπνίσει του ανέμου δεν ειναι βιώσιμο.
Ο κούλης είχε αστοχίες αλλά όπως συμφωνείς και εσύ από τον τσιπρόκιο είναι έτη φωτός μπροστά.
Άρα αυτό συνεπάγεται ότι αναγνωρίζεις πως τα πράγματα βελτιώθηκαν επί κούλη.
Ο Μυτιληναίος έχει το κρίσιμο μέγεθος (και νοοτροπία) να αλλάξει πίστα σε ένα παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον.
Σχόλια