Του Liam Denning
Αυτή ήταν η χρονιά που ο κόσμος της ενέργειας "θρυμματίστηκε".
Μυστηριώδεις εκρήξεις οι οποίες διέλυσαν τους αγωγούς φυσικού αερίου
Nord Stream κάτω από τα ύδατα της Βαλτικής Θάλασσας συμβόλισαν τη
διακοπή και τον επανασχεδιασμό μακροχρόνιας χρήσης εμπορικών οδών -
θυμάτων της βάναυσης και αποτυχημένης εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία
και των κυρώσεων οι οποίες επιβλήθηκαν ως απάντηση. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ
Οι κρίκοι των δεσμών, ωστόσο, τεντώθηκαν και έσπασαν και σε διάφορα σημεία μακριά από αυτό το πεδίο μάχης. Η αποσύνδεση αυτού που παλαιότερα ονομαζόταν "Chimerica" επιταχύνθηκε. Η Ουάσιγκτον και το Ριάντ τα χάλασαν επάνω στο ζήτημα των τιμών του πετρελαίου. Η Νότια Κορέα και η Ιαπωνία κατηγόρησαν τις ΗΠΑ ότι κάνουν διακρίσεις σε βάρος των βιομηχανιών μπαταριών και οχημάτων τους. Ένας Γάλλος πρόεδρος πέταξε χιλιάδες χιλιόμετρα προκειμένου να αποτρέψει έναν διατλαντικό εμπορικό πόλεμο.
Στροφή στον προστατευτισμό
Η κρίση της Ουκρανίας τροφοδότησε αυτές τις τριβές, αλλά δεν τις δημιούργησε. Στις 10 Δεκεμβρίου, η κυβέρνηση του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν είπε ουσιαστικά στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου να πάει από εκεί που ήρθε. Ο ΠΟΕ, του οποίου ο προκάτοχός ιδρύθηκε υπό την ηγεσία των ΗΠΑ μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, μάλλον αναμενόμενα είχε αποφανθεί κατά των δασμών στον χάλυβα και στο αλουμίνιο που είχαν επιβληθεί από τον πρώην πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ και επαναπροσδιορίστηκαν από τον Μπάιντεν.
Οι ΗΠΑ, επικαλούμενες την λύση διά πάσαν νόσο της "εθνικής ασφάλειας", απάντησαν ότι τα συγκεκριμένα μέτρα δεν τίθενται προς συζήτηση. Οι χώρες που επιδιώκουν να προχωρήσει η υπόθεση εναντίον της Ουάσινγκτον αντιμετωπίζουν την επιπλοκή ότι θα δημιουργηθεί νομικό κενό, καθώς οι ΗΠΑ εμποδίζουν τους νέους διορισμούς στο δευτεροβάθμιο όργανο του ΠΟΕ. Η μονομέρεια είναι εξαιρετικά προβληματική όταν προέρχεται από τη χώρα που υποστήριξε ιστορικά την πολυμέρεια.
Η κλιματική αλλαγή προσθέτει μια νέα και αποσταθεροποιητική δυναμική σε όλα αυτά. Ωστόσο, από ορισμένους θεωρείται επίσης και ως το θεμέλιο για ένα νέο σύστημα συναλλαγών. Η G7 μόλις επιβεβαίωσε τη δέσμευσή της για την οικοδόμηση μιας "λέσχης άνθρακα". Η ιδέα είναι να συντονιστούν τα πρότυπα και οι πολιτικές που σχετίζονται με το κλίμα μεταξύ ορισμένων από τις μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου για την προώθηση της απαλλαγής από τον άνθρακα, αποφεύγοντας παράλληλα τις μεταξύ τους εμπορικές διαμάχες.
Οι τελευταίες έχουν τεθεί τελευταία στο επίκεντρο της προσοχής, ειδικά με την ψήφιση του Νόμου για τη Μείωση του Πληθωρισμού στις ΗΠΑ, ο οποίος, με τις αυστηρότερες διατάξεις περί εγχώριων - αμερικανικών εξαρτημάτων για αγαθά όπως τα ηλεκτρικά οχήματα, αποτελεί ουσιαστικά βιομηχανική πολιτική εθνικού προστατευτισμού. Η Νότια Κορέα και η Ιαπωνία, οι οποίες έχουν τεράστια μερίδια στις αγορές της αυτοκίνησης και των καθαρών τεχνολογιών στις ΗΠΑ, είναι έξαλλες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία έχει ήδη εκνευριστεί για τις υψηλές τιμές ενέργειας που κλείνουν εργοστάσια στη Γηραιά Ήπειρο, κατήγγειλε με παρόμοιο τρόπο τον Νόμο. Εν τω μεταξύ, η ΕΕ μόλις συμφώνησε για τη δική της μορφή προστατευτισμού, τον Μηχανισμό Προσαρμογής Συνόρων Άνθρακα ή CBAM, ο οποίος επιβάλλει δασμούς σε ορισμένες εισαγωγές από χώρες που δεν τιμολογούν τις εκπομπές άνθρακα όπως το πράττει η Ευρώπη.
Κάτω από την ρητορική της πρόσφατης πολεμικής, οι συγκεκριμένες χώρες και περιοχές έχουν μερικά σημαντικά κοινά. Είναι όλες μεγάλες, ευημερούσες οικονομίες. Επιπλέον, με μια απόκλιση προς τις υπηρεσίες σε σχέση με την μεταποίηση και δεκαετίες προσπαθειών βελτίωσης απόδοσης πίσω τους, έχουν σχετικά καλή βαθμολογία όσον αφορά την ένταση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Το παρακάτω διάγραμμα - που επαναπροσδιορίστηκε από ορισμένα γραφήματα που δημοσιεύθηκαν πρόσφατα από την ClearView Energy Partners, εταιρεία ανάλυσης με έδρα την Ουάσιγκτον - συγκρίνει διάφορα μπλοκ και χώρες ευθυγραμμισμένες με τη Δύση με άλλες μεγάλες οικονομίες και ομάδες.
Τα κοινά τους στοιχεία κρύβουν όμως και μια κραυγαλέα διαφορά. Οι ΗΠΑ - και, κατ' επέκταση, η Βόρεια Αμερική - είναι ουσιαστικά αυτάρκεις όσον αφορά την προμήθεια καυσίμων. Ο δε κατάλογος των 10 χωρών με τη μεγαλύτερη εξάρτηση από τις εισαγωγές καυσίμων ως μερίδιο επί των συνολικών ενεργειακών αναγκών τους είναι γεμάτος με τους μεγαλύτερους συμμάχους της Αμερικής πέρα από τον Ατλαντικό και τον Ειρηνικό.
Βάσεις μιας νέας συμφωνίας
Η εξάρτηση από τις εισαγωγές ενέργειας, ειδικά μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών, είναι ακριβώς ο λόγος που η Μόσχα τις μετέτρεψε σε όπλο (μαζί, σε κάποιο βαθμό, με τα αγροτικά προϊόντα). Καθώς οι Βρυξέλλες επιδιώκουν μια συμφωνία με την Ουάσιγκτον, πρέπει να αντιμετωπίσουν αυτήν την έντονη ανισορροπία με τις ΗΠΑ, η οποία επεκτείνεται και στη στρατιωτική σφαίρα. Επιπλέον, η προσέγγιση της ΕΕ για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, με επίκεντρο το τιμωρητικό κόστος επί των εκπομπών, είναι το αντίθετο της προσπάθειας των ΗΠΑ, που βασίζεται στις επιδοτήσεις.
Παραδόξως, επομένως, ακριβώς τη στιγμή που φαινόταν ότι οι ΗΠΑ ευθυγραμμίζονται με τις φιλοδοξίες των βασικών συμμάχων τους για το κλίμα, η διπλωματία γύρω από την κλιματική αλλαγή απειλεί να τους διχάσει περαιτέρω. Η αποφυγή ενός τέτοιου διχασμού πιθανότατα θα απαιτήσει να δεχτούν την επιχειρηματολογία των ΗΠΑ σχετικά με τους δασμούς σε χάλυβα και αλουμίνίο, αλλά και για τη μετατροπή του ζητήματος του κλίματος σε ζήτημα ασφάλειας. Εκεί μπορεί να βρίσκεται η βάση για μια μεγάλη συμφωνία, παρόμοια με εκείνη που έγινε κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου. Όπως το θέτει ο γεωπολιτικός αναλυτής και συγγραφέας Peter Zeihan, οι ΗΠΑ πρόσφεραν στους συμμάχους μια "δωροδοκία" μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο: πρόσβαση στην αγορά και ελεύθερο εμπόριο με αντάλλαγμα την ευθυγράμμιση της πολιτικής ασφαλείας τους στη στρατηγική προτεραιότητα της Ουάσιγκτον, δηλαδή τον περιορισμό της Σοβιετικής Ένωσης.
Ο Μπάιντεν δικαιολόγησε την ατζέντα του για το κλίμα ως μέρος μιας ευρύτερης διαμάχης μεταξύ δημοκρατιών και αυταρχικών καθεστώτων. Πιάνοντας το νήμα, όταν η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στα τέλη του 2020 κάλεσε τον τότε εκλεγμένο (αλλά όχι ορκισμένο) πρόεδρο Μπάιντεν σε μια ανανεωμένη διατλαντική εταιρική σχέση, ανέφερε όχι μόνο κοινούς στόχους για το κλίμα, αλλά και ένα κοινό "θεμελιώδες συμφέρον για την ενίσχυση της δημοκρατίας".
Εκείνο που ποθεί η Ευρώπη είναι η ασφάλεια σε επάλληλα μέτωπα: στρατιωτικό, οικονομικό και ενεργειακό. Το ΝΑΤΟ εκπληρώνει το πρώτο, αλλά τα άλλα απαιτούν εμπορικές συμφωνίες, μεταξύ άλλων με τις ΗΠΑ, με συμφιλίωση διαφορετικών προσεγγίσεων για την κλιματική πολιτική εκατέρωθεν του Ατλαντικού. Είναι εκείνο που ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν αποκαλεί ευγενικά "συγχρονισμό". Ουσιαστικά, η Ευρώπη θέλει να είναι σε θέση να πουλήσει τη δική της καθαρή τεχνολογία στην αγορά των ΗΠΑ - και να επωφεληθεί από τις επιδοτήσεις του νέου Νόμου - προστατεύοντας παράλληλα τα δικά της "πλευρικά" από τη ρωσική επιθετικότητα, τους ανταγωνιστές υψηλών εκπομπών (χαμηλού κόστους) και τις ασταθείς τιμές ενέργειας.
Οι ΗΠΑ θέλουν να αναζωογονήσουν τον μεταποιητικό τους τομέα, παράλληλα με την επίτευξη των στόχων απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές. Επιδιώκουν όμως επίσης και στρατηγικού χαρακτήρα αποτελέσματα, δηλαδή την αποδυνάμωση της Ρωσίας και τον περιορισμό του κύριου αντιπάλου τους, της Κίνας. Σε αυτό το μέτωπο, η συνεργασία της Ευρώπης, μαζί με τους Ασιάτες συμμάχους, για τον περιορισμό της πρόσβασης της Κίνας σε στρατηγικές τεχνολογίες και για τη δημιουργία εναλλακτικών αλυσίδων εφοδιασμού είναι πιθανό να είναι ζωτικής σημασίας. Οι ΗΠΑ έχουν ήδη πάρει στο πλευρό τους την Ολλανδία και την Ιαπωνία στην προσπάθειά τους να απομονώσουν την Κίνα από το παγκόσμιο οικοσύστημα ημιαγωγών. Όσο επώδυνο και αν θα ήταν για τις δυνάμεις της ΕΕ, ειδικά για τη Γερμανία, να συνταχθούν με την Ουάσιγκτον εναντίον του Πεκίνου, αυτό είναι πιθανό να είναι αδιαπραγμάτευτος όρος για τη δημιουργία της "λέσχης άνθρακα".
Προκλήσεις
Οι υπάρχοντες δασμοί για τον χάλυβα και το αλουμίνιο μπορεί να προσφέρουν ένα πρότυπο γι' αυτό το είδος λέσχης. Ωστόσο, ακόμη κι αν διορθωθούν οι ρωγμές εντός των δυτικών συμμαχιών, ο γάμος της διπλωματίας για το κλίμα με τον ανταγωνισμό μεγάλων δυνάμεων εγκυμονεί κινδύνους από μόνος του. Ενώ ένα κλαμπ άνθρακα της G-7 θα φέρει το βάρος άνω του 40% της παγκόσμιας οικονομίας, ο πρωταρχικός στόχος του, η Κίνα, αντιπροσωπεύει σχεδόν το ένα πέμπτο του παγκόσμιου ΑΕΠ και πληθυσμού και σχεδόν το ένα τρίτο των εκπομπών του πλανήτη.
Διαδραμάτισε επίσης κρίσιμο ρόλο στη μείωση του κόστους της καθαρής τεχνολογίας, καθιστώντας κατ' αρχήν εφικτές τις φιλοδοξίες απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές. Η αποκοπή της Κίνας όχι μόνο θα αποκλείσει τη συνεργασία με τη μεγαλύτερη πηγή εκπομπής ρύπων στον πλανήτη, αλλά θα αποτελούσε και παράγοντας εκτίναξης του πληθωρισμού. Για παράδειγμα, η κατασκευή παραγωγικής ικανότητας για παραγωγή ηλιακών πάνελ στις ΗΠΑ και την Ευρώπη είναι περίπου τριπλάσια σε κόστος σε σχέση με την αντίστοιχη στην Κίνα, σύμφωνα με το Bloomberg NEF.
Ο κόσμος είναι επίσης, αν μη τι άλλο, πιο περίπλοκος από ό,τι ήταν το 1945, όταν υπήρχαν σχετικά λίγες δυνάμεις οποιουδήποτε μεγέθους εκτός των δύο υπερδυνάμεων και των ευρωπαϊκών αυτοκρατοριών. Κοιτάξτε πίσω σε αυτό το διάγραμμα και μπορείτε να δείτε πώς η ένταση των κινεζικών και, ειδικά, των ρωσικών εκπομπών ξεχώρισε τις δύο αυτές δυνάμεις από ομάδες ευθυγραμμισμένες με τη Δύση.
Τι γίνεται όμως, για παράδειγμα, με την Ινδία, που παρουσιάζει ένα σύνθετο μείγμα υψηλών εκπομπών, κατ' όνομα "καθαρών" φιλοδοξιών για μηδενικές εκπομπές, χαμηλού κατά κεφαλήν εισοδήματος, δημοκρατικού συστήματος διακυβέρνησης και συγκρουσιακής σχέσης με την Κίνα, αλλά και μακροχρόνιων δεσμών με τη Ρωσία;
Η Ινδία αντιπροσωπεύει επίσης τη μεγαλύτερη προβλεπόμενη αύξηση στην κατανάλωση ενέργειας από οποιαδήποτε χώρα έως το 2050, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας. Οι επιλογές και οι ευθυγραμμίσεις της θα έχουν μεγάλη σημασία. Ομοίως, τα αραβικά κράτη του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου (GCC) πρέπει να εξισορροπήσουν τις αντικρουόμενες απαιτήσεις από μακροχρόνιους, αλλά απανθρακοποιούμενους, δυτικούς συμμάχους από τη μια πλευρά και τις κινεζικές και άλλες αναπτυσσόμενες οικονομίες που αντιπροσωπεύουν μεγαλύτερο μερίδιο των εξαγωγών τους σε πετρέλαιο και φυσικό αέρίο από την άλλη. Οι προσπάθειες των ΗΠΑ και των συμμάχων τους να χρησιμοποιήσουν το οικονομικό τους βάρος ως αγοραστές πετρελαίου για να επηρεάσουν τις τιμές, μέσω ανώτατων ορίων και στρατηγικών αποθεμάτων, δεν πήγαν καλά φέτος.
Ως παγκόσμια απειλή, η κλιματική αλλαγή θα έπρεπε θεωρητικά να υπερβαίνει τη γεωπολιτική. Στην πράξη, το έργο της διάσωσης του πλανήτη φαίνεται ότι θα γίνει το επόμενο μέτωπο στην αέναη πάλη για το ποιος τον διευθύνει.
=========================
Της Συντακτικής Ομάδας του Bloomberg Opinion
Μάλλον αθόρυβα, μια νέα εποχή ατομικής ενέργειας μπορεί να πλησιάζει. Η διάσπαση των ατόμων μπορεί να μην είναι τόσο συναρπαστική όσο η σύντηξή τους ή τόσο μοντέρνα όσο τα έργα αιολικής και ηλιακής ενέργειας. Ωστόσο, η παλιομοδίτικη σχάση είναι έτοιμη να επιστρέψει χάρη στα καινοτόμα νέα σχέδια αντιδραστήρων. Ο κόσμος θα είναι πιο έτοιμος γι’ αυτήν την επανάσταση εάν την επιτρέψουν οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής.
Καθώς η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής επιταχύνεται, η πρόοδος στο πεδίο των νέων μορφών ενέργειας είναι παντού εμφανής. Οι διάφορων τύπων ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ) - αιολική και ηλιακή - γίνονται όλο και πιο άφθονες, καθώς βελτιώνεται τόσο η τεχνολογία, όσο και οι ροές χρηματοδότησης. Γίνονται επίσης φθηνότερες: από το 2009 έως το 2021, το μη επιδοτούμενο κόστος της αιολικής ενέργειας μειώθηκε κατά 72% και εκείνο της ηλιακής ενέργειας κλίμακας μειώθηκε κατά 90%. Η αποθήκευση ενέργειας γίνεται επίσης πιο προσιτή.
Οι ΑΠΕ δεν φτάνουν
Ωστόσο, σύμφωνα με τα τρέχοντα δεδομένα, τίποτε από τα παραπάνω δεν είναι αρκετό. Μερικές φορές ο ήλιος δεν λάμπει και ο άνεμος δεν φυσά. Μια τέτοια διακοπή απαιτεί είτε απίστευτα μεγάλες αποθηκευτικές δυνατότητες είτε πιο αξιόπιστες πηγές ενέργειας για την κάλυψη των κενών. Αυτή τη στιγμή, τέτοια πηγή είναι κυρίως ο άνθρακας και το φυσικό αέριο - γι' αυτό τα ορυκτά καύσιμα εξακολουθούν να αποτελούν περίπου το 80% του πρωτογενούς παγκόσμιου εφοδιασμού ενέργειας.
Τα πυρηνικά είναι η προφανής εναλλακτική. Ένας αντιδραστήρας σχάσης παράγει καθαρή, αξιόπιστη, αποδοτική και άφθονη ενέργεια, 24 ώρες την ημέρα, με βροχή ή με λιακάδα. Παρά τον συναγερμό ο οποίος προκαλείται από σπάνια ατυχήματα, όπως εκείνα στο Τσερνόμπιλ ή τη Φουκουσίμα, οι κίνδυνοι της πυρηνικής ενέργειας είναι εξαιρετικά χαμηλοί ανά μονάδα παραγόμενης ενέργειας και τα νεότερα σχέδια αντιδραστήρων είναι ακόμη ασφαλέστερα. Ομοίως, οι κίνδυνοι τους οποίους ενέχουν τα ραδιενεργά απόβλητα μειώνονται ταχύτατα, χάρη σε καλύτερα εργαλεία και διαδικασίες.
Για να επιτευχθούν οι στόχοι για τις παγκόσμιες εκπομπές, η πυρηνική παραγωγή ενέργειας θα πρέπει περίπου να διπλασιαστεί έως το 2050, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας (IEA). Δυστυχώς, ο κόσμος κινείται προς τα πίσω σε βασικούς τομείς.
Το μερίδιο της πυρηνικής ενέργειας στην παγκόσμια παραγωγή ενέργειας μειώθηκε στο 10,1% το 2020, από 17,5% το 1996. Στις ΗΠΑ, περίπου 12 αντιδραστήρες έχουν κλείσει από το 2013 και ακόμη περισσότεροι βρίσκονται σε φάση αποδρομής. Σύμφωνα με την Υπηρεσία Ενεργειακών Πληροφοριών των ΗΠΑ, το μερίδιο της πυρηνικής ενέργειας στην ενεργειακή παραγωγή της χώρας θα μειωθεί από περίπου 19% σήμερα σε 11% έως το 2050, μολονότι η ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια αυξάνεται. Αν και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας θα αναλάβουν μέρος του βάρους, τα ορυκτά καύσιμα αναμένεται να κυριαρχούν για δεκαετίες.
Υπαρξιακή
Δεδομένων των διαφαινόμενων κινδύνων της κλιματικής αλλαγής - μιας "υπαρξιακής απειλής", όπως λέει ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν - οι συγκεκριμένες τάσεις προκαλούν ανησυχία. Σε όλο τον κόσμο, οι κυβερνήσεις πρέπει να παρατείνουν τη διάρκεια ζωής των υπαρχόντων πυρηνικών σταθμών, να συνεργαστούν με τον κλάδο για τη χρηματοδότηση νέων και να διπλασιάσουν τις προσπάθειες για τη βελτίωση της διαχείρισης αποβλήτων, επηρεάζοντας θετικά την κοινή γνώμη σχετικά με τους πιθανούς κινδύνους.
Το πιο σημαντικό, πρέπει να προωθήσουν την πυρηνική καινοτομία. Τα τελευταία χρόνια, μικροί αρθρωτοί αντιδραστήρες (γνωστοί ως SMR) έχουν προσανατολιστεί προς την εμπορική πραγματικότητα. Οι εταιρείες δοκιμάζουν δεκάδες ανταγωνιστικά σχέδια. Αυτοί οι αντιδραστήρες υπόσχονται έναν πολύ ασφαλέστερο, φθηνότερο και πιο ευέλικτο ενεργειακό εφοδιασμό για τη συμπλήρωση της αιολικής και ηλιακής ενέργειας. Θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν οικονομίες κλίμακας μέσω της τυποποιημένης κατασκευής, ενώ δυνητικά θα τροφοδοτούν τα πάντα, από τα σπίτια μέχρι τα εργοστάσια μέχρι τις μεταφορές.
Ωστόσο, η γραφειοκρατία στέκεται εμπόδιο. Συγκεκριμένα, η Ρυθμιστική Επιτροπή Πυρηνικών (NRC) των ΗΠΑ παρεμποδίζει τους νέους αντιδραστήρες εδώ και δεκαετίες, κυρίως λόγω των απαρχαιωμένων προτύπων ασφαλείας. Το 2019, το Κογκρέσο ζήτησε από την επιτροπή να δημιουργήσει ένα νέο καθεστώς αδειοδότησης για τους SMR, με την ελπίδα να επιταχυνθεί η ανάπτυξη και η εμπορευματοποίησή τους.
Αντίθετα, η NRC φουσκώνει με πάθος το εγχειρίδιο των κανόνων της. Στο εξής, τυχόν αυξήσεις στον προϋπολογισμό της Επιτροπής θα πρέπει να εξαρτώνται από την ενίσχυση της πυρηνικής παραγωγής των ΗΠΑ. Εάν η NRC δεν μπορεί να προσαρμοστεί σε αυτήν την πρόκληση, το Κογκρέσο θα πρέπει να την παραμερίσει και να εξουσιοδοτήσει έναν νέο επόπτη για προηγμένους αντιδραστήρες.
Γενικότερα, οι νομοθέτες πρέπει να επανεξετάσουν ολόκληρη την προσέγγισή τους σχετικά με το ρυθμιστικό πλαίσιο για την πυρηνική ενέργεια - που επινοήθηκε σε μια διαφορετική εποχή, με διαφορετικές ανάγκες - και να επιστρέψουν στις θεμελιώδεις αρχές. Οι πρωταρχικοί στόχοι τους θα πρέπει να μετατοπιστούν από την πλήρη αποφυγή κινδύνου στη μεγιστοποίηση της παροχής πυρηνικής ενέργειας, στην επιτάχυνση της καινοτομίας και στη μείωση των εκπομπών ρύπων άνθρακα, με παλιές και νέες τεχνολογίες.
Η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής σημαίνει αναγνώριση των σκληρών πραγματικοτήτων. Ο κόσμος δεν μπορεί να απελευθερωθεί από τον άνθρακα χωρίς πυρηνική ενέργεια - και δεν μπορεί να επεκτείνει την πυρηνική του παραγωγή χωρίς να επανεξετάσει τους κανόνες. Ο χρόνος τελειώνει.
Σχόλια