Για την Εξάλειψη της Επιβλαβούς Γλώσσας ...


Τον Ιανουάριο το Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ προκάλεσε  πολλά χλευαστικά σχόλια και δέχτηκε πολύ κριτική μετά την εμφάνιση ενός οδηγού στον ιστότοπό του για την Εξάλειψη της Επιβλαβούς Γλώσσας (Elimination of Harmful Language Initiative). Όπως μπορούσαμε να διαβάσουμε στον πλέον αποσυρθέντα οδηγό, που προοριζόταν αρχικά για το τμήμα πληροφορικής του πανεπιστημίου «ο στόχος της Πρωτοβουλίας Εξάλειψης Επιβλαβών Λέξεων είναι να εξαλείψει* πολλές μορφές επιβλαβούς γλώσσας, συμπεριλαμβανομένων των ρατσιστικών, βίαιων και στερεοτυπικών (π.χ. προκατάληψεις για την αναπηρία, την εθνοτική καταγωγή, προκατάληψεις για το φύλο (sexe) ή το κοινωνικό φύλο (gender), σιωπηρές μεροληψίες ή σεξουαλικές προκαταλήψεις) σε ιστοτόπους και επίσημα έντυπα του πανεπιστημίου του Stanford.
Και ο αστερίσκος αναφερόταν σε αυτήν τη σημείωση: «Αναγνωρίζουμε ότι ενδέχεται να μην είναι δυνατό να εξαλειφθούν όλες οι επιβλαβείς λέξεις στους ιστότοπους μας και τα επίσημα κείμενα μας για λόγους κόστους ή ανεπαρκών πόρων ή άλλους λόγους. Η «εξάλειψη» είναι ωστόσο ένας στόχος που πρέπει να επιδιωχθεί, ακόμη κι αν δεν μπορεί να επιτευχθεί επίσημα.»
Στις δεκατρείς σελίδες του, ο οδηγός απαριθμούσε περισσότερες από 150 υποτιθέμενες επιβλαβείς λέξεις και εκφράσεις και πρότεινε, κάθε φορά τις αντικαταστάσεις τους. Μάθαμε λοιπόν ότι όροι όπως "γκουρού", "λευκή βίβλος" και "σπερματικός" θα πρέπει στο εξής να αποφεύγονται. «Γκουρού» επειδή η κοινή χρήση του φαίνεται να «αναιρεί την αρχική του αξία» άρα δεν πρέπει να την χρησιμοποιούμε ως «δείγμα σεβασμού» στις «βουδιστικές και ινδουιστικές παραδόσεις». Μια «λευκή βίβλος» μπορεί να «ανακαλέσει συνειρμούς με βάση το χρώμα (λευκό = καλό) κάτι επομένως ασυνείδητα ρατσιστικό». Όσο για την λέξη «σπερματικός» «ενισχύει μια ανδροκεντρική γλώσσα».
Παραλογισμός
Όλες οι εξηγήσεις που προσφέρονται για αυτές τις αλλαγές βασίζονται σε μια εντελώς παράλογη θεωρία της γλώσσας. Η ιδέα ότι και μόνο στο άκουσμα της «λευκής βίβλου» θα ωθούσε κάποιον να «φυλετικοποιήσει» (racialiser) κάποια σημασία πρέπει να φαινόταν εύλογη στους συγγραφείς του οδηγού του πανεπιστημίου και δεν μας παρέχουν καμμία εξήγηση σε τι ακριβώς συνίσταται το ρήμα «φυλετικοποιώ» ούτε πώς μπορεί να πραγματοποιηθεί αυτή η διαδικασία .
Ένας παραλογισμός ο οποίος επιχειρείται να μετριαστεί (υποθέτουμε) από το χαρακτηριστικό επίρρημα «ασυνείδητα», αλλά που ταυτόχρονα τονίζει την παραδοξότητα ολόκληρης της υποκείμενης θεωρίας. Αυτό θα σήμαινε ότι οι λέξεις ενεργούν με τρόπο τόσο μυστηριώδες όσο και αόρατο και ότι θα ήμασταν εντελώς ανίσχυροι μπροστά στην επιρροή που ασκούν κυριεύοντας το μυαλό μας. Με άλλα λόγια ο ορισμός της συνωμοσιολογικής σκέψης.
Ομοίως ενώ είναι ήδη παρατραβηγμένο να δεχτούμε ότι το «σπερματικό» συνιστά μια «ανδροκεντρική γλώσσα» τι σημαίνει εδώ «ενισχύω» ; Το να μιλάμε για «ενίσχυση» υποδηλώνει ότι η «ανδροκεντρική» γλώσσα είναι ένας σημαντικός παράγοντας για τον καθορισμό των σχέσεων μεταξύ των φύλων και ότι κάθε φορά που κάποιος τη χρησιμοποιεί, συμβάλλει στην υποστήριξη ενός αρχαϊκού συστήματος (και σιωπηρά καταπιεστικού).
Αλλά δεν έχω ιδέα τι μπορεί να συνεπάγεται στην πραγματικότητα μια τέτοια ενίσχυση. Ο μόνος τρόπος να δοθεί οποιαδήποτε αιτιώδης λογική σε όλα αυτά θα ήταν να αποδεχθεί ότι η λέξη «σπερματικός» έχει τη δύναμη να πείσει όποιον την ακούει ή διαβάζει ότι οι άνδρες είναι καλύτεροι από τις γυναίκες. Σε τελική ανάλυση, αυτό μας αναγκάζει να πιστεύουμε ότι είμαστε τα εργαλεία των λέξεων και όχι το αντίστροφο. Περίεργα πράγματα.
Λίγες μέρες μετά το φιάσκο του Στάνφορντ, ο λογαριασμός Twitter του Associated Press Stylebook ανέβασε ένα tweet στο ίδιο πνεύμα :
«Συνιστούμε την αποφυγή γενικών και συχνά απανθρωποποιητικών οριστικών άρθρων, όπως ΟΙ φτωχοί, ΟΙ ψυχικά ασθενείς, ΟΙ Γάλλοι, ΤΑ άτομα με ειδικές ανάγκες, ΤΑ άτομα με τριτοβάθμια εκπαίδευση. Χρησιμοποιήστε φράσεις όπως «άτομα με ψυχικές ασθένειες». Και χρησιμοποιήστε τα μόνο όταν είναι εντελώς απαραίτητο. »
Αυτό το tweet – που επίσης διαγράφηκε στην αρχική του μορφή μετά από ένα τεράστιο κύμα κοροϊδίας και χλευασμών που ξεσήκωσε– αποτελεί παράδειγμα αυτής της αντίληψης της γλώσσας. Το AP Stylebook φαίνεται να πιστεύει ότι το οριστικό άρθρο - από τις πιο κοινές λέξεις στον γραπτό και προφορικό λόγο - έχει τη δύναμη να "απανθρωποποιεί" άτομα, ενώ μια άλλη συνώνυμη διατύπωση χωρίς το οριστικό άρθρο εξαιρείται από αυτή την ιδιότητα.
Εκτός από τον προφανή παραλογισμό τέτοιων απόψεων, η χρήση του οριστικού άρθρου φαίνεται να μην ενοχλεί καθόλου όταν η λέξη «κοινότητα» επισυνάπτεται σε αυτήν – «η κοινότητα LGBT». , «η Αφροαμερικανική κοινότητα», «η κοινότητα ατόμων με ειδικές ανάγκες» κ.λπ.
Η woke culture είναι ένα φαινόμενο με θολά περιγράμματα. Μπορεί, όπως υποστηρίζουν οι επικριτές της επικριτικής χρήσης του όρου να είναι πολύ δύσκολο να οριστεί για να έχει οποιαδήποτε αναλυτική χρησιμότητα αλλά είναι βέβαιο ότι αυτός ο τρόπος ελέγχου της γλώσσας –για να μην αναφερθούμε στην επιθετικότητα και την απροκάλυπτη αυθαιρεσία με την οποία επιδιώκεται να τον επιβάλουν– βρίσκεται στο επίκεντρο αυτού που εξοργίζει περισσότερο στον σημερινό προοδευτικό ακτιβισμό. Η ιδέα ότι το μυαλό μας είναι κατά κάποιο τρόπο ευάλωτο σε υποσυνείδητες ψυχικές επιθέσεις από διαβολικές πολιτικές δυνάμεις παραβιάζει την κοινή λογική καθώς και την εμπειρία.
Αυτό που προκύπτει από τις συστάσεις του πανεπιστημίου του Stanford και του Associated Press Stylebook  είναι ότι η «προοδευτική» σκέψη έχει καταφύγει στην μαγεία νομίζοντας ότι είναι δυνατό να αλλάξει ο κόσμος χρησιμοποιώντας τις λέξεις ως ξόρκια. Πόσο εύκολη θα ήταν έτσι η ζωή. Αντί να λύνεις προβλήματα να επιβάλεις γλωσσικούς κώδικες. Η απώθηση που προκαλεί αυτή η άνωθεν επιβολή της γλωσσικής αστυνομίας δείχνει από μόνη της πόσο εντελώς διαφορετική και σύνθετη είναι η πραγματική και η πολιτική ζωή.
Oliver Traldi
Le Point
6/3/23

via  Babis Georges Petrakis

https://www.lepoint.fr/debats/wokisme-et-complotisme-meme-combat-06-03-2023-2511038_2.php

======================

Bret Easton Ellis : Οι άνθρωποι σήμερα έχουν γίνει εύθικτοι και διαρκώς παραπονιούνται ότι τους προσβάλλουν. Εμείς θέλαμε να μας προσβάλλουν ! Θέλαμε να μας προκαλούν αυτά που βλέπαμε και ακούγαμε. Θέλαμε βρώμικες ταινίες, εικόνες που δεν είχαμε ξαναδεί, όπως έκαναν ο Τζον Γουότερς και ο Ντέιβιντ Λιντς…Εγώ ψόφαγα για ιεροσυλία, ήθελα να μου φεύγει εντελώς το μυαλό. Σήμερα πρέπει να προσέχουμε μην θίξουμε τον έναν ή τον άλλον. Οι κατηγορίες είναι έτοιμες στο τσεπάκι για ρατσισμό, σεξισμό και ό,τι άλλο φανταστείς. Αυτή η υπερπροσοχή στη γλώσσα που καταστρέφει την τέχνη, καταστρέφει το χιούμορ. Είναι παράλογο γιατί δεν νομίζω ότι οι άνθρωποι πραγματικά νοιάζονται αν θα σοκαριστούν. Είναι κάτι καινούριο που έχει πλήξει την κουλτούρα χωρίς καν να ξέρουμε πως προέκυψε. Από τον ακαδημαϊκό κόσμο ίσως. Δεν γνωρίζω. Το μόνο που ξέρω είναι ότι υπάρχει πολύ λιγότερη ελευθερία. Είναι σαφές. Και δεν βλέπω τι καλό μπορεί να κάνει αυτό στα παιδιά ή στους εφήβους.
Le Point : Έχει περάσει το καινούριο σας βιβλίο από "sensitivity reader" ;
Εξ όσων γνωρίζω όχι… Υπήρξαν κάποιες ασαφείς παρατηρήσεις ότι έκανα μια «αρνητική απεικόνιση της ομοφυλοφιλίας». Σε κάθε περίπτωση, όχι ένα «θετικό» πορτρέτο της ομοφυλοφιλίας… Τόσο το καλύτερο, γιατί δεν ξέρω τι σημαίνει αυτό θετική ή αρνητική ομοφυλοφιλία…. Μου είπαν επίσης ότι για κάποιους το καστ των χαρακτήρων δεν ήταν αρκετά αντιπροσωπευτικό των μειονοτήτων και κάποιοι θα θέλαν να αναπτυχθεί περισσότερο ο χαρακτήρας της Ρόζα, της υπηρέτριας από την Νικαράγουα ή του μαύρου μπάτλερ που εργάζεται στους Schaffers… Απάντησα, συγγνώμη παιδιά, δεν είναι αυτό το θέμα της ιστορίας μου, και όσο για το casting, είναι το Λος Άντζελες του 1981 και έτσι ήταν, συγγνώμη… Ας είμαστε ξεκάθαροι. Ο,τι ακριβώς θα μπορούσε να ενοχλήσει ένα «sensitive reader» υπάρχει στο βιβλίο !
Le Point : Θα μπορούσε να κυκλοφορήσει σήμερα το «American Psycho» η μεγαλύτερη επιτυχία σας ;
Οχι φυσικά. Ισως σε έναν πολύ περιθωριακό εκδοτικό οίκο γιατί πάντα θα υπάρχει ανάγκη για ένα συγκεκριμένο είδος παραβατικής μυθοπλασίας, και πάντα άνθρωποι που θα προσπαθούν να γράψουν έτσι. Αλλά δεν νομίζω ότι η τάση στους αμερικανικούς εκδοτικούς οίκους αυτές τις μέρες είναι να εκδίδουν βιβλία όπως το "American psycho". Το βιβλίο δεν θα περνούσε ποτέ τα φίλτρα του sensitive reader. Θα παραήταν politically incorrect. Η σατιρική του διάσταση δεν θα γινόταν πλέον αντιληπτή. Ούτε οι μεταφορές. Ο κόσμος διαβάζει διαφορετικά σήμερα, πολύ κυριολεκτικά, με μια σοβαρότητα που είναι επιζήμια.
Le Point : Τι πιστεύετε για όλα αυτά που συμβαίνουν στην J. K. Rowling, που κατηγορείται για «τρανσφοβία» και της οποίας τα έργα θέλουν να τα «ακυρώσουν» (cancel) ;
Δεν σημαίνει τίποτα. Η J.K. Rowling δεν έκανε τίποτα κακό. Δεν είναι τρανσφοβική. Όλη αυτή η ιστορία είχε φτιαχτεί από τα μέσα ενημέρωσης που την παραφούσκωσαν και της έδωσαν τεράστιες διαστάσεις. Για μένα, είναι απλώς εξωπραγματικά πράγματα και η J. K. Rowling θα έπρεπε απλώς να αγνοήσει αυτές τις μαλακίες. Τα βιβλία της πάνε ακόμα πολύ καλά και ξέρω ότι βρίσκεται στην έκτη σεζόν μιας βρετανικής αστυνομικής σειράς που ακόμα προβάλλεται. Ολο αυτό είναι εντελώς παράλογο. Προσπαθούν διαρκώς να μας ακυρώσουν αναδεικνύοντας παλιά πράγματα που είπαμε πριν από χρόνια, retweets κ.λπ. Νομίζω μάλιστα ότι, σε αυτή την ασηπτική κοινωνία, είναι ακόμη και τιμή να ακυρώνεσαι.
Le Point
8/3/23

 

----------------------

«WOKE» ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΣ

============

Βlogger: Σήμερα ο Θανάσης Κ. δίνει ρέστα. Συμφωνώ απόλυτα. Μένει μόνο να συγκροτηθεί εκείνο το πολιτικό υποκείμενο που θα διακινήσει αυτές τις απόψεις, οπότε πέφτουμε πάνω σε ...τοίχο.

Η ελίτ (με ότι αυτό σημαίνει) έχει αποκοληθεί από τη χώρα και την βλέπει μόνο ως χώρο - οικόπεδο με τους ιθαγενείς -αναγκαίο κακό μέχρι να τους εξαφανίσει και βιολογικά.  Η ελίτ κατέχει μέσα (χρήμα και ΜΜΕ) και δεν  συντρέχουν λόγοι να τα εκχωρήσει. 

Εκτός κι' αν οι "κατασκευαστές των ελίτ", αποφασίσουν αλλιώς. ... (Έτσι κι' αλλιώς σε χώρες προτεκτοράτα, οι ελίτ κατασκευάζονται για να υπηρετήσουν συμφέροντα... θυμηθείτε πόσα τζάκια κάηκαν...)  Ήδη δημοσιογράφοι που έχουν μια βαθειά γνώση της οικονομικής ιστορίας και ξέρουν να διαβάζουν τα ...σημάδια ακούν το αχό του μέλλοντος που πλησιάζει.....

  1. Η αποκόλληση των ελίτ από την κοινωνία

  2. Η πρόβλεψη του Φουκουγιάμα: Η πολιτική της ταυτότητας και η άνοδος του εθνικολαϊκισμού

  3. Εγκώμιο των συνόρων

  4. «Εγκώμιο των συνόρων», Ρεζίς Ντεμπρέ 

  5. Η παγκοσμιοποίηση χωρίς όρια και κανόνες έκανε τον κύκλο της: Το έθνος-κράτος κερδισμένο ως μονάδα δράσης

  6. H εκ των έξω και εκ των έσω αποσάθρωση της Ελλάδας

  7. Η ΕΕ πρέπει να σεβαστεί το έθνος-κράτος, ειδάλλως...

  8. Πατριωτισμός και εθνική αξιοπρέπεια: δυο κεντρικές έννοιες/προϋποθέσεις εθνικής αναγέννησης

Σχόλια