Μπροστά στη χρεοκοπία…

Η χώρα είναι αντιμέτωπη με τη χρεοκοπία: όχι μόνο την επερχόμενη οικονομική, όσο αυτή που έχει ήδη επέλθει - την ηθικο-πολιτική. (blogger: click εδώ, αλλά και εδώ!!, μεταγεννέστερη προσθήκη: click εδώ:Χώρες σε «βρώμικη» ομηρία...) Φαίνεται, άλλωστε, στις δηλώσεις των Ευρωπαίων αξιωματούχων. Δεν μας επικρίνουν τόσο για εσφαλμένη οικονομική πολιτική, όσο για ανυπαρξία πολιτικής («η Ελλάδα δεν έλαβε κανένα διορθωτικό μέτρο, βυθίζεται στα χρέη και στα ελλείμματα…» - Αλμούνια) και, κυρίως, για αναξιόπιστη πολιτική («το παιχνίδι τελείωσε» - Γιούνγκερ). Στις Βρυξέλλες ο όρος «Greek statistics» χρησιμοποιείται συνεκδοχικά ως δηλωτικός ψεύδους και αναξιοπιστίας. Με άλλα λόγια μας λένε: σας διακρίνει η ακρασία, η πονηριά και η αναξιοπιστία. Ξέρετε τι πρέπει να κάνετε, αλλά δεν το κάνετε (ακρασία) · παίζετε με τα ευρωπαϊκά όργανα για τους δικούς σας μικροπολιτικούς λόγους (πονηριά) · αλλάζετε κάθε λίγο τα στοιχεία που μας στέλνετε (αναξιοπιστία). Δεν είστε σοβαρή χώρα.

Οι προκαταλήψεις που αντιμετώπισαν αρχικά οι Ελληνες μετανάστες στον ανεπτυγμένο κόσμο αναβιώνουν: καιροσκόποι ανατολίτες, πονηροί λαθρεπιβάτες, ανάξια εμπιστοσύνης άτομα. Το δυστύχημα είναι ότι τα στερεότυπα αυτά δεν αφίστανται, πλέον, της πραγματικότητας. Η χώρα συμπεριφέρεται στους εταίρους της με τον ίδιο τρόπο που το ελλαδικό κράτος συμπεριφέρεται στους πολίτες του, και αντιστρόφως. Το μοτίβο της αναξιόπιστης, καιροσκοπικής και ιδιοτελούς συμπεριφοράς αναπαράγεται ισομορφικά σε όλα τα επίπεδα της κοινωνικής συμβίωσης. Γι’ αυτό και τα γενικευμένα φαινόμενα κοινωνικής διάλυσης που παρατηρούμε…

  • Στην Ελλάδα είτε δεν υπάρχουν κανόνες, είτε δεν τηρούνται, είτε αλλάζουν αυθαίρετα (π. χ. χωροταξία, φορολογία). Ενα πράγμα δεν υπάρχει: σαφήνεια, προβλεψιμότητα, σεβασμός στη νομιμότητα. Στο αναξιόπιστο κράτος οι πολίτες συμπεριφέρονται αυστηρώς συμφεροντολογικά. Φοροδιαφεύγουν, χτίζουν αυθαίρετα, πιέζουν για ρουσφέτια, χαριστικές παροχές και εξαιρέσεις, απεχθάνονται τον ανταγωνισμό, προσπαθούν να μεγιστοποιήσουν τα ατομικά τους οφέλη με κάθε τρόπο.

Το κράτος, ιστορικά, δεν αποτελεί μια πολιτικώς ουδέτερη οντότητα, αλλά λάφυρο του εκάστοτε κόμματος εξουσίας.

  • Οι πολιτικάντηδες, εντελώς ξεδιάντροπα, διορίζουν ποικιλοτρόπως ψηφοφόρους τους στην κρατική μηχανή, ενώ επιφυλάσσουν για τον εαυτό τους και τους συγγενείς τους τα μεγαλύτερα προνόμια. Λιλιπούτειου αναστήματος πολιτικοί, βαλκανικής κοπής ασημαντότητες, ανέρχονται σε κορυφαία αξιώματα και μεριμνούν ανερυθρίαστα για τους «κολλητούς» τους. Δείτε: τα τελευταία πέντε χρόνια η Βουλή διπλασίασε, κυρίως με ρουσφετολογικές προσλήψεις, τον αριθμό των υπαλλήλων της! Μεταξύ αυτών συγκαταλέγεται η θυγατέρα, καθώς και στενοί συνεργάτες, του πρώην προέδρου κ. Σιούφα. Κυρώσεις δεν επιβάλλονται, δικαιοσύνη δεν αποδίδεται.
  • Οι ισχυροί απολαμβάνουν ιδιότυπη ασυλία, η ατιμωρησία παραλύει τα πάντα. Ο Χριστοφοράκος θα παραμείνει για πάντα ατιμώρητος, όπως ατιμώρητος έμεινε ο Βουλγαράκης και ανεξερεύνητη η δυσώδης υπόθεση Παυλίδη. Να ’ταν οι μόνες…

Η φαυλότητα του δημόσιου βίου αντανακλάται στο αυτοεξυπηρετικό πολιτικό σύστημα, διαπερνά ιδιωτικές συμπεριφορές, και δημιουργεί έναν φαύλο κύκλο. Υπάρχει στενή νοηματική συνάφεια μεταξύ πολιτικής φαυλότητας και του φαύλου κύκλου στον οποίο έχουμε περιπέσει. Πολύ πριν η Ελλάδα καταστεί αναξιόπιστη στην Ε.Ε., εξέθρεψε διαχρονικά φαύλες συμπεριφορές στο εσωτερικό της. Σπέρνουμε τώρα, ό, τι θερίσαμε για δεκαετίες.

Ενας χυδαίος πολιτικάντης που χρησιμοποιεί το κράτος σαν να ήταν ιδιοκτησία του, γιατί να είναι «αξιόπιστος» στους Ευρωπαίους εταίρους;

Ο υπουργός που κλείνει τα μάτια σε ψεύτικες δηλώσεις αγροτών για να πάρουν επιδοτήσεις από την Ε.Ε., γιατί να μη θελήσει να παραπλανήσει τους ομολόγους του στην Ε.Ε.; Οι πολιτικάντηδες που συστηματικά διαπλέκονται με οργανωμένα συμφέροντα, κάνουν ρουσφέτια, θέτουν διεφθαρμένους συναδέλφους τους πάνω από το νόμο, και παραβαίνουν τους νόμους που οι ίδιοι ψηφίζουν, πώς ξαφνικά θα μετατραπούν σε ορθολογικούς πολιτικούς, αξιόπιστους εταίρους, ειλικρινείς συνομιλητές, σοβαρούς διαπραγματευτές, αξιέμπιστους υπηρέτες της νομιμότητας και του δημοσίου συμφέροντος; Δεν γίνεται…

  • Η Ελλάδα έχει χρεοκοπήσει εδώ και καιρό, απλώς τώρα περιμένουμε την Ε.Ε. να θυροκολλήσει την επίσημη ανακοίνωση. Το μεταπολιτευτικό παιχνίδι του άκρατου κομματισμού, του γλοιώδους λαϊκισμού, του υπερτροφικού κρατισμού, του πολιτικού καιροσκοπισμού, των «στημένων» κανόνων, και της συντεχνιακής ιδιοτέλειας, τελειώνει με πάταγο. Μια χρονίως ανορθολογική χώρα τίθεται υπό τη στενή επιτήρηση της ορθολογικής Ευρώπης. Οσο μειωτικό κι αν είναι, όσο «αποικιοκρατικό» κι αν ακούγεται, είναι το καλύτερο που μπορεί να μας συμβεί.

Αποδειχθήκαμε ανίκανοι να βάλουμε τάξη στα του οίκου μας. Καταντήσαμε ανάξιοι να είμαστε μια αυτοκυβερνώμενη πολιτική οντότητα.

Αναδείξαμε πυγμαίους σε ηγετικά αξιώματα (κοιτάξτε ποιοι διαγκωνίζονται για την προεδρία της Ν.Δ.!), αφεθήκαμε να παρασυρθούμε από τα γλυκά ψέματα των δημαγωγών, καταχρεωθήκαμε ασύνετα, νομίσαμε σαν κακομαθημένα παιδιά ότι μπορούμε να τα ’χουμε όλα για πάντα. Συμπεριφερθήκαμε ανεύθυνα. Ευτυχώς που υπάρχουν οι Βρυξέλλες να μας προστατεύσουν από τον κακό μας εαυτό. Δεν μας τιμά, αλλά μας σώζει.

Tου Χαριδημου Κ. Τσουκα*

* Ο Χ. Κ. Τσούκας είναι καθηγητής στο ALBA και στο University of Warwick (htsoukas@alba. edu. gr).http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_columns_1_22/11/2009_362395

Blogger: Το παρακάτω μπουκέτο Links συμπληρώνει το θέμα:
============================================
Blogger:
Ακολουθεί κείμενο - σχόλιο στα παραπάνω, αναγνώστη X που έχει την αξία του, αφού δεν είναι ούτε δημοσιογράφος, ούτε πολιτικός, αλλά ούτε οικονομολόγος! κατά δήλωσή του πάντα. Μάλλον καλός γνώστης των Η/Υ αν κρίνει κανείς από τις προτάσεις του...

Ναι τον διάβασα τον Τσούκα στην Καθημερινή και συμφωνώ μαζί του (ουσιαστικά) σε όλα.

Το κύριο ερώτημα όμως (περί του πρακτέου ΤΩΡΑ) είναι το τι κάνουμε με την οικονομία τα επόμενα χρόνια – και αυτό δεν είναι προφανές (όπως άλλωστε όλα που σχετίζονται με την οικονομία).

1. Ισχύει (πιστεύω) ότι αν θελήσουμε να μειώσουμε το 12.7% γρήγορα, τότε ΔΕΝ θα γίνουν βασικές μεταρρυθμίσεις στο ΠΟΙΟΣ είναι αυτός που θα πληρώσει την «νύφη»: απλώς δεν υπάρχει χρόνος για κάτι τέτοιο – θα πληρώσουν οι ίδιοι όπως στο παρελθόν, απλά θα πληρώσουν περισσότερα χρήματα.

2. Επίσης (όπερ και σπουδαιότερο, ίσως) αν μειωθεί το ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑ των μισθωτών (κυρίως) αλλά και, γενικότερα, των μεσαίων (εισοδηματικά) στρωμάτων, τότε είναι μαθηματικά σίγουρο ότι η χώρα θα μπει σε recession (ύφεση στα ελληνικά) με άγνωστο το «βάθος» του και την χρονική του διάρκεια. Πιθανά να είναι 8-10 έτη, και με πιθανό τον βαθύ αποπληθωρισμό (deflation) σε όλες τις αξίες, κινητές και ακίνητες. Αν συμβεί κάτι τέτοιο, αυτό θα παρασύρει (μάλλον) και τα υπόλοιπα βαλκάνια. Το κυριότερο ζητούμενο είναι το αν αυτό το «σενάριο» ύφεσης είναι πλέον αναπόφευκτο, ή ίσως όχι. Αν είναι αναπόφευκτο, τότε είναι μάλλον προτιμότερο να γίνει πολύ άμεσα, «απότομα», και (συνεπώς) να έχει σύντομη χρονική διάρκεια. Ο λόγος για αυτό είναι ότι όταν αρχίσει η οικονομική ανάκαμψη της υπόλοιπης Ευρωζώνης, τότε μοιραία η ΕΚΤ θα αυξήσει τα επιτόκια δανεισμού και τότε θα πληρώνουμε (ως χώρα) πολλαπλάσια για τόκους για τον κρατικό δανεισμό (νέο τωρινό όπως και για παλαιότερα δάνεια). Βλέπεις αυτήν την χρονική στιγμή είμαστε και «τυχεροί μέσα στην ατυχία μας»: μας προστατεύει το χαμηλό επιτόκιο.

3. Η γενικότερη Ευρωπαϊκή πολιτική «οικονομικής σταθερότητας» (δηλαδή το σύμφωνο σταθερότητας που καθορίζει την πολιτική της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας) που επιμένει να προσδιορίζει το 3% ως «απαράβατο όριο» είναι πιθανά λάθος. Ο John Maynard Keynes έχει δίκαιο γενικότερα (τελικά), και έχει σίγουρα δίκαιο για αυτήν την οικονομική στιγμή που διάγουμε τώρα. Αυτό φαίνεται να το έχουν πλέον καταλάβει και να το ενστερνίζονται όλες οι σοβαρές κυβερνήσεις των μεγάλων και σοβαρών χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έτσι, η όλη σκέψη πάνω στο σημείο (2) πιο πάνω, διαφοροποιείται αρκετά. Είναι (προφανώς) άλλο να προσπαθείς να κάνεις το 12.7% να γίνει 3%, και τελείως διαφορετικό αν θέλεις να το μειώσεις μόνο μέχρι το 6.5 % (έτσι για να πούμε ένα νούμερο).

4. Για άλλη μία φορά η πραγματική απόφαση για λύση του προβλήματος θα έλθει από «έξω». Κάτι τέτοιο δεν είναι μόνο «όχι κακό», πολύ φοβάμαι ότι αποτελεί και την μόνη λύση, εκεί που φθάσαμε. Ισχύει, βλέπεις, ότι «οι επαίτες δεν μπορεί να λαμβάνουν αποφάσεις» (beggars cant be choosers).

****************** ****************

5. Αυτό που στο μεταξύ μπορεί να κάνει η χώρα είναι να λάβει αποφάσεις σε ΘΕΣΜΙΚΑ θέματα. Ίσως να χρειαστεί και συνταγματική αναθεώρηση για την σταθεροποίηση αυτών, αλλά για την ώρα μπορεί να γίνει και χωρίς αυτήν (έστω ως δοκιμή). Τελικά τέτοιου τύπου θεσμικές αποφάσεις (στη λεπτομέρειά τους) μόνο από τους ίδιους τους Έλληνες μπορεί να προέλθουν – οι ξένοι απλώς δεν μπορούν καν να διανοηθούν την κατάσταση ώστε να προτείνουν λύσεις.

6. Κάτι τέτοιο ΘΕΣΜΙΚΟ θα ήταν λ.χ. να αποκλείεται να είναι κάποιος υπουργός ή υφυπουργός ή γεν. γραμματέας υπουργείου και να είναι ταυτόχρονα βουλευτής: πλήρης διαχωρισμός εκτελεστικής κα νομοθετικής εξουσίας. Αν κάποιος διορίζεται ως στέλεχος της εκτελεστικής εξουσίας να παραιτείται από βουλευτής – αυτόματα. Να εκλέγεται ο επόμενος επιλαχών – ίσως και αυτός να είναι ακόμα από κάποιο άλλο κόμμα αν και αυτό ακούγεται κάπως «προχωρημένο». Ισχύει για τις ΗΠΑ και πολλές άλλες χώρες. Επίσης, η δικαστική εξουσία να είναι αυτόνομη – εκλογές με αρχαιρεσίες από συνέλευση ανωτάτων δικαστικών.

7. Άλλα θεσμικά θέματα θα μπορούσαν να αφορούν τον υποχρεωτικό κατακερματισμό των ΔΕΚΟ ή των ιδιωτικών εταιριών γενικότερης ωφελείας και υπηρεσιών έτσι ώστε να υπάρχει σε κάθε νομό και για κάθε υπηρεσία τουλάχιστον 2 ανταγωνιστικές εταιρείες ή ΔΕΚΟ – να έχει ο καταναλωτής επιλογή. Να τεθεί χρονικό όριο στο οποίο κάθε ΔΕΚΟ να σπάσει σε 2 αν δεν ισχύει ο ανταγωνισμός από έστω και έναν άλλο (δημόσιο ή ιδιώτη) - ακόμα και αν πρόκειται για την παροχή νερού.

8. Απολύτως επείγον είναι να αυξηθεί η αυτοτέλεια των «ανεξάρτητων αρχών» που σήμερα πλέον λειτουργούν ως πραγματικά παραρτήματα υπουργείων, ενώ ο πραγματικός τους ρόλος είναι ακριβώς ο αντίθετος. Επίσης οι «ανεξάρτητες αρχές» να στελεχωθούν ΚΥΡΙΩΣ από ΜΗ νομικούς – πάρα πολύ σημαντικό αυτό. Μόνο έτσι θα έχουν αρκούντως ανεξάρτητη σκέψη και να λαμβάνουν ορθολογιστικές και ριζοσπαστικές αποφάσεις, οι οποίες ακόμα και να ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ το κοινοβούλιο να αλλάξει την νομοθεσία καταλλήλως (πάντα ορθολογιστικά). Έχει μεγάλη σημασία να μην είναι απλή προέκταση της εκτελεστικής εξουσίας αλλά συχνά σε αντίθεση της εκάστοτε εκτελεστικής (αυθαιρεσίας) ή και νομοθετικής (αφασίας).

*************** ***************

9. Ενώ είναι σίγουρο ότι το «ψάρι βρομάει από το κεφάλι», εδώ που φτάσαμε βρομάει (ομοίως) και το ίδιο το ψάρι! Για τον λόγο αυτό προτείνω και τα ακόλουθα:

10. Να καταργηθεί η έννοια της αίτησης σε όλες τις υπηρεσίες. Κάθε γράμμα που θα αναγράφει «αίτηση» επάνω ή που θα έχει τα στοιχεία του «αιτούντος» σε άλλη στήλη να είναι άκυρο – με νόμο – έτσι ώστε «ο αιτών» να μην δικαιούται απάντησης.

11. Να καταργηθεί το «πρωτόκολλο» σε όλες τις δημόσιες υπηρεσίες ή αν υπάρχει (για εσωτερικούς λόγους) τότε ο όποιος Αριθμός Πρωτοκόλλου να είναι απόρρητος και μην γνωστοποιείται στους πολίτες. Έτσι θα αναγκασθούν οι υπηρεσίες να τηρούν βάσεις δεδομένων (αντί «γραμμικού» πρωτοκόλλου με αύξοντα αριθμό). Θα «πιάνουν» έτσι και τις προηγούμενες «ατασθαλίες» είτε πολιτών είτε και άλλων υπαλλήλων – αφού όλα θα «ψάχνονται» στις βάσεις δεδομένων με βάση το όνομα και τον αριθμό ταυτότητας του πολίτη.

12. Οι επιστολές για εξυπηρέτηση (αντί για αιτήσεις) να γίνονται ηλεκτρονικά. Αν γίνονται σε χαρτί, να είναι απαραίτητη η προηγούμενη «μεταφορά» της επιστολής (από την ίδια την υπηρεσία) σε ηλεκτρονικό αρχείο, και έτσι (τότε) να δικαιούται η όποια υπηρεσία την καθυστέρηση της απόδοσης «λύσης» για 1 επιπλέον μήνα. Κάθε ηλεκτρονική επιστολή να έχει νομική υπόσταση μέσω «ηλεκτρονικής υπογραφής» (κάρτα με SIM αναγνώρισης) και να γίνεται αυτόματα (από τις υπηρεσίες) η επιβεβαίωση λήψης τους.

13. Κάθε πιστοποιητικό ή βεβαίωση που αναφέρεται σε αίτηση του πολίτη ή σε αριθμό πρωτοκόλλου αιτήσεως να είναι άκυρη – νομικά – αφού θα αναφέρεται σε κρυφά υπηρεσιακά δεδομένα. Ομοίως κάθε πιστοποιητικό ή βεβαίωση στην οποία να αναφέρεται ο λόγος ή η αιτία για την οποία χορηγείται το όποιο πιστοποιητικό ή βεβαίωση να είναι άκυρη – νομικά.

14. Να αποτελεί υποχρέωση κάθε υπηρεσίας να ελέγχει ενδο-υπηρεσιακά (πάντα ηλεκτρονικά) όποια στοιχεία θέλει να ελέγξει – και όχι να ζητά βεβαιώσεις από τον πολίτη ο οποίος να υποχρεούται (όπως τώρα) να προσφεύγει σε άλλες υπηρεσίες για έκδοση βεβαιώσεων. Ο πολίτης να μπορεί να αρνείται να προσκομίσει (έστω και ηλεκτρονικά) τέτοια δικαιολογητικά. Ο τρόπος που λειτουργούν τα ΚΕΠ μπορεί να χρησιμεύει ως παράδειγμα του πώς μπορεί να επιτευχθεί αυτό. Αρκεί η λειτουργία των ΚΕΠ να μεταφερθεί και να μεταλαμπαδευτεί σε κάθε δημόσια υπηρεσία και (φυσικά) όλα να γίνονται ηλεκτρονικά και όχι με χαρτί.

15. Επειδή υπάρχει ευθυνοφοβία των υπαλλήλων για έκδοση αδειών πιστοποιητικών κλπ , να θεσμοθετηθεί (α) ανώτατος χρόνος, μετά το πέρας του οποίου να εκπίπτει (νομικά) η υποχρέωση έκδοσης-ύπαρξης του πιστοποιητικού ή βεβαίωσης ενώ (β) σε ειδικές περιπτώσεις να αιτείται εκ μέρους της υπηρεσίας από τον πολίτη (αιτιολογημένα) η άδειά του για τον (άπαξ) διπλασιασμό του προηγούμενου χρόνου. Οι προβλεπόμενοι χρόνοι μπορεί να είναι στην αρχή αρκετά μεγάλοι, με πρόβλεψη να γίνονται όσο πάει μικρότεροι.

16. Μετά το πέρας του χρόνου αυτού ο πολίτης δεν υποχρεούται να έχει πλέον την βεβαίωση αυτή (ή το όποιο χαρτί), ακόμα και αν πρόκειται για άδεια από την πολεοδομία. Θεωρείται ότι του έχει εκδοθεί – θετικά.

17. Οι ποινικές ή άλλες ευθύνες του υπαλλήλου για μη έκδοση του όποιου έγγραφου (πιστοποιητικού η βεβαίωσης ή αδείας) να είναι ίδιες με αυτές που έχει αν έχει εκδώσει ψευδή βεβαίωση. Όσοι προϊστάμενοι υπηρεσιών δεν γνωρίζουν ή δεν καταφέρουν να μάθουν την χρήση ηλεκτρονικών συστημάτων που απαιτούνται ΥΠΟΒΙΒΑΖΟΝΤΑΙ αυτομάτως (υπηρεσιακώς αλλά και μισθολογικώς). Όσοι υπάλληλοι υπηρεσιών δεν γνωρίζουν ή δεν καταφέρουν να μάθουν την χρήση ηλεκτρονικών συστημάτων που απαιτούνται, ΥΠΟΒΙΒΑΖΟΝΤΑΙ αυτομάτως σε καθαριστές- καθαρίστριες και όχι αναγκαστικά στην ίδια υπηρεσία ή την ίδια πόλη.

18. Οι υπάλληλοι πρέπει να πληρώνονται με ανεκτό μισθό και όχι με το σημερινό υποτιμητικό μηνιαίο τελικό-μισθό, που (ως εισόδημα) είναι συχνά κατώτερο αυτό του χειρώνακτα εργάτη ή το εισόδημα μικρο-μαγαζάτορα (βλέπε μανάβη).

Αυτά για την ώρα!

============

Μεταγεννέστερη προσθήκη:

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economyagor_2_22/11/2009_362324

Δυστυχώς, η μισητή ανά τον κόσμο πολιτική του Mπους έχει διαβρώσει το οικονομικό μέλλον της Αμερικής. Ας μην ξεχνάμε ότι το μέλλον είναι μεγαλύτερο από το παρόν και ότι μια υγιής οικονομία ποτέ δεν αποκτάται με μηδενικό αντάλλαγμα. Πρέπει να κερδηθεί μέσω στυγερών δημοσιονομικών και νομισματικών πολιτικών, από τις οποίες υποφέρουν πρωτίστως τα αδύναμα νοικοκυριά. O Μπαράκ Ομπάμα έχει ήδη πικρά αντιληφθεί ότι δεν αρκεί η απόλυτη «λαϊκή» κυριαρχία που είχε κατακτήσει έναν χρόνο πριν. Οντως, η Ιστορία αποδεικνύεται (δικαίως) ακόμη γενναιόδωρη μαζί του, αλλά μέχρι πότε; Καθώς η κυβέρνηση Μπους έχει κληροδοτήσει στον αμερικανικό λαό και στον Ομπάμα τη «βρώμικη» ομηρία της εξάρτησης της οικονομίας από τους ξένους πιστωτές και κυρίως τους Κινέζους. Μια εξάρτηση που μεγεθύνεται εφιαλτικά.

  • Οι χώρες πτωχεύουν βαθμιαία, με το να δανείζονται τόσα πολλά χρήματα, ώστε οι πιστωτές να χάνουν την εμπιστοσύνη τους στην ικανότητά τους να αποπληρώσουν το χρέος. Κατόπιν πτωχεύουν ξαφνικά, όταν οι πιστωτές παύουν να τις δανείζουν. Αυτό έχει συμβεί σε κάμποσα έθνη του Tρίτου Kόσμου και εξαιτίας του γεγονότος ότι ήταν αναγκασμένα να δανείζονται σε δολάρια. Καθώς το νόμισμά τους έχανε την εμπιστοσύνη των παγκόσμιων αγορών, κατέρρεε η αξία του έναντι του δολαρίου. Αλλά έτσι αυξανόταν το βάρος του πραγματικού τους χρέους.

Οι αισιόδοξοι λένε... «αυτό δεν μπορεί να συμβεί στις ΗΠΑ». Ομως δεν λειτουργούν έτσι οι αγορές που είναι καθαρά ιδιοτελείς. Και όταν αντιληφθούν ότι οι επενδυτές -πετρελαιάδες ή Κινέζοι- σταματήσουν να επενδύουν μεγάλο μέρος του πλούτου τους σε δολάρια και σε δολαριακά χρεόγραφα, εταιρικά και κρατικά ομόλογα, τότε θα γίνουν όλα γης Μαδιάμ.

Ο Ομπάμα -όπως και ο νέος πρωθυπουργός της Ελλάδας Γιώργος Παπανδρέου- προσπαθούν τώρα να υψώσουν φραγμούς στη «βρώμικη» ομηρία. Αλλά πώς μπορεί να γίνει αυτό όταν προϋποθέτει βαρύτατες οικονομικές θυσίες και για τους δύο λαούς;

Αν η Αθήνα δεν αντιμετωπίσει τα δημοσιονομικά προβλήματα, με τα οποία βρίσκεται αντιμέτωπη για πολιτικούς, κυρίως, λόγους, οι συνέπειες θα είναι σοβαρές. Η «κίβδηλη ανάπτυξη» έχει οδηγήσει στην πλήρη κατάρρευση και την ουσιαστική χρεοκοπία. Αν το 2004, η Αθήνα ήταν ένα αργό τρένο, που καταστράφηκαν τα βαγόνια του το ένα μετά το άλλο, τώρα είναι πλέον μια υπερταχεία που οδεύει προς την καταστροφή.

Aπό την άλλη πλευρά, η Aμερική οφείλει να βρει -λένε- ένα δρόμο αρμονικής συνύπαρξης με μια Kίνα που αρχίζει να μπαίνει σε τροχιά μεγάλης διεθνούς δύναμης. Σ’ αυτό το φόντο, δεν θα πρέπει να μετατρέπεται η όποια διάσταση συμφερόντων ή απόψεων σε μετωπική ρήξη ασυμφιλίωτων εχθρών. H Kίνα ισχυρίζεται ότι θέλει να εξελιχθεί σε μεγάλη δύναμη, ακολουθώντας τον δρόμο που, στο μεγαλύτερο μέρος της Iστορίας της, διέτρεξε η Aμερική - όχι μέσω της κατάκτησης και της λεηλασίας άλλων χωρών, αλλά μέσω του εμπορίου και της συνεργασίας. Αυτό υποστηρίζει και η (νεο) οσμανλική Τουρκία των Ερντογάν και Νταβούτογλου..

Δυστυχώς, όμως, το κοινώς αποδεκτό είναι ότι η Κίνα έχει κάνει τα απαραίτητα βήματα, για να αντιμετωπίσει την παγκόσμια κρίση και ότι ο συνδυασμός κεϊνσιανής λογικής (του πακέτου οικονομικού στήριξης) και λενινιστικού κεντρικού ελέγχου θα συμβάλει στην επαναφορά του υπόλοιπου κόσμου στην ευημερία! Τι ουτοπία...

Η πιο πρόσφατη και δραματική χρεοκοπία χώρας ήταν της Αργεντινής το 2001, όταν τα δημόσια οικονομικά βρέθηκαν εκτός ελέγχου και το Ισοζύγιο Εξωτερικών Συναλλαγών έφθασε στο 7% του ΑΕΠ. Μαντεύοντας την επικείμενη κρίση, κανείς δεν ήθελε τότε να έχει πλέον το αργεντίνικο πέσο στην τσέπη του και η κυβέρνηση αναγκάστηκε να αποσχιστεί από το δολάριο, να παγώσει τις καταθέσεις, να κηρύξει στάση πληρωμών και να παραδοθεί στη σκληρή εποπτεία του ΔΝΤ. Τέτοια χρεοκοπία δεν μπορεί να συμβεί σε ένα κράτος που είναι στην Οικονομική Ενωση του ευρώ, απλούστατα διότι το κοινό νόμισμα δεν είναι εθνικό για να μπορεί μια χώρα να το υποτιμήσει ούτε υπάρχει μηχανισμός αποχώρησης ή εκδίωξης αν η οικονομία της έχει πρόβλημα, ακόμη και σοβαρό.

Αλλωστε το σημαντικότερο είναι να παρατηρήσουμε ότι τα τελευταία 100 χρόνια αυτή η χώρα είχε πολύ περισσότερες ευκαιρίες να χρεοκοπήσει και δεν το πέτυχε.

ZEZA ZHKOY

Σχόλια