Λύνοντας το γερμανικό πρόβλημα εντός της Ε.Ε.: Πώς να περιμένεις κάτι από μια απαθή Καγκελάριο που είχε υπουργό τον Σόιμπλε;

Του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ θ. ΔΡΙΒΑ*
Δυστυχώς η εξάπλωση του ιού, αποκαλύπτει τα λάθη μας πριν την εμφάνισή του. Τα μεγαλύτερα προβλήματα που είχαμε ως ανθρωπότητα, αντί να τα λύσουμε, φροντίσαμε να τα ιδεολογικοποιήσουμε. Πάντα συμφέρει εκείνους που δε θέλουν να λύσουν κάτι, να το κρεμάσουν στις καλένδες κάποιου αόριστου μέλλοντος.
Ας θυμηθούμε μια ανάλυση του Business Insider για την στάση της Γερμανίας στην κρίση της Ουκρανίας, που οδήγησε στην προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία.
<!-- /21712894858/side_8
Σύμφωνα με το Business Insider, η Γερμανίδα Καγκελάριος, συνήθως απαθής για οτιδήποτε απάντησε σε ερώτημα που της έγινε για το ποιά είναι η γερμανική στρατηγική. Με αφοπλιστική ειλικρίνεια που κάλυπτε την γερμανική λιτότητα σε όλα, η Καγκελάριος απάντησε: ”Δείτε πώς τελείωσε ο Ψυχρός Πόλεμος. Χρειάζεται να έχουμε υπομονή.
  • Για να κερδηθεί ο Ψυχρός Πόλεμος, πήρε περίπου 50 χρόνια”. Μέσα σε αυτήν την απάντηση, εξηγείται όλη η ευρωπαϊκή ατυχία η οποία συνδέθηκε με την γερμανική εποχή στα όσα αφορούσαν την Γηραιά Ήπειρο. Η απο-ιδεολογικοποίηση των προβλημάτων μας, θα μας επιτρέψει τη λύση τους. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ
Η Γερμανία λοιπόν, είναι πρόβλημα άπαξ και επιθυμούσε να έχει τον πρώτο λόγο στις ευρωπαϊκές υποθέσεις. Τα προβλήματα, λύνονται -μας λένε τα Μαθηματικά- αρκεί να είναι προβλήματα.
  • Το χρονολόγιο μιας παταγώδους αποτυχίας.
Το πρόβλημα της Ε.Ε είναι πολύ παλαιότερο από την άτυπη ανάληψη της ηγεμονίας της Γερμανίας επί των ευρωπαϊκών πραγμάτων. Το first things come first των ΗΠΑ, έπαιξε σημαντικό ρόλο. Οι ΗΠΑ για να κερδίσουν τον Ψυχρό Πόλεμο, κατέστησαν τη Γερμανία το κέντρο της Ευρώπης με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Οι γαλλικές και αγγλικές ενστάσεις, δεν εισακούστηκαν. Κατά την περίοδο αυτή, η Γερμανία εκμεταλλεύτηκε πλήρως την αμερικανική ισχύ. Μετέπειτα, η Γερμανία επιθύμησε να οδηγήσει την Ε.Ε σε μια ”άλλη εποχή’. Την εποχή της ”χειραφέτησης” της Ευρώπης. Χειραφέτηση από ποιόν; Από τις ΗΠΑ.
Η πρώτη κρίση στην Ε.Ε επήλθε με αφορμή το Ευρωσύνταγμα. Γαλλία και Ολλανδία μέσα από δημοψηφίσματα, απέρριψαν ένα έγγραφο που θα επιτάχυνε το δίκιο του οικονομικά (και μόνο) ισχυρού σε μια Γηραιά Ήπειρο που δεν επετράπη καν, να γίνει δημοψήφισμα σε κάθε κράτος-μέλος της Ε.Ε.
Η Συνθήκη της Λισαβόνας, ήλθε το 2007 για να δώσει μια πρόχειρη λύση. Το 2009-2010 και αφού πρώτα η Γερμανία απέρριψε το αίτημα της Γαλλίας για μια Μεσογειακή Πρωτοβουλία εντός της Ε.Ε, ήταν η αρχή των πολλών αποτυχιών της Γερμανίας και της Ε.Ε. Η κρίσης της ΕΖ φανέρωσε οτι η Γερμανία μιλούσε για Ένωση όποτε πήγαιναν καλά οι εξαγωγές της. Όταν αυτές απειλούνταν μέσα από το εξίσου πρόχειρο (όπως αποδείχθηκε) νομισματικό project της Οικονομικής Νομισματικής Ένωσης και της ΕΖ των οποίων τελικά η εγγύηση είχε έλξη από την γερμανική KfW.
Η λιτότητα εξαφάνισε την παραγωγικότητα της Ε.Ε. Η Γερμανία φρόντισε να κάνει ό,τι σε άλλο επίπεδο έλεγε η Καγκελάριος για την Ουκρανία. Στρατηγική Αναμονής ή Στρατηγική του Ώριμου Σύκου. ”Όλα θα λυθούν μόνα τους, πάντως δε θα πληρώσουμε”.
Ο Νότος έγινε PIGS και η Γερμανία άρχισε να μας μαθαίνει ένα νέο μοντέλο ηγεμονικής σταθερότητας. ”Εγώ χάνω και χάνετε και εσείς. Εγώ κερδίζω και χάνετε εσείς”. Πρόκειται για μια καταστροφική πολιτική. Ο ηγεμόνας πρέπει να παρέχει συλλογικά αγαθά. Ασφάλεια, ομαλή ροή και λειτουργία των εμπορικών και οικονομικών συναλλαγών, πρωτοβουλίες για ανθρωπιστικές κρίσεις κτλ.
  • Η Γερμανία ήθελε να είναι ηγεμόνας στα κέρδη και ένα ”ισότιμο, απλό κράτος-μέλος της Ε.Ε.” στις ζημιές. Πώς όμως να περιμένεις παροχή συλλογικών αγαθών από μια χώρα που ο George Friedman χαρακτήρισε ως ”στραγγαλιστή των εμπορικών συγκριτικών πλεονεκτημάτων όλων των κρατών-μελών της Ε.Ε.”; Πώς να περιμένεις κάτι από μια απαθή Καγκελάριο που είχε για Υπουργό Οικονομικών έναν άνθρωπο που στόχευε στη διάλυση της ΕΖ; Πώς να περιμένεις συλλογικά αγαθά για όλους, από μια χώρα που είναι ήδη free rider στο ΝΑΤΟ μην πληρώνοντας τη ”συνδρομή” της;
Η προσφυγική κρίση έδειξε για άλλη μια φορά το γερμανικό πρόσωπο. Η όποια ευθύνη, κάπως θα λυνόταν σε βάθος χρόνου. Η ακροδεξιά ανέβηκε σε δυσθεώρητα ύψη σε όλη την Ευρώπη. Η όποια λύση φαίνεται να δόθηκε στη Συμφωνία Ε.Ε-Τουρκίας η οποία μας έφτασε στον Έβρο να πολεμάμε με κράτη-μέλη της Ε.Ε που είναι στο Visegrad. Η Γερμανία όχι μόνο δεν έδωσε λύση ”ευρωπαϊκής αλληλεγγύης”, αλλά μας παγίδευσε στους εκβιασμούς ενός απολυταρχικού ηγέτη μιας χώρας που έχει γίνει διεθνής ταραξίας. Η επιδημία για ακόμη μια φορά, βρίσκει την Γερμανία ”ψύχραιμη”.
Με άλλα λόγια, απαθή και αμήχανη. Όλη η Ευρώπη στηρίζεται στο φιλάνθρωπο συναίσθημα των Κινέζων και των Ρώσων. Οι Βρυξέλλες δεν κατάφεραν να βοηθήσουν την δοκιμαζόμενη φίλη χώρα Ιταλία. Όμως οι ηγετικές ικανότητες της Γερμανίας, παραμένουν σε καραντίνα εδώ και έναν αιώνα.
  • Λύνοντας το πρόβλημα της Γερμανίας.
Θέλοντας και μη, ο κόσμος προχωρούσε προς μια τάση και χωρίς τον κορωναϊό. Η επιδημία απλώς επιταχύνει εξελίξεις. Με περίσσειο θράσος ιδρύματα ευρωπαϊκών υποθέσεων, έκαναν αναλύσεις για το τι πιστεύει η Ε.Ε για ΗΠΑ, Κίνα και Ρωσία. Όταν ένας οργανισμός βρίσκεται σε παρακμή, δεν έχει το δικαίωμα επιλογών. Η Ε.Ε έγινε στα χέρια της Γερμανίας, ένας χώρος-πεδίο ανταγωνισμού άλλων δυνάμεων.
Όλα τα κράτη έχουν αντιληφθεί πλέον οτι η Γερμανία δεν μπορεί ούτε να ηγηθεί, ούτε να προσφέρει συλλογικά αγαθά. Η Ε.Ε θα εξελιχθεί μέσα από μικρές κοινότητες κρατών οι οποίες μπορούν να αντιμετωπίσουν τοπικά (σε γεωγραφικά όρια) συγκεκριμένες προκλήσεις. Ο μύθος της ”χειραφέτησης” οφείλει να εκπαραθυρωθεί και η Ε.Ε που θα παλέψει για μια αξιοπρεπή θέση στο σύστημα ισορροπίας δυνάμεων της επόμενης μέρας, οφείλει να ορίσει τις σχέσεις της με τις ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ, την Κίνα και τη Ρωσία.
Ως Ε.Ε και όχι ως Γερμανία. Ο αποτυχημένος ηγεμόνας, απομακρύνεται και αναζητούνται νέες δυνάμεις οι οποίες να μπορούν να δράσουν ταχύτερα και όχι να κρύβονται πίσω από το ”ώριμο σύκο”. Αν η Γερμανία επιμείνει στην άρνηση έκδοσης ”corona bonds” σημαίνει οτι έχει αποφασίσει πως θα αφήσει καμμένη γη μαζί με την ομολογία αποτυχία της στο να οδηγήσει το ευρωπαϊκό άρμα έστω και για δικά της συμφέροντα.
  • Ο πρόεδρος Ομπάμα μετά την Ακρόπολη, είχε επισκεφθεί την Κυρία Μέρκελ, μάλλον για να της δώσει τα σκίπτρα του δυτικού κόσμου. Είναι σίγουρο πλέον οτι αυτή η κίνηση μπορεί σήμερα να εκληφθεί ως ένα ”τρολάρισμα” στον πρόεδρο Τραμπ. 
  • Ας ελπίσουμε οι ΗΠΑ να αντιληφθούν εγκαίρως πως τα συμφέροντά τους σε διεθνή κλίμακα, περνάνε από μια νέα Ευρωατλαντική σχέση. Τα κράτη-μέλη της Ε.Ε χρειάζονται εξισορροπητές και όχι χειραφέτηση της Ευρώπης η οποία έχει οδηγήσει στο παρελθόν σε μαύρες σελίδες με τη Γερμανία, πρωταγωνίστρια.
Αλέξανδρος Δρίβας:
Research Fellow – HALC, Ph.D. Cand. (Hellenic-American Relations after the Cold War Era)

...και φυσικά μην ξεχάσετε να (ξανα)διαβάσετε δυο παλιότερα άρθρα, αλλά πάντα επίκαιρα όταν μιλάμε για το Γερμανικό πρόβλημα...


Σχόλια