Μνήμη Μιχάλη Χαραλαμπίδη

Τα βιβλία, τα άρθρα, οι ομιλίες του και κυρίως το παράδειγμά του θα μείνουν κτήμα του Εθνους εσαεί.

Ηταν το μακρινό 1987, τεταρτοετής Νομικής στο ΑΠΘ. Αγόρασα ένα βιβλίο, έκδοση της Ενωσης για τα Δικαιώματα και την Απελευθέρωση των Λαών (ΕΔΑΛ), «Κούρδοι, ένας ιστορικός λαός αγνοούμενος», με εισαγωγή του Μιχάλη Χαραλαμπίδη. Η εισαγωγή ήταν συγκλονιστικότερη κι από τις ιστορικές και πολιτικές πληροφορίες για το Κουρδικό Εθνος του βιβλίου. Οι σπουδαίοι διανοητές και ηγέτες είναι αυτοί που, όταν τους ακούς ή τους διαβάζεις, αισθάνεσαι να βάζουν τις σκέψεις και τις αναζητήσεις σου σε τάξη, να δίνουν προοπτική, ένα πρακτικό αλλά και ηθικό σχέδιο για να κατακτηθούν απάτητες κορυφές. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ

Στο κείμενό του βρήκα την ενότητα των εθνικών και κοινωνικών ζητημάτων, μια ανάλυση του νέου ανατολικού ζητήματος, που εμπεριείχε ένα εθνικό σχέδιο, βασισμένο στην αληθινή κοινωνική επιστήμη, την Ιστορία. Κύπρος, Αιγαίο, Θράκη, Κουρδιστάν, ενιαίο μέτωπο, ίδιος εχθρός. Και, φυσικά, είδα και την ανάλυση του ελληνικού εσωτερικού ζητήματος, τον εθνοκτόνο αθηνοκεντρισμό, γιατί, όπως έλεγε, αντί να συνδέσουμε τη Θράκη, τη Μακεδονία και την Ηπειρο με την Πελοπόννησο, την Κρήτη και την Κύπρο, καταφέραμε να συνδέσουμε τα Σεπόλια με τη Δάφνη.

Και δεν αναφερόταν σε συγκοινωνίες και μεταφορές. Οταν κατέβηκα στην Αθήνα βρήκα το τηλέφωνο της Ενωσης, μίλησα με τον Θόδωρο Σωσάνογλου, φίλο και στενό συνεργάτη του Μιχάλη, του είπα πως θέλω να τους γνωρίσω και να βοηθήσω, και με κάλεσε σε εκδήλωση στη φοιτητική εστία στου Ζωγράφου, όπου θα μιλούσε ο Μιχάλης. Πήγα και άκουσα έναν λόγο που γέμιζε το ανήσυχο πνεύμα μου, ανικανοποίητο από τη διχαστική δράση των φοιτητικών παρατάξεων με τις παρωπίδες. Ο Μιχάλης ήταν ένας δεινός ρήτορας, με μια επαγωγική μέθοδο σκέψης και ταυτόχρονα διδαχής του ακροατηρίου. Τα ηθικά, ιστορικά και ανθρωποκεντρικά στοιχεία του λόγου του υπερχείλιζαν από κάθε του λέξη, μαζί με μια πρακτική σκέψη, είτε μιλούσε για τον τουρκικό επεκτατισμό είτε για την οικονομία και την αγροφιλία.

Ελληνας, με βαθιά αγάπη στην ιδιαίτερη ράτσα του, τεμέτερον, Πόντιος, όχι με τοπικιστική φολκλορική προσέγγιση. Ο Μιχάλης ήταν μια φυσική και εξελιγμένη συνέχεια του κυριότερου, κατ’ εμέ, χαρακτηριστικού του Ποντιακού Ελληνισμού, του μαχητικού πνεύματός του. Γιατί ο Πόντος δεν έπεσε αμαχητί, δεν γονάτισε για να γίνει κουρμπέτι στο μαχαίρι του Τοπάλ Οσμάν και του Κεμάλ. Οι άνθρωποι αυτοοργανώθηκαν, πολέμησαν σαν λιοντάρια. Το αντάρτικο του Πόντου είναι μια λαμπρή σελίδα γενναιότητας, υπόδειγμα Ελληνικού Τρόπου. Ο Μιχάλης Χαραλαμπίδης δεν ήταν απλά ένας μνήμων του Ποντιακού Ελληνισμού, δεν πήρε από κάποιον τη σκυτάλη της αναγνώρισης της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου. Αυτή τη σκυτάλη την έφτιαξε εξυπαρχής, τη σφυρηλάτησε μόνος του με επιμονή, βαθιά γνώση και την κατά τον Αριστοτέλη κύρια ανδρική αρετή: τη γενναιότητα.

Την πήρε και μπήκε στον στίβο, άρχισε να τρέχει κρατώντας την σφιχτά, ψηλά, και κάλεσε και άλλους συναθλητές στον ευγενή αγώνα για το ζήτημα που ήγειρε με στεντόρεια και ακούραστη φωνή και γραφίδα.

Στο περιθώριο της ομιλίας τον γνώρισα από κοντά και πήγα την άλλη μέρα στα γραφεία, Ιπποκράτους 18, στον 1ο όροφο, μια κυψέλη εθνικής, μορφωτικής και κοινωνικής δράσης. Μιλήσαμε σχεδόν δύο ώρες και κατάλαβα πως είχα μπροστά μου έναν σπάνιο Ελληνα, αληθινό αριστοκράτη του πνεύματος και του αγώνα. Διότι κάποτε, σε μια εποχή που χάνεται στην ομίχλη του ιστορικού παρελθόντος, η αριστοκρατία ήταν οι γενναιότεροι πολεμιστές, υπερασπιστές της φυλής. Ο Μιχάλης αγωνιζόταν με την πένα του και τη φωνή του όχι μόνο για τη δική μας φυλή, αλλά και για την άνοιξη των λαών της Ανατολικής Μεσογείου.

Υπηρέτησε τον Ελληνισμό και τον αληθινό διεθνισμό με επιμονή και ένα σπάνιο επίπεδο πολιτικού λόγου, τόσο σε θεωρητική τεκμηρίωση όσο και σε ήθος. Κάπως έτσι βρέθηκα ένας Αρβανίτης να κολλάω αφίσες για την αναγνώριση της Ποντιακής Γενοκτονίας και τη συμπαράσταση στον αντικατοχικό, εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα του λαού μας στην Κύπρο, να συμμετέχω στην οργάνωση εκδηλώσεων και τη σύνταξη προκηρύξεων. Τότε δεν υπήρχαν διαδίκτυο και email – ήμουν από αυτούς που έπαιρναν τους φακέλους με τα άρθρα και τις ανακοινώσεις που έγραφε ο Μιχάλης και τα πήγαιναν σε εφημερίδες και κόμματα. Ο αγώνας του για την αναγνώριση της Γενοκτονίας, στον οποίο στρατολόγησε βουλευτές, δημοσιογράφους, διανοουμένους, απλούς πολίτες, και οδηγήθηκε σε αίσιο τέλος με την αναγνώριση από τη Βουλή, ήταν ένα μέρος τού όλου. Η ΕΔΑΛ, υπό τον Μιχάλη Χαραλαμπίδη, έμαθε τους Ελληνες πως ο Κούρδος είναι άνθρωπος και όχι πουλί, πως είναι το μεγαλύτερο Εθνος χωρίς Πατρίδα.

Οργανώσαμε τις πρώτες εκδηλώσεις, ημερίδες, πήραμε την αντιπροσωπία του ΕΑΜ Κουρδιστάν από το χέρι και την πήγαμε στα πρώτα ραντεβού με τα ελληνικά πολιτικά κόμματα. Στην πράξη φέραμε σε επαφή τα συστατικά αυτού του ευκταίου μετώπου Λαών της Ανατολικής Μεσογείου απέναντι στο κράτος-συμμορία της Αγκυρας. Και πάντα αφετηρία, κέντρο και κατακλείδα του λόγου μας -γιατί αυτό μας δίδαξε ο Μιχάλης, πρωτοπόρος και δάσκαλός μας- ήταν και θα είναι η Κύπρος, η δικαίωση και απελευθέρωση του Κυπριακού Ελληνισμού. Η ΕΔΑΛ ήταν ο συντονιστής των οργανώσεων -Ελλαδικών, Κυπριακών, Αρμενικών, Κουρδικών- στις ιστορικές κινητοποιήσεις το 1988 κατά των πρώτων, ύστερα από δεκαετίες, επισκέψεων Τούρκων επισήμων στην Ελλάδα, του Νταλάν, Δημάρχου Κωνσταντινούπολης, του ΥΠΕΞ Γιλμάζ και του πρωθυπουργού Οζάλ.

Εκεί είχαμε την τιμή να συλληφθούμε Ελλαδίτες, Κύπριοι και Αρμένιοι για το αυτονόητο καθήκον μας να διαμαρτυρηθούμε για την επίσκεψη των εκπροσώπων των Γενοκτόνων. Ο εμπνευστής, ο «ηθικός αυτουργός» της εμπράκτως ηθικής στάσης μας για το Εθνος μας, ήταν ο Μιχάλης. Εκδόσεις, προκηρύξεις, άρθρα, πρωτοβουλίες διαπνέονταν βαθιά από αυτό που ονομάζεται «η χαρά τού να κάνεις πολιτική». Διότι η αληθινή πολιτική, που εμπνέεται από την ελευθεροφροσύνη, το φυσικό αίσθημα δικαίου των τίμιων ανθρώπων και την φιλοπατρία, δίνει χαρά, άγνωστη σε αυτούς που αγωνίζονται για τον διορισμό και το χρήμα. Ηταν θαύμα το πόσο άντεξε σε ένα κόμμα που έγινε διεφθαρμένο κράτος.

Η δε μη εκλογή του, στην απόπειρά του να πολιτευτεί με τη Δημοκρατική Περιφερειακή Ενωση, είναι άλλη μια απόδειξη ότι οι εκλογές στην αστική δημοκρατία είναι ποσοτική και όχι ποιοτική διαδικασία. Ηρθε στο Α’ Νεκροταφείο να προσκυνήσει τη σορό του αυτός που είχε προτείνει επτά (7) φορές τη διαγραφή του. Ηρθε άλλος, που είχε συνθλίψει όσους από τη νεολαία ήταν φίλα προσκείμενοι στον ενοχλητικά αδιάφθορο.

Ηρθε αυτός που είναι δημιούργημα του μηχανισμού του Σημίτη, πρώην χειροκροτητής του Βενιζέλου, όπως τα ανθρωπάκια του μαρτυριάρη Κουρδοφάγου, που στο συνέδριο της παραίτησης του Μιχάλη τού κουνούσαν ειρωνικά χαρτομάντιλα για αποχαιρετισμό. Μετά βούλιαξαν πιο βαθιά στον ενδοτισμό, στη διαφθορά και μετά στην ήττα και τη συρρίκνωση. Εβγαλαν οι διεφθαρμένοι ανακοίνωση για τον αδιάφθορο χαρακτήρα του, οι απάτριδες μηδενιστές για τον πατριωτισμό του, άνθρωποι που πρόδωσαν χίλιες φορές τις ιδέες του. Δεν πειράζει. Στο βάθος του μελλοντικού χρόνου, όλοι αυτοί και οι πράξεις και παραλείψεις τους θα χαθούν στον χρόνο.

Τα βιβλία, τα άρθρα, οι ομιλίες του Μιχάλη Χαραλαμπίδη, και κυρίως το παράδειγμά του, θα μείνουν κτήμα του Εθνους εσαεί. Δεν είναι μόνο η συγκλονιστική και προφητική ομιλία του στο συνέδριο του 1996. Είναι ένας ποταμός καθαρής σκέψης, πολυποίκιλος, καθαρός σαν κρυστάλλινο νερό από τα βουνά του αγαπημένου του Πόντου. Οσοι αγαπούμε αυτόν τον τόπο, αριστεροί, δεξιοί, κεντρώοι, όσοι είχαμε την τύχη να μεταλάβουμε από το γλυκό κρασί της άφθαρτης πνευματικότητάς του, γεμάτης Ελλάδα, Ιστορία και αληθινή Δημοκρατία, που γέμιζε το ποτήρι μας κάθε επαφή με την πολιτική σκέψη του Μιχάλη, και οι ακόμη πιο τυχεροί, οι φίλοι του, τον αποχαιρετούμε με βαθιά αγάπη και ευγνωμοσύνη.

================

Περικλής Νεάρχου


ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΣΤΟΝ ΦΙΛΟ ΚΑΙ ΑΓΩΝΙΣΤΗ ΜΙΧΑΛΗ ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΗ
Ημουν εκτός Αθηνων οταν εμαθα την απίστευτη ειδηση οτι ο Μιχάλης Χαραλαμπίδης δεν ειναι πια μαζί μας.Ηταν πραγματικός κεραυνός.Τον ειχα δει δύο εβδομάδες πριν. Ηθελε να μου δώσει το νέο του βιβλίο " Αγροφιλία ". Πήγαμε και φάγαμε μαζί και ηπιαμε μετά καφέ.Συζητήσαμε επι ωρες. Δεν μου παραπονέθηκε για θέματα υγίειας. Αντιθέτως ,με συμβούλευε να προσέχω την υγίεια μου , οπως , υποτίθεται , εκανε και αυτός.
Το τελευταιο βιβλίο του ηταν μια αφορμή για να κάνουμε μεγάλες αναδρομές στην πολιτική του ΠΑΣΟΚ αλλά και των αλλων Κυβερνήσεων στον αγροτικό τομέα.Πίστευε βαθιά οτι πρέπει τώρα να επικεντρωθουμε σε μια νέου τύπου αγροτική ανάπτυξη, η οποία θα συνδέει και θα συνθέτει την αγροτική ανάπτυξη με την ιστορία και τον πολιτισμό, το περιβάλλον , την παιδεία , την τεχνολογία και τη δημογραφική αναστροφή.Απέναντι στο παλαιό ρευμα της αστυφιλίας, πρέπει να αντιτάξουμε τώρα την αγροφιλία.
Παρέπεμπε στη θεά Δήμητρα, στην Αρτέμιδα, τη μεγάλη οικολόγο θεά που τιμώρησε σκληρά τον Αγαμέμνονα γιατί ειχε σκοτώσει ενα ελάφι στο ιερό αλσος της. Στο Αρκαδικό ιδεωδες, που το επικαλειται σήμερα για προβολή η Τοσκάνη.Περπατούσαμε κοντά στην Μητρόπολη.Θυμήθηκε αυτό που του ειχα δείξει στο μικρό εκκλησάκι της Παναγίας της Γοργοεπήκοου, ενω συζητούσαμε για τη θεά Δήμητρα, θεά της γεωργίας αλλά και της αναγέννησης, που εκφραζόταν συμβολικά με τον σπόρο που πεθαίνει και δίνει νέα ζωή.Του εδειξα τα εντοιχισμένα αρχαια γλυπτά που παριστάνουν τον ιερό κέρνο, λατρευτικό σκευος των Ελευσινίων Μυστηρίων και τις ιερές διασταυρούμενες λαμπάδες της Δήμητρας.Ενθουσιάστηκε.Τις περιέλαβε στο νέο του βιβλίο.
Ηταν πολύ ενθουσιασμένος και για το νέο του βιβλίο ,οπως ηταν και για το προηγούμενο , που μου ειχε χαρίσει και ειχε ως θέμα την Καλαυρία.Ειχε γυρίσει τότε απο την Κάτω Ιταλία, οπου ειχε κάνει πολλές ομιλίες και συναντήσεις." Δεν μπορεις να πιστέψεις " ,μου ειπε ," τι γίνεται εκει.Υπάρχει μια απίστευτη αφύπνιση για τη Μεγάλη Ελλάδα, σε μαζικό επίπεδο.Αισθάνονται Ελληνες και θέλουν να εχουν στενούς δεσμούς , αν οχι Ενωση , με την Ελλάδα." Τα ιδια μου περιέγραψε και ενα αλλος φίλος ζωγράφος απο την Τρίπολη.Ηθελα να τους φέρω σ' επαφή αλλά , δυστυχως , δεν πρόλαβα. Του εδωσα απο πλευρας μου μια δική μου τραγωδία, με θέμα τον Κορίνθιο στρατηγό Τιμολέοντα ,που ειχε πρωτοστατήσει σε αγωνες κατά των τυράννων και των Καρχηδονίων στις Συρακουσες και σ' ολη τη Σικελία.
Ο Μιχάλης Χαραλαμπίδης ηταν πέρα απο την καθημερινή και συμβατική πολιτική.Ηταν ο ανθρωπος των μεγάλων οραμάτων και των ιδεων για μια βαθειά αλλαγή και επανασύνδεση των θραυσμάτων του μεγάλου μωσαϊκου του οικουμενικου Ελληνισμου. Αυτου , που το Ελληνικό κράτος απεδείχθη , δυστυχως , ανάξιο να εκφράσει και να εκπροσωπήσει.
Επανερχόταν συχνά στις συζητήσεις μας στο θέμα της Ρωμανίας , της νέας πόλεως που ειχε προτείνει να ιδρυθει στη Θράκη για να υποδεχθει δημιουργικά τους Ελληνες Ποντίους της Μαύρης Θάλασσας, που ειχαν εξαναγκασθει να ξεριζωθουν απο τις πανάρχαιες πατρίδες τους.Αντι το κράτος να αγκαλιάσει την ιδέα αυτή και να τη συνδέσει με τα δικά της προγράμματα δημιουργίας θέσεων εργασίας και παραγωγης,την αγνόησε εχθρικά και δεν ηρθε αρωγός για την πραγματοποίησή της.
Ειχα τότε υποβάλει και ο ιδιος στον Πρωθυπουργό μια εκθεση για την εγκατάσταση στη Θράκη 50 000 Ποντίων .Θα ηταν ενας τρόπος να ενισχυθει το δημογραφικό της Θράκης και ν' αντιμετωπισθουν, σε δομικό επίπεδο , οι Τουρκικές υπονομευτικές δραστηριότητες.Θα ηταν επίσης ενας τρόπος να αξιοποιηθει το ανθρώπινο αυτό δυναμικό για τις σχέσεις με τη Μαύρη Θάλασσα και τις Παραδουνάβιες περιοχές.Αυτούς τους στόχους ειχε και η Ρωμανία του Μιχάλη Χαραλαμπίδη, που εντασσόταν σε μια πανάρχαια Ελληνική παράδοση; τη δημιουργία νέων πόλεων, ως κέντρων δημιουργικης παρουσίας, εμπορίου και πολιτισμου.
Ο Μιχάλης Χαραλαμπίδης υπηρετουσε και πολλά αλλα μέτωπα; την αναγνώριση της Ποντιακης Γενοκτονίας.Η συμβολή του στον αγώνα αυτό ηταν εμβληματική και καταλυτική.Τον αγώνα γι' απελευθέρωση του Κουρδικου λαου, τον οποιον ενέτασσε σ' ενα ευρύτερο πλαίσιο χειραφετήσεως και απελευθερώσεως των λαων της Μικρας Ασίας, τους οποίους υποδούλωσε, κατέσφαξε, αλλοτρίωσε και καταπίεσε ο Τουρκικός φασισμος , με την Ισλαμιστική, Οθωμανική εκδοχή του, αλλά και τη Κεμαλική εκδοχή του.Μόνιμη εγνοια και αγωνία του ηταν τα εθνικά θέματα, η Κύπρος , η Μακεδονία , το Αιγαιο και η αναμόρφωση της πολιτικης ζωης , με ορους οικουμενικου Ελληνισμου, αξιοκρατίας ,παιδείας και πολιτισμου.
Ο Μιχάλης Χαραλαμπίδης ηταν ενας μεγάλος Ελληνας , που μπορουσε να δώσει πολλά ακόμη,με τις ιδέες και τα οράματά του για μια αλλη Ελλάδα, επάξια της ιστορίας και του πολιτισμου της.Συνέδεε, με βαθυστόχαστο τρόπο , τον Αρχαιο Ελληνισμό με την Ορθοδοξία και αντιμετώπιζε με την ιδια συγκίνηση τα Ελευσίνια Μυστήρια και τον Επιτάφιο.Εφυγε , δυστυχως , νωρίς.Αφησε ομως , με το παράδειγμα και το ηθος του ,πολύτιμη παρακαταθήκη.Αγωνίσθηκε σ' ολη του τη ζωή τον καλό αγώνα και του αξίζει ο επαινος και ο στέφανος της δικαιώσεως της ζωης του.Οι μυροφόρες της λαϊκης μας παραδόσεως θα τον προυπαντήσουν στις πύλες τ' ουρανου και θα τον ράνουν με ροδοπέταλα και ροδόσταμο.Αιωνία σου η μνήμη, αγαπημένε φίλε.
======================

Panayiotis Ifestos

Διαχειριστής
Ειδικός ομάδας
 28 Μαρτίου στις 3:18 π.μ. 

Καλό ταξίδι Μιχάλη Χαραλαμπίδη.

Καλό σου ταξίδι αγαπητέ Μιχάλη. Όποιος αντιλήφθηκε τι συμβαίνει στα ενδότερα του πολιτικού συστήματος του νεοελληνικού κράτους αλλά γνώρισε και εσένα, ξέρει ότι εάν υπήρχαν δέκα ακόμη των δικών σου πνευματικών και πολιτικών προδιαγραφών θα επιβίωνε, θα δυνάμωνε και θα πρωτοστατούσε στην περιφέρειά μας, στην Ευρώπη αλλά και ευρύτερα. Πλημμύριζες από τις υψηλές αρχές της φιλοπατρίας και των διαχρονικών ανθρωποκεντρικών παραδοχών της Ελληνικότητας και λειτουργούσες ως γνήσιος και ασυμβίβαστος φορέας δημοκρατικών πεποιθήσεων. Γνήσιος επίσης φορέας της ύψιστης κοσμοθεωρητικής αρχής της Εθνικής Ανεξαρτησίας. Αρχές της δεκαετίας του 1980 η γνωστή φράση «Η Ελλάδα στους Έλληνες» γέννησε πολλές προσδοκίες. Πολλοί πίστεψαν ότι, επιτέλους, το Ελληνικό κράτος θα λειτουργούσε ως κυρίαρχο και ισότιμο μέλος της Ευρώπης και των Δυτικών συμμαχιών. Όταν στάσεις και αποφάσεις διέψευσαν τις προσδοκίες, χωρίς αναστολές και ξεκάθαρα ασκούσες κριτική. Σε κρίσιμες καμπές της Μεταπολίτευσης πάντα και με μεγάλο κόστος αγωνιζόσουν να είσαι στην – τελικά, όμως, ανύπαρκτη- σωστή πλευρά. Εξ ου και δεν δίστασες, ακριβώς, να ασκήσεις κριτική σε πολιτικά πρόσωπα και σε παρατάξεις που εμπιστεύτηκες. «Εκτοπίστηκες» επειδή δεν δέχθηκες να προσαρμοστείς, να βολευτείς και να σαπίσεις στα ενδότερα των εγχώριων πεδίων της ξενοκρατίας. Η ανιδιοτέλειά σου ήταν αξιοθαύμαστη. Αυτονόητα στις συζητήσεις μας, συμφωνούσαμε για μια δημοκρατική και εθνικά ανεξάρτητη Ελλάδα. Και αυτό παρά το γεγονός ότι αναμενόμενα υπήρχαν πολλές απόψεις και μεγάλος προβληματισμός για το πως προσανατολίζεται το ταξίδι της νεοελληνικής Οδύσσειας. Για το ποιες έπρεπε να ήταν οι απαραίτητες προϋποθέσεις εντός αυτού το προσανατολισμού, επίσης, που θα επιτύγχαναν υψηλότερες βαθμίδες δημοκρατίας και εθνικής ανεξαρτησίας. Οι συζητήσεις μας για όλα αυτά είναι αξέχαστες, πολύτιμες και διδακτικές. Όσοι σε γνωρίσαμε ποτέ δεν θα σε ξεχάσουμε. Καλό σου ταξίδι αγαπητέ και αξέχαστε Μιχάλη.
 

Σχόλια