To άρθρο της ημέρας (22-4-2023)

Δωροδοκία και ... πολίτευμα
την Ιουλίου 12, 2008
«Εις το δέον»

ΜΑΡΙΟΣ ΠΛΩΡΙΤΗΣ
Δεν υπάρχει χώρα κι εποχή, όπου η όποια εξουσία να μην έχει κατηγορηθεί (πολύ συχνότερα, δίκαια παρά άδικα) για «διαπλοκές» με το χρήμα.

Μπορεί να λένε πως η σοφία είναι δύναμη, πως «ο σοφός είναι δυνατότερος απ' τον ισχυρό» («Κρείσσων σοφός ισχυρού», κατά τις «Παροιμίες» της Παλαιάς Διαθήκης: ΙΣτ', 18). Και είναι. Ωστόσο, υπάρχουν και οι άλλες «μεγάλες δυνάμεις», η εξουσία και το χρήμα, που κατά κανόνα αποτελούν συγκοινωνούντα αγγεία ­ με την πρώτη να ποτίζεται απ' το δεύτερο, και το δεύτερο να ψωμίζεται απ' την πρώτη. Το 'να χέρι νίβει τ' άλλο ή, σωστότερα, λαδώνει και λαδώνεται.

Ακόμα και τα ιερά βιβλία τ' ομολογούν. Η «Σοφία Σειράχ», της Παλαιάς Διαθήκης πάντα, ρεαλιστικότερη απ' τις «Παροιμίες», διαπιστώνει: «Η βασιλεία (η κυριαρχία) περνάει από ένα έθνος σε άλλο με τις αδικίες, την αλαζονεία και τα χρήματα» («Βασιλεία από έθνους εις έθνος μετάγεται διά αδικίας και ύβρεις και χρήματα»: Ι,8).

Και προσθέτει ωμότερα: «Φιλοξενίες και δώρα τυφλώνουν ακόμα και των σοφών τα μάτια, και σαν φίμωτρο αποτρέπουν τον έλεγχο» («Ξένια και δώρα αποτυφλοί οφθαλμούς σοφών και ως φιμός εν στόματι αποτρέπει ελιγμούς»: Κ, 29) [Οσο σοφός κι αν ήταν ο Σειράχ, δεν είχε προβλέψει για πολυτελείς φιλοξενίες σε θέρετρα και κότερα]
Και ο «ημέτερος» Ησίοδος δεν ονομάζει τους βασιλιάδες «δωροφάγους» 1; Και ο Πλάτων δεν μνημονεύει το τραγούδι που είχαν βγάλει οι Αθηναίοι για τη δωροδοκία: «Δώρα θεούς πείθει, δώρ' αιδοίους [σεπτούς] βασιλείς»2; ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ


Σχόλια