Από την Ταϊβάν μέχρι την Ουκρανία η εισαγωγή μανιχαϊστικών σχημάτων στην ανάλυση των διεθνών σχέσεων οδηγεί σε αδιέξοδα.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία έδωσε νέα ζωή σε ένα σκιάχτρο που κάθε διπλωμάτης είναι βέβαιο ότι θα συναντήσει συχνά στην καριέρα του, τον ηθικό εκβιασμό. Ο Πούτιν είναι ο επιτιθέμενος και ο στρατός του διαπράττει θηριωδίες. Αρα η ετυμηγορία είναι αμετάκλητη : η Ουκρανία πρέπει να ανακτήσει όλα τα εδάφη της, η Ρωσία πρέπει να πληρώσει αποζημιώσεις για την ανοικοδόμηση της χώρας που ρήμαξε και ο Πούτιν να σταλεί σε ένα νέο δικαστήριο της Νυρεμβέργης. Οτιδήποτε λιγότερο από αυτό δεν είναι αποδεκτό. Θα σήμαινε ότι ενθαρρύνουμε και ανταμείβουμε το κακό...
Και πέρα από την Ουκρανία θα έπρεπε να εμπλακούμε ενεργά παντού για να υποστηρίξουμε τις δημοκρατίες, να καταπολεμήσουμε τις απολυταρχίες και να υπερασπιστούμε δυνατά και ξεκάθαρα τα ανθρώπινα δικαιώματα όπου καταπατούνται. Η Κίνα θα πρέπει να κάτσει φρόνιμα και να προσέχει. Η Δύση θα φορέσει και πάλι τον μανδύα της ηθικής επαγρύπνησης και η ηθική θα γίνει πάλι το θεμέλιο οποιασδήποτε εξωτερικής πολιτικής. Οποιοσδήποτε διατυπώνει διαφορετική άποψη ή αντίλογο θα φιμώνεται με μια περιφρονητική αναφορά στον Χίτλερ, στο Μόναχο και στον δύστυχο τον Τσάμπερλεν.
Η ζωή θα ήταν πραγματικά πολύ ωραία αν ήταν τόσο απλή… Πρώτα από όλα, κανείς δεν έχει το δικαίωμα να «ιδιοποιείται το μονοπώλιο της καρδιάς» για να χρησιμοποιήσω το γνωστό απόφθεγμα του Ζισκάρ Ντ’ Εσταίν. Τι είναι πιο ηθικό, η διαμεσολάβηση έστω κι ενός κουτσού συμβιβασμού που τερματίζει τις αιματοχυσίες ή η προσπάθεια παραπομπής του Πούτιν σε μία νέα Νυρεμβέργη χωρίς καμία εγγύηση επιτυχίας με κόστος δεκάδων χιλιάδων ακόμη ανθρώπινων ζωών ; Οι κατηχητές της ηθικής δεοντολογίας έχουν την κακή συνήθεια να παραλείπουν πάντα να μας προσδιορίσουν το ύψος του λογαριασμού που πρέπει να πληρωθεί για να ικανοποιηθούν οι απαιτήσεις τους, λογαριασμό που πληρώνουν βέβαια πάντα οι άλλοι.
Στο βιβλίο μου για τον Κίσινγκερ αναφέρθηκα στην αντιπαράθεση που είχε με τον γερουσιαστή Τζάκσον όταν διαπραγματευόταν μυστικά για να μπορέσει να επιτρέψει στους Εβραίους της ΕΣΣΔ να εγκαταλείψουν την χώρα. Οι απειλές κατά της Μόσχας που εκτόξευε ο Τζάκσον επικράτησαν της νηφαλιότητας του Κίσινγκερ με άμεσο αποτέλεσμα οι βίζες που χορηγούνταν στους Εβραίους να μειωθούν δραστικά ως αντίποινα. Ποιος ήταν πιο ηθικός, ο μακιαβελικός Κίσινγκερ ή ο ιδεαλιστής Τζάκσον ;
Στον σκληρό κόσμο μας το γεγονός ότι μια πολιτική είναι ηθική στην έκφραση δεν εγγυάται ότι είναι και ηθική στα αποτελέσματά της. Νοιώθουμε συχνά τη ναρκισσιστική ευχαρίστηση να παίρνουμε μια πόζα ακαταμάχητου ηθικού κήρυκα χωρίς να αναρωτιόμαστε για την αποτελεσματικότητά της και ακόμη λιγότερο για τις περαιτέρω βλάβες που μπορεί να προκαλέσει. Η δημόσια καταδίκη μιας χώρας για παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων γίνεται αυτοσκοπός, είτε εξυπηρετεί είτε όχι έναν σκοπό, είτε γυρίζει μπούμερανγκ σε αυτούς που υποτίθεται ότι βοηθάει.
Ηθική μεταβλητής γεωμετρίας
Η εισαγωγή μανιχαϊστικών απόλυτων σχημάτων στην πραγματικότητα των διεθνών σχέσεων οδηγεί μάλιστα σε εννοιολογικό αδιέξοδο. Ο κόσμος δεν είναι μανιχαϊστικός γιατί απλούστατα δεν υπάρχει κανένας δικαστής με την νομιμοποίηση να ορίζει το καλό και το κακό και κανένας αστυνομικός που να διαθέτει τα μέσα για την επιβράβευση του καλού και την τιμωρία του κακού.
Η Δύση προσπάθησε συχνά να αναπληρώσει αυτή την απουσία αλλά με μια μεροληψία και μία αναποτελεσματικότητα που ξεσήκωσε τον υπόλοιπο κόσμο εναντίον μας, ιδιαίτερα των χωρών που αποκαλούνται σήμερα Global South οι οποίες έχoυν υποφέρει πάρα πολύ από τις αξιώσεις μας. Σήμερα τους είναι πολύ εύκολο να μας προσάπτουν την μεταβλητή γεωμετρία της ηθικής μας και τις άκαιρες στρατιωτικές μας επεμβάσεις, τις οποίες υπέστη και πλήρωσε ακριβά. Σήμερα τους ζητάμε να θυσιάσουν τα συμφέροντά τους σε μια σύγκρουση που επηρεάζει τα δικά μας συμφέροντα ενώ συχνά δεν είχαμε λάβει υπόψη τα δικά τους. Και κανείς δεν ξέχασε το Ιράκ, μια εισβολή παράνομη που προκάλεσε τεράστια ανθρωπιστική καταστροφή που δεν οδήγησε σε καμία κύρωση ή διεθνές δικαστήριο.
Μήπως να σταματούσαμε να λέμε ψέματα στον εαυτό μας και να πιστεύουμε αυτάρεσκα στην ενάρετη ρητορική μας ; Ό,τι ισχύει για τους άλλους ισχύει και για μας. Είναι τα συμφέροντά μας πολύ περισσότερο από την υποκριτική προβολή των αξιών μας που υπαγορεύουν την εξωτερική μας πολιτική. Πιστεύει κανείς ότι αν η Ρωσία είχε εισβάλει στο Κιργιστάν ή στο Τουρκμενιστάν, θα είχαμε παρέμβει ; Δεν είναι η ουκρανική δημοκρατία, δημοκρατία μάλλον περισσότερο στα χαρτιά παρά στην ουσία της, που δικαιολογεί την αντίδρασή μας στη ρωσική επιθετικότητα, αλλά φυσικά τα συμφέροντά μας.
Η γεωπολιτική υπαγορεύει να μην αφήσουμε τη Ρωσία να αμφισβητήσει βίαια τα σύνορα μιας ευρωπαϊκής χώρας. Ομοίως, όταν οι Ηνωμένες Πολιτείες επιδεικνύουν την προθυμία τους να βοηθήσουν την Ταϊβάν, ένα νησί που υπερασπίστηκαν όταν ήταν μια αδίστακτη δικτατορία, δεν είναι η μοίρα μιας δημοκρατίας που τις συγκινεί αλλά η ενδεχόμενη απώλεια ενός αβύθιστου αεροπλανοφόρου στο κατώφλι της Κίνας και μέρος μιας ζώνης νησιών, βάσεων και συμμάχων που εμποδίζουν τον εχθρό να λειτουργεί ελεύθερα στον Ειρηνικό Ωκεανό. Εμείς μπορεί να κάνουμε ότι δεν βλέπουμε αυτήν την πραγματικότητα, οι άλλες χώρες όμως την αντιλαμβάνονται.
Σημαίνουν όλα αυτά ότι πρέπει να εγκαταλείψουμε την υπεράσπιση των αξιών μας ; Όχι φυσικά αλλά να το κάνουμε με κοινή λογική και σεμνότητα. Αυτό που μετράει, όπως το γνώριζε πολύ καλά ο Κίσινγκερ, είναι λιγότερο να διακηρύσσουμε από του άμβωνος τις «πανανθρώπινες αξίες μας» και περισσότερο να σώζουμε ανθρώπινες ζωές ακόμα κι αν πρέπει να διαπραγματευτούμε μυστικά με τον διάβολο. Ας ακούσουμε λίγο τον υπόλοιπο κόσμο που ψιθυρίζει «Γιατί δεν βλέπεις το τεράστιο δοκάρι που είναι στο δικό σου μάτι κι ασχολείσαι με την αγκίδα στο μάτι του αδελφού σου; Βγάλε πρώτα το δοκάρι από το μάτι σου, για να μπορέσεις να δεις την αγκίδα στο μάτι του αδελφού σου.»
Gérard Araud
Πρέσβης της Γαλλίας στις ΗΠΑ (2014-2019)
Le Point
23/4/23
via Babis Georges Petrakis
==================
Athanasios Migdalas
Ο Ινδός υπουργός εξωτερικών συνόψισε την άποψη της μη-δυσης στην εξής ρήση: "Η δύση πιστεύει πως τα προβλήματά της είναι και δικά μας προβλήματα αλλά τα δικά μας προβλήματα δεν είναι δικά της".
Ο Ινδός υπουργός εξωτερικών συνόψισε την άποψη της μη-δυσης στην εξής ρήση: "Η δύση πιστεύει πως τα προβλήματά της είναι και δικά μας προβλήματα αλλά τα δικά μας προβλήματα δεν είναι δικά της".
===================
Κρίση στην Ουκρανία: Τι είναι και τι λέει η συμφωνία του Μινσκ
Ανάλυση του John J. Mearsheimer για τα αίτια του πολέμου στην Ουκρανία
Σφοδρή επίθεση Putin σε Δύση: Ο πλανήτης πληρώνει το τίμημα των φιλοδοξιών της - Νομίζουν ότι θα κάνουμε πίσω
Αποκάλυψη Independent: 20,000 ξένοι μισθοφόροι πολεμούν στο πλευρό του Ζελένσκι!
Η ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ ΕΝ ΔΡΑΣΕΙ: ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΗΝ ΟΥΚΡΑΝΙΑ
Σχόλια