Ανατολική Μεσόγειος, Φυσικό αέριο και EastMed ---Ρωσία&Τουρκία

την

Θανάσης Κ.
 
Υπάρχει μια πολύ χαρακτηριστική φράση: the elephant in the room.
Δηλαδή ο "ελέφαντας μέσα στο δωμάτιο", που τον βλέπουν όλοι (αφού είναι τεράστιος), αλλά δεν μιλάει κανείς γι' αυτόν!
Τώρα τελευταία μαζεύτηκαν πολλοί "ελέφαντες στο δωμάτιο"!
Που ξαφνικά, μετά την 24η Φεβρουαρίου, μας το παίζουν "αντι-ρώσοι", ενώ μέχρι τώρα υπηρετούσαν ή ανέχονταν την πιο δόλια πολιτική της Ρωσίας...
Προκαταβολικά, μερικές διευκρινίσεις είναι απαραίτητες:
* Δεν περίμενα τη Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία για να καταλάβω ποιά είναι η ρωσική πολιτική - και τι ρόλο παίζει στην περιοχή μας.
Ούτε περίμενα την 24η Φεβρουαρίου, για να καταλάβω τι ακριβώς είναι ο Πούτιν...
Η Ρωσία δεν ήθελε την απεξάρτηση της Ευρώπης από το δικό της αέριο.
Δηλαδή δεν ήθελε να υπάρξουν άλλοι πιθανοί προμηθευτές φυσικού αερίου στην Ευρώπη (πέραν της ίδιας της Ρωσίας).
Επίσης, η Ρωσία δεν ήθελε να υπάρξουν άλλοι αγωγοί φυσικού αερίου προς την Ευρώπη, πέραν όσων το φέρνουν από τη Ρωσία και ελέγχονται από τη Ρωσία...
Μ' άλλα λόγια, ο Πούτιν σίγουρα δεν ήθελε να ανοίξουν οι υδρογονάνθρακες της Ανατολικής Μεσογείου - οι μόνοι που θα μπορούσαν αληθινά να απειλήσουν το ρωσικό "ολιγοπώλιο" στην Ευρώπη.
Όπως δεν ήθελε ούτε να δημιουργηθεί αγωγός απευθείας μεταφοράς αερίου από την Ανατολική Μεσόγειο προς την Ευρώπη, (EastMed).
Οποιοσδήποτε αγωγός περνάει από την Τουρκία για να καταλήξει στην Ευρώπη δεν ενοχλεί την Ρωσία.
Γιατί η Ρωσία ελέγχει ενεργειακά την Τουρκία!
Αυτό είναι ο πρώτος "ελέφαντας στο δωμάτιο"! Δηλαδή η μεγάλη αλήθεια που όλοι γνωρίζουν κατά βάθος, αλλά ουδείς την παραδέχεται δημόσια...
* Πράγματι, η Ρωσία είναι ο βασικός τροφοδότης της Τουρκίας σε αέριο. Και η Ρωσία καθιστά την Τουρκία βασικό κόμβο τροφοδότησης της Ευρώπης σε αέριο (πέρα από τον Ουκρανικό αγωγό και τον NorthStream-1).
Ακόμα και στο Αζέρικο αέριο που περνά από την Τουρκία για να φτάσει στην Ευρώπη (μέσω και του ΤΑΠ που διέρχεται πλέον και από την Ελλάδα), το ελέγχει πια σε σημαντικό βαθμό - και αυτό - η Ρωσία. (Ιδιαίτερα, μετά τον πρόσφατο πόλεμο Αζερμπαϊτζάν-Αρμενίας).
Τέλος η Ρωσία κατασκευάζει πυρηνικό εργοστάσιο στην Τουρκία, που όταν αποπερατωθεί θα ελέγχεται από ρώσους τεχνικούς.
Η Τουρκία ελέγχεται ενεργειακά από την Ρωσία! Τελεία και παύλα.
Αυτό το ομολόγησε δημόσια ο ίδιος ο Ερντογάν...
* Η απεξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό αέριο, θίγει τα συμφέροντα και το ρόλο της Τουρκίας στην περιοχή...
Αυτός είναι ο άλλος "ελέφαντας στο δωμάτιο", για τον οποίο δεν μιλάει κανείς.
Η περιβόητη "γαλάζια πατρίδα" του Ερντογάν, δηλαδή η στρατηγική που ξεδιπλώθηκε μετά το 2016 από την Άγκυρα, εξέφραζε αυτό ακριβώς:
Την απόλυτη "ευθυγράμμιση" της Τουρκίας με την Ρωσική επιδίωξη, να διατηρηθεί το ρωσικό ολιγοπώλιο αερίου στην Ευρώπη.
Η Τουρκία προσπάθησε να μπλοκάρει την έρευνα υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά να μπλοκάρει και τη δημιουργία αγωγών από την Ανατολική Μεσόγειο που θα παρακάμπτουν την Τουρκία, όπως ο EastMed.
Και δεν μπόρεσε να τα βρει - αν και το προσπάθησε πολλές φορές - ούτε με το Ισραήλ, ούτε με την Αίγυπτο. Ιδιαίτερα το Ισραήλ δεν θα είχε αντίρρηση να στείλει κάποιες ποσότητες φυσικού αερίου προς την Τουρκία, για αποκλειστικά εγχώρια χρήση. Αλλά δεν θα ήθελε με τίποτε να διαμεσολαβείται η τροφοδοσία της Ευρώπης από Ισραηλινό φυσικό αέριο μέσω Τουρκίας. Το Ισραήλ θέλει αδιαμεσολάβητη τροφοδοσία της Ευρώπης. Όπως και η Αίγυπτος...
Οι δύο αυτές χώρες γνωρίζουν ότι η Τουρκία είναι "ατζέντης της Ρωσίας" στα ενεργειακά. Και δεν θέλουν να αναγνωρίσουν τουρκικό τον έλεγχο πάνω στα κοιτάσματα της περιοχής - ούτε τουρκικό έλεγχο πάνω στη διακίνηση του δικών του κοιτασμάτων προς την Ευρώπη.
* Φυσικά ο κύριος αντίπαλος της Τουρκίας στην προσπάθεια ελέγχου της Ανατολικής Μεσογείου είναι η Ελλάδα και η Κύπρος. Γιατί η αντίσταση των δύο αυτών χωρών πρέπει να εκμηδενιστεί πλήρως, ώστε να μπορέσει η Τουρκία να ελέγξει την Ανατολική Μεσόγειο, τα κοιτάσματά που υπάρχουν εκεί και τη διακίνηση του αερίου από εκεί...
Γι' αυτό και η Τουρκία έφτασε στο εξωφρενικό Τουρκολυβικό μνημόνιο. Δεν αρκείται απλώς να πάρει παραπάνω απ' όσα δικαιούται. Επιθυμεί να αφαιρέσει εντελώς από την Ελλάδα (και την Κύπρο) τα κυριαρχικά τους δικαιώματα.
Επιχειρεί να γίνει το αποκλειστικό "αφεντικό" στην περιοχή...
Κι αυτό ασφαλώς είναι κάτι που δεν το επιτρέπουν άλλες χώρες της περιοχής.
Αλλά για τις άλλες χώρες αυτό είναι απλώς "επιζήμιο"...
Για την Ελλάδα η απειλή είναι απολύτως υπαρξιακή!
* Και σε αυτή την απειλή η Τουρκία δούλευε ως τοπικός "εργολάβος" για τα Ρωσικά συμφέροντα τα τελευταία χρόνια.
Η Τουρκία μπλόκαρε κάθε σοβαρή εναλλακτική προμήθεια της Ευρώπης σε φυσικό αέριο και κάθε σοβαρό εναλλακτικό αγωγό τροφοδοσίας της Ευρώπης από φυσικό αέριο. Πράγμα που εξυπηρετούσε αποκλειστικά τη Ρωσία.
Σίγουρα, λοιπόν, όσοι τα καταλαβαίναμε όλα αυτά, δεν περιμέναμε την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, για να καταλάβουμε το ρόλο της Ρωσίας.
Και δεν "πέσαμε από τα σύννεφα" όταν η Τουρκία αρνήθηκε να εφαρμόσει τις δυτικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας. (Η Τουρκία είναι το μόνο κράτος-μέλος του ΝΑΤΟ που αρνήθηκε κάθε κύρωση κατά της Ρωσίας. Ακόμα και να κλείσει τον εναέριο χώρο της...)
Μαθήματα λοιπόν "αντι-πουτινισμού" να πάνε αλλού να κάνουν οι όψιμοι "αντί-πουτινιστές". Όχι σε μάς...
* Το πιο ενδιαφέρον: Οι Τούρκοι δεν ήταν οι μόνοι που έπαιζαν το παιγνίδι της Ρωσίας!
Και οι Γερμανοί έκαναν ακριβώς το ίδιο. Από την πλευρά τους, βέβαια...
Αλλά ακόμα πιο απροσχημάτιστα...
Όταν ξέσπασε η πρώτη κρίση της Ουκρανίας και η Ρωσία κατάλαβε την Κριμαία, ο ουκρανικός αγωγός, που έφερνε το ρωσικό αέριο στην Ανατολική Ευρώπη, τέθηκε σε αμφισβήτηση. Μακροχρόνια τουλάχιστον...
Και οι Γερμανοί ήλθαν σε συνεννόηση με την Ρωσία να "υποκαταστήσουν" τον αγωγό της Ουκρανίας με τον NorthStream-2!
Σήμερα ξεσπαθώνουν κατά της Ρωσίας, για την επέμβαση στην Ουκρανία, κάποιοι που συνεργάστηκαν με τη Ρωσία, να περιθωριοποιήσουν την Ουκρανία!
--Τον αγωγό αυτό δεν τον έφτιαξαν οι Ρώσοι μόνοι τους, χωρίς να ρωτήσουν κανένα. Τον έφτιαξαν σε συνεννόηση με τους Γερμανούς! (Πρώην Καγκελάριος των οποίων, ο Σοσιαλδημοκράτης Σρέντερ, είναι εδώ και χρόνια ανώτατο στέλεχος ρωσικών πετρελαϊκών κολοσσών - και παραμένει ακόμα!)
--Ταυτόχρονα οι Γερμανοί - υπό την πίεση των "Πράσινων" αυτή τη φορά - αποφάσισαν ήδη από το 2011, δηλαδή μετά το πυρηνικό ατύχημα στην Ιαπωνική πόλη Φουκοσίμα) να εγκαταλείψουν τις μονάδες παραγωγής ατομικής ενέργειας.
Να σημειωθεί πως η Γερμανία ήταν η μοναδική χώρα στην Ευρώπη που πήρε τέτοια "δραστική" απόφαση κατά της ατομικής ενέργειας...
Κι έτσι σιγά-σιγά η Γερμανία παρήγε όλο και λιγότερη ενέργεια από δικούς της πόρους, ενώ εξαρτιόταν όλο και περισσότερο από τη βασική άλλη πηγή ενέργειας. Δηλαδή ποιά;
Σωστά το μαντέψατε: Το ρωσικό φυσικό αέριο!
-- Ταυτόχρονα, η Ευρωπαϊκή Ένωση, μετά το 2020 αποφάσισε (υπό την πίεση της Γερμανίας τότε, αλλά και όλης της "συμμαχίας" των "πράσινων ή "κρυπτο-πράσινων" κομμάτων) να καταργήσει όχι απλώς το κάρβουνο και το πετρέλαιο, αλλά όλους τους υδρογονάνθρακες: Δηλαδή ΚΑΙ το φυσικό αέριο!
Γι' αυτό και ενώ ως τότε τα Ευρωπαϊκά όργανα και οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις είχαν μια πιο "ισορροπημένη" πολιτική προώθησης του φυσικού αερίου, ως "καύσιμου μετάβασης" στην πράσινη εποχή, από το 2020, κάθε επένδυση και κάθε υποδομή για χρήση φυσικού αερίου "απαγορεύθηκε" (δηλαδή "από-εντάχθηκε") από τα ευρωπαϊκά προγράμματα...
Πράγμα που σήμαινε, μεταξύ άλλων, ότι δεν θα φτιάχνονταν ούτε νέοι αγωγοί, ούτε τερματικοί σταθμοί υγροποιημένου φυσικού αερίου στα λιμάνια της Ευρώπης, ούτε μεγάλοι αποθηκευτικοί χώροι για εθνικά αποθέματα φυσικού αερίου.
Κι όλες αυτές οι "απαγορεύσεις" εξυπηρετούσαν κυρίως τον μέχρι τότε (και σήμερα) μεγάλο προμηθευτή: τη Ρωσία!
--Τότε προβλήθηκε το "όραμα" μιας Ευρώπης χωρίς καθόλου εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα ως το 2030!
Εξ ου και η αποκλειστική και "κατεπείγουσα" στροφή στις ΑΠΕ (Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, δηλαδή αιολικά και φωτοβολταϊκά)
Οι Ρώσοι, περιέργως δεν ενοχλήθηκαν καθόλου απ' αυτό. Ούτε σταμάτησαν την κατασκευή του NortStream-2 που είχαν συμφωνήσει με τους Γερμανούς και συνέχιζαν να χτίζουν με την απόλυτη έγκριση των Γερμανών.
Όσοι καταλαβαίνουν απ' αυτά, γνωρίζουν πως οι νέοι "ριζοσπαστικοί πράσινοι στόχοι" ήταν απολύτως ανεδαφικοί. Μόνο ΑΠΕ (αιολικά- φωτοβολταϊκά) δεν επαρκούν για την ενεργειακή τροφοδοσία της Ευρώπης τις επόμενες δεκαετίας.
Ακόμα κι εκεί που γενικεύεται η χρήση ΑΠΕ, χρειάζονται απαραίτητα εφεδρικές μονάδες παραγωγής ενέργειας από φυσικό αέριο.
Έτσι η "απαγόρευση" δημιουργίας νέων υποδομών για χρήση φυσικού αερίου στην Ευρώπη εξυπηρετούσε απόλυτα τις υπάρχουσες υποδομές.
Δηλαδή διαιώνιζε την εξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό αέριο...
--Μόλις πολύ πρόσφατα - μέρες πριν την Ουκρανική κρίση - η Ευρωγραφειοκρατία - πρωτοστατούσης της Γερμανίας - ήλθε σε σύγκρουση με μια σειρά από ανατολικοευρωπαϊκές χώρες που αρνούνταν να εφαρμόσουν τους ανεδαφικούς νέους στόχους της "πράσινης μετάβασης" κι επιμένουν στην εκμετάλλευση των λιγνιτωρυχείων τους.
Κύριος στόχος της Γερμανίας ήταν η Πολωνία, η οποία επιμένει στην χρήση άνθρακα ως το 2045 (ενώ και η ίδια η Γερμανία τον κρατά ως το 2038, τουλάχιστον).
Κύριο επιχείρημα της Πολωνίας (που πρωτοστατεί σήμερα στην αντιρωσική στροφή της Ευρώπης) ήταν πως η κατάργηση χρήσης των ευρωπαϊκών λιγνιτών βόλευε μόνο τη Ρωσία, ως ολιγοπωλιακό προμηθευτή αερίου.
Η Πολωνία κατηγόρησε τότε τη Γερμανία ότι προωθεί ουσιαστικά την "ενεργειακή πενία" στην Ανατολική Ευρώπη, αφού η ίδια η Γερμανία έχει εξασφαλίσει πλήρως την δική της τροφοδοσία σε ρωσικό αέριο.
Οι Γερμανοί - πράσινοι και μη - καταργούσαν υποτίθεται το φυσικό αέριο στο όνομα της "ραγδαίας πράσινης μετάβασης" - αλλά στην πραγματικότητα διαιώνιζαν την εξάρτηση από το ρωσικό αέριο, καταδίκαζαν τις υπόλοιπες βιομηχανικές χώρες σε "ενεργειακή φτώχια" κι όταν έβρισκαν τα δύσκολα αγόραζαν ενέργεια από τα πυρηνικά εργοστάσια της Γαλλίας (γιατί οι ίδιοι είχαν καταργήσει τα δικά τους) ή ενεργοποιούσαν τα λιγνιτωρυχεία τους!
Οι μόνοι που δεν ενοχλούνταν από όλα αυτά ήταν οι Ρώσοι!
Χριστιανοδημοκράτες, Σοσιαλδημοκράτες, Πράσινοι και Αριστεροί - στη Γερμανία και αλλού - όλοι με πρόσχημα να... σώσουμε τον "πλανήτη" - προωθούσαν την διαιώνιση της Ευρωπαϊκής εξάρτησης από το ρωσικό αέριο.
Αυτό είναι ένας ακόμα "ελέφαντας στο δωμάτιο"...
* Μήπως τώρα όλα αυτά αλλάζουν;
Μήπως η Ρωσική επέμβαση στην Ουκρανία, ανοίγει το δρόμο πλέον για πλήρη απεξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό αέριο;
Μακάρι να ήταν έτσι.
Αλλά ακόμα δεν είμαστε εκεί.
Ούτε καν πλησιάζουμε.
Κι αυτός είναι ο "τελευταίος ελέφαντας στο δωμάτιο"...
Σκεφτείτε: Μόλις τελειώσει η κρίση στην Ουκρανία, και η Ρωσία έχει ήδη επιβάλει κατά κάποιο τρόπο τους όρους της - ήδη ο Ζελένσκι έχει αποδεχθεί το βασικότερο: να μην μπει η Ουκρανία στο ΝΑΤΟ! - τι θα γίνει μετά στην Ευρώπη;
Αλήθεια τι θα γίνει με τις κυρώσεις της Δύσης στην Ρωσία;
-- Κάποιοι θα πιέζουν να διατηρηθούν οι κυρώσεις αυτές. Για να τιμωρηθεί η Ρωσία και ο "κακός Πούτιν"...
Ίσως και να κλιμακωθούν, για να πληρώσει ακριβά ο Πούτιν την δια της βίας επιβολή του στην Ουκρανία (και την καταστροφή της χώρας. Κάποιοι μιλάνε ακόμα και για παραπομπή του Πούτιν στο Διεθνές Δικαστήριο για Εγκλήματα πολέμου...)
-- Κάποιοι άλλοι όμως, θα πιέζουν επίμονα να αρθούν οι κυρώσεις στη Ρωσία!
* Είτε για να μην σπρώξουμε κι άλλο τη Ρωσία στην αγκαλιά της Κίνας
* Είτε γιατί οι κυρώσεις επιβαρύνουν πολύ και τις δυτικές οικονομίες, ενώ αποσταθεροποιούν τις δυτικές κοινωνίες.
* Είτε γιατί η διαιώνιση των κυρώσεων απειλεί με επισιτιστική κρίση τον Τρίτο Κόσμο - αλλά και την ίδια την Ευρώπη.
* Είτε γιατί από τη συνέχιση των κυρώσεων θα επωφελείται κυρίως η Ρωσία, γιατί οι τιμές ενέργειας θα παραμένουν υψηλές - και η Ρωσία πουλάει κυρίως ενέργεια! Δηλαδή, οι κυρώσεις της Δύσης θα... χρηματοδοτούν την Ρωσία και θα τιμωρούν τη Δύση!
Όλα αυτά τα αντικρουόμενα επιχειρήματα (και συμφέροντα) θα διχάσουν επικίνδυνα τη Δύση - και από τις δύο πλευρές του Ατλαντικού και μέσα σε κάθε κοινωνία.
Η Δύση μπορεί να "ενώθηκε" τις μέρες του Πολέμου κατά του "κακού Πούτιν", αλλά θα διχαστεί μετά το τέλος του Πολέμου περισσότερο παρά ποτέ!
* Ο Πόλεμος μας ένωσε αλλά η Ειρήνη θα μας κατακερματίσει...
Τουλάχιστον, όσο δεν εγκαταλείπουμε την ενεργειακή ασυναρτησία των τελευταίων ετών, που εξυπηρετούσε μόνο τον Πούτιν.
Κι όταν χρειάστηκε να τον αντιμετωπίσουμε, καταλάβαμε ότι μας... έλεγχε πλήρως.
Κι όταν πήγαμε να τον αποκόψουμε από κάθε χρηματοδότηση, αντιληφθήκαμε ότι δεν μπορούσαμε να τον κόψουμε από την ενεργειακή τροφοδοσία τη δική μας, δηλαδή της Ευρώπης πρωτίστως (ενώ ο ίδιος άρχισε ήδη να αναζητά και να βρίσκει νέους πελάτες για τους ενεργειακούς πόρους που εξάγει)...
Ο μεγαλύτερος "ελέφαντας στο δωμάτιο" είναι ότι μόνοι μας βγάλαμε τα μάτια μας!
* Κι αν δεν το αντιληφθούμε, θα χάσουμε πολύ περισσότερα από την Ουκρανία (που ποτέ δεν είχαμε)...
Κι αν θέλουμε να αντιμετωπίσουμε την "απειλή" της Ρωσίας, να απεξαρτηθούμε όσο πιο γρήγορα κι όσο περισσότερο γίνεται από το Ρωσικό αέριο - όχι από φυσικό αέριο γενικά.
Και να αναζητήσουμε - ως Ευρώπη - τους δικούς μας ενεργειακούς πόρους και εναλλακτικές οδούς τροφοδοσίας σε φυσικό αέριο.
* Και να βάλουμε στο περιθώριο όσους - εντός ή εκτός Ευρώπης - έπαιζαν ως τώρα το παιγνίδι του Πούτιν, διαιωνίζοντας τη εξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό αέριο.
Και στην κατηγορία αυτή βέβαια μπαίνουν και ο Ερντογάν και μεγάλο μέρος της Ευρωπαϊκής πολιτικής τάξης.
Και βεβαίως στην Ελλάδα να απομονώσουμε επειγόντως όσους τον τελευταίο διάστημα μας καλούσαν να παραμείνουμε προσδεδεμένοι στο... "άρμα της Γερμανίας".
Την ώρα που η Γερμανία έπαιζε το παιγνίδι της Τουρκίας.
Η οποία, με τη σειρά της, έπαιζε το παιγνίδι της Ρωσίας.
(Όπως και η Γερμανία, τότε...)
Άντε γιατί γεμίσαμε εσχάτως από... "πουτινάκια" που το παίζουν σήμερα...αντι-πουτινιστές!
===============

Σχόλια

Δημοσίευση σχολίου