Θανάσης Κ.
Μια σειρά από γεωπολιτικές πιθανές εκρήξεις κυοφορούνται στην ευρύτερη περιφέρεια της Ελλάδας αυτή τη στιγμή!
Κάποιες μας αφορούν άμεσα, κάποιες μας αφορούν πιο έμμεσα – αλλά όλες τις αγνοούμε πλήρως.
Κι όλα αυτά, ενώ υπάρχει μια πρωτοφανής πολιτική αστάθεια διεθνώς: Στις ΗΠΑ έχουμε χωρίς προηγούμενο κατάρρευση δημοφιλίας στον νεοεκλογέντα Πρόεδρο. Και το Κόμμα του (το Δημοκρατικό) που μόλις οριακά ελέγχει το Κογκρέσσο βρίσκεται επίσης σε ελεύθερη πτώση εν όψει των επαναληπτικών εκλογών στα τέλη της ερχόμενης χρονιάς.
Στην Γερμανία, μετά από 16 χρόνια Μέρκελ, έχουμε μια νέα κυβέρνηση, αρκετά ετερογενή, που μόλις τώρα προσπαθεί να “πατήσει στα πόδια της”. Στους επόμενους μήνες θα έχουμε εκλογές σε Γαλλία και Πορτογαλία, ίσως και Ιταλία και Ισπανία. Στη Βρετανία υπάρχει επίσης αστάθεια. Ενώ στα Σκόπια η κυβέρνηση βρίσκεται στον αέρα και στην κλυδωνιζόμενη Τουρκία συζητάνε πλέον την “μετά Ερντογάν” εποχή.
Σε τέτοιες συνθήκες εκτεταμένης “ακυβερνησίας” διάφορες γραφειοκρατίες γίνονται ανεξέλεγκτες, ενώ όλων των ειδών οι “τυχοδιωκτισμοί” ενθαρρύνονται, ένθεν-κακείθεν. Σαν να “συνωμοτεί το Σύμπαν” για να “ανοίξουν τα Καζάνια της Κόλασης” και να ξεσπάσουν μαζωμένες όσες εστίες κρίσης σιγόκαιαν ως τώρα.
Ας δούμε συνοπτικά τις κρίσεις αυτές που μας “περιτριγυρίζουν”:
* Η κρίση στην Ουκρανία. Ήδη τα τελευταία 24ωρα οι Αμερικανικές αρχές ειδοποιούν τους συμμάχους τους στην Ευρώπη, ότι η Ρωσική κυβέρνηση είναι έτοιμη να αναλάβει δράση στην Ανατολική Ουκρανία. Δηλαδή να εισβάλλει…
* Η κρίση στην Λιβύη: Όπου βάσει της “ειρηνευτικής συμφωνίας” της περασμένης χρονιάς, επρόκειτο να γίνουν γενικές εκλογές την Πέμπτη 24 Δεκεμβρίου του 2021. Η ημερομηνία αυτή έφτασε σχεδόν, αλλά εκλογές δεν θα γίνουν όπως φαίνεται! Πράγμα που τινάζει στον αέρα την ήδη τεταμένη κατάσταση σε αυτή την ήδη διχασμένη χώρα. Όπου η Τουρκία διατηρεί δυνάμεις παραστρατιωτικών, αλλά και οι αντίπαλοι της Τουρκίας (Αίγυπτος, Εμιράτα, Γαλλία) ενισχύουν τις στρατιωτικές δυνάμεις που αντιστέκονται στην εκεί παρουσία της Τουρκίας…
Ίσως η έκρηξη αποφευχθεί τις αμέσως επόμενες ημέρες. Ίσως και όχι…
Πάντως η τελική “εκκαθάριση” φαίνεται αναπόφευκτη πλέον. Και δεν μοιάζει να έχει καλή έκβαση για την Τουρκία…
* Η κρίση στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη. Όπου όλοι ετοιμάζονται για τον διαμελισμό του τεχνητού αυτού κράτους ανάμεσα στους Σέρβους και τους Κροάτες.
* Πράγμα βέβαια που θα συμπαρασύρει και το Κόσσοβο, λίγο νοτιότερα. Το οποίο επίσης θα διαχωριστεί στο μικρό σερβικό θύλακα στα ανατολικά (που θα ενωθεί με τη Σερβία) και στο υπόλοιπο, όπου κυριαρχούν αλβανικοί πληθυσμοί και έχει ήδη εγκαινιάσει πολιτική “ανοικτών συνόρων” με την Αλβανία (πράγμα που καθιστά αναπόφευκτη την “προσάρτησή” του στην Αλβανία).
* Αντίστοιχα κυοφορούνται στο ανατολικό τμήμα των Σκοπίων (Τέτοβο), που βρίσκεται στα νότια του Κοσσόβου και ακριβώς δίπλα στην Αλβανία – και κατοικείται σχεδόν αποκλειστικά από αλβανόφωνους πληθυσμούς.
Το υπόλοιπο των κράτους των Σκοπίων, βέβαια, είναι στόχος “προσέλκυσης” από τη γειτονική Βουλγαρία, η οποία δεν παύει να υπενθυμίζει ότι η λεγόμενη “Μακεδονική” γλώσσα (που εμείς ατυχέστατα αναγνωρίσαμε με την διαβόητη συνθήκη των Πρεσπών) είναι ουσιαστικά Βουλγαρική, ενώ οι περισσότεροι από τους Σλαβομακεδόνες έχουν “βουλγαρική εθνική καταγωγή”.
Κι όλα αυτά, ενώ στα Σκόπια δεν υπήρχε τις τελευταίες εβδομάδες κυβέρνηση! Ο Πρωθυπουργός Ζάεφ είχε παραιτηθεί, στο μεταξύ ανακάλεσε την παραίτησή του, η πρόταση μομφής στο Κοινοβούλιό του δεν πέρασε ποτέ, γιατί… “εξαφανίστηκε” ένας βουλευτής της αντιπολίτευσης (ο οποίος από την κρυψώνα του αρνιόταν να καταψηφίσει τον Ζάεφ), τελικά παραιτήθηκε ο ίδιος ο Ζάεφ, χωρίς όμως να λύνεται το πρόβλημα της ακυβερνησίας. Αφού το κυβερνών Κόμμα καταρρέει, αλλά πρόωρες εκλογές δεν γίνονται ακόμα – τη στιγμή που η χώρα αποσυντίθεται εσωτερικά (αλλά και υπό την πίεση των πιθανών εξελίξεων στο Κόσσοβο…)
* Κι ακόμα, η Συρία (την οποία κάποια είχαν βιαστεί να… ξεγράψουν πριν μερικά χρόνια) ξαφνικά ζήτησε να..πάρει πίσω από την Τουρκία τα εδάφη που της είχε αποσπάσει τη Τουρκία στη δεκαετία του ’30 (περιοχή Αλεξανδρέττας-Χατάϊ)! Ενώ ο στρατός της Συρίας μαζί με τις Κουρδικές δυνάμεις στα βορειανατολικά της χώρας πιέζουν συνεχώς τις τουρκικές δυνάμεις που έχουν εγκατασταθεί εκεί τα τελευταία δύο χρόνια.
* Στο μεταξύ η κατάρρευση της Τουρκικής λίρας έχει πάρει πρωτοφανείς διαστάσεις. Πράγματι, μέσα σε μερικές βδομάδες, το τουρκικό νόμισμα έφτασε κάποια στιγμή από τις 11 λίρες στο δολάριο στις 17 λίρες στο δολάριο!
Δηλαδή υποτιμήθηκε πάνω από το 50% μέσα σε λιγότερο από ένα μήνα! Και εξακολουθεί να κατρακυλάει, παρά τις απεγνωσμένες προσπάθειες των αρχών να τη στηρίξουν…
Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα προσπαθούν να… εξαγοράσουν την Τουρκία! Αν και η κατάσταση δεν σώζεται πια. Μερικές δεκάδες δισεκατομμύρια είναι “ψιλοπράγματα”, που δεν καλύπτουν παρά μόνο μερικές βδομάδες διαρροών συναλλάγματος στο εξωτερικό…
Τέτοιες συμφωνίες, όπως η εξαγορά των “φιλέτων” από την αμυντική βιομηχανία της Τουρκίας, απαιτούν μήνες για να ολοκληρωθούν και η διαρροή συναλλάγματος διογκώνεται καθημερινά. Too little too late…
Χώρια που η Αντιπολίτευση χαλάει τον κόσμο για το “ξεπούλημα των χρυσαφικών” της Τουρκίας!
* Στο μεταξύ, όλες οι υπόλοιπες χώρες ετοιμάζονται για τη “μετά Ερντογάν εποχή”.
Μεταξύ αυτών και η Αίγυπτος, η οποία επιμένει να εξαλειφθεί κάθε “επιρροή” της Τουρκίας στη Λιβύη. Όπως και η γειτονική Τυνησία άλλωστε. Όπως και η Γαλλία, φυσικά…
Κι αυτό είναι σήμερα πιο εφικτό από ποτέ. Πολύ περισσότερο που στο Βερολίνο δεν υπάρχει πια η, “ανεκτική” προς τον Ερντογάν, Μέρκελ. Ενώ και η Ιταλία μάλλον έχει μεταστραφεί (μετά το πρόσφατο Σύμφωνο Μακρόν-Ντράγκι)…
* Τέλος, οι Ισραηλινοί (με τη σύμφωνη γνώμη πολλών κρατών του Κόλπου) μοιάζουν να ετοιμάζουν “συντριπτικό πλήγμα” στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν. Με τη βοήθεια των ΗΠΑ – ή απλώς με την ανοχή τους…
Εκτός από τους Ισραηλινούς, ούτε οι Σαουδάραβες μπορούν να “ανεχθούν” ένα πυρηνικό Ιράν δίπλα τους. Ούτε τα Εμιράτα, ασφαλώς…
Μοιάζει να στήνεται το σκηνικό μιας αλυσίδας τοπικών κρίσεων, που θα αποτελέσει τελικό ξεκαθάρισμα λογαριασμών και αφετηρία νέων συσχετισμών στην περιοχή,
–Οι Ρώσοι θα επιμείνουν να αναγνωριστεί ο έλεγχός τους στην Ανατολική Ουκρανία και την Κριμαία, η επιρροή τους στα Βαλκάνια (Σερβία-Κόσσοβο-Βοσνία) και στη Συρία, ασφαλώς. Και ως “αντάλλαγμα”, θα δεχθούν να φύγουν από τη Λιβύη, η οποία θα περάσει υπό τον έλεγχο της Γαλλίας και της Αιγύπτου, ενώ θα “αδιαφορήσουν” για τη Νατοϊκή προοπτική της υπόλοιπης (δυτικής) Ουκρανίας. Τέλος, είναι πιθανό να ανεχθούν και ένα “καίριο πλήγμα” στην πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν από πλευράς Ισραηλινών (πολύ περισσότεροι που θα έχει την “σύμφωνη γνώμη” των Αραβικών κρατών του Κόλπου)…
— Οι Αμερικανοί, από την πλευρά τους, θα εξασφαλίσουν τη δυτική Ουκρανία, και τον πλήρη έλεγχο της Μεσογείου από πλευράς Γαλλίας με την εκδίωξη των Τούρκων και την αποχώρηση των Ρώσων από εκεί…
Από την πλευρά τους όμως, θα αποδεχθούν το διαμελισμό της Βοσνίας Ερζεγοβίνης και του Κοσσόβου, ίσως και των Σκοπίων…
Άλλωστε, τους Σέρβους τους “φλερτάρει” πλέον, πέραν του Πούτιν και ο Μακρόν...
Ενώ τους Βουλγάρους ειδικά, τους φλερτάρει πλέον κυρίως ο Μακρόν – με την έγκριση του οποίου υποβάλλουν και βέτο για την “ένταξη” των Σκοπίων στην ΕΕ (πράγμα που οι δικοί μας επιμένουν να μην βλέπουν)…
* Αυτά όλα είναι πιθανές (και ορατές πλέον) “ρυθμίσεις” και “συμβιβασμοί” μετά από ένα ντόμινο τοπικών κρίσεων που είναι έτοιμες να ξεσπάσουν.
Το μεγάλο ερώτημα που μένει αναπάντητο είναι τι θα συμβεί με την Τουρκία μετά τον Ερντογάν (ο οποίος ήδη διαπραγματεύεται την αποχώρησή του)…
Ο ίδιος ετοιμάζει τον Ακάρ ως “διάδοχό” του. Ο οποίος εμφανίζεται πιο “σκληροπυρηνικός”! Και το καθεστώς Ερντογάν δεν είναι έτοιμο να διαλυθεί, όπως πιστεύουν κάποιοι.
Η Τουρκία θα αναδιπλωθεί μόνο μετά από εξωτερική ήττα ή μετά από εσωτερική έκρηξη.
Αν, δεν συμβούν αυτά, αν δηλαδή η διαδοχή του Ερντογάν γίνει “ομαλά”, οι διάδοχοί του δεν πρόκειται να εγκαταλείψουν αυτοβούλως την μεγαλεπήβολη Πολιτική (υπέρ-επέκτασης) που ακολούθησε εκείνος – και να φανούν έτσι, “κατώτεροι” στα μάτια των συμπολιτών τους…
* Σε κάθε περίπτωση, θα υπάρξουν και χώρες που θα προσφέρουν “ανταλλάγματα” στην Τουρκία μετά τον Ερντογάν, για να την προσεταιριστούν. Και τα “ανταλλάγματα” αυτά μπορεί να τα πληρώσει η Ελλάδα…
Η τελικά τύχη του “τουρκολυβικού μνημονίου” θα κριθεί εκεί. Και η ελληνκή ΑΟΖ της Ανατολικής Μεσογείου, επίσης…
* Η Ελλάδα τώρα χρειάζεται ισχυρές συμμαχίες! Τοπικές και όχι μόνο…
Κι ενώ μέχρι τώρα έχει, σε γενικές γραμμές, προετοιμαστεί σωστά, υπάρχει ένα σοβαρό σφάλμα που οφείλει να το διορθώσει αμέσως:
Αντίθετα με τις μέχρι σήμερα δηλώσεις Ελλήνων υπευθύνων, η Ελλάδα οφείλει να εξηγήσει διεθνώς, ότι τα κοιτάσματα που βρίσκονται στη δικαιοδοσία την Ελληνικής ΑΟΖ, θα τα εκμεταλλευτεί! Και μάλιστα θα τα αναδείξει σε στρατηγικής σημασίας “ίδιους πόρους” για ολόκληρη την Ευρώπη! Όπως ακριβώς είχε κάνει ο Σαμαράς, σε ανύποπτο χρόνο, στις αρχές του 2014 (κατά την Ελληνική Προεδρία)…
Σε μια συγκυρία μεγάλης ενεργειακής κρίσης, η οποία κινδυνεύει να μετεξελιχθεί σε μόνιμη ενεργειακή φτώχεια για την Ευρώπη τις επόμενες δεκαετίες, κι ενώ ΟΛΟΙ οι γείτονές μας (και “σύμμαχοί” μας πλέον) προς νότον, εκμεταλλεύονται άμεσα τα δικά τους θαλάσσια κοιτάσματα και ψάχνουν να βρουν κι άλλα, η Ελλάδα οφείλει να αφήσει τις ανοησίες και να διακηρύξει ότι θα κάνει το ίδιο.
Από αυτό μπορεί να μεγιστοποιήσει τον γεωστρατηγικό της ρόλο διασφαλίζοντας, κατά μέγα μέρος, και την “ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού” της ΕΕ συνολικά!
Το φυσικό αέριο άλλωστε έχει ήδη εγκριθεί διεθνώς ως το “καύσιμο της μετάβασης” στην νέα εποχή!
Δεν μπορεί όλοι να γνωρίζουν ότι η Ελλάδα είναι πιθανό να διαθέτει πολύ σημαντικούς ενεργειακούς πόρους,
δεν μπορεί η ίδια η Ελλάδα να διεκδικεί την ΑΟΖ μέσα στην οποία βρίσκονται οι πόροι αυτοί,
δεν μπορεί η Ελλάδα να ζητά τη διεθνή στήριξη των εταίρων της γι’ αυτό ακριβώς
– και την ίδια στιγμή να διαβεβαιώνει ότι… δεν την ενδιαφέρουν οι εξορύξεις σε κοιτάσματα υδρογονανθράκων!
Αυτό είναι ένα σοβαρό λάθος, το οποίος ουσιαστικά ακυρώνει όσα σωστά κάναμε ως τώρα…
Και γι’ αυτό πρέπει να διορθωθεί άμεσα!
(Ακόμα και μεγάλοι “ενεργειακοί παράγοντες” μέσα στην Ελλάδα, επισημαίνουν πλέον ότι ίσως ήταν “πολύ βιαστική” η “εγκατάλειψη του φυσικού αερίου!)
Το φυσικό αέριο θα εξακολουθεί να τροφοδοτεί ενεργειακά την Ευρώπη για πολλές δεκαετίες ακόμα. Εκτός κι αν η Ευρώπη αποφασίσει να “αυτοκτονήσει”…
Δεν μπορεί όλοι να γνωρίζουν πως η Ελλάδα ενδέχεται να έχει πολύ σημαντικά κοιτάσματα, τα οποία θα ενίσχυαν τη θέση (και την Οικονομία) της Ευρώπης συνολικά, και εμείς να παριστάνουμε ότι… “δεν μας ενδιαφέρουν”, γιατί είμαστε “πράσινοι”!
Και η ιδεοληψία έχει τα όριά της…
ΥΓ. Πρέπει επειγόντως να αντιληφθούμε ότι, η διεθνής κοινότητα δίνει προτεραιότητα στα ενεργειακή κοιτάσματα και τον ενεργειακό εφοδιασμό. Κι αν εμείς αποκηρύττουμε όσα πιθανότατα διαθέτουμε – πριν ακόμα τα βρούμε – τότε είναι πιθανόν κάποιοι εκτός Ελλάδας να φροντίσουν να τα πάρει η Τουρκία!
Η οποία δεν έχει τέτοιες “πράσινες ευαισθησίες” και τα διεκδικεί πεισματικά.
Καλό είναι να “χτίζουμε συμμαχίες” γύρω μας, αλλά οι Αιγύπτιοι και οι Ισραηλινοί αναδεικνύουν τα δικά τους κοιτάσματα στην περιοχή….
Και οι Αμερικανοί μαζί με τους Γάλλους στέλνουν πολεμικά τους πλοία για συνοδεία στα γεωτρύπανα που βρίσκονται στην ΑΟΖ της Κύπρου…
Αν όλους αυτούς τους θέλουμε “συμμάχους” στο πλευρό μας, δεν μπορούμε να διακηρύττουμε ότι… εμάς δεν μας ενδιαφέρουν οι γεωτρήσεις σε κοιτάσματα φυσικού αερίου!
Άντε, γιατί κάποιοι πήραν τις κραυγές και τα καμώματα της Γκρέτας πιο σοβαρά απ’ όσο θά ‘πρεπε…
Λίγο πριν ο Κυριάκος γίνει ...ΓΑΠ ...
Ενεργειακή Κρίση & Οικονομικές Συνέπειες στην Εποχή της Πανδημίας (B)
Σχόλια