Με επιστολή του, ο δασολόγος-περιβαλλοντολόγος Στυλιανός Καραπουρναλίδης αναφέρεται στις πυρκαγιές και εστιάζει στα αίτια των καταστροφών.
«Απευθύνω αυτή την επιστολή για να επισημάνω τις αδυναμίες του συστήματος δασοπυρόσβεσης στην χώρα μας, που μερικώς συμβαίνει και σε άλλες χώρες.
Πριν λίγο άκουσα τον Υφυπουργό πολιτικής προστασίας να αναφέρει ότι στην κατάσβεση της πυρκαγιάς στην Βαρυμπόμπη συμμετείχαν πάνω από 500 πυροσβέστες και 300 αστυνομικοί.
Κάτι ανάλογο έγινε και στην πυρκαγιά του Σχοίνου, την οποία επισκέφτηκα μετά από πρόσκληση του Δήμου Μεγάρων. Με τον αντιδήμαρχο πολιτικής προστασίας είδαμε τα ίχνη της πυρκαγιάς. Του επισήμανα θέσεις που έπρεπε να αντιμετωπιστεί η πυρκαγιά και πουθενά δεν μπορέσαμε να εντοπίσουμε σημάδια της μάχης με την πυρκαγιά.
Δεν είδαμε ούτε ένα κομμένο δένδρο παράλληλα της οδού επί κορυφογραμμής μεταξύ Μεγάρων και Σχοίνου ώστε να διασπαστεί η συνέχεια της καύσιμης ύλης. Ας μας δείξει ο επικεφαλής της πυρκαγιάς τουλάχιστον 500 κομμένα πεύκα, ένα από κάθε πυροσβέστη!
Οι πυρκαγιές δασών απαιτούν ειδικά προσόντα των πυροσβεστών, οι οποίοι λέγονται δασοπυροσβέστες και όχι πυροσβέστες. Ο δασοπυροσβέστης πρέπει να προέρχεται από την περιοχή στην οποία θα εργαστεί ώστε να γνωρίζει πολύ καλά την περιοχή, να προσλαμβάνεται με ειδική διαδικασία και όχι με διαγωνισμούς ή πανελλήνιες εξετάσεις.
Τυχαία βρέθηκα στην Ρόδο στις 18 Ιουνίου όπου συνέβη πυρκαγιά. Επι μια ώρα τα πυροσβεστικά οχήματα που προσέγγισαν την πυρκαγιά σε απόσταση 200 μέτρων, δεν μπορούσαν να φτάσουν στην εστία. Οι δασοπυροσβέστες θα πρέπει να είναι άριστοι γνώστες του χώρου και χειριστές του αλυσοπρίονου. Για αυτό τον λόγο πρέπει να προηγούνται στην επιλογή κάτοικοι της περιοχής και δασεργάτες, επειδή για την ανάσχεση της πυρκαγιάς θα πρέπει παράλληλα με την καταβροχή να κόβονται τα γειτνιάζοντα δένδρα προκειμένου να διασπαστεί η συνέχεια της καύσιμης ύλης.
Ειδική μνεία πρέπει να γίνεται για το αντιπύρ το οποίο δεν εφαρμόζεται πλέον.
Οι τοπικοί πληθυσμοί και οι δασικοί συνεταιρισμοί, που είναι γνώστες της περιοχής δεν αξιοποιούνται. Πολλές φορές στο παρελθόν, γεωργικά μηχανήματα και δασεργάτες βοηθούσαν στην κατάσβεση αλλά σήμερα το σύστημα αδυνατεί να τους αξιοποιήσει, καταβάλλοντας μια μικρή αποζημίωση.
Εαν η πυρκαγιά που γίνεται επικόρυφη, δεν κατέβει στο έδαφος δεν σβήνει.
Δεν θα αναφερθώ σε θέματα οργανώσεων τομέων και συντονισμού δυνάμεων, επειδή θέλει πολύ ανάλυση που δεν είναι του παρόντος. Σήμερα αυτό που συμβαίνει είναι κυρίως το πυρ κατά βούληση. Ακούστε τις συνομιλίες των επίγειων και εναέριων δυνάμεων και θα καταλάβετε.
Όσο αφορά τα εναέρια μέσα, το μισό τους έργο αναλώνεται στο να σβήνουν τα εναπομείναντα κούτσουρα.
Δυστυχώς γίνεται σπατάλη εναέριων μέσων που πολλές φορές επηρεάζει την διαθεσιμότητα τους επειδή συμπληρώνουν πολλές ώρες εκπαίδευσης νέων πληρωμάτων και καθηλώνονται στο έδαφος για συντήρηση.
Τα πληρώματα δεν είναι μόνιμα με αποτέλεσμα οι ρίψεις των νέων χειριστών να μην έχουν το αναμενόμενο αποτέλεσμα.
Έμπειροι χειριστές αποχωρούν από την σχετική μοίρα αεροσκαφών λόγω βαθμολογικής εξέλιξης και μεταθέσεων. Έπρεπε να δείτε ρίψεις αεροσκαφών στην δεκαετία το 1980. Τα αεροσκάφη άγγιζαν τις κορυφές των δένδρων. Πρέπει λοιπόν να γίνει ειδική μοίρα αεροπυρόσβεσης με μόνιμους χειριστές. Για παράδειγμα αυτό συμβαίνει στη Μασσαλία από την πολιτική προστασία.
Δεν υποβαθμίζω το έργο των πυροσβεστών οι οποίοι κάνουν υπεράνθρωπες προσπάθειες αλλά η πυρκαγιά δεν σβήνει μόνο ρίχνοντας νερό σε οτι φλέγεται. Το Πυροσβεστικό Σώμα θα μπορούσε να επιτελέσει πολύ καλό έργο όπως στο παρελθόν, σε περιοχές με μίξη δασών με αστικές περιοχές συνεργαζόμενη με τον ειδικό φορέα δασοπυρόσβεσης. Στο παρελθόν η συνεργασία Δασικής με Πυροσβεστική Υπηρεσία είχε πολύ καλά αποτελέσματα στην προστασία των οικισμών.
Οι καιρικές συνθήκες μπορεί να είναι δυσμενείς, αλλά οι πυροσβεστικές δυνάμεις πρέπει να είναι εκπαιδευμένες σε ανορθόδοξο πόλεμο. Από το 1997 όλες οι κυβερνήσεις δεν έβαλαν το μαχαίρι στο κόκαλο και να αποδώσουν ευθύνες σε αυτούς που οργανώνουν το σύστημα δασοπυρόσβεσης. Επιδεικνύουν αρτηριοσκλήρυνση και βάζουν παρωπίδες για το τι φταίει και να διορθωθεί.
Το πόρισμα της διακομματικής επιτροπής του 1992 για τα δάση πήγε στον κάλαθο των αχρήστων. Σπαταλιούνται δισεκατομμύρια και το αποτέλεσμα είναι ποιο πενιχρό από ποτέ. Ας γίνει επιτέλους μια αναλογιστική μελέτη κόστους οφέλους.
Έχουμε αναλογικά τον μεγαλύτερο στόλο πυροσβεστικών αεροσκαφών στην Ευρώπη συν τα ενοικιαζόμενα. Τα αεροσκάφη ανακόπτουν την πυρκαγιά και δεν πρέπει να κάνουν πλήρη κατάσβεση στα κούτσουρα. Μπροστά στα μάτια μου ελικόπτερο στη Σαμοθράκη κατάβρεχε κούτσουρα παρόλο που ενημέρωσα το Συντονιστικό Κέντρο οτι η πυρκαγιά είχε σβήσει. Την τελική κατάσβεση την κάνουν τα επίγεια μέσα με πολύ λιγότερο κόστος.
Σε κάθε μεγάλη πυρκαγιά μετά από τις ατυχείς δηλώσεις των κυβερνώντων, ότι όλα έγιναν τέλεια, και αποσοβήθηκε το χειρότερο, μου έρχεται στο μυαλό το παραφρασμένο δίστιχο του Εθνικού Ποιητή: Στων Δασών την ολόμαυρη ράχη…
Από όλα τα ανωτέρω προκύπτει ότι πρέπει να γίνει Ειδικό Σώμα Δασοπυρόσβεσης, ενταγμένο στη Δασική Υπηρεσία, η οποία είναι επιφορτισμένη και με τα έργα πρόληψης.
Είμαι στη διάθεση σας για περαιτέρω ενημέρωση. Ας γίνει αυτή η επιστολή η αφορμή να ασχοληθεί η πολιτεία σοβαρά με το θέμα.
Μετά τιμής,
Στυλιανός Καραπουρναλίδης
Δασολόγος-Περιβαλλοντολόγος
Msc Α.Π.Θ.
Msc Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
Πρώην υπάλληλος της Δ/νσης Προστασίας Δασών και Φ.Π.
Νυν υπάλληλος της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου.
Μέλος του Δ.Σ. της Πανελλήνιας Ένωσης Δασολόγων Δημοσίων Υπαλλήλων.
=============
Blogger:
Βάζει πράγματα σε σειρά και δίνει πειστικές εξηγήσεις γι' αυτά που συμβαίνουν. Δυστυχώς κάποιοι δεν αντέχουν την πολυπλοκότητα και προτείνουν λύσεις μηχανιστικές - απλοϊκές - σε δημοσιογραφικό επίπεδο. ( Το ίδιο χαμηλό επίπεδο οργάνωσης βλέπει κανείς και στην αντιμετώπιση της άλλης φωτιάς του Covid , όπου και πάλι κυριάρχησε η "δημοσιογραφική" προσέγγιση, επιφανειακή επίσης όπου και εκεί ενοχοποιήθηκε η κάθε αντίθετη άποψη. Να είναι άραγε τυχαίο ότι επί Σημίτη - του θλιβερού - η δασοπυρόσβεση καταργήθηκε σαν αυτόνομη υπηρεσία και εντάχθηκε στην Πυροσβεστική. Τότε διαλύθηκαν και τα δασοκομάντο που πέφτανε στο δάσος με αλυσοπρίονα για φτιάξουν αντιπυρικές ζώνες και να "κατεβάσουν" τη φωτιά.
=======================
- Λένε πάντα την Αλήθεια οι Αριθμοί! Γιατί οι “κουτόφραγκοι” επενδύουν λίγα στα αεροπορικά μέσα;
- Γιατί ξανακαιγόμαστε; Μείωση 97,8% στα κονδύλια πρόληψης των πυρκαγιών! Μ.Μιχαήλ
- Εκτός από πρόσθετα μέσα, η δασοπυρόσβεση χρειάζεται και νέο δόγμα
===================
Σχόλια