Τι θα συμβεί στη Δυτική Μακεδονία σε 10 χρόνια

Τζιόλας Ελευθέριος

Ο πρωθυπουργός κ. Μητσοτάκης στις 23 Σεπτεμβρίου 2019, στην ειδική σύνοδο του ΟΗΕ για το κλίμα, είχε ανακοινώσει ότι μέχρι το 2028 η Ελλάδα θα έχει κλείσει όλες τις μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με βάση τον άνθρακα. Τρεις μήνες μετά, με νέες του ανακοινώσεις, μετέφερε αυτή την ημερομηνία πέντε χρόνια νωρίτερα: το 2023. Ούτε ο πρωθυπουργός, ούτε κανείς άλλος, ποτέ δεν εξήγησαν συγκεκριμένα, τεκμηριωμένα και πειστικά, στη βάση ποιvν αναγκών, ποιου σχεδίου και με ποιο τρόπο τέθηκε ο πρώτος στόχος (2028), και με ποιο σκεπτικό και σχέδιο εντός τριών μηνών αναιρέθηκε και με ένα χρονικό άλμα πέντε ετών, ήρθε ενωρίτερα, στο 2023. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ

Η Συμφωνία των Παρισίων για το Κλίμα έχει ορίζοντα το 2050, με στόχο να πετύχει η Ευρώπη σταδιακά μηδενικό αποτύπωμα διοξειδίου του άνθρακα. Το προηγούμενο Εθνικό Σχέδιο για την Eνέργεια και το Κλίμα-ΕΣΕΚ, το οποίο είχε εγκριθεί και μάλιστα επαινεθεί από την Κομισιόν, ακολουθώντας και τους ενδιάμεσους στόχους της ΕΕ (2030, 2050), προσδιόριζε ότι μετά το 2030 ο λιγνίτης θα συμμετείχε με 17% στο ενεργειακό μίγμα ως καύσιμο βάσης. Για την Ελλάδα θα επιτυγχανόταν το 2050 η δέσμευση του μηδενικού αποτυπώματος σε διοξείδιο του άνθρακα.

Η ίδια η Γερμανία, με τις τεράστιες οικονομικές και αναπτυγμένες τεχνολογικές δυνατότητες στο τομέα των ΑΠΕ και επίσης με εμπεδωμένη, σοβαρή εμπειρία μετάβασης σε βαριές λιγνιτοφόρες περιοχές όπως αυτές του Ρήνου έθετε και θέτει στο αντίστοιχο Εθνικό της Σχέδιο ως φιλόδοξο –όπως τον χαρακτηρίζει– στόχο το 2038! Ενώ η Πολωνία, με την παραγωγή της να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον λιγνίτη και τον άνθρακα ζήτησε εξαίρεση μέχρι  το 2050. Η Ελλάδα, όπως ωμά έδειξε και η κακοκαιρία ”Μήδεια”, έχει αντίστοιχα ζητήματα ασφάλειας και κάλυψης των ενεργειακών της αναγκών από τις λιγνιτικές της μονάδες.

Γιατί βιαζόμαστε με την Ελλάδα

Κανείς δεν εξήγησε συγκεκριμένα και πειστικά γιατί η Ελλάδα βρέθηκε να επιδιώκει στόχους 15 χρόνια ενωρίτερα από τη Γερμανία; Μήπως ακριβώς για να δοθεί –αντιστρόφως– στη Γερμανία αυτό το πλεονέκτημα (το αβάντζο) των 15 χρόνων, το οποίο θα μεταφέρει προσθετικά, θα αξιοποιήσει για τον εαυτό της, μέσω των εταιρειών της που θα έχουν ”πράσινη” επιχειρηματική δραστηριότητα στην Ελλάδα από το 2023;

Σημειώνεται, ακόμα, ότι και η Παγκόσμια Τράπεζα, ως τεχνικός σύμβουλος της Κομισιόν, μελετούσε τη μετάβαση με αυτά τα δεδομένα, του 2030 και 2050. Σε αντίθεση, πάντως, με τα μεταβατικά στοιχεία του προηγούμενου εγκεκριμένου Εθνικoύ Σχεδίου για την Eνέργεια και το Κλίμα, ο στόχος του 2023 σημαίνει ότι όλες οι λιγνιτικές μονάδες (όπως και στον σχετικό Πίνακα παρουσιάζεται), εκτός της μονάδας Πτολεμαΐδα V, που θα ξεκινήσει η λειτουργία της αρχές του 2022 και θα κλείσει το 2028, θα κλείσουν.

Για τον ατμοηλεκτρικό σταθμό Αμυνταίου, μάλιστα, αντί να κλείσει στο τέλος του 2021, όπως αρχικά ήταν προγραμματισμένο, έκλεισε τον Ιούλιο 2020. Ενώ είναι αδύνατον η μονάδα Πτολεμαΐδα V, στη λειτουργία της λιγότερο από πέντε έτη να αποπληρώσει τη θεματική επένδυση των 1,47 δισ. ευρώ και να πετύχει τους περιβαλλοντικούς στόχους της δέσμευσης  και αποθήκευσης άνθρακα (CCS), οι οποίες θα περιορίσουν τις εκπομπές διοξειδίου (CO_2).

ΠΙΝΑΚΑΣ -1. ΧΡΟΝΙΚΗ ΑΠΟΣΥΡΣΗ ΛΙΓΝΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ

Αυτή η αυθαιρεσία του ορισμού ως χρονικό στόχο το 2023 καταδυναστεύει πλέον κάθε σχεδιασμό, στραγγαλίζει κάθε προγραμματισμό και εξουθενώνει ολόκληρη την περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας. Ό,τι ακολούθησε από κει και μετά –και συνεχίζεται– για μεν τον δημόσιο λόγο της κυβέρνησης ήταν μια κακοστημένη δικαιολόγηση εκβιαστικών στόχων, για δε την πολιτική της ένα βατερλώ ασυναρτησιών και αντιφάσεων με προτιμήσεις, πάντως, συμμαχιών  προς τα ισχυρά ενεργειακά οικονομικά συμφέροντα.

Άνευ προηγουμένου πλήγμα

Έχουμε σχεδόν ήδη καλύψει το πρώτο τρίμηνο του 2021 και ενώ οι μονάδες κλείνουν, τίποτα  παραγωγικό, τίποτα αναπτυξιακό δεν έχει γεννηθεί. Τα δε αποσπασματικά σχέδια βρίσκονται ακόμα υπό διαβούλευση. Το βέβαιο είναι ότι η κατά την κυβέρνηση εμβληματική συμφωνία της ΔΕΗ (ΔΕΗ Ανανεώσιμες Α.Ε.) με την γερμανική RWE (RWE Renewables GmbH) με το 51% στη δεύτερη, θα έχει στο πρόγραμμα ανάπτυξης φωτοβολταϊκών πάρκων στην περιοχή τη μερίδα του λέοντος των σχεδόν 2 GW σε προγραμματισμένη απόσυρση 4,4 GW λιγνιτικής ισχύος (όλων των μονάδων).

Αυτό που πρόκειται να συμβεί στη Δυτική Μακεδονία στα επόμενα 10 χρόνια θα είναι μια απερίγραπτη εικόνα εγκατάλειψης, φυγής, αποβιομηχάνισης και ανεργίας. Μια εκτεταμένη φτωχοποίηση κι ένα κύμα πληθυσμιακής φυγής. Αυτά συμβαίνουν σε μια Περιφέρεια όπου το 2001 ο πληθυσμός ήταν 301.522 κάτοικοι, το 2011 285.899 κάτοικοι και το 2018 269.222 (εντός μιας 7ετίας: -10,7%) (στοιχεία Eurostat).

Πρόκειται για την πιο αραιοκατοικημένη Περιφέρεια της χώρας και μια από τις πιο αραιοκατοικημένες στην ΕΕ, διατηρώντας, ταυτόχρονα, τα αρνητικά πρωτεία του δημογραφικού και της υψηλότερης ανεργίας (25%). Και η Μεγαλόπολη ασφαλώς θα πληγεί, αλλά λόγω μεγεθών η Δυτική Μακεδονία θα δεχθεί μεγαλύτερο και διαχρονικότερο πλήγμα.

ΠΙΝΑΚΑΣ -2. ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ (Regional Competitiveness Index -RCI 2019)
( O Δείκτης RCI αποτελεί συνδυασμό  11 επί μέρους δεικτών ανταγωνιστικότητας).

Η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας έχει φθίνουσα πορεία όπως δείχνει ο σχετικός πίνακας, στην μακροπρόθεσμη αναπτυξιακή δυναμική και παραγωγικότητα. Βρίσκεται στη 263η θέση μεταξύ των 268 ευρωπαϊκών περιφερειών και με την πτωτική τάση της, δείχνει την αναγκαιότητα μιας πολύ μεγάλης συστηματικής προσπάθειας αναστροφής της. Πολύ δε περισσότερο τώρα, υπό καθεστώς οιωνοί εκτεταμένης αποβιομηχάνισης (απολιγνιτοποίηση). Σ΄ αυτά που γράφονται, εδώ, δεν υπάρχει καμία υπερβολή. Ακόμα κι αν το Σχέδιο Μετάβασης ήταν σωστά σχεδιασμένο και οργανωμένο, και η υλοποίησή του ήταν απόλυτα επιτυχημένη, η αντίστοιχη διεθνής επιτυχημένη εμπειρία βεβαιώνει ότι η μετάβαση διαρκεί τουλάχιστον 25 έτη.

Οι μοιραίες επιλογές βιασμένης αντικατάστασης του εθνικού ενεργειακού πόρου (λιγνίτης) με το εισαγόμενο φυσικό αέριο και της παράδοσης των άλλων σημαντικών εθνικών ενεργειακών πόρων (ήλιος, βιομάζα, αέρας, νερά, -αργότερα υδρογονάνθρακες κλπ) σε εκμετάλλευση από πανίσχυρα ξένα ιδιωτικά ή/και κρατικά συμφέροντα θα υποσκάψουν με ανεπανόρθωτο τρόπο την ενεργειακή ευστάθεια και την όποια αντοχή της χώρας. Έτσι θα καταστεί η Ελλάδα ευάλωτη και μονίμως εξαρτώμενη, τουτέστιν κυριαρχούμενη και υποταγμένη στο γεωπολιτικό παιχνίδι. Η ενέργεια αποτελούσε και αποτελεί –ακόμα περισσότερο στην εποχή μας– τον κρισιμότερο παράγοντα για την ομαλή οικονομική-παραγωγική λειτουργία μιας χώρας και για την αυτεξουσιότητά της.

Τίποτα πιο αβέβαιο…

Η δημαγωγικά πολλά υποσχόμενη Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση και το ομώνυμο Ταμείο μπροστά στον όγκο, την πολυπλοκότητα, το βάθος των προβλημάτων που δημιουργούνται, που θα δημιουργηθούν και που θα οξυνθούν, βρίσκεται σε πλήρη αναντιστοιχία και προφανή αδυναμία ανταπόκρισης. Δεν διαθέτει ούτε τους αναγκαίους πόρους (από 7,5 δισ. βρέθηκε στα 5,05 δισ. ευρώ), ενώ η εκτίμηση μόχλευσης των 100 δισ. ευρώ δεν μπορεί να αποτελεί στοιχείο σοβαρής προσέγγισης. Δεν διαθέτει ούτε την συγκροτημένη στόχευση και πραγματική πολυκλαδική στήριξη στον πολύ σημαντικό αγροτοδιατροφικό τομέα.

Αυτός ο τομέας βρίσκεται σχεδόν εκτός πλάνου, όταν στην τρέχουσα περίοδο της 10ετούς κρίσης έδειξε πρωτοφανή δυναμισμό, ανακάμπτοντας στο 9% του περιφερειακού ΑΕΠ. Η σύλληψη, ο καινοτόμος και νευρώδης σχεδιασμός για τη διατήρηση και τον ψηφιακό μετασχηματισμό της περιοχής σε Ενεργειακό Κέντρο, σε συνδυασμό με τα Ανώτατα Ιδρύματα, τα Ερευνητικά Ινστιτούτα και το ανθρώπινο δυναμικό υψηλών δεξιοτήτων, αποτελεί μάλλον ευχή, άπιαστο όνειρο.

Στοχευμένο περιβαλλοντικό, αγρο-οικοτουριστικό, εναλλακτικό περιφερειακό σχέδιο αξιοποίησης φυσικών, ιστορικών και πολιτιστικών πόρων δεν έχει συγκεκριμένα καταρτιστεί και προωθηθεί. Με αδράνεια, χωρίς κανέναν εξωστρεφή σχεδιασμό για τις υποδομές, δίχως αντίληψη ενδογενούς ανάπτυξης και με τις Ενεργειακές Κοινότητες των τοπικών μικρομεσαίων επενδυτών-παραγωγών σε ασφυξία (από την ανοιχτή προτίμηση στα ισχυρά οικονομικά ενεργειακά σχήματα) η συρρίκνωση είναι προδιαγεγραμμένη. Και την ίδια στιγμή, η αποκατάσταση των εδαφών των λιγνιτοφόρων πεδίων και των ορυχείων σχεδόν έχει ξεχασθεί. Εκεί είναι εγκαταλειμμένη μια έρημος υπό ανάφλεξη. Η Δυτική Μακεδονία βρίσκεται πράγματι μπροστά σ΄ ένα μεγάλο σταυροδρόμι ζωής ή θανάτου για την επόμενη 20ετία.

================

 Βlogger:

Το θέμα που αναπτύσσεται παραπάνω είναι από τα πιο σοβαρά που θάπρεπε να είναι στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας, αν είχαμε δημοσιογράφους και δημοσιογραφία. Άπτεται της ενέργειας και της ενεργειακής ασφάλειας της χώρας.  (Σε ότι αφορά το δεύτερο: τα περί ενεργειακής ασφάλειας της χώρας  βέβαια δεν αφορούν εκείνους τους αιθεροβάμονες που πιστεύουν ότι δεν υπάρχει πρόβλημα αρκεί να είμαστε διασυνδεμένοι με τα ευρωπαϊκά δίκτυα και αυτά θα μας σώσουν. Μια προσέγγιση θεολογική αφού  θέτει την ύπαρξη της χώρας στη διάθεση της "ενωμένης Ευρώπης".Στον προηγούμενο χιονιά ήταν οι ντόπιες λιγνιτικές μονάδες - αυτές που θα κλείσουν! - που σώσανε την κατάσταση...)

Πάμε παρακάτω:

Επαναλαμβάνομαι, αλλά σε υπόσχομαι ότι δεν θα κουραστώ, για να μην μου λέτε ότι δεν σας τα είπα: Στρώστε τον κώλο σας και διαβάστε:

• H οικονομική μας κρίση μέσα από μία… κονσέρβα ροδάκινο!

Πως γίνεται και μας πουλάει ο Γερμανός φτηνότερα και να κερδίζει;

Blogger: (13-6-2019)Παντού κρυμμένες επιδοτήσεις. Αρκεί να πωλούν τα προϊόντα τους οι Γερμανοί. Αυτό που δεν αναλύει ο συγγραφέας είναι στο αυξημένο κόστος ενέργειας στην Ελλάδα έχουν μεγάλη συνεισφορά η κατ΄όνομα ΑΠΕ, που έχουν εκτοξεύσει το τιμολόγιο της ΔΕΗ στα ύψη! (Από τις οποίες ΑΠΕ πάλι οι Γερμανικές επιχειρήσεις επιδοτούνται για να εξάγουν στους ιθαγενείς τα παλιοσίδερα...)Αν στο κόστος της ενέργειας βάλλει κανείς και το χρηματοοικονομικό κόστος - υπάρχει τραπεζικό σύστημα και αν ναι τι με τι επιτόκια δίνει χρήματα στις επιχειρήσεις σε σχέση με το επιτόκιο δανεισμού των αντίστοιχων επιχειρήσεων στη Γερμανία;  Δεν χρειάζεται και άλλα στοιχεία για να καταλήξετε στο συμπέρασμα ότι οι όποιος ντόπιες επιχειρήσεις έχουν ημερομηνία λήξεως... αν δεν έχουν χρεοκοπήσει ήδη.  Κάποιες σοβαρές μεταφέρουν την φορολογική τους έδρα εκτός Ελλάδας και οι λοιπές περιμένουν να εξαγορασθούν για ένα πιάτο φακές (αντί πινακίου φακής)...

 ----------------------------

• Περιμένοντας την ανάπτυξη από τις ...ΑΠΕ (γιατί πληρώνετε τόσα στην ΔΕΗ;)
  

Βlogger (9-9-2029): 

Γιατί αυτή η ενασχόληση με  την  κλιματική αλλαγή; Μα γιατί δεν είναι καθόλου απλή ιστορία, αφού έρχεται να στηρίξει μια μεγάλη απάτη. Την απάτη των ΑΠΕ. Μια απάτη που την πληρώνουμε πολύ ακριβά. Και επειδή το θέμα άπτεται της Ενέργειας (ΔΕΗ) -  βασικός συντελεστής της παραγωγής - και άρα όλους τους πολίτες, αφού όλες οι δράσεις και όλα τα προϊόντα που καταναλώνουμε έχουν ενεργειακό κόστος... Αν πράγματι ισχύει αυτό που ο πρωθυπουργός είπε από το βήμα της ΔΕΘ -προχθές- για ενίσχυση των ΑΠΕ - τότε η χώρα μπαίνει σε μια περίοδο που ενέργεια θα σπανίζει και συνεχώς θα ακριβαίνει, οπότε η ανάπτυξη - αν έχει νόημα τέτοια έκφραση σε τέτοιο περιβάλλον - θα περιμένει πολύ για να έρθει...

 ------------------------

• Αφόρητη πολυτέλεια στην κρίση η βίαιη απολιγνιτοποίηση

 Βlogger (3-4-2020):

Όσοι έχουν ασχοληθεί με πωλήσεις, θα ξέρουν ότι για να πουλήσεις κάτι θα πρέπει να φτιάξεις μια ...εύπεπτη και νόστιμη ιστορία - παραμύθι, ώστε να πείσεις και συνάμα να εξουδετερώσεις τυχόν αντιρρήσεις. 
Η υπόθεση των ΑΠΕ στην Ελλάδα είναι από μόνη της ένα μάθημα για το πως μπορεί να εξαγορασθεί το "επιστημονικό δυναμικό" μιας χώρας με κατάλληλες επιδοτήσεις και προγράμματα, βάλτε στη συνέχεια μια ομάδα κρατικοδίαιτων επιχειρηματιών -κοτζαμπάσηδων  που θα τρέξουν το έργο και τέλος  προσθέστε τη "συνεισφορά" του πολιτικού προσωπικού που με νομοθεσίες θα δέσει το όλο οικοδόμημα και έχεις μια χώρα δεμένη χειροπόδαρα να υπηρετεί τις ανάγκες όχι του λαού της, αλλά μια άλλη χώρα.  ...συνεχίστε το διάβασμα με δικιά σας και μόνο δικιά σας ευθύνη. (Όσοι ακόμα εξοργίζονται και δεν ελέγχουν το θυμικό τους, ας το αποφύγουν...)

 -------------------------

βέβαια μπορεί κάποιοι να νομίζουν ότι:

• Κλείνοντας την Πτολεμαΐδα θα σώσουμε τον πλανήτη! (Είμαστε διεθνιστές! Προέχει το καλό του πλανήτη!) 

όσοι το πιστεύουν, οφείλουν να απαντήσουν σε δυο ερωτήματα: 

1. Μπορεί μια χώρα χρεοκοκοπημένη να εισάγει το 50% της ηλεκτρικής ενέργειας; 

2. Γιατί οι Γερμανοί φτιάχνουν νέα εργοστάσια παραγωγής ενέργειας χρησιμοποιώντας λιγνίτη; (αυτόν που εμείς καταργούμε)

Καλές οι διεθνείς φιέστες και τα χτυπήματα στην πλάτη των Γερμανών, αλλά όσοι  τους υπακούν άκριτα πρέπει να ξέρουν ότι στο βάθος  ....τοίχος.

Καλά κάνει από τη μεριά του Βερολίνο να θέλει την χειραγώγηση όλων και τον έλεγχο όλων των κονδυλίων, ώστε αυτά με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο να επιστρέφουν στη γερμανία, αλλά η αποικιοποίηση κάποια στιγμή δεν θα μπορεί να κρυφτεί πίσω από τα ψευδογεγονότα που παράγουν και αναπαράγουν τα εξαγορασμένα ΜΜΕ και τότε...

Υπάρχουν ακόμα κάποιοι που πιστεύουν ότι το σχέδιο της Γερμανίας για αποικιοποίηση όλης της Ευρώπης (της Ελλάδας σίγουρα - καημός από τη Βαυβαυροκρατία...)
Δεν θα σταματήσει μπροστά σε τίποτα, η άλωση θα συνεχισθεί μέχρι να τα πάρουν όλα και να μετατρέψουν τους ιθαγενείς  σε  ανδράποδα - δούλους. Μην έχετε καμία αμφιβολία.
Τo σχεδιο των γερμανων οσον αφορα την θρυλουμενη ρευστοτητα ειναι 7 συγκεκριμενοι τομεις. Ποιοι? Αγνωσται αι βουλαι των σχεδιαστων της μετα; κορωνοιον εποχης. Σκεφτηκαν πριν απο εμας για εμας ,οπως παντα .Απο εκει και περα καθε κρατος παρακολουθουμενο δια παντος μεσου, θα υλοποιει αναλογα προγραμματα,τωρα ποιον θα ωφελησει η ιστορια αυτη δεν ειναι δυσκολο να απαντηθει. Οι ντόπιοι εκτελεστές σχεδίων πρέπει να έχουν υπόψιν τους ότι:

Το Βερολίνο  έχει μια  ιδιότυπη θέση περί δικαίου, οικονομίας που κάποια στιγμή νομοτελειακά έρχονται σε σύγκρουση με την πραγματικότητα. Δεν μπορούν να κοροϊδεύουν για πάντα.

Για να πάρετε μια γεύση του πως βρέπουν τα πράγματα οι γερμανοί, ακούστε τον σχωρεμένο Βεργόπουλο...

...πάντως κάποιοι νουνεχείς έχουν πάρει ήδη αποστάσεις...όλο και κάτι παραπάνω βλέπει - γνωρίζει...

• Παραιτήθηκε από το Ελληνογερμανικό Επιμελητήριο ο κ. Μαΐλης

-------------------------

1. Μενέλαος Τασιόπουλος: Αποκαλυπτικό- Γερμανικό colpo grosso- Πως μπλοκάρουν τη συνεργασία Ελλάδας-ΗΠΑ

2. Πολιτική Ύστατη ευκαιρία για Ελλάδα οι πόροι από ΕΕ – Παραγωγική ανασυγκρότηση ή νέο πλιάτσικο;

3. Τα αιολικά δεν είναι επενδύσεις. Είναι νέο, αναγκαστικό, εξωλογιστικό Κατοχικό Χρέος
   

4. Να διδαχθούμε από το λάθος του Τέξας

5. ...η αποκάλυψη της απάτης των ΑΠΕ

6. Πολιτική Οικονομία και ο Σόϊμπλε...(Γερμανία)

7. Pritchard: “Η Γερμανία μοιάζει υγιής μόνο γιατί η μισή Ευρώπη μοιάζει ετοιμοθάνατη”

8. Το φιάσκο του ελληνικού «Ηλιακού Χωριού» που υποσχόταν εξοικονόμηση 90% αλλά... 

9. Κλιματική Αλλαγή: Φυσικό Διαχρονικό Φαινόμενο ή Ανθρωπογενές Δημιούργημα 

10. A.Φώσκολος:Επιδοτούμε τους Γερμανούς οι οποίοι μας κοροϊδεύουν. Αυτοί δουλεύουν με λιγνίτη και μας πουλούν τις δικές ανεμογεννήτριες...
    

11. Πως καταστράφηκε η ΔΕΗ και έφτασε η τιμή του ρεύματος στα ύψη

    ---------------------
    

    • Κωδικός Brocardus 

      -------------------

      • Πτολεμαΐδα 5 / Εξαερώνονται 1,8 δισ. ευρώ, χάνονται 380 θέσεις εργασίας

      Τεράστιο το οικονομικό και κοινωνικό κόστος από τον μετασχηματισμό της Πτολεμαΐδας 5 σε μονάδα ορυκτού αερίου

      Με περίπου 1,8 δισ. ευρώ θα χρεωθεί η κοινωνία τις ασκήσεις επί χάρτου της κυβέρνησης της Ν.Δ. και της διοίκησης της ΔΕΗ για τον μετασχηματισμό της -υπό κατασκευή ακόμα- λιγνιτικής μονάδας Πτολεμαΐδα 5 σε μονάδα φυσικού αερίου, ο οποίος μάλιστα θα πραγματοποιηθεί το αργότερο έως το 2025, νωρίτερα από τον αρχικό προγραμματισμό για το 2028, επισπεύδοντας περαιτέρω την ήδη βίαιη απολιγνιτοποίηση, και μάλιστα υπέρ του ορυκτού, εισαγόμενου αερίου.

      Η ανακοίνωση έγινε πρόσφατα από τη διοίκηση της ΔΕΗ, που την προέκρινε ως την “καλύτερη λύση”, λόγω αυξημένων τιμών δικαιωμάτων CO₂, που θα την καθιστούσαν ζημιογόνο άμα τη λειτουργία της, δηλαδή στο τέλος του 2022.

      Πρόκειται για ένα έργο με προϋπολογισμό περίπου 1,5 δισ., ενώ η επιλογή του φυσικού αερίου συνεπάγεται πρόσθετη δαπάνη περίπου 300 εκατ. Δηλαδή θα δαπανηθεί συνολικά ποσό σχεδόν 1,8 δισ., όταν μια καινούργια και σύγχρονη μονάδα φυσικού αερίου κοστίζει σήμερα κοντά στο ένα έκτο, περί τα 300 εκατ. Η δε μονάδα με την αρχική της μορφή είναι αμφίβολο αν θα προλάβει να λειτουργήσει καθόλου, από τα τέλη του 2022, όπως προβλέπει το χρονοδιάγραμμα, αφού η νέα επιλογή επιτάσσει αλλαγή καυσίμου στη διετία που μεσολαβεί μέχρι το 2025.

      Εξίσου αβέβαιο είναι και το μέλλον ολοκαίνουργιων εγκαταστάσεων και εξοπλισμού, που είναι πιθανό να παροπλιστούν πριν καν χρησιμοποιηθούν και να μετατραπούν σε κουφάρια...

      Την ίδια στιγμή, διεθνώς, το φυσικό αέριο ως ορυκτό καύσιμο αντιμετωπίζεται με... αποστάσεις και σκεπτικισμό, η χρηματοδοτική στήριξη υποδομών αερίου σταδιακά εγκαταλείπεται, η υπέρχρηση αερίου που έχει προκρίνει η κυβέρνηση της Ν.Δ. -υπέρ ιδιωτικών συμφερόντων- δεν συνάδει με την ευρωπαϊκή στόχευση για οικονομίες μηδενικού άνθρακα, ενώ πρόκειται για καύσιμο εισαγόμενο με διακύμανση (χρηματιστηριακής) τιμής, που συνδέεται με αυτή του πετρελαίου.

      Η απόφαση

      Από πλευράς ΔΕΗ η φειδωλή ενημέρωση αφορούσε τους επενδυτές με αφορμή την ανακοίνωση των οικονομικών αποτελεσμάτων του 2020, στα οποία περιλήφθηκε μια τηλεγραφική αναφορά.  Όπως λοιπόν ενημερώθηκαν οι επενδυτές, το αργότερο έως το 2025 θα γίνει μετατροπή σε φυσικό αέριο - Hydrogen ready (σ.σ.: οι τεχνολογίες υδρογόνου ολοένα και περισσότερο συνοδεύουν επενδύσεις φυσικού αερίου για να αποδίδεται προοπτική και να... κάμπτονται και οι αντιδράσεις), από 660 MW σε πάνω από 1.000 MW.

      Υποστηρίζεται δε ότι η μονάδα θα είναι ιδιαίτερα ευέλικτη, καθώς μέσα σε περίπου μισή με μία ώρα θα μπορεί να αυξάνει την ισχύ της από 300 MW σε πάνω από 1.000 MW. Θα είναι μάλιστα τόσο ανταγωνιστική, όπως αναφέρθηκε, ώστε δεν χρειάζεται καν να αναμένεται ο νέος μόνιμος μηχανισμός αποζημίωσης ισχύος (CRM) -αν και αρκετοί παίκτες της αγοράς ηλεκτρισμού έχουν χαρακτηρίσει προαπαιτούμενο το πρόσθετο έσοδο από το μηχανισμό προκειμένου να λάβουν επενδυτική απόφαση κατασκευής νέων μονάδων αερίου.

      Υπενθυμίζεται ότι από τη δεκαετία του 2000 είχε αποφασιστεί η κατασκευή της συγκεκριμένης μονάδας, ενώ αντίθετα απορρίφθηκε η δημιουργία μονάδας φυσικού αερίου, λόγω κυρίως του υψηλότερου κόστους και της μεγαλύτερης εξάρτησης από το εισαγόμενο καύσιμο. Η σύμβαση για την ανάθεση της κατασκευής στον ανάδοχο, κατόπιν διεθνούς διαγωνισμού, συνήφθη και υπεγράφη το 2013.

      Απώλεια των μισών θέσεων εργασίας

      Σύμφωνα με ανάλυση για τις επιλογές μετασχηματισμού της Πτολεμαΐδας 5, που παρουσίασε πρόσφατα η δεξαμενή σκέψης Green Tank, στην περίπτωση επιλογής φυσικού αερίου δεν πρόκειται για μετατροπή της μονάδας, καθώς θεωρείται ένα τεχνικά δύσκολο εγχείρημα, λόγω των πολύ διαφορετικών γεωμετριών των λεβήτων για τα δύο καύσιμα, αλλά για αντικατάσταση από μονάδα συνδυασμένου κύκλου με καύσιμο το ορυκτό αέριο (CCGT).

      Σε αυτή την περίπτωση, αναφέρεται, το σταθμισμένο κόστος (σ.σ.: κόστος εγκατάστασης συν κόστος λειτουργίας διαιρεμένο με την ενέργεια που προσφέρει στο σύστημα) παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, στη ρεαλιστικότερη εκδοχή, ανέρχεται σε 120 ευρώ ανά ΜWh, επηρεαζόμενο όμως σημαντικά από το κόστος του εισαγόμενου φυσικού αερίου, αλλά και από τις τιμές δικαιωμάτων CO₂, ενώ το κόστος εγκατάστασης υπολογίζεται σε τουλάχιστον 264 εκατ. ευρώ.

      Διαπιστώνεται παράλληλα ότι στην επιλογή της αντικατάστασης της Πτολεμαΐδας 5 από μονάδα ορυκτού αερίου αντιστοιχεί ο μικρότερος αριθμός μόνιμων εργαζομένων, έναντι άλλων επιλογών (χρήση τεχνολογίας δέσμευσης και αποθήκευσης CO₂ με συνέχιση της λιγνιτικής λειτουργίας, μονάδα καύσης βιομάζας, μονάδα θερμικής αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ). Υπολογίζεται ότι είναι περίπου οι μισές (405) έναντι των αντίστοιχων κατά τη λιγνιτική λειτουργία της μονάδας (832).

      Είναι χαρακτηριστικό ότι μόλις 92 άτομα κατά μέσον όρο μπορούν να απασχοληθούν για τη συντήρηση και λειτουργία της μονάδας αερίου σε τοπικό επίπεδο, ενώ σε 313 υπολογίζονται οι θέσεις εργασίας που σχετίζονται με τη διαχείριση του καυσίμου (εξερεύνηση - παραγωγή και μεταφορά αερίου), οι οποίες, ωστόσο, δεν αφορούν την περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας, καθώς πρόκειται για εισαγόμενο καύσιμο. Εκτιμάται καθαρή απώλεια 380 άμεσων θέσεων εργασίας.

      

      Μανόλης Παναγιωτάκης: Τεχνολογικός Φρανκενστάιν η "νέα"  Πτολεμαΐδα 5

      Στη δημιουργία ενός... τεχνολογικού Φρανκενστάιν με πλήθος άχρηστων εγκαταστάσεων, στην απώλεια θέσεων εργασίας, καθώς και σε τεράστιο συνολικό οικονομικό -και όχι μόνο- κόστος θα οδηγήσει η απόφαση της σημερινής διοίκησης της ΔΕΗ για μετατροπή της Πτολεμαΐδας 5 σε μονάδα φυσικού αερίου, επισημαίνει μιλώντας στην ΑΥΓΗ της Κυριακής ο πρώην πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ Μανόλης Παναγιωτάκης. Ανατρέχει στη δεκαετία του 2020, όταν ελήφθη η απόφαση δημιουργίας της μονάδας, υπογραμμίζει τον δημόσιο χαρακτήρα της ΔΕΗ και τονίζει ότι, ως λιγνιτική, η Πτολεμαΐδα 5 μπορεί και σήμερα να είναι ανταγωνιστική.

      * Τελικά ήταν λάθος σε επίπεδο ενεργειακού σχεδιασμού η δημιουργία της Πτολεμαΐδας 5;

      Οι αποφάσεις, έρευνες και μελέτες για την κατασκευή νέας λιγνιτικής μονάδας στην περιοχή της Πτολεμαΐδας, με τα πλούσια και εύκολα εκμεταλλεύσιμα κοιτάσματα, ανάγονται στα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 2000. Η κατασκευή νέων μονάδων θερμικής παραγωγής ήταν επιβεβλημένη για τις ανάγκες του συστήματος παραγωγής της χώρας, με την προοπτική απόσυρσης των παλαιών λιγνιτικών μονάδων, συνολικής ισχύος 2.800 MW την περίοδο εκείνη.

      Η λιγνιτική μονάδα προκρίθηκε για να μην αυξηθεί η εξάρτηση από το εισαγόμενο φυσικό αέριο, σε συνδυασμό με την εξέλιξη της τεχνολογίας της λιγνιτικής παραγωγής με μονάδες βαθμού απόδοσης 41-43% και πολύ μειωμένων εκπομπών CO₂.  Έτσι αποφασίστηκε η κατασκευή της Πτολεμαΐδας 5, την οποία η περιοχή ανέμενε ως μάννα εξ ουρανού.

      Είναι χαρακτηριστικές οι σχετικές πανηγυρικές δηλώσεις των τότε αρμοδίων κυβερνητικών παραγόντων, των ίδιων ωστόσο που, αντί να στηρίξουν την επένδυση, συναίνεσαν τον Οκτώβριο του 2014 να μην χορηγηθούν και στη χώρα μας δωρεάν δικαιώματα CO₂, με συνέπεια τη μεγάλη επιβάρυνση του κόστους της λιγνιτικής παραγωγής...

      Ο ανάδοχος επιλέχθηκε ύστερα από διεθνή διαγωνισμό και η σχετική σύμβαση, ύψους 1,4 δισ. ευρώ, υπογράφτηκε το 2013. Το ίδιο έτος η ΔΕΗ συνήψε δανειακή σύμβαση ύψους 739 εκατ. με τη γερμανική τράπεζα KFW για τον εξοπλισμό της μονάδας με επιτόκιο 1,9% καταβάλλοντας εφάπαξ περίπου 100 εκατ. στον δημόσιο γερμανικό οίκο Eyler Hermes για ασφάλιση.

      Κατόπιν των ανωτέρω, μετά το 2015, κυβέρνηση και διοίκηση της ΔΕΗ, στο μέτρο των ευθυνών και των αρμοδιοτήτων τους, έπραξαν ό,τι χρειαζόταν για την υλοποίηση αυτού του τεράστιου έργου, που είναι η μεγαλύτερη επένδυση στη χώρα τα τελευταία χρόνια, με τον βέλτιστο τρόπο.

      * Η κατασκευή της συγκεκριμένης μονάδας συνέφερε επιχειρηματικά τη ΔΕΗ;

      Με κριτήριο αποκλειστικά το επιχειρηματικό όφελος, η απάντηση είναι όχι. Αρκεί να σκεφτούμε ότι η Μεγαλόπολη 5, μονάδα φυσικού αερίου, με ισχύ 811 MW, κόστισε το ένα τρίτο (500 εκατ.) της Πτολεμαΐδας 5, ισχύος 660 MW. Αλλά η ΔΕΗ δεν είναι μια συνήθης ιδιωτική επιχείρηση που επενδύει και λειτουργεί αγνοώντας τα γενικότερα θέματα, όπως η ασφάλεια εφοδιασμού, το κόστος, η ενεργειακή εξάρτηση της χώρας, το εμπορικό ισοζύγιο, η οικονομία της Δυτικής Μακεδονίας. Αυτά βέβαια είναι θέματα ευθύνης της Πολιτείας, η οποία, ωστόσο, μόνο μέσω μιας δημόσιας επιχείρησης, όπως η ΔΕΗ, μπορεί να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά.

      * Πώς κρίνετε την προσφάτως ανακοινωθείσα απόφαση της διοίκησης της ΔΕΗ για μετατροπή της Πτολεμαΐδας V σε μονάδα φυσικού αερίου, και μάλιστα από το 2025;

      Η απόφαση αυτή από κοινωνική, περιβαλλοντική, αλλά και τεχνική, οικονομική και επιχειρηματική άποψη δεν είναι κατανοητή. Θα δημιουργηθούν μόλις μερικές δεκάδες θέσεις εργασίας. Οι στόχοι μείωσης το 2030 των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου κατά 55% σε σχέση με το 1990 μπορούν να εκπληρωθούν και με τη λειτουργία της Πτολεμαΐδας 5 ως λιγνιτικής.

      Ως μονάδα παραγωγής θα πρόκειται για έναν τεχνολογικό Φρανκενστάιν, με άχρηστο το μεγαλύτερο μέρος των εγκαταστάσεών του, με βαθμό απόδοσης κάτω του 55%, που μετά το 2030 θα υπολειτουργεί λόγω μειωμένης ανταγωνιστικότητας. Θα δαπανηθούν επιπρόσθετα 350 και πλέον εκατ., όσα χρειάζονται για την κατασκευή μιας καινούργιας σύγχρονης μονάδας αερίου ισχύος 1.000 MW, με βαθμό απόδοσης 63%.

      Η Πτολεμαΐδα 5 ως λιγνιτική μπορεί να είναι ανταγωνιστική έναντι των υφισταμένων μονάδων αερίου ακόμη και με τις σημερινές μειωμένες, λόγω της κρίσης, τιμές του. Με τιμές αερίου στα προ κρίσης επίπεδα και τις προβλέψεις για την εξέλιξή τους από το ίδιο το ΥΠΕΝ θα είναι πολύ ανταγωνιστικότερη και από τις πιο σύγχρονες μονάδες φυσικού αερίου, αποφέροντας στη ΔΕΗ ετήσιο EBITDA 50-80 εκατ., στην περιοχή πάνω από 1.000 θέσεις εργασίας και 100 εκατ. το χρόνο και ετήσια ελάφρυνση στο εμπορικό ισοζύγιο της χώρας πλέον των 250 εκατ.