H Ιαπωνία σήμερα.

Ψυχρή υποδοχή ετοιμάζουν για τον Ομπάμα σήμερα στην Ιαπωνία

ZEZA ZHKOY

Tι ειρωνεία... Eπί σειρά ετών οι Aμερικανοί προσπαθούσαν να συνετίσουν το Tόκιο να σταματήσει την πολιτική των παρεμβάσεων που έκανε για να αποτρέψει την ανατίμηση του γιεν έναντι του δολαρίου ώστε να προστατεύσει την ανταγωνιστικότητα των εξαγωγών του. H Oυάσιγκτον ήταν μονίμως εξοργισμένη μαζί του για τη συνεχή υποτιμητική χειραγώγηση της ισοτιμίας γιεν / δολαρίου και τις παρεμβάσεις του. Kαι όλες οι κυβερνήσεις του Tόκιο μόνιμα καταδικάζονταν για την «αδιόρθωτη» συναλλαγματική πολιτική τους.

Κυρίως, όμως, ο εμπορικός πόλεμος που κήρυξε η Αμερική τη δεκαετία του ’90 μεταξύ δολαρίου - γιεν, τον οποίο δεν άντεξε η Iαπωνία. Το βιομηχανικό «θαύμα» του κόσμου έσβησε με το κραχ της ιαπωνικής οικονομίας και του χρηματιστηρίου το 1989. Nα θυμίσω πως η εμπορική σύγκρουση μεταξύ HΠA - Iαπωνίας κυριαρχεί στη θεωρία του διάσημου τώρα ανά τον κόσμο Αμερικανού νομπελίστα Πολ Κρούγκμαν που είχε διατυπώσει από μακρού στο βιβλίο του «The age of Diminished Expectations».

Αντίθετα, η Αμερική έχει αγκαλιάσει θερμά την Κίνα και αποσιωπά το αιχμηρό σημείο τριβής ανάμεσα στις δύο πλευρές: την ισοτιμία δολαρίου - γουάν. Η Αμερική του Ομπάμα έχει σχεδόν «παραδώσει» την οικονομική σωτηρία της στην Κίνα, αποδεχόμενη ταπεινωτικά τις αξιώσεις του Πεκίνου που έχει εγείρει συνεχώς θέμα ασφάλειας και αξιοπιστίας των αμερικανικών κρατικών ομολόγων.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ήδη το δολάριο έχει εξασθενήσει σημαντικά έναντι του γιεν. Και αυτό πλήττει την ιαπωνική οικονομία. Σε αντίθεση με το γουάν που επωφελείται από τη μεγάλη υποτίμηση το δολαρίου, αφού είναι ουσιαστικά συνδεδεμένο με το αμερικανικό νόμισμα.

Προφανώς η Ιαπωνία, παράλληλα με την αναζήτηση νέου εθνικού ρόλου, επιδιώκει να εφαρμόσει και μια νέα οικονομική πολιτική. Το τέλος μιας ολόκληρης εποχής σήμανε για την Ιαπωνία, με τον θρίαμβο στις εκλογές (30 Αυγούστου) και την ιστορική νίκη του Δημοκρατικού Κόμματος της Ιαπωνίας. Με συνθήματα εναντίον της «υπό αμερικανική ηγεμονία παγκοσμιοποίησης» και του «φονταμενταλισμού της αγοράς», ο 62χρονος πρωθυπυργός Γιουκίο Χατογιάμα έδωσε τέλος στην εξουσία του κυρίαρχου, επί 54 ολόκληρα χρόνια, Φιλελεύθερου Δημοκρατικού Κόμματος.

Οι απόψεις του νέου πρωθυπουργού της Ιαπωνίας είναι εξαιρετικά σημαντικές.

  • Θεωρεί πως η χώρα του πρέπει και μπορεί να δώσει τέλος στον ανεξέλεγκτο φονταμενταλισμό της αγοράς και τον χρηματοοικονομικό καπιταλισμό, «που είναι κενοί ήθους και αυτοσυγκράτησης», ώστε να προστατεύσει τα οικονομικά και τη ζωή των πολιτών της.
  • Εχει επισημάνει ότι «η οικονομική κρίση έχει πλήξει τη μονοκρατορία των ΗΠΑ». Επίσης, έχει διατυπώσει αμφιβολίες «για τη διατήρηση του δολαρίου ως βασικού παγκόσμιου νομίσματος». «Ωστόσο, καμιά χώρα δεν είναι προς το παρόν σε θέση να αντικαταστήσει τις ΗΠΑ ως κυρίαρχη. Ούτε υπάρχει νόμισμα έτοιμο να αντικαταστήσει το δολάριο» έχει υποστηρίξει.
  • Πώς θα διατηρήσει, όμως, η Ιαπωνία την πολιτική και οικονομική ανεξαρτησία της, προστατεύοντας τα εθνικά συμφέροντά της, όταν βρίσκεται ανάμεσα στις ΗΠΑ, που μάχονται να παραμείνουν στη θέση τους ως κυρίαρχη δύναμη στον κόσμο, και την Κίνα, η οποία αναζητεί τρόπους να γίνει η ίδια κυρίαρχη; Το ερώτημα απασχολεί όχι μόνο την Ιαπωνία, αλλά και τα μικρά και μεσαία κράτη της Ασίας.

Και απαντά: «Αναζητώντας νέες δομές διεθνούς συνεργασίας, πρέπει να ξεπεράσει τον υπερβάλλοντα εθνικισμό και να στραφεί στην οικονομική συνεργασία και ασφάλεια βάσει κανόνων. Σε αντίθεση με την Ευρώπη, οι χώρες της περιοχής διαφέρουν σε μέγεθος, στάδιο ανάπτυξης και πολιτικό σύστημα, επομένως η οικονομική ενοποίηση δεν μπορεί να επιτευχθεί βραχυπρόθεσμα. Ωστόσο, πρέπει να αναζητήσουμε τη νομισματική ενοποίηση ως φυσική επέκταση της ταχείας οικονομικής ανάπτυξης που ξεκίνησε η Ιαπωνία και ακολούθησαν η Νότια Κορέα, η Ταϊβάν και το Χονγκ Κονγκ, με αποτέλεσμα τη δημιουργία της Ενωσης Κρατών Νοτιοανατολικής Ασίας. Η δημιουργία ενός ενιαίου ασιατικού νομίσματος πιθανόν να χρειαστεί περισσότερα από 10 χρόνια. Η πολιτική ενοποίηση ίσως χρειαστεί ακόμα μεγαλύτερο χρονικό διάστημα».

Σχόλια