Πεταμένα λεφτά για τις τράπεζες

Η κρατική στήριξη κακόμαθε τα πιστωτικά ιδρύματα, που φαίνεται ότι δεν πήραν το μάθημά τους, παρά τις διαγραφές των 3 τρισ. δολ.

The Economist

Αυτό που διαπιστώνει κανείς είναι ότι, αν διαθέτουν κεφάλαια και θάρρος, οι τράπεζες μπορούν να εκμεταλλευθούν σήμερα πληθώρα ευκαιριών στις αγορές.

  • Οι κυβερνήσεις στηρίζουν την υψηλή δανειακή μόχλευση και παρέχουν εγγυήσεις σε τεράστιο μέρος του χρηματοπιστωτικού συστήματος, επομένως οι τράπεζες μπορούν να κρατούν τα κέρδη και να περνούν τις ζημίες στον φορολογούμενο.
  • Η απειλή της εθνικοποίησης έχει υποχωρήσει, το χρήμα είναι φθηνό, οι καταθέσεις άφθονες και οι δανειολήπτες απελπισμένοι. Ο νέος δανεισμός υπόσχεται γενναιόδωρα περιθώρια. Αν πριν από την κρίση τα κέρδη απλώς έμοιαζαν μεγάλα, σήμερα μπορεί πράγματι να είναι.
  • Ολα αυτά δεν συμβαίνουν τυχαία. Κυβερνήσεις και ρυθμιστικές αρχές επιθυμούν να έχουν κέρδη οι τράπεζες, ώστε να ανακτήσουν ταχύτερα την κερδοφορία τους μετά τα 3 τρισ. δολάρια των διαγραφών. Είναι μέρος του τεραστίων διαστάσεων παζαριού που έκαναν οι τραπεζίτες με το κράτος. Οι φορολογούμενοι διοχέτευσαν τρισεκατομμύρια σε ιδρύματα στα οποία οι περισσότεροι δεν γνώριζαν ότι παρείχαν εγγυήσεις. Ως αντάλλαγμα, οι οικονομίες μοιάζουν να έχουν αποφύγει την κατάρρευση των συστημάτων πληρωμών και των πιστωτικών ροών.

Σε έναν ιδανικό κόσμο, οι κυβερνήσεις θα ορκίζονταν πως στο εξής θα ισχύσει για τις τράπεζες το «ο σώζων εαυτόν σωθήτω». Ομως οι δεσμεύσεις ότι θα αφεθούν να πτωχεύσουν οι τράπεζες υπονομεύονται από τη σημερινή τεράστια προσπάθεια διάσωσής τους. Η αγορά έχει δει το κράτος να παρεμβαίνει στα χειρότερα, άρα θα επιτρέψει ξανά στους τραπεζίτες να αναλάβουν υπερβολικό ρίσκο. Και οι φορολογούμενοι θα επιδοτούν το κόστος χρηματοδότησης των τραπεζών, άρα και τα μερίσματα των μετόχων τους και τα μπόνους του προσωπικού τους. Θα έπρεπε να είναι προφανές ότι, στον χρηματοοικονομικό κλάδο, το δίδυμο του υπερβολικού ρίσκου και της υπερβολικής ανταμοιβής φθείρει τον καπιταλισμό και ζημιώνει την οικονομία. Ωστόσο, το τίμημα της διάσωσης ήταν ότι δημιουργήθηκε ένα σύστημα πιο ευάλωτο και πιο επικίνδυνο από ποτέ.

  • Κάποιοι υποστηρίζουν ότι μόνο δρακόντεια ρυθμιστικά μέτρα θα γλιτώσουν τους φορολογουμένους από την επόμενη κρίση. Η δομή πρέπει να αλλάξει. Οι κυβερνήσεις πρέπει να εξυγιάνουν τις τράπεζες που είναι τόσο μεγάλες ώστε να κρατούν «όμηρο» το σύστημα. Να κάνουν βαθιές τομές, αφαιρώντας τα επικίνδυνα κομμάτια. Οι νέες, συνεπτυγμένες τράπεζες θα εξασφαλίσουν μια θέση στη σωσίβια λέμβο από το κράτος, το οποίο για αντάλλαγμα θα τις θέσει υπό σοβαρό έλεγχο. Ο υπόλοιπες θα μείνουν ελεύθερες να κολυμπήσουν - και να βουλιάξουν.

Ωστόσο, η αναζήτηση μιας μεγάλης δομικής απάντησης σκοντάφτει σε δύο προβλήματα.

  • Πρώτον, ότι οι μεταρρυθμίσεις δεν είναι τόσο πρόσφορες όσο φαίνονται αρχικά. Κανείς δεν θέλει να έχει τράπεζες τόσο μεγάλες ώστε να καταπνίγουν τον ανταγωνισμό, ο οποίος είναι πηγή σταθερότητας. Ομως, ο διαμελισμός μεγάλων τραπεζών που δεν εγείρουν συστημικό ρίσκο θα ήταν ένα τρομερά περίπλοκο και χρονοβόρο έργο. Οσο για τις συνεπτυγμένες τράπεζες, ποιο ακριβώς κομμάτι είναι πολύ σημαντικό για να πτωχεύσει; Η άποψη του κόσμου περί συστημικού ρίσκου γρήγορα αλλάζει. Οι σημερινές διασώσεις αφορούν επενδυτικές τράπεζες και ασφαλιστικές εταιρείες, εκ των οποίων καμιά δεν θεωρούνταν ώς τώρα απειλητική για το σύστημα.
  • Δεύτερο πρόβλημα είναι η αναποτελεσματικότητα. Ο περιορισμός του μεγέθους των τραπεζών θα μπορούσε να αποτρέψει τη δημιουργία κλίμακας και δυνατότητας να χρηματοδοτούν δραστηριότητες διεθνώς.

Αντιμέτωποι με απαγορεύσεις, οι τραπεζίτες καινοτομούν - τα τελευταία χρόνια, το ρίσκο μετατοπίστηκε σε μη τραπεζικούς οργανισμούς όπως τα αμοιβαία κεφάλαια διαχείρισης διαθεσίμων, που χρειάστηκαν διάσωση. Οι ρυθμιστικές αρχές μπορούν να αποτρέψουν τις καινοτομίες, των οποίων εν μέρει έχει γίνει κατάχρηση, όμως οι λουδίτες της χρηματοοικονομικής έχουν την ίδια δυνατότητα να βλάψουν την οικονομία όσο και εκείνοι οποιουδήποτε άλλου τομέα. Είναι, επομένως, καλύτερο να επικεντρωθεί η προσοχή σε δύο τομείς που θα μπορούσαν ίσως να αποφέρουν ριζικές αλλαγές, το ρυθμιστικό πλαίσιο και τα κεφάλαια. Σε κάθε περίπτωση, οι ρυθμιστικές αρχές χρειάζονται βοήθεια. Οχι με τη μορφή της δημιουργίας μιας νέας παγκόσμιας αρχής, αντάξιας των διεθνών οριζόντων της χρηματοοικονομικής. Τα χρήματα για τις διασώσεις εν τέλει προέρχονται από τα κράτη. Είναι ανάγκη να υπάρξει σοβαρή αναδιοργάνωση και οι τράπεζες θα πρέπει να υποχρεωθούν να αυτοχρηματοδοτηθούν με πολύ περισσότερα ίδια και άλλα κεφάλαια. Η νομοθεσία δεν μπορεί να αποτρέψει τις χρηματοοικονομικές κρίσεις, μπορεί όμως να ελαχιστοποιήσει την καταστροφή. Η πληθώρα ιδίων κεφαλαίων αποφέρει ταχύτερη ανάπτυξη σε βάθος χρόνου. Υπάρχουν 3 τρισ. λόγοι να πιστέψουμε πως αξίζει τον κόπο.

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economyagor_1_17/05/2009_314975

Βlogger: δείτε τι έγραφα, ένα εξάμηνο πριν σχετικά με το δομικό πρόβλημα που λέγεται τραπεζικό σύστημα. ---------> (Χρειάσθηκε ένα εξάμηνο ο Economist να καταλάβει το αυτονόητο!!! με το αζημίωτο φαντάζομαι!)

=========

«΄Η θα ρυθμιστούν ή θα αφεθούν να πτωχεύσουν»

The Economist

Καθώς ανεβαίνει ο λογαριασμός των ενισχύσεων στις τράπεζες, έχει γίνει πλέον σχεδόν δύσπεπτη η ιδέα ότι μία επιχείρηση μπορεί να είναι «υπερβολικά μεγάλη για να πτωχεύσει». Χρειάζεται λοιπόν ένα ρυθμιστικό πλαίσιο που να επιβάλει πειθαρχία στις τράπεζες, χωρίς η κατάρρευσή τους να συνεπάγεται κατάρρευση του συστήματος πληρωμών. Eνας τρόπος είναι να εξαναγκασθούν οι τράπεζες να διατηρούν τόσο πολλές μετοχές και τόσο λίγο χρέος, ώστε ακόμη και μια τεράστια ζημιά να μην τις εξωθεί στη χρεοκοπία.

Σύμφωνα με την πρόταση των Oλιβερ Χαρτ του πανεπιστημίου του Χάρβαρντ και Λουίτζι Ζινγκάλες του Πανεπιστημίου του Σικάγου, το μείγμα χρέους και μετοχών πρέπει να ποικίλλει αναλόγως με τον κίνδυνο πτώχευσης. Οι τράπεζες θα διατηρούν λιγότερα κεφάλαια σε καλές εποχές και θα μειώνουν τη μόχλευση όταν εμφανίζουν ζημίες. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με τη χρήση της αγοράς ασφάλισης ομολόγων (credit-default swaps ή CDS) ως κριτήριο της σωστής κεφαλαιακής διάρθρωσης. Οταν η τιμή των CDS μιας τράπεζας είναι πάνω από ένα συγκεκριμένο επίπεδο αναφοράς, η ρυθμιστική αρχή θα έχει τη δυνατότητα να αναγκάσει τη διοίκηση να διοχετεύσει αρκετό μετοχικό κεφάλαιο, ώστε να προστατεύσει από τυχόν ζημίες τους κατόχους των ομολόγων της. Αν η τράπεζα δεν δράσει άμεσα για να επαναφέρει σε χαμηλότερα επίπεδα την τιμή των CDS, η ρυθμιστική αρχή θα μπορεί να κατάσχει τα περιουσιακά της στοιχεία και να εκδιώξει τη διοίκηση.

Το δέλεαρ σε ένα τέτοιο είδος κεφαλαιακού καθεστώτος είναι πως δεν θα εξαρτάται τόσο από την εκτίμηση των ρυθμιστικών αρχών. Οι τιμές των CDS θα ελέγχουν τις υπερβολικά ριψοκίνδυνες επιχειρηματικές στρατηγικές. Οι τράπεζες, όμως, είναι αδιαφανείς και οι αγορές έχουν έφεση στον πανικό, γι’ αυτό και οι τιμές των CDSs μπορεί να είναι λάθος. Προκειμένου να αποφευχθεί ο αδικαιολόγητος πανικός, οι ρυθμιστικές αρχές θα πρέπει να διατηρούν την ευχέρεια να κηρύξουν αξιόχρεη μία τράπεζα, αφού κάνουν έλεγχο. Eτσι παραμένει βέβαια η δυνατότητα παραποίησης των αποτελεσμάτων, αλλά τουλάχιστον η διαδικασία θα είναι διαφανής. Κύριο πλεονέκτημα της ιδέας είναι πως δίνει το εναρκτήριο λάκτισμα για την ανάληψη δράσης: Οι τράπεζες αναγκάζονται να αυξήσουν το μετοχικό τους κεφάλαιο και οι ρυθμιστικές αρχές να παρέμβουν γρήγορα, προτού εξαπλωθεί το πρόβλημα. Για να δουλέψει, όμως, ένα τέτοιο σύστημα, πρέπει όλοι να πιστεύουν πως οι τράπεζες θα αφεθούν να πτωχεύσουν. Ποιος θα πιστέψει κάτι τέτοιο τώρα;

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economyagor_1_17/05/2009_314972

Βlogger: δείτε τι έγραφα, ένα εξάμηνο πριν σχετικά με το δομικό πρόβλημα που λέγεται τραπεζικό σύστημα. ---------> (Χρειάσθηκε ένα εξάμηνο ο Economist να καταλάβει το αυτονόητο!!! με το αζημίωτο φαντάζομαι!)

Σχόλια