Πώς η εγκληματική αποδόμηση του ΟΠΕΚΕΠΕ από το “σύστημα Μητσοτάκη” άφησε τον λογαριασμό στους πραγματικούς αγρότες
Η εικόνα του ΟΠΕΚΕΠΕ το 2025 δεν θυμίζει οργανισμό ασφαλείας των αγροτικών πληρωμών, αλλά έναν φορέα που έχει αφεθεί στην πιο βαθιά κρίση της λειτουργίας του από την ίδρυσή του. Όσα συνέβησαν μέσα στα τελευταία χρόνια συνθέτουν ένα ενιαίο αφήγημα: τον συστηματικό και οργανωμένο αποδυναμισμό του οργανισμού, με μεταφορά της ζημιάς οικονομικής, κοινωνικής και θεσμικής ,στους ίδιους τους παραγωγούς.Στην καρδιά της κρίσης βρίσκεται το μοντέλο διακυβέρνησης που εγκαταστάθηκε μετά το 2019. Ένα μοντέλο που δεν αντιμετώπισε τον ΟΠΕΚΕΠΕ ως ανεξάρτητη δημόσια αρχή με κρίσιμο ρόλο στην αγροτική οικονομία, αλλά ως λάφυρο κομματικού ελέγχου. Με ευθείες παρεμβάσεις, τοποθέτηση προσώπων χωρίς τεχνογνωσία, υποβάθμιση των υπηρεσιών και αλλεπάλληλους πειραματισμούς στα πληροφοριακά συστήματα, ο οργανισμός οδηγήθηκε σε μια πρωτοφανή διοικητική παράλυση.Το αποτέλεσμα; Η Ελλάδα, για πρώτη φορά μετά από δεκαετίες, δεν κατάφερε να πληρώσει έγκαιρα και στο ύψος που προβλέπει η ΚΑΠ τις προκαταβολές της Βασικής Ενίσχυσης. Από τα 580,6 εκατομμύρια ευρώ που μπορούσε να καταβάλει η χώρα, πληρώθηκαν μόλις 363 εκατομμύρια. Μια διαφορά 217 εκατ. ευρώ, η οποία δεν οφείλεται σε «τεχνικές δυσκολίες», αλλά σε μια πολιτικά οργανωμένη αποδόμηση του μηχανισμού πληρωμών.Η εικόνα στις υπηρεσίες του οργανισμού είναι γνώριμη σε όλους όσοι συναλλάσσονται με αυτόν: υποστελέχωση, απομακρύνσεις έμπειρων υπαλλήλων, τοποθετήσεις στελεχών χωρίς επαγγελματική επάρκεια, αλλεπάλληλες αλλαγές διαδικασιών χωρίς δοκιμές και ένα νέο πληροφοριακό σύστημα που εφαρμόστηκε πρόχειρα, προκαλώντας χιλιάδες λάθη και καθυστερήσεις. Η επιχειρησιακή συνέχεια ενός κρίσιμου οργανισμού εγκαταλείφθηκε, υπονομεύοντας άμεσα τη διασφάλιση των κοινοτικών πόρων.Σε αυτό το περιβάλλον, οι πραγματικοί αγρότες βρέθηκαν αντιμέτωποι με:— απώλεια εισοδήματος σε μια ήδη δύσκολη χρονιά,
— εκκρεμότητες και λάθη που τους στερούν δικαιώματα,
— ανασφάλεια για τις επόμενες πληρωμές,
— προβλήματα που αναγκάζουν τη χώρα να απολογείται σε επίπεδο ΕΕ.
Η κατάσταση αυτή δεν γεννήθηκε τυχαία. Είναι το αποτέλεσμα μιας πολιτικής αντίληψης που αντιμετωπίζει τους θεσμούς όχι ως πυλώνες του δημοσίου συμφέροντος, αλλά ως δομές που πρέπει να ελεγχθούν, να χειραγωγηθούν ή να παρακαμφθούν. Ο ΟΠΕΚΕΠΕ, ως ο οργανισμός που διαχειρίζεται δισεκατομμύρια κοινοτικών πόρων, βρέθηκε στο επίκεντρο αυτής της λογικής και το τίμημα αυτής της επιλογής το πληρώνει η ελληνική γεωργία στο σύνολό της.Ενώ η κυβέρνηση επικαλείται «ψηφιακό εκσυγχρονισμό» και «μεταρρυθμίσεις», η πραγματικότητα στα χωράφια, στα ΚΥΔ, στα λογιστικά γραφεία και στις αγροτικές οικογένειες είναι εντελώς διαφορετική: αδυναμία πληρωμών, κατάρρευση διαδικασιών και ένα κλίμα δυσπιστίας χωρίς προηγούμενο. Και όσο ο οργανισμός παραμένει αποδυναμωμένος, ο κίνδυνος για ακόμη μεγαλύτερους κλυδωνισμούς παραμένει ορατός.Το συμπέρασμα είναι σαφές:Ο ΟΠΕΚΕΠΕ δεν οδηγήθηκε στην κρίση από κάποια “κακή συγκυρία”. Οδηγήθηκε εκεί από μια εγκληματικά πρόχειρη, αυταρχική και κομματικά καθοδηγούμενη διαχείριση, που αποδυνάμωσε τον θεσμό και άφησε το κόστος στις πλάτες των ανθρώπων της παραγωγής.
Οι πραγματικοί αγρότες πληρώνουν σήμερα το τίμημα μιας πολιτικής που είδε τον οργανισμό όχι ως εγγυητή δικαιοσύνης και διαφάνειας, αλλά ως πεδίο επιβολής και εξυπηρετήσεων. Κι όσο αυτή η κατάσταση συνεχίζεται, τα προβλήματα δεν θα μειώνονται θα μεγαλώνουν.===================
217 εκατομμύρια στον αέρα: Η απόλυτη διάψευση της κυβέρνησης Μητσοτάκη — κόλαφος για τις πληρωμές της Βασικής Ενίσχυσης
Σε μια περίοδο όπου ο πρωτογενής τομέας βρίσκεται στο πιο οριακό σημείο της τελευταίας δεκαετίας, η κυβέρνηση επιχειρεί να εμφανίσει ως «ομαλή διαδικασία» τη μεγαλύτερη περικοπή προκαταβολής Βασικής Ενίσχυσης που έχει καταγραφεί από την είσοδο της χώρας στη νέα ΚΑΠ. Η πραγματικότητα, όμως, είναι αμείλικτη: 217 εκατομμύρια ευρώ που έπρεπε να καταβληθούν στους παραγωγούς δεν καταβλήθηκαν ποτέ.
Και
αυτό δεν αποτελεί τεχνικό λάθος. Είναι δομική αποτυχία ενός κρατικού
μηχανισμού που καταρρέει, μιας πολιτικής ηγεσίας που δεν λογοδοτεί και
ενός υπουργείου που αδυνατεί να εξασφαλίσει ακόμη και τα αυτονόητα.
Τα επίσημα στοιχεία που γκρεμίζουν το κυβερνητικό αφήγημα
Με βάση το εγκεκριμένο Στρατηγικό Σχέδιο της ΚΑΠ:
• Η Βασική Ενίσχυση 2025 ανέρχεται σε €829.567.104.
• Η χώρα είχε το δικαίωμα να καταβάλει το 70% ως προκαταβολή – δηλαδή €580.696.972.
Τι συνέβη όμως στην πράξη;
Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης ανακοίνωσε ότι κατέβαλε:
€363 εκατομμύρια σε 471.833 παραγωγούς.
Δηλαδή:
• μόλις το 44% του συνολικού ποσού της Βασικής Ενίσχυσης,
• 217 εκατομμύρια ευρώ λιγότερα από όσα δικαιούνταν οι αγρότες,
• πάνω από 44.000 δικαιούχοι έμειναν εντελώς εκτός πληρωμής.
Πρόκειται για τη μεγαλύτερη απόκλιση μεταξύ προβλεπόμενης και πραγματικής προκαταβολής των τελευταίων δεκαετιών.
Κι όμως, η κυβέρνηση το παρουσίασε ως… «επιτυχημένη πρώτη φάση».
Μια διοικητική κατάρρευση που πληρώνει ο αγροτικός κόσμος
Όσα συνέβησαν δεν είναι μια «κακή στιγμή» του ΟΠΕΚΕΠΕ. Συνιστούν απόλυτη παραδοχή αδυναμίας:
• Ανεπαρκείς έλεγχοι σε ΚΑΕΚ – ΑΤΑΚ.
• Δορυφορικές διασταυρώσεις που «κατεδαφίζουν» καλλιέργειες χωρίς τεκμηρίωση.
• Χιλιάδες φάκελοι “παγωμένοι” λόγω διοικητικών λαθών.
• Αποκλεισμοί χωρίς εξηγήσεις ή σαφές χρονοδιάγραμμα επανεξέτασης.
Η
κυβέρνηση, αντί να θωρακίσει τον μηχανισμό, άφησε να δημιουργηθεί ένα
εκρηκτικό μίγμα απροθυμίας, αυτοσχεδιασμού και πολιτικής αδιαφορίας, με
αποτέλεσμα το 26% των διαθέσιμων ευρωπαϊκών πόρων να μείνει
ανεκμετάλλευτο.
Το τίμημα για την ύπαιθρο: Απλήρωτοι λογαριασμοί, χαμένες παραγωγές, ψαλίδι στο εισόδημα
Η απώλεια των 217 εκατομμυρίων δεν είναι λογιστική λεπτομέρεια. Είναι χτύπημα στην καρδιά του πρωτογενούς τομέα:
• Παραγωγοί που δεν μπορούν να αγοράσουν σπόρους, καύσιμα, ζωοτροφές.
• Καλλιέργειες που μένουν πίσω, προγραμματισμός που τινάζεται στον αέρα.
• Υποχρεώσεις σε ΕΦΚΑ, προμηθευτές και λογαριασμούς που σωρεύονται.
• Εκμεταλλεύσεις που κινδυνεύουν να κλείσουν μέσα στον χειμώνα.
Συνολικά,
η ύπαιθρος στερήθηκε ρευστότητα ζωτικής σημασίας, τη στιγμή που το
κόστος παραγωγής έχει εκτοξευθεί και οι αγορές πιέζουν ασφυκτικά.
Η κυβέρνηση επιμένει στη διαστρέβλωση – η κοινωνία δεν πείθεται
Κανένα δελτίο Τύπου, καμία επικοινωνιακή επιχείρηση και κανένας αυτοσχέδιος πανηγυρισμός δεν μπορεί να κρύψει το γεγονός:
Για πρώτη φορά στην ιστορία της νέας ΚΑΠ, η προκαταβολή δεν έφτασε ούτε στο μισό.
Αντί να δώσει απαντήσεις, η κυβέρνηση:
• Ρίχνει την ευθύνη στους αγρότες.
• Επικαλείται «αυστηροποίηση ελέγχων» χωρίς διαφάνεια.
• Ανακοινώνει «δεύτερη κατανομή» χωρίς χρονοδιάγραμμα.
• Υποβαθμίζει ένα σκάνδαλο που επηρεάζει σχεδόν κάθε παραγωγό της χώρας.
Η αλήθεια είναι απλή: η κυβέρνηση δεν κατάφερε να διαχειριστεί την πιο βασική υποχρέωση προς τον αγροτικό κόσμο.
217
εκατομμύρια ευρώ που θα έπρεπε να βρίσκονται σήμερα στα χωράφια, στα
μαντριά και στους λογαριασμούς των παραγωγών, έμειναν στα συρτάρια της
διοίκησης.
Δεν μιλάμε για καθυστέρηση ,μιλάμε για αποτυχία.
Και αυτή η αποτυχία έχει ονοματεπώνυμο: Κυριάκος Μητσοτάκης και η κυβέρνησή του.
Πασχαλης θ. Τόσιος
Σχόλια