Το Κατάρ χρηματοδοτεί την ισλαμιστική προπαγάνδα και φλερτάρει τα δυτικά μέσα ενημέρωσης με ένα νέο megaproject. Το Γερμανικό Πρακτορείο Τύπου συμμετέχει, και μία παλιά γνωστή από το SPD (Κόμμα Σοσιαλοδημοκρατών) αναμένεται επίσης να διαδραματίσει κάποιο ρόλο. Οι επικριτές προειδοποιούν για σημαντικούς κινδύνους.
Ο Peter Kropsch, διευθύνων σύμβουλος του κορυφαίου πρακτορείου ειδήσεων της Γερμανίας, dpa, δυσκολευόταν να χαμογελάσει. Δίπλα του στεκόταν ένα μέλος της βασιλικής οικογένειας του Κατάρ, και από την άλλη πλευρά ήταν ο Jassim Mohamed al-Khori, ο αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος του Media City Qatar, ενός megaproject της μοναρχίας του Κόλπου. Ήταν Απρίλιος και το dpa είχε μόλις υπογράψει συμφωνία συνεργασίας με το "Media City", έναν συνδυασμό συγκροτήματος γραφείων και ζώνης ελεύθερου εμπορίου για μέσα ενημέρωσης από όλο τον κόσμο.
Ένα δελτίο τύπου που συνόδευε τη φωτογραφία ανέφερε τότε ότι το dpa προσπαθούσε να δημιουργήσει ένα "περιφερειακό συντακτικό κέντρο" στη Ντόχα. "Αυτή η συνεργασία ενισχύει τον ρόλο του Κατάρ ως κορυφαίας πλατφόρμας μέσων ενημέρωσης και βελτιώνει την δημοσιογραφία σε όλη την περιοχή".
Ίσως ο Kropsch ήδη υποψιαζόταν ότι δεν θα έβλεπαν όλοι τη συμφωνία ευνοϊκά. Οι επικριτές βλέπουν το "Media City", όπου, εκτός από το dpa, ραδιοτηλεοπτικοί φορείς όπως το CNN και το Euronews σχεδιάζουν να ανοίξουν γραφεία, ως μέρος μιας στρατηγικής επιρροής του Κατάρ. Στόχος όχι η δημοσιογραφική αριστεία, αλλά η βελτίωση της εικόνας του Ισλαμικού Κράτους - και η ευκαιρία να επηρεαστούν οι πολιτικές συζητήσεις σε όλο τον κόσμο.
Ο Ariel Admoni του Ινστιτούτου Στρατηγικής και Ασφάλειας της Ιερουσαλήμ ερευνά τη στρατηγική του Κατάρ εδώ και χρόνια. Λέει: «Το Κατάρ βλέπει τα εμπορικά σήματα των μέσων ενημέρωσης ως ένα πολύ αποτελεσματικό εργαλείο για να τοποθετηθεί στον χάρτη». Υπάρχει μια διπλή στρατηγική - το Κατάρ στοχεύει συγκεκριμένα σε διάφορες ομάδες. «Τα καθιερωμένα διεθνή μέσα ενημέρωσης ενσωματώνονται μέσω συνεργασιών, αποκτάται γνώση από αυτά και μερικές φορές η έρευνα διεξάγεται ακόμη και από κοινού», λέει ο Admoni.
Από την άλλη πλευρά βρίσκονται οι εταιρείες που χρηματοδοτούνται από το Κατάρ και έχουν σαφή πολιτικό προσανατολισμό : για παράδειγμα, ο ραδιοτηλεοπτικός οργανισμός Al Jazeera, ο οποίος επηρεάζει τον δημόσιο διάλογο σε όλο τον κόσμο, ή ιστότοποι όπως το "Middle East Monitor", οι οποίοι υποστηρίζουν ισλαμιστικές ομάδες όπως η Μουσουλμανική Αδελφότητα με μανδύα σοβαρότητας.
Όποιος δραστηριοποιείται στο Κατάρ πρέπει να γνωρίζει ότι δεν υπάρχει πραγματική ελευθερία του Τύπου, λέει ο Ariel Admoni : "Η λογοκρισία είναι πιο εξελιγμένη από ό,τι σε άλλες δικτατορίες. Η ζημιά που προκαλεί η συμπεριφορά του Κατάρ στη δημοσιογραφία είναι πιο ανεπαίσθητη, αλλά πιο δύσκολο να εντοπιστεί και πιο επικίνδυνη μακροπρόθεσμα". Εκπρόσωποι του "Media City" έχουν τονίσει ότι δεν θα υπάρξει λογοκρισία, απλώς ένας "κώδικας δεοντολογίας". Το dpa δεν γνωρίζει την ύπαρξη τέτοιου εγγράφου ενώ το "Media City" δεν απάντησε σε αίτημα για σχολιασμό.
"Το Κατάρ υπονομεύει τις δημοκρατίες"
Ο ειδικός Ariel Admoni βλέπει ένα ιδιαίτερο πρόβλημα στη μεταφορά γνώσης. Σύμφωνα με το "Media City", το Γερμανικό Πρακτορείο Τύπου (dpa) και άλλες διεθνείς εταιρείες μέσων ενημέρωσης έχουν συμφωνήσει να εκπαιδεύσουν επαγγελματίες των μέσων ενημέρωσης του Κατάρ. Άλλες βιομηχανίες έχουν ήδη δείξει πόσο γρήγορα το Κατάρ υιοθετεί την εξωτερική εμπειρογνωμοσύνη. Ενώ το Κατάρ δεν μπορούσε να προστατεύσει το Παγκόσμιο Κύπελλο FIFA του 2022, ένα ακόμη από τα project ήπιας ισχύος του κράτους του Κόλπου, με το δικό του προσωπικό ασφαλείας, η χώρα καθιερώθηκε ως τοποθεσία ασφαλείας μετά από ασκήσεις με εκπαιδευτές από 13 χώρες. Το αποτέλεσμα: Δύο χρόνια αργότερα, οι δυνάμεις ασφαλείας του Κατάρ συμμετείχαν στην προστασία των Ολυμπιακών Αγώνων στο Παρίσι.
Μια τέτοια γρήγορη καμπύλη μάθησης θα μπορούσε να έχει επικίνδυνες συνέπειες στον τομέα των μέσων ενημέρωσης. Ο Remko Leemhuis, διευθυντής της Αμερικανικής Εβραϊκής Επιτροπής του Βερολίνου, προειδοποιεί: «Με το κανάλι προπαγάνδας Al Jazeera, το Κατάρ λειτουργεί ένα μέσο που διαδίδει αντισημιτική προπαγάνδα όλο το εικοσιτετράωρο και αποτελεί βασικό παράγοντα στη ριζοσπαστικοποίηση και την αντισημιτική υποκίνηση των Μουσουλμάνων στη Δύση». Είναι ένα ανησυχητικό μήνυμα «ότι το Κατάρ, με τους σχεδόν απεριόριστους οικονομικούς του πόρους, αγοράζει συστηματικά επιρροή στον δημοσιογραφικό τομέα και τη χρησιμοποιεί για να υπονομεύσει και να βλάψει τις δημοκρατίες».
Οι συνδέσεις μεταξύ Media City και Al Jazeera είναι καλά τεκμηριωμένες. Ο Mohammed Al-Sada, πρώην αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος του Al Jazeera, διορίστηκε πρώτος διευθύνων σύμβουλος του μιντιακού project το 2019. Τον Ιανουάριο, το Ινστιτούτο Μέσων Ενημέρωσης Al Jazeera και το Media City ανακοίνωσαν μια συνεργασία. Επιπλέον, ο γιος του μακροχρόνιου διευθύνοντος συμβούλου του καταριανού ραδιοτηλεοπτικού φορέα συμμετέχει στο διοικητικό συμβούλιο του Media City.
Εν τω μεταξύ, μια παλιός γνωστή από τη Γερμανία λέγεται ότι συμβουλεύει την ηγεσία του Media City : η παλαιστίνια πολιτικός του SPD Sawsan Chebli. Όταν μια ΜΚΟ διόρισε την Chebli στο διοικητικό της συμβούλιο τον Μάιο, το δελτίο τύπου ανέφερε: «Η Sawsan Chebli είναι Ανώτερη Σύμβουλος του Προέδρου και του Διοικητικού Συμβουλίου του Doha Media City στο Κατάρ». Η Chebli είχε επανειλημμένα υπαινιχθεί την εγγύτητά της με το Κατάρ τα τελευταία χρόνια. Άφησε αναπάντητο ένα ερώτημα σχετικά με την εμπλοκή της με την Media City.
Die Welt
26/8/25
via Babis Georges Petrakis
Die arabische Medienmacht – und ihre deutschen Unterstützer
Σχόλια