του Αθαν. Χ. Παπανδρόπουλου*
Τετ, 20 Αυγούστου 2025 - 11:01
Στην αρχή αρκετοί Ευρωπαίοι ειδικοί πίστευαν ότι ο Ντόναλντ Τραμπ θα γαυγίζει κατά της Ευρώπης, χωρίς να δαγκώνει. Σήμερα είναι αναγκασμένοι να κάνουν διαφορετικές σκέψεις, που είναι πολύ πιο σύνθετες από τις αρχικές. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ
Όλα δείχνουν ότι ο Αμερικανός πρόεδρος θέλει να αποστασιοποιηθεί από την Ευρώπη, την οποίαν δεν συμπαθεί ιδιαιτέρως. Τη θεωρεί μια επαρμένη οντότητα, απομακρυσμένη από τις αρχές και τις φιλοδοξίες του και η οποία τελικά κοστίζει στην Αμερική.
Όπως φαίνεται έτσι από δηλώσεις, ειρωνικά σχόλια και διάφορα υπονοούμενά του, βασικός στόχος της προεδρίας του είναι να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις κατακερματισμού της σημερινής Ένωσης και γιατί όχι διάλυσης της σε δεύτερη ή και τρίτη φάση.
Με βάση έτσι το στόχο αυτόν, ο οποίος ειρήσθω εν παρόδω, συμπίπτει με αντίστοιχο της ρωσικής πολιτικής Πούτιν, υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ότι ο Ντόναλντ Τραμπ, παρά το αντιφατικό και αλλοπρόσαλλο στυλ του, ακολουθεί ένα ακριβές στρατηγικό σχέδιο.
Ένα σχέδιο εξάλλου, το οποίο εκμεταλλεύεται και τις δομικές ανεπάρκειες των Ευρωπαίων, οι οποίοι δείχνουν να μην έχουν διδαχθεί πολλά πράγματα από την πρώτη θητεία Τραμπ στο Λευκό Οίκο.
Μια πρώτη επιλογή και κίνηση του Τραμπ, πριν ακόμα αναλάβει τα καθήκοντά του, ήταν και είναι η υποστήριξη των αντιευρωπαϊκών κομμάτων και κινημάτων με θετικά έως τώρα αποτελέσματα. Η άνοδος του γερμανικού κόμματος AfD, η πολιτική δύναμη των Πολωνών και Ρουμάνων ευρωσκεπτικιστών, οι τοποθετήσεις του Ούγγρου πρωθυπουργού στο ουκρανικό, η ενίσχυση του Γαλλικού Συναγερμού της Μαρίν Λεπέν, είναι επιτεύγματα που αποδυναμώνουν την ευρωπαϊκή συνοχή, δημιουργούν ρωγμές στην Ατλαντική Συμμαχία και σίγουρα υπονομεύουν τη διεθνή εικόνα της Ευρώπης, με ότι αυτό συνεπάγεται σε γεωπολιτικό επίπεδο.
Ενισχύοντας έτσι τις υπάρχουσες εσωτερικές διακρίσεις στην Ευρωπαϊκή ένωση, ο Τραμπ ευελπιστεί να πετύχει μέρος των στόχων του στις κρίσιμες ευρωπαϊκές εκλογικές αναμετρήσεις του 2027, που είναι οι γαλλικές προεδρικές εκλογές και οι βουλευτικές εκλογές στην Ιταλία, Πολωνία και Ελλάδα.
Μια δεύτερη συνειδητή επιλογή του Ντόναλντ Τράμπ στις σχέσεις του με την Ευρώπη, είναι ο θεματικός διαχωρισμός των διαπραγματεύσεων με αυτήν. Όπως είναι γνωστό, η Ευρώπη από τον Ιούνιο έως σήμερα μίλησε τρεις φορές με την Αμερική για τρία διαφορετικά θέματα: ΝΑΤΟ, δασμοί, Ουκρανία. Και οι συνομιλίες έγιναν τον Ιούνιο, Ιούλιο και Αύγουστο.
Με αυτόν τον διαπραγματευτικό διαχωρισμό, ο Τράμπ, πέτυχε δύο παραχωρήσεις, τόσο στο επίπεδο της ασφάλειας της Ε.Ε. όσο στη συνέχεια και στον εμπορικό τομέα, αποφεύγοντας οποιαδήποτε ευρωπαϊκή μόχλευση.
Υπό παρόμοιες συνθήκες, η Ευρώπη δύσκολα θα μπορεί να αντισταθεί σε οποιονδήποτε εκβιασμό για την Ουκρανία. Τα γεγονότα, όπως εξελίσσονται, μετά τη συνάντηση Τραμπ – Πούτιν στην Αλάσκα, μας δείχνουν ότι ο Τραμπ από πρακτικής πλευράς γνωρίζει καλά τι κάνει και παίζει με τη χειραγώγηση σε ηπειρωτική κλίμακα.
Διατηρώντας την αβεβαιότητα σχετικά με την αμερικανική υποστήριξη προς το Κίεβο, ο Αμερικανός πρόεδρος έχει παραλύσει τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Τις έχει κάνει πιο εύπλαστες σε άλλα ζητήματα.
Η Ουκρανία γίνεται γεωπολιτικός όμηρος. Η επιβίωσή της εξαρτάται από την ευρωπαϊκή υπακοή όσον αφορά τους τελωνειακούς δασμούς και τις αμερικανικές γεωπολιτικές προθέσεις. Υπάρχει όμως και η ρωσική διάσταση που αποκαλύπτει την πραγματική έκταση των υπολογισμών του Τραμπ.
Η Ουκρανία δεν είναι απλώς ένα μέσο πίεσης έναντι της Ευρώπης. Είναι το διαπραγματευτικό χαρτί σε μια μεγαοικονομική συμφωνία με τη Μόσχα.. Ο Ντόναλντ Τραμπ εξετάζει το ενδεχόμενο μοιράσματος σφαιρών επιρροής.
Η εγκατάλειψη της Ουκρανίας, έστω και εν μέρει, θα άνοιγε τις πύλες του μαζικού ρωσοαμερικανικού εμπορίου: υδρογονάνθρακες, πρώτες ύλες, αγορές ανοικοδόμησης. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Χάουαρντ Λάτνικ, ο δισεκατομμυριούχος υπουργός Εμπορίου των ΗΠΑ βρισκόταν στην Αλάσκα.
Μια συνολική αμερικανο-ρωσική γεωοικονομική συναλλαγή σήμερα, θα μετέτρεπε τον ουκρανικό πόλεμο σε αμερικανικό τζακ-ποτ, κάτι που «λατρεύει» ο Τραμπ, όταν αυτοπροβάλλεται ως «αυτοκράτορας των deal».
Γίνεται κατάδηλο επίσης από τις εξελίξεις, ότι η Ουάσινγκτον είχε μόνο μία επείγουσα ανάγκη με το Κίεβο: να οριστικοποιήσει μια συμφωνία για τις σπάνιες γαίες… Η δεύτερη φάση βρίσκεται σε εξέλιξη: να ανακτήσει τις ρωσικές αγορές ενέργειας που έχει χάσει η Ευρώπη.
Παράλληλα, να καθιερωθεί ως ο μοναδικός μεσολαβητής στη σύγκρουση. Η Ευρώπη θα βρεθεί διπλά ηττημένη. Στερημένη από τον ρωσικό ενεργειακό εφοδιασμό και αναγκασμένη να αγοράζει αμερικανικά υποκατάστατα σε υψηλότερη τιμή. Αυτά είναι τα περίφημα 750 δισ. δολάρια σε ΥΦΑ και πυρηνικό καύσιμο που υποσχέθηκε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάινεν στα τέλη Ιουλίου, στο γήπεδο γκολφ της Σκωτίας του προέδρου Τραμπ.
Αυτή η χειραγώγηση αποκαλύπτει έναν τρομερό στρατηγικό κυνισμό: τη χρήση του πολέμου ως μέσου οικονομικής πίεσης στους συμμάχους κάποιου, ενώ παράλληλα προετοιμάζει μια αλλαγή στη συμμαχία που θα μετέτρεπε τη Ρωσία σε έναν προνομιούχο εμπορικό εταίρο.
Τέλος, θα πρέπει οι Ευρωπαίοι να λάβουν σοβαρά υπόψη τους το θέμα της Γροιλανδίας. Η τελευταία από την αρχή της θητείας του Τράμπ αποτελεί στόχο του. Είναι ζωτικό κομμάτι της αρκτικής πολιτικής που θέλει να ακολουθήσει και που η Αμερική είχε παραμελήσει για πολλές δεκαετίες.
Εάν ο Τράμπ, μετά μια «συμφωνία» με τον Πούτιν ικανοποιηθεί, η δανική Αρκτική θα αποτελέσει τεράστιο θέμα για τις σχέσεις Ευρώπης – Αμερικής Μέχρι τότε, υπολογίζουν οι σύμβουλοι του Τραμπ, μεταξύ των οποίων και κάποιοι δισεκατομμυριούχοι, η Ευρώπη θα έχει αποδυναμωθεί πολιτικά από κινήματα κατά της E.E., θα έχει εξαντληθεί οικονομικά από τις παραχωρήσεις του NATO (με τις επερχόμενες αγορές αμερικανικού εξοπλισμού) και του εμπορίου και θα έχει εξουδετερωθεί γεωπολιτικά από την ουκρανική αβεβαιότητα. Σε αυτό το σενάριο, θα είναι σε θέση να προσφέρει μόνο συμβολική αντίσταση στη de facto προσάρτηση δανικού εδάφους.
Αυτή η μέθοδος εκμεταλλεύεται τη δομική αδυναμία της Ευρώπης. Την αδυναμία της να σκεφτεί στρατηγικά πέρα από τις εθνικές εκλογικές προθεσμίες. Ενώ οι ευρωπαίοι ηγέτες διαχειρίζονται τις αντίστοιχες δημοσκοπήσεις τους, η Ουάσιγκτον αναπτύσσει ένα μακροπρόθεσμο όραμα. Μετατρέπει σταδιακά την Ατλαντική Συμμαχία σε αμερικανικό προτεκτοράτο.
Ένα άγνωστο παραμένει: η ευρωπαϊκή αφύπνιση. Σε αντίθεση με προηγούμενες περιπτώσεις όπου η Ευρώπη δέχθηκε διάχυτη πίεση, μια επίθεση στη Γροιλανδία θα αποτελούσε μετωπική εδαφική επίθεση εναντίον ενός μέλους της Ένωσης. Η απόλυτη δοκιμασία της ικανότητας της Ευρώπης να συνέλθει.
Εάν αυτή η αφύπνιση δεν πραγματοποιηθεί, η πιθανή κατάκτηση της Αρκτικής, που παρουσιάζεται ως συναλλαγή ακινήτων, θα επιβεβαιώσει τη μετατροπή του Βόρειου Ατλαντικού σε αμερικανική λίμνη. Η Ευρώπη θα στερηθεί τότε οριστικά τους τελευταίους στρατηγικούς μοχλούς της στην περιοχή.
Όπως γράφει στο «Λε Πουάν» ο Εμμανουέλ Μπερέτα, σημαντικός αρθρογράφος του γαλλικού περιοδικού, «…ο Ντόναλντ Τραμπ, στην παρούσα φάση δεν παίζει παραδοσιακά γεωπολιτικά παιχνίδια. Ενορχηστρώνει μια παγκόσμια αναδιανομή των οικονομικών ροών. Η Ευρώπη δεν είναι πλέον εταίρος, αλλά ανταγωνιστής που πρέπει να εξουδετερωθεί. Η Ρωσία δεν είναι πλέον αντίπαλος, αλλά μια δεξαμενή πόρων που πρέπει να αξιοποιηθεί. Η Ουκρανία δεν είναι πλέον μια χώρα που πρέπει να υπερασπιστεί κανείς, αλλά μια περιοχή που πρέπει να γίνει αντικείμενο διαπραγμάτευσης.
Αυτό το συναλλακτικό όραμα της παγκόσμιας τάξης αποκαλύπτει το πραγματικό σχέδιο του Τραμπ: να αντικαταστήσει τη Δυτική Συμμαχία ως αυτοανακηρυγμένο υποτελή της Ευρώπης, αποδυναμωμένο και κατακερματισμένο, υποβαθμισμένο στο ρόλο ενός κουμπαρά για τα αμερικανικά ομοσπονδιακά οικονομικά…..».
Από ιστορικής πλευράς, η μεταπολεμική Ευρώπη βρίσκεται σε μια κρίσιμη υπαρξιακή φάση. Σε λιγότερα από δύο χρόνια, η σημερινή Ε.Ε. θα συμπληρώσει 70 χρόνια ζωής. Θα ήταν ιστορικό ατύχημα να τα πετάξει στο σκουπιδοτενεκέ της ιστορίας, προς χάρη παραληρηματικών αρχηγών κρατών και ανόητων λαϊκιστών.
Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.
*Από euro2day.gr
=============
Ο Τραμπ ονειρεύεται την επιστροφή της Ευρώπης στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία
Του Chris Herrmann
Τον Απρίλιο, το υπουργείο Εξωτερικών του Μάρκο Ρούμπιο ξεκίνησε ένα blog στο Substack. Σε μια ανάρτηση με τίτλο "Η Ανάγκη για Πολιτισμικούς Συμμάχους στην Ευρώπη", η κυβέρνηση Τραμπ σχεδιάζει τα πεδία μάχης μιας πολιτισμικής σύγκρουσης με την Ευρώπη. Το άρθρο κατηγορεί τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ότι προδίδουν τη Δύση υιοθετώντας τον πολυπολιτισμικότητα και τον κοσμικισμό, και περιγράφει πώς τα δυτικά ιδρύματα της φιλελεύθερης δημοκρατίας, του διεθνούς δικαίου και της πλουραλιστικής διακυβέρνησης έχουν γίνει όπλα σε μια εκστρατεία "εναντίον του ίδιου του δυτικού πολιτισμού". Για την Αμερική, αυτό δεν είναι πολιτική κριτική, αλλά ιδεολογικός αφορισμός: η Ευρώπη είναι πλέον η κύρια απειλή για την επιβίωση της Δύσης.
Ο Τραμπ είχε ήδη θέσει αυτόν τον ιδεολογικό υπόβαθρο στην ομιλία του στη Βαρσοβία το 2017, όπου προειδοποίησε για μια Δύση "υπό πολιορκία". Τώρα, έξι μήνες μετά την έναρξη της δεύτερης θητείας του, το σχέδιο του Τραμπ να μεταμορφώσει την Ευρώπη κατ’ εικόνα του και να αντιμετωπίσει τους φιλελεύθερους Ευρωπαίους ως προέκταση των εγχώριων πολιτικών του εχθρών, βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Το blog του Ρούμπιο είναι απλώς ένας τρόπος για να διατυπώσει η κυβέρνηση Τραμπ τον "ιδεολογικό δρόμο" πίσω από την εξωτερική της πολιτική· αυτό αποτελεί το ρητορικό και στρατηγικό σχέδιο για να αναδιατάξει η Αμερική τις συμμαχίες της, να επαναπροσδιορίσει τη "Δύση" και να επιβάλει μια νέα πολιτισμική ιεραρχία.
Αυτή η ρητορική, μαζί με την ομιλία του Τζέι Ντι Βανς στη Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου, δείχνει την επιθετική εκστρατεία της Αμερικής του Τραμπ εναντίον των φιλελεύθερων πτυχών της Ευρώπης. Αυτή η σύγκρουση είναι πολιτισμική και έχει σοβαρές διπλωματικές συνέπειες: μετασχηματίζει συμμάχους σε αντιπάλους, αντικαθιστά τη συνεργασία με όρους και επαναπροσδιορίζει τη διπλωματία των αξιών ως πολιτισμική επιβολή. Οι Ευρωπαίοι πρέπει να προετοιμαστούν για μια εχθρότητα που εκτείνεται από τους ηγέτες των κυβερνήσεων έως τους διαδικτυακούς πολεμιστές στο X. Είναι ξεκάθαρο ότι ο Τραμπ βλέπει τις φιλελεύθερες ευρωπαϊκές δημοκρατίες όχι ως εταίρους, αλλά ως εχθρούς σε μια πολιτισμική σύγκρουση.
Η ιδιωματοποίηση της αρχαιότητας
Η επίθεση του Τραμπ στην ευρωπαϊκή δημοκρατία εκτυλίσσεται σε δύο αλληλοενισχυόμενους, αλλά διακριτούς, άξονες. Πρώτον, η ιδιωματοποίηση της κλασικής αρχαιότητας, ιδιαίτερα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, για να επαναπροσδιορίσει τη Δύση ως έναν πολιτισμό βασισμένο στη δύναμη, την πειθαρχία και την ιεραρχία. Από τα memes με μονομάχους έως τις ομιλίες που εκθειάζουν τις "ανδρικές αρετές", το μήνυμα είναι ξεκάθαρο: η μοντέρνα εποχή τελείωσε. Ήρθε η ώρα για επιστροφή στην αρχαιότητα.
Αυτές οι αναφορές δεν είναι απλά για να γίνουν· τα κύρια χαρακτηριστικά της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας (κεντρική εξουσία, στρατικοποιημένη αρρενωπότητα, πολιτισμική ομοιογένεια) αποτελούν τον ιδεολογικό πυρήνα του τραμπικού οράματος. Ο γερουσιαστής Τζος Χόλεϊ έχει επαινέσει τις "ρωμαϊκές αρετές" για να υπερασπιστεί μια ανανεωμένη ανδροκρατούμενη πολιτική τάξη. Ο Μάικλ Άντον, υπεύθυνος πολιτικού σχεδιασμού στο υπουργείο Εξωτερικών του Τραμπ, έχει ισχυριστεί ότι ο Τραμπ μπορεί να είναι ο "κόκκινος Καίσαρας" που χρειάζεται η Αμερική. Ακόμα και ο Έλον Μασκ, όταν ήταν ακόμα στη χάρη του Τραμπ, επέμεινε ότι οι δύο φασιστικοί χαιρετισμοί του με τεντωμένο χέρι ήταν στην πραγματικότητα "ρωμαϊκοί". Ένας βοηθός του δήλωσε στο X ότι "Η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία επιστρέφει, ξεκινώντας με τον ρωμαϊκό χαιρετισμό". Ο Μασκ έχει δημοσιεύσει memes που συγκρίνουν τη σύγχρονη Αμερική με την πτώση της Ρώμης· το 2023 πρότεινε ότι η Δύση μπορεί να σωθεί μόνο με την επιστροφή στη αυτοκρατορική δύναμη, την παράδοση, την πίστη και την ιεραρχική τάξη.
Αλλά τώρα αυτά τα σύμβολα έχουν μεταφερθεί από το trolling στο X στη δικαιολόγηση πραγματικής πολιτικής, όπως η αναπροσαρμογή συμμαχιών, η υπό όρους βοήθεια και οι απαγορεύσεις βίζας. Αυτή η ιστορική ιδιωματοποίηση δεν είναι νέο φαινόμενο· η κυβέρνηση Τραμπ φαίνεται να μοιράζεται παρόμοιες φιλοδοξίες με παλιούς παγκόσμιους ηγέτες που ήθελαν να αντικαταστήσουν τον πλουραλισμό με ιεραρχία και να ξαναχτίσουν τη Δύση γύρω από ένα εφευρεθέν παρελθόν.
Ο επαναπροσδιορισμός των θρησκευτικών αξιών
Ο δεύτερος άξονας είναι ο επαναπροσδιορισμός της Δύσης από την Αμερική σε ρητά πνευματικούς όρους—με μια ιδεολογία βασισμένη στις αποκαλούμενες "Ιουδαιο-Χριστιανικές αξίες". Σε αυτό το όραμα, η κυβέρνηση Τραμπ απεικονίζει τις ΗΠΑ όχι ως μια φιλελεύθερη δημοκρατία, αλλά ως μια εθνική συμμαχία που υπερασπίζεται μια θεϊκά ορισμένη ηθική τάξη. Η "Δύση" δεν είναι πλέον ένα κοινό πολιτικό έργο βασισμένο στα ιδεώδη του Διαφωτισμού, αλλά μια θεολογική κατασκευή με ρίζες στην Ιουδαιο-Χριστιανική εξουσία.
Αυτή η προοπτική σημαίνει ότι ο Τραμπ όλο και περισσότερο παρουσιάζει την υπεράσπιση του "δυτικού πολιτισμού" ως ιερό καθήκον βασισμένο στη θεϊκή εξουσία—και όχι ως πολιτική δέσμευση για την ελευθερία και τη δημοκρατία. Οι ανώτεροι σύμβουλοί του, όπως ο Σάμιουελ Σαμσόν, βλέπουν την Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας των ΗΠΑ ως θεολογική, επηρεασμένη περισσότερο από τον Θωμά Ακινάτη παρά από τον Τζον Λοκ· το βιβλίο του υπουργού Άμυνας Πιτ Χέγκσεθ "American Crusade" διακηρύσσει ότι το μέλλον της Αμερικής εξαρτάται από την "εξορκισμό του αριστερού φαντάσματος που κυριαρχεί στην εκπαίδευση, τη θρησκεία και τον πολιτισμό—έναν ιερό πόλεμο 360 μοιρών για το δίκαιο σκοπό". Σε αυτό το πλαίσιο, ο Διαφωτισμός αντιπροσωπεύει ρήξη και παρακμή. Ο Σαμσόν και ο Χέγκσεθ πιστεύουν ότι η "πραγματική Δύση" είναι ιερή, ιεραρχική και θεολογικά αγκυρωμένη.
Αυτή η επικύρωση των Ιουδαιο-Χριστιανικών αξιών έρχεται σε άμεση αντίθεση με την αυτοαντίληψη της ΕΕ ως κοσμικής, πλουραλιστικής και μετα-χριστιανικής πολιτικής τάξης. Ενώ ο ευρωπαϊκός φιλελευθερισμός τονίζει τον πολυπολιτισμό και τον διαχωρισμό εκκλησίας και κράτους, ο τραμπισμός εξυψώνει ηθικά απόλυτα, θρησκευτική εξουσία και πολιτισμική αγνότητα. Και η αμερικανική κυβέρνηση γενικά δεν είναι διακριτική στην ενσωμάτωση του Χριστιανισμού σε όλα τα επίπεδα της πολιτικής της. Το υπουργείο Εξωτερικών του Ρούμπιο έχει εφαρμόσει μια πολιτική όπου οι υπάλληλοι αναφέρουν εσωτερικές "αντι-χριστιανικές προκαταλήψεις"· ο επίσημος λογαριασμός του υπουργείου Εσωτερικής Ασφάλειας στο X ανέφερε ένα εδάφιο της Βίβλου σε ένα πρόσφατο βίντεο προσλήψεων. Ο Χέγκσεθ ανέφερε τον "Θεό" ή τον "Ιησού" 13 φορές κατά την ακρόαση επιβεβαίωσής του στη Γερουσία (ούτε ο Λόιντ Ώστιν ούτε ο Μαρκ Έσπερ, ούτε ο ευσεβής πρώην υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο, χρησιμοποίησαν αυτούς τους όρους στις δικές τους ακροάσεις) και οδήγησε μια χριστιανική προσευχή στο Πεντάγωνο.
Αυτές οι φανερές θρησκευτικές πράξεις, που εκτυλίσσονται δημοσίως, σηματοδοτούν μια επιθυμία να μετασχηματιστεί η αμερικανική ταυτότητα γύρω από ένα θεοκρατικό εθνικισμό. Υπό αυτή την έννοια, ο Τραμπ λέει ότι ο φιλελευθερισμός δεν είναι απλώς λάθος—είναι βλάσφημος.
Εχθρότητα σε δράση
Αυτές οι δύο ιδεολογικές στροφές επαναπροσδιορίζουν πρώην συμμάχους ως εχθρούς, αντικαθιστούν τη συνεργασία με όρους και μεταμορφώνουν τη διπλωματία των αξιών σε πολιτισμική επιβολή. Αλλά έχουν και σοβαρές διπλωματικές συνέπειες.
Τον Μάρτιο, αμερικανικές πρεσβείες σε όλη την Ευρώπη εξέδωσαν οδηγίες προειδοποιώντας ότι η συμμόρφωση των ευρωπαϊκών εταιρειών με τις πολιτικές "ποικιλομορφίας, ισότητας και ενσωμάτωσης" (DEI) σε ευρωπαϊκές χώρες θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την πρόσβαση σε αμερικανική χρηματοδότηση. Αλλά αυτή η προσέγγιση έρχεται επίσης σε σύγκρουση με εθνικούς νόμους, όπως τους γαλλικούς κανόνες εταιρικής ισότητας. Ο πολιτικός του Renaissance Κλεμάν Μπον καταδίκασε αυτή την κίνηση ως δήλωση της "εξωεδαφικότητας των "αξιών"". Ο Σαμσόν—ο άνθρωπος πίσω από την ανάρτηση στο Substack—οδήγησε επίσης μια αντιπροσωπεία του υπουργείου Εξωτερικών στο Παρίσι και το Λονδίνο για να "αντιμετωπίσει ανησυχίες σχετικά με την πολιτική λογοκρισία και τον νομικό πόλεμο στην Ευρώπη". Λίγο αργότερα, η κυβέρνηση επέβαλε απαγορεύσεις βίζας σε ευρωπαϊκούς αξιωματούχους για "λογοκρισία Αμερικανών" στο διαδίκτυο, επιβάλλοντας τα αμερικανικά πρότυπα έκφρασης πάνω από ευρωπαϊκούς νόμους σχεδιασμένους να περιορίσουν το μίσος και την παραπληροφόρηση.
Η νομική αιτιολόγηση για τέτοια μέτρα είναι αδύναμη, αλλά το ιδεολογικό μήνυμα είναι ξεκάθαρο: η συμμόρφωση με τις αμερικανικές πολιτισμικές αξίες είναι πλέον προϋπόθεση για συνεργασία. Η κυβέρνηση Τραμπ προσπαθεί να διαμορφώσει τη διατλαντική συμμαχία για να ανταμείψει την ιδεολογική συμμόρφωση και να τιμωρήσει τη φιλελεύθερη αντίσταση. Η Ουάσινγκτον στηρίζει ακροδεξιές φιγούρες όπως ο Βίκτορ Όρμπαν της Ουγγαρίας, η Μαρίν Λε Πεν της Γαλλίας και ο Τζόρτζ Σίμιον της Ρουμανίας ως πολιτισμικούς συμμάχους, ενώ ο Τραμπ χλευάζει ανοιχτά φιλελεύθερους Ευρωπαίους ηγέτες. Τον Μάρτιο, ακροδεξιά "think tanks" από τις δύο πλευρές του Ατλαντικού συναντήθηκαν για να συζητήσουν πώς να υπονομεύσουν την ΕΕ από μέσα· κατά τη διάρκεια της συνόδου "Πατριώτες για την Ευρώπη" τον Φεβρουάριο, Ευρωπαίοι εθνικιστές αποκάλεσαν τον Τραμπ σωτήρα του χριστιανικού πολιτισμού, ζητώντας μια "νέα Ανακατάκτηση".
Η στιγμή της Ευρώπης
Οι δύο συμπληρωματικοί ιδεολογικοί άξονες του Τραμπ—αφενός η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, αφετέρου οι "Ιουδαιο-Χριστιανικές" αξίες—εξυπηρετούν την άποψη της δεύτερης κυβέρνησης Τραμπ: ο φιλελευθερισμός είναι ασθένεια, και η παράδοση είναι η θεραπεία· και η Ευρώπη είναι ένας υπερεθνικός αντίπαλος που πρέπει να κατακτηθεί. Αλλά ο δυτικός πολιτισμός δεν ανήκει στον Τραμπ για να τον ορίσει, και οι Ευρωπαίοι δεν είναι υποχρεωμένοι να ακολουθήσουν το παράδειγμά του.
Πράγματι, κάποιοι Ευρωπαίοι ηγέτες αρχίζουν να αντιδρούν. Αυτό απαιτεί την αντιμετώπιση της ιδεολογικής πίεσης από την Ουάσινγκτον, τον διεκδικητικό επαναπροσδιορισμό της νομικής και ρυθμιστικής κυριαρχίας της Ευρώπης, την ενίσχυση της δημοκρατικής ανθεκτικότητας στο εσωτερικό και την προστασία των θεσμών της από πολιτισμική επιβολή.
Για παράδειγμα, το γαλλικό υπουργείο Εξωτερικών ξεκίνησε τις καμπάνιες #EuropeProtects και #DSAProtects ως απάντηση στις επιθέσεις της κυβέρνησης Τραμπ κατά του Ψηφιακού Νόμου για τις Υπηρεσίες (DSA). Αυτά είναι απαραίτητα πρώτα βήματα, αλλά θα πρέπει να γίνουν μια πανοευρωπαϊκή στρατηγική. Ταυτόχρονα, η Ευρώπη πρέπει να επαναδιεκδικήσει την ιδέα της "Δύσης" όχι ως μια ιερή τάξη που ορίζεται από την παράδοση και την ιεραρχία, αλλά ως μια δημοκρατική τάξη βασισμένη στην ελευθερία, το δίκαιο και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Θα μπορούσε να ενισχύσει τις φιλελεύθερες αρχές στη παγκόσμια διακυβέρνηση δημιουργώντας νέες δημοκρατικές συμμαχίες με εταίρους όπως η Αυστραλία, ο Καναδάς, η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα.
Η Ευρώπη χρειάζεται να επαναβεβαιώσει τον εαυτό της ως παίκτη στη παγκόσμια σκηνή. Πρέπει να δείξει ότι διαθέτει τις δυνατότητες να είναι ένας αυτόνομος παράγοντας με επαρκή ρυθμιστικά εργαλεία και οικονομικά χαρτιά. Το αν η Δύση θα επιβιώσει ως ένα πλουραλιστικό έργο εξαρτάται από το πόσο δυναμικά θα ανταποκριθεί η Ευρώπη.
Διαβάστε το άρθρο στην αρχική του δημοσίευση εδώ.
Επιμέλεια - Απόδοση: Νικόλας Σαπουντζόγλου

Σχόλια