Le Figaro : Συνδυάζονται οι οικονομικές ελευθερίες με τον προταστευτισμό; Η απάντηση της Τζόρτζια Μελόνι.

Καθώς η Τζόρτζια Μελόνι ταξιδεύει στην Ουάσινγκτον στις 17 Απριλίου για να συζητήσει για τους τελωνειακούς δασμούς που θέλει να επιβάλει ο Ντόναλντ Τραμπ στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το Ινστιτούτο Thomas More δημοσίευσε ένα σημείωμα σχετικά με την οικονομική της πολιτική.
Le Figaro : Η Τζόρτζια Μελόνι έχει προνομιακή της σχέση με την κυβέρνηση Τραμπ αλλά, δεδομένου ότι το ιταλικό εμπόριο εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις εξαγωγές, θα βοηθήσει αυτό στον εμπορικό πόλεμο που διεξάγουν οι Ηνωμένες Πολιτείες εναντίον της Ευρώπης ;
Tristan Audras : Η επιτυχία της ιταλικής εμπορικής πολιτικής ήταν απολύτως εντυπωσιακή τα τελευταία χρόνια. Το 2024, με εμπορικό ισοζύγιο περίπου 55 δισεκατομμυρίων ευρώ, η Ιταλία έγινε ο τέταρτος μεγαλύτερος εξαγωγέας στον κόσμο. Βασίζεται ιδιαίτερα σε ένα δίκτυο οικογενειακών επιχειρήσεων με εξειδίκευση σε αναπτυσσόμενους τομείς όπως τα φαρμακευτικά προϊόντα και τα τρόφιμα. Οι νέοι τελωνειακοί δασμοί που θέλει να επιβάλει ο Ντόναλντ Τραμπ ανησυχούν επομένως ιδιαίτερα την ιταλική κυβέρνηση, η οποία, μάλιστα, έχει βασιστεί στις σχέσεις της με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η Ιταλία δεν έχει προς το παρόν καμία ειδική μεταχείριση αλλά το ταξίδι της Μελόνι στην Ουάσινγκτον στις 17 Απριλίου αφήνει ακόμα κάποιες πόρτες ανοιχτές.
Le Figaro : Είναι σε θέση να υπερασπιστεί την ετικέτα «made in Italy» παρά τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς που απαγορεύουν την παροχή βοήθειας σε εθνικές εταιρείες ;
H Τζόρτζια Μελόνι περιορίζεται φυσικά σε μεγάλο βαθμό από ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο που έχει καταστήσει τον ελεύθερο ανταγωνισμό δόγμα. Ωστόσο, η ιταλική κυβέρνηση μπόρεσε να χρησιμοποιήσει την ΕΕ για να προστατεύσει τις βιομηχανίες της. Εκτός από τη χρήση εξαιρέσεων στη νομοθεσία ας θυμηθούμε ότι η Ιταλία είναι ο κύριος δικαιούχος του ευρωπαϊκού σχεδίου ανάκαμψης (περίπου 194 δισεκατομμύρια ευρώ), το οποίο χρησιμοποιεί για τον εκσυγχρονισμό των επιχειρήσεών της. Η Μελόνι έχει επίσης ξεκινήσει αρκετές πρωτοβουλίες για την υπεράσπιση της ετικέτας «made in Italy», όπως η δημιουργία ενός εθνικού ταμείου που θα λάβει προϋπολογισμό 1 δισεκατομμυρίου ευρώ κατά τα πρώτα δύο χρόνια λειτουργίας του. Σε αντίθεση με τον Ντόναλντ Τραμπ, δεν βασίζεται σε μια δασμολογική πολιτική (την οποία δεν θα μπορούσε να εφαρμόσει) αλλά σε επενδύσεις και υποστήριξη για τις επιχειρήσεις. Πρόσφατα, ανακοίνωσε ότι ήθελε να ανακατανείμει 25 δισεκατομμύρια ευρώ για την υπεράσπιση βιομηχανιών που θα μπορούσαν να επηρεαστούν από τελωνειακούς δασμούς.
Le Figaro : Έχοντας ανέλθει στην εξουσία με βάση έναν κριτικό λόγο για το σύστημα και τον συνασπισμό του Μάριο Ντράγκι, η Τζόρτζια Μελόνι φαίνεται τώρα να επωφελείται από ευρεία υποστήριξη στους ιταλικούς οικονομικούς κύκλους. Πώς μπορούμε να εξηγήσουμε αυτή την επιτυχία ;
Η υποστήριξη των ιταλικών επιχειρηματικών κύκλων φαίνεται να βασίζεται σε διάφορους παράγοντες, όχι μόνο οικονομικούς αλλά και πολιτικούς. Μειώνοντας το δημόσιο έλλειμμα από 8% το 2022 σε 3,4% το 2024, η Μελόνι καθησύχασε αρχικά τις χρηματοπιστωτικές αγορές και την ΕΕ, μειώνοντας σημαντικά το περιθώριο επιτοκίων με τη Γερμανία. Με μια φιλική προς τις επιχειρήσεις πολιτική, η οποία στη φιλοσοφία της δεν είναι επαναστατική, καθησυχάζει επίσης τις μεγάλες βιομηχανίες και φροντίζει τους τεχνίτες και τους εμπόρους που αποτελούν πυλώνα του εκλογικού της σώματος. Τέλος, η Μελόνι επωφελείται επίσης από την πολιτική σταθερότητα του συνασπισμού της, ο οποίος σήμερα αποτελεί οικονομικό πλεονέκτημα. Η αντίθεση με τη Γαλλία είναι εντυπωσιακή. Η Πρόεδρος του Συμβουλίου μπορεί να εφαρμόσει διαρθρωτικές πολιτικές που προωθούν τις επενδύσεις.
Le Figaro : Στο σημείωμά σας, μιλάτε για «ριζωμένο φιλελευθερισμό» όσον αφορά την οικονομική πολιτική της Τζόρτζια Μελόνι. Τι σημαίνει αυτός ο όρος ; Πώς συνδέονται ο φιλελευθερισμός και ο κοινωνικός συντηρητισμός;
Η εσωτερική οικονομική πολιτική της Τζόρτζια Μελόνι είναι, από πολλές απόψεις, φιλελεύθερης έμπνευσης. Αυτό είναι πολύ σαφές, για παράδειγμα, για την αγορά εργασίας όπου η Πρόεδρος του Συμβουλίου έχει εφαρμόσει πολιτικές για τη μείωση των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης και αρνείται να εισαγάγει κατώτατο μισθό. Ομοίως, υποστηρίζει κοινωνικές πολιτικές που βασίζονται στην ατομική ευθύνη και την αξία. Από αυτή την άποψη, η κατάργηση του εισοδήματος των πολιτών, ένα είδος ιταλικής RSA, είναι εύγλωττη. Ωστόσο, αυτός ο φιλελευθερισμός δεν είναι καθόλου δογματικός. Είναι μέρος ενός εθνικού πλαισίου που χρήζει πάνω από όλα υπεράσπισης. Η Μελόνι δεν είναι υπέρμαχος της παγκοσμιοποίησης ούτε υποστηρικτής του αχαλίνωτου ελεύθερου εμπορίου. Πάνω απ' όλα, υπερασπίζεται τα ιταλικά συμφέροντα, εξ ου και η έκφραση «ριζωμένος φιλελευθερισμός».
Le Figaro : Στον διεθνή ανταγωνισμό, η Ιταλία υποφέρει σε μεγάλο βαθμό από τo brain drain». Πώς αντιμετωπίζει η κυβέρνηση Μελόνι τη δημογραφική κρίση και την έλλειψη εργαζομένων ;
To « brain drain » είναι όντως ένα σημαντικό πρόβλημα στην Ιταλία. Μια έκθεση του Ιδρύματος Northeast εκτιμά ότι μεταξύ 2011 και 2023 περισσότεροι από 550.000 νέοι Ιταλοί εγκατέλειψαν τη χερσόνησο. Σε αυτό προστίθεται μια οξεία δημογραφική κρίση, με καταστροφικό ποσοστό γονιμότητας 1,2 παιδιών ανά γυναίκα. Μέσα σε είκοσι χρόνια, η Ιταλία έχει χάσει 2,2 εκατομμύρια εργαζόμενους κάτω των 35 ετών. Έχοντας επίγνωση του προβλήματος, η κυβέρνηση Μελόνι έχει θέσει ως προτεραιότητα την ανάκαμψη του ποσοστού γεννήσεων. Βοήθεια στην πρόσληψη μητέρων, οικογενειακά επιδόματα, ακόμη και επιδοτήσεις για βρεφονηπιακούς σταθμούς, έχουν ληφθεί πολλά μέτρα για την αντιμετώπιση της μείωσης των γεννήσεων. Για το brain drain τα αποτελέσματα είναι μάλλον πενιχρά. Η Μελόνι επικεντρώνεται κυρίως στην προώθηση της ετικέτας «made in Italy». Μπορούμε εδώ να αναφέρουμε τη δημιουργία ενός νέου προγράμματος σπουδών στο λύκειο, το οποίο ονομάστηκε έτσι, με επίκεντρο τη μελέτη των ιταλικών οικονομικών ιδιαιτεροτήτων.
Le Figaro : Η άλλη σημαντική αδυναμία της Ιταλίας είναι η ενεργειακή της πολιτική : ποια είναι η στάση της ιταλικής κυβέρνησης απέναντι στην ενεργειακή εξάρτηση της χώρας ;
H Μελόνι ανήλθε στην εξουσία το 2022, ακριβώς τη στιγμή που η Ευρώπη επέβαλε μια σειρά κυρώσεων στη Ρωσία για την εισβολή της στην Ουκρανία. Εκείνη τη χρονιά  το 34% του πετρελαίου και το 48% του φυσικού αερίου της Ιταλίας προερχόταν από τη Μόσχα. Η πρώτη πρόκληση για την Πρόεδρο του Συμβουλίου ήταν επομένως να βρει νέους προμηθευτές και να εξασφαλίσει τις προμήθειές της. Για να το πετύχει αυτό, διαφοροποίησε πρώτα τις αγορές της στρεφόμενη κυρίως προς την Αλγερία, το Αζερμπαϊτζάν και το Κατάρ. Μακροπρόθεσμα, ωστόσο, η φιλοδοξία της Τζόρτζια Μελόνι είναι διπλή. Θα ήθελε να εκμεταλλευτεί τη γεωγραφική της θέση για να καταστήσει την Ιταλία «κόμβο φυσικού αερίου» στην Ευρώπη και θα ήθελε να μειώσει την ενεργειακή της εξάρτηση αναπτύσσοντας ένα φιλόδοξο εθνικό πρόγραμμα παραγωγής. Αυτό προβλέπει, μεταξύ άλλων, μια μαζική αύξηση στην παραγωγή ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και μια αναβίωση της πυρηνικής ενέργειας.
Le Figaro 
17/4/25

VIA Babis Georges Petrakis