Του Ηλία Καραβόλια
Ο πρωθυπουργός για δεύτερη φορά έστειλε επιστολή διαμαρτυρίας στην επικεφαλής της Κομισιόν για κερδοσκοπικά φαινόμενα στην αγορά. Τώρα αναφέρθηκε στην ενέργεια ενώ πριν λίγους μήνες στα βασικά τρόφιμα και προϊόντα. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ
«Ακατανόητο
μαύρο κουτί» ακόμη και για ειδικούς είναι η αγορά ενέργειας και τα υπέρ
αυξημένα τιμολόγια στο Νότο της Ευρώπης, κατά τον πρωθυπουργό.
Αν
δεν κατείχε την ηγεσία μιας ευρωπαϊκής κυβέρνησης θα έλεγα ότι είχε όλο
το δίκιο του κοινού θνητού πολίτη της ΕΕ που αδυνατεί να κατανοήσει το
κερδοσκοπικό παίγνιο. Αλλά δεν είναι έτσι τα πράγματα...
Στην επιστολή του επικαλείται εκτός από τα γεωπολιτικά γνωστά δρώμενα( πχ πλήγμα ενεργειακών υποδομών Ουκρανίας από τους Ρώσους) και κάποιες παραμέτρους που δεν δικαιολογούν πλέον την ακρίβεια στο ρεύμα. Προτείνει δε εντατικές πρακτικές ελέγχου για αθέμιτες πρακτικές κερδοφορίας και ενίσχυση ηλεκτρικών διασυνδέσεων για «καλύτερη» ικανοποίηση της ζήτησης στις αγορές.
Κοιτάξτε το οξύμωρο αλλά εξ ίσου τραγικό της υπόθεσης : ευρωπαίος πρωθυπουργός, που η πραγματικότητα είναι ότι δεν μπορέσει να αναχαιτίσει την δική του εγχώρια ολιγοπωλιακή δομή της αγοράς ενέργειας, και που δεν είναι φυσικά αντίθετος με την πανευρωπαϊκή χρηματιστηριακή διαμόρφωση τιμών στα ενεργειακά δημόσια αγαθά, επικαλείται τώρα την ανάγκη για μέτρα αναχαίτισης σε μια «παρατεταμένη κρίση δυναμικότητας» που έχει λέει οδηγήσει τις τιμές σε τόσο ακραία επίπεδα και αυτό απαιτεί επείγουσα «πολιτική απάντηση».
Ξέρετε, στον καπιταλισμό της ΕΕ είθισται
μερικές φορές ένα κράτος να υποδύεται τον επόπτη και τον ρυθμιστή, αφού
πρώτα έκανε ότι έπρεπε με εντολές Βρυξελλών για απορρυθμίσει μια αγορά
και για να μένει το ίδιο εντελώς ανίσχυρο στην εποπτεία αυτής της αγοράς
!
Ακούστε και κρίνετε : ο Έλληνας πρωθυπουργός καλεί την επικεφαλής
της ΕΕ να «αναλάβει το καθήκον να προωθήσει μεγαλύτερη διασυνοριακή
ικανότητα» για να αποφευχθούν τέτοιες αιχμές λέει στο μέλλον.
Δηλαδή θεωρεί τα ουρανοκατέβατα κέρδη και την ενεργειακή αναποτελεσματική διασύνδεση, παράγοντες άμεσης συσχέτισης (που καταλήγουν φυσικά στα ακριβά τιμολόγια).
Αυτό εκ πρώτης όψεως δεν φαίνεται ασύνδετο. Αλλά πάλι εμπλέκει την λύση του προβλήματος με την βέλτιστη αποτελεσματικότητα της αγοράς αφού έννοιες όπως «κρίση δυναμικότητας» και « διασυνοριακή ικανότητα» είναι σημαίνοντα που δεν προκάλεσαν την κατάσταση αλλά απλά την εξηγούν εκ των υστέρων!
Η
αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της αυξημένης ζήτησης, το κατάλληλο
ενεργειακό μίγμα, η πλήρης αξιοποίηση των ανανεώσιμων πηγών, και η
βελτίωση της πανευρωπαϊκής ενεργειακής διασύνδεσης, είναι δομικές
παράμετροι που συνθέτουν το φόντο της λειτουργικής στρέβλωσης της αγοράς
ενέργειας.
Ενώ οι στρεβλώσεις αυτές καθ' εαυτές, πριν από αυτές τις
παραμέτρους που αναφέρθηκαν, παράγονται από την ίδια την αγορά (market
failures) : δεν είναι ουρανοκατέβατες . Και επειδή στρέβλωση σημαίνει
ευκαιρία για υπερκέρδη, ούτε τα κέρδη αυτά είναι ουρανοκατέβατα !
Παίζοντας λοιπόν με τις λέξεις, στη ουσία με το γνωστό δίλημμα για το κάρο και το άλογο, οι ηγέτες μας προσποιούνται ότι ο πόλεμος, ο κακός καιρός, τα χαμηλής παραγωγής πχ υδροηλεκτρικά( αλλά και λοιπά φυσικά δεδομένα) εξάντλησαν τις αιτίες της ενεργειακής κρίσης.
Και τώρα πρέπει να αναφερθούμε σε «ακατανόητα μαύρα κουτιά» για να μην θίξουμε έννοιες που βλάπτουν το δόγμα της ελεύθερης αγοράς (χρηματιστηριακή κερδοσκοπία, αθέμιτες εμπορικές πρακτικές παραγωγών - παρόχων - μεσαζόντων, ολιγοπωλιακές δομές παραγωγής, διασύνδεσης αλλά και διαμόρφωσης προσφοράς -ζήτησης, κ.α).
Η υπέρμετρη τιμολόγηση του ρεύματος και της ενέργειας που καταναλώνουν νοικοκυριά και επιχειρήσεις δεν είναι φυσικά καθόλου ακατανόητη και ειδικά για τους ειδικούς της χρηματοοικονομικής μηχανικής που ξέρουν πως προ τιμολογούνται εικονικές ποσότητες και ενεργειακά φορτία μελλοντικών περιόδων και πως λειτουργούν οι συμβάσεις αντιστάθμισης κινδύνου για τους μεγάλους θεσμικούς παίχτες των αντίστοιχων προθεσμιακών στοιχημάτων.
Η απορρύθμιση και η ανεξέλεγκτη λειτουργία της θεσμικά πολύπλοκης «αγοράς» είναι οι δομικές αιτίες της ακρίβειας που παράγεται από τις σκόπιμες στρεβλώσεις που «δημιουργούνται» ανά περιόδους σε μια αγορά.
Να το δυσκολέψουμε κάπως (αφού και ο Ελληνας πρωθυπουργός το βρίσκει ακατανόητο) : στρέβλωση σημαίνει, εκτός από ανισορροπία τιμών και ποσοτήτων, και ευκαιριακό κενό κερδοσκοπίας απο την ασύμμετρη πληροφόρηση και την θέση των ισχυρών δρώντων στις αγορές, σχετικά με την τεχνητή ανισορροπία παραγόμενου και παραδοτέου αποτελέσματος προσφοράς και ζήτησης. Ειδικά δε αν πρόκειται για δημόσια αγαθά που γίνονται χρηματιστηριακό εμπόρευμα στα χέρια μεγάλων παιχτών, με τα ίδια συμφέροντα παρόχων-παραγωγών.
Με απλά λόγια: το «μαύρο κουτί» δεν κρύβει
παρά την πλήρη διάψευση των ψευδοαξιωμάτων ισορροπίας και λειτουργικής
αρμονίας που μας λένε εδώ και δεκαετίες στις σχολές τα ορθόδοξα
οικονομικά νεοκλασικά βιβλία ( νόμος προσφοράς- ζήτησης, αόρατο χέρι
ισορροπίας, δίκαιες τιμές, υπόθεση αποτελεσματικών αγορών, κτλ)
ΥΓ
Για να μην αδικούμε τον επιστολογράφο πρωθυπουργό, διαβάστε λίγο την
διαπιστωτική υποκρισία που χρησιμοποιούν οι μεγάλοι του ευρωπαϊκού
ιερατείου. «Οι τιμές της ενέργειας έχουν επίσης γίνει πιο ασταθείς,
αυξάνοντας την τιμή της αντιστάθμισης κινδύνου και προσθέτοντας
αβεβαιότητα στις επενδυτικές αποφάσεις», είπε ο Draghi( η επενδυτική
αβεβαιότητα είναι το σημαίνον, αν καταλάβατε καλά...)
Και η Von Der Leyen είπε μετά τη δημοσίευση της έκθεσης του Draghi ότι τα «διασυνοριακά ενεργειακά δίκτυα» ήταν ένα παράδειγμα «κρίσιμων κοινών ευρωπαϊκών έργων» που θα μπορούσαν ενδεχομένως να χρηματοδοτηθούν από έναν ενισχυμένο προϋπολογισμό της ΕΕ( η ανάγκη δηλαδή «κοινών έργων» για να υποχωρήσει η ακρίβεια «ενδεχομένως» μπορεί και να χρηματοδοτηθεί ..)
=============
-------------------
-----------------
------------------
Σχόλια