Ηλεκτρική Διασύνδεση Κύπρου: Και Έσται η Εσχάτη Πλάνη Χείρων της Πρώτης

 

Του Κ.Ν.Σταμπολή

Πεμ, 29 Αυγούστου 2024 - 12:00

Είναι γνωστό ότι εδώ και μερικούς μήνες το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας-Κύπρου έχει κυριολεκτικά βαλτώσει μετά την άρνηση του Κύπριου Ρυθμιστή (ΡΑΕΚ) να αποδεχθεί τους όρους κατασκευής και λειτουργίας του έργου που έχει προτείνει ο ΑΔΜΗΕ, που από τον Οκτώβριο 2023 έχει αναλάβει την ευθύνη υλοποίησης του έργου.ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ

Οι όροι αυτοί δεν είναι ουσιαστικά διαφορετικοί από αυτούς που είχε εγκρίνει πριν μερικά χρόνια η ίδια η ΡΑΕΚ (και η ΡΑΕ) όταν υπεύθυνος του έργου ήταν η Κυπριακή εταιρεία EuroAsia Interconnector, συμφερόντων Νάσου Κτωρίδη.(εδώ)

Μετά την αδυναμία της εν λόγω εταιρείας, για οικονομικούς κυρίως λόγους, να συνεχίσει την υλοποίηση του σημαντικού αυτού έργου την κυριότητα του ανέλαβε ο ΑΔΜΗΕ μετά από αίτημα της Κυπριακής κυβέρνησης προκειμένου να συνεχιστεί η κατασκευή και να μην απωλεστεί η όχι ευκαταφρόνητη Ευρωπαϊκή χρηματοδότηση των € 650 εκατ. Ευτυχώς το έργο προσώρας διασώθηκε με τον ΑΔΜΗΕ να έχει προχωρά στην συνεργασία με την Γαλλική NEXANS που έχει την ευθύνη για την κατασκευή και πόντιση του καλωδίου.

Τότε, με το χέρι στην καρδιά και αναλαμβάνοντας το ρίσκο της interim χρηματοδότησης του έργου η διοίκηση του Διαχειριστή προχώρησε στην εκταμίευση των απαραίτητων κονδυλίων, τόσο με δικά της κεφάλαια όσο και αξιοποιώντας ένα μέρος της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης, προκειμένου να κερδίσει χρόνο, ενώ ταυτόχρονα ξεκίνησε την αναζήτηση επενδυτών από τον διεθνή χώρο. Φαίνεται ότι η θαρραλέα, πατριωτική και εμπροσθοβαρής αυτή στάση του ΑΔΜΗΕ να ενόχλησε ορισμένους κύκλους στην μεγαλόνησο οι οποίοι δεν βλέπουν με καλό μάτι την ηλεκτρική διασύνδεση φοβούμενοι ότι θα χάσουν κεκτημένα συμφέροντα. Αδυνατώντας να καταλάβουν ότι η ηλεκτρική διασύνδεση θα συμβάλλει όχι μόνο στον τερματισμό της ενεργειακής απομόνωσης της Κύπρου αλλά σε μια ουσιαστική διεύρυνση της αγοράς και την δημιουργία πολλών νέων ευκαιριών στην τοπική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, που σήμερα πρακτικά είναι ανύπαρκτη.

Προκειμένου να εξασφαλίσει την οικονομική βιωσιμότητα του έργου η διοίκηση του ΑΔΜΗΕ θέλησε να προχωρήσει σε συμφωνία με τον Κύπριο Διαχειριστή ώστε σε βάθος χρόνου να ανακτήσει μέρος του κόστους του έργου, με το υπόλοιπο να ανακτάται από την λειτουργία του ίδιου του καλωδίου. Τότε, η ΡΑΕΚ ξεκίνησε να δημιουργεί προβλήματα απαιτώντας από τον ΑΔΜΗΕ επικαιροποιημένη μελέτη κόστους-οφέλους παρά το γεγονός ότι παρόμοια μελέτη είχε εγκρίνει πριν 3 χρόνια. Και αφού με διάφορα γελοία επιχειρήματα απέρριψε την νέα μελέτη που καλή τη πίστη εκπόνησε ο ΑΔΜΗΕ στην συνέχεια, προφανώς με παρότρυνση της κυπριακής κυβέρνησης (τις αποφάσεις της οποίας υπαγορεύουν τοπικά επιχειρηματικά συμφέροντα) ανακάλυψε αίφνης το « γεωπολιτικό ρίσκο» του έργου. (εδώ)

Είναι προφανές ότι οι ...κουμπάροι στην Λευκωσία δεν γουστάρουν τον ΑΔΜΗΕ ούτε το γεγονός ότι ένας φορέας στην Αθήνα θα κάνει κουμάντο στο έργο. Και εν τοιαύτη περίπτωση γιατί όταν την κυριότητα του έργου είχε η EuroAsia Interconnector του Νάσου Κτωρίδη, που ήταν δικό τους παιδί, δεν τον υποστήριξαν οικονομικά και αυτός αναγκάστηκε να το εκχωρήσει στον ΑΔΜΗΕ; Εικάζεται ότι εδώ και ένα χρόνο το βαθύ κράτος της Λευκωσίας είχε αποφασίσει τον εκτροχιασμό του έργου προκειμένου να προστατέψει τα οικονομικά συμφέροντα μιας συγκεκριμένης ολιγαρχίας η οποία και υποστηρίζει οικονομικά την κυβέρνηση του προέδρου Νίκου Χριστοδουλιδη.

Μπορεί σε αυτό το στάδιο το βαθύ κράτος να καταγάγει νίκη αφού όλες οι πληροφορίες συγκλίνουν σε ναυάγιο του έργου με την Κυπριακή κυβέρνηση να αρνείται να παράσχει την απαραίτητη πολιτική κάλυψη, με αποτέλεσμα την αποχώρηση του ΑΔΜΗΕ και προσφυγή σε διεθνή διαιτησία (με τον ΑΔΜΗΕ να εγγραφεί ζημιές στην τρέχουσα οικονομική χρήση αφού η μέχρι σήμερα επένδυση του γίνεται εκτός πλαισίου) όμως η επόμενη φάση του έργου κρύβει μερικές δυσάρεστες εκπλήξεις για τους κουμπάρους. Γιατί απλούστατα σε λίγα χρόνια από σήμερα, και στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής ενοποίησης, το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης της Κύπρου με το Ευρωπαϊκό ηλεκτρικό σύστημα θα γίνει με απόφαση της Κομισιόν, είτε το επιθυμεί η Λευκωσία είτε όχι. Και τότε οι οικονομικοί όροι για την κατασκευή και λειτουργία του έργου θα είναι απείρως δυσμενέστεροι, με τον Κύπριο καταναλωτή τον χαμένο στην όλη υπόθεση αφού θα κληθεί να πληρώνει ακόμα ακριβότερες τιμές απ' ότι σήμερα.Έτσι που η ρήση του Ευαγγελιστή, «και έσται η έσχατη πλάνη χείρων της πρώτης», να αρμόζει στην περίπτωση.

===============

Σχόλια