Ουκρανία: Η Αρχή του Τέλους (όποιο και αν είναι αυτό)

Δημήτρης Λένης

 Τα πράγματα επιταχύνθηκαν πολύ όταν οι Ρώσοι πρόσφατα άνοιξαν και ένα νέο μέτωπο στα βόρεια. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ

Οι πρόσφατες εξελίξεις στην Ουκρανία ήταν πιο γρήγορες από ό,τι είχαμε συνηθίσει το τελευταίο διάστημα. Μετά την κατάληψη τον Φεβρουάριο της Αβντίιφκα στα νότια του μετώπου, οι δυνάμεις της Ρωσίας αύξησαν παντού την δραστηριότητά τους, ακολουθώντας ένα είδος πολέμου που προσπαθεί να μεγιστοποιήσει τις απώλειες του αντιπάλου, κρατώντας χαμηλά τις ρώσικες απώλειες, ακόμα και αν αυτό σημαίνει σχετικά αργή κατάκτηση νέων εδαφών. Πράγματι, μετά το πολυαίμακτο φιάσκο της θερινής αντεπίθεσης των Ουκρανών, είχαμε μια αργή αλλά σταθερή κατάληψη ουκρανικού εδάφους με αντίστοιχη υποχώρηση των Ουκρανών προς τα δυτικά.

Τα πράγματα επιταχύνθηκαν πολύ όταν οι Ρώσοι πρόσφατα άνοιξαν και ένα νέο μέτωπο στα βόρεια, στην περιοχή του Χαρκόβου· ο ίδιος ο Πούτιν δήλωσε ότι το Χάρκοβο δεν αποτελεί στόχο των ρωσικών δυνάμεων: «Δεν έχουμε τέτοια σχέδια για την ώρα» είπε, μια δήλωση που μπορεί να είναι αληθής – αλλά μπορεί και όχι, οι δηλώσεις σε εποχή πολέμου λαμβάνουν υπόψη και την ανάγκη παραπλάνησης του αντιπάλου (όλες οι δηλώσεις εμπλεκομένων στον πόλεμο θα πρέπει να αντιμετωπίζονται κριτικά).

Από την άλλη μεριά βλέπουμε την Ουκρανία να έχει δύο κύρια προβλήματα, όπως τα διεκτραγωδεί στους New Υork Times ο αρχηγός της ουκρανικής μυστικής υπηρεσίας του στρατού, στρατηγός Μπουντάνοφ: Το πρώτο είναι η διαρκής έλλειψη πυρομαχικών και υλικού και το δεύτερο και σημαντικότερο η έλλειψη έμψυχου δυναμικού, κρέατος για τα κανόνια. Οι ΗΠΑ πρόσφατα αποφάσισαν να δρομολογήσουν ένα τεράστιο πακέτο βοήθειας ύψους 60 δισ. δολαρίων στην Ουκρανία, προκειμένου να καλύψουν το κενό στο υλικό, αν και μπορεί κανείς να παρατηρήσει ότι, όποιο (μικρό) τμήμα του πακέτου και όποτε φτάσει (πολύ αργά), δεν θα μπορέσει να βοηθήσει την μη αναπληρώσιμη απώλεια στο ανθρώπινο δυναμικό. Σε ένα τρίτο επίπεδο, φαίνεται ότι οι εσωτερικές αντιφάσεις της Ουκρανίας βρίσκονται σε όξυνση, αλλά έτσι ήταν από την αρχή -οι εσωτερικές αντιφάσεις της Ουκρανίας ήταν αυτός ο παράγοντας που επέτρεψε την ρώσικη εισβολή, ούτως ή άλλως. Η γενικότερη εικόνα είναι πολύ άσχημη για τη χώρα, ή ό,τι έχει απομείνει από αυτήν.

Η ουκρανική στρατηγική

Η πάντα ενήμερη για θέματα στρατιωτικής ιστορίας αναγνώστρια του «Κοσμοδρομίου» ξέρει ότι αν βρισκόταν στην ηγεσία μιας χώρας σε πόλεμο με ισχυρότερο εχθρό θα έπρεπε να προσέχει: γιατί αν οι δυνάμεις της χώρας εξαντλούνταν και τα εφόδιά της τέλειωναν μέρα με την μέρα, η όλο και πιο κοντινή λήξη του πολέμου προφανώς θα είχε κάπως δυσάρεστες συνέπειες για την ηγεσία (ο λαός της χώρας είναι άλλη υπόθεση…). Ο μόνος τρόπος που θα διέθετε η αναγνώστριά μας για να σώσει το τομάρι της θα ήταν να (προσπαθήσει να) αναγκάσει τους συμμάχους της χώρας να μπουν και αυτοί στη σύγκρουση. Αυτή είναι με λίγα λόγια η τρέχουσα στρατηγική της Ουκρανίας.

Πράγματι οι Ουκρανοί τις τελευταίες εβδομάδες, χρησιμοποιώντας αμερικανικούς πυραύλους εδάφους εδάφους HIMARS/ATACMS, και αγγλογαλλικούς κρουζ Scalp/Storm Shadow  και δυτικά drones πέτυχαν μια σειρά από χτυπήματα βαθιά στο ρώσικο έδαφος. Το πρώτο και, υποτίθεται, στρατηγικότερο είναι είναι σε ένα στρατηγικό ραντάρ έγκαιρης προειδοποίησης για διηπειρωτικούς πυραύλους στο Κρασνοντάρ, χτύπημα που έχει επιβεβαιωθεί από δορυφορικές φωτογραφίες. Το δεύτερο και τακτικά σημαντικότερο, είναι η συστηματική καταστροφή του καμαριού της ρώσικης αεράμυνας, των συστημάτων S-400, τα οποία είναι ένα από τα πιο ισχυρά εκθέματα του ρώσικου μάρκετινγκ οπλικών συστημάτων. Η σχετική προπαγάνδα είναι ότι, αντίθετα με τα Patriot, τα S-400 είναι περίπου άτρωτα. Οι S-400 όμως αποδεικνύονται εύκολη λεία για τους ATACMS και όχι το αντίθετο, όπως θα έπρεπε κανονικά να ισχύει.

Πρώτα πρώτα βέβαια, θα πρέπει να σημειωθεί εδώ ότι εδώ έχουμε ένα γεγονός χωρίς ιστορικό προηγούμενο. Είναι η πρώτη φορά που αμερικάνικα ή δυτικοευρωπαϊκά όπλα χρησιμοποιούνται για πραγματικά χτυπήματα στο εσωτερικό της Ρωσίας, κάτι που δεν είχε γίνει ποτέ μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Κάποιοι θα το χαρακτήριζαν αυτό ως αυτοάμυνα της Ουκρανίας, κάποιοι άλλοι όμως ως τυχοδιωκτισμό ιστορικών διαστάσεων της κυβέρνησης Μπάιντεν (και των Ευρωπαίων συμμάχων) που παρέχουν όπλα όχι για άμυνα στο ουκρανικό έδαφος, αλλά για επίθεση σε ρωσικό.

Αυτά καθεαυτά τα χτυπήματα έχουν διαφορετική ερμηνεία το καθένα. Πρώτον, το χτύπημα των S-400 έχει κάποιο στρατιωτικό νόημα. Όχι επειδή οι Ουκρανοί έχουν αεροπορία -δεν έχουν και δεν πρόκειται να αποκτήσουν μέχρι να τους αποσταλούν τα F16 που τους έχουν υποσχεθεί οι δυτικοί. Αλλά επειδή καταστρέφοντας τα αντιαεροπορικά, μπορείς να χτυπήσεις πιο εύκολα όποιον άλλον στόχο θέλεις. Και βέβαια αυτή είναι η απορία που δημιουργείται: τι στόχους θέλουν να χτυπήσουν οι Ουκρανοί; Και γιατί χτύπησαν τα στρατηγικά ραντάρ; Ο ρόλος των τελευταίων είναι να προειδοποιούν τους Ρώσους για αμερικανικούς διηπειρωτικούς πυρηνικούς πυραύλους. Η καταστροφή τους επομένως δεν έχει καμία απολύτως σχέση με τα τεκταινόμενα στο μέτωπο. Δεν θα ήταν πιο λογικό να μην σπαταλήσουν αυτά τα πολύ αξιόλογα όπλα και να χτυπήσουν ας πούμε σιδηροδρόμους που τροφοδοτούν τα ρώσικα στρατεύματα ή εργοστάσια παραγωγής όπλων κλπ.;

Οι Ουκρανοί και οι πάτρωνές τους στη Δύση θέλουν τέτοια βαθιά χτυπήματα για άλλους λόγους και όχι την εξέλιξη του μετώπου. Όπως έχουν συχνά δηλώσει οι Ρώσοι, δεν θα ανεχτούν σοβαρά χτυπήματα μέσα στο έδαφός τους και δεν θα διστάσουν επίσης να χρησιμοποιήσουν πυρηνικά, αν χρειαστεί. Το πιο παραστατικό δείγμα που βρήκαμε είναι ο στρατηγός σε αποστρατεία Γιεβγκένι Μπουζίνκι: «Δεν είμαι σίγουρος για το πώς θα αντιδράσει ο πρόεδρος και η ηγεσία του στρατεύματος, αλλά είμαι βέβαιος ότι αν οι επιθέσεις με ATACMS ή [γερμανικούς πυραύλους] Taurus αποδειχτούν πολύ επιβλαβείς για την Ρωσία, τότε υποθέτω ότι θα χτυπήσουμε κατ’ ελάχιστον την βάση επιμελητείας τους στην Πολωνία στο Rzeszów. Σε μια τέτοια περίπτωση θα πρέπει να αποφασίσουν οι ΗΠΑ τι θέλουν να κάνουν. Είτε θα πάνε στον τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο με αμοιβαία καταστροφή, ή θα αφήσουν τους Πολωνούς να πολεμήσουν με τη Ρωσία μόνοι».

Δεδομένου λοιπόν ότι ο πόλεμος επί του εδάφους δείχνει αυτή τη στιγμή αν όχι χαμένος, πάντως μη αναστρέψιμος, η αυξημένη δραστηριότητα κατά στόχων σε ρώσικο έδαφος έχει ως αποκλειστικό στόχο την κλιμάκωση της σύγκρουσης απο μεριά των Ρώσων με χτύπημα σε νατοϊκή χώρα, ώστε να υποχρεωθεί το ΝΑΤΟ να εισέλθει στην σύγκρουση – μια εξέλιξη που έχει κάμποσους οπαδούς στα υψηλότερα κλιμάκια στη Δύση. Από την πλευρά του ουκρανικού καθεστώτος είναι μια απολύτως ορθολογική κίνηση: τους περιορισμένους πόρους, το καθεστώς τους διοχετεύει σε στόχους που πιθανολογεί ότι θα έχουν το μεγαλύτερο δυνατό αντίκρυσμα. Δεν λογαριάζουν ότι, αν συμβεί κάτι τέτοιο, ο πρώτος χαμένος θα είναι η ίδια η Ουκρανία.

Βέβαια ήδη υπάρχουν ειδικές δυνάμεις από νατοϊκές χώρες που δρουν σε ουκρανικό έδαφος -αν μη τι άλλο, τα προηγμένα όπλα χρειάζονται ειδική εκπαίδευση, και οι ουκρανικές δυνάμεις δεν έχουν αυτή τη στιγμή τέτοιες πολυτέλειες,. Τα εξελιγμένα οπλικά συστήματα τα χειρίζονται απευθείας Αμερικανοί και Ευρωπαίοι στρατιωτικοί,  κάτι που τόνισε ο ίδιος ο Πούτιν στο αεροδρόμιο της Τασκένδης, επιστρέφοντας από ό,τι φαίνεται πως ήταν μια πολύ επιτυχημένη τριήμερη επίσκεψη σύσφιξης πολιτικών και οικονομικών δεσμών με το Ουζμπεκιστάν. Ο Πούτιν είπε ότι η ιδέα των Γενς Στόλτενμπεργκ («ο οποίος από όσο ξέρω δεν πάσχει από γεροντική άνοια»), Εμμανουέλ Μακρόν και, φυσικά, Ντέιβιντ Κάμερον να επιτραπεί στην Ουκρανία να εξαπολύει χτυπήματα βαθιά μέσα στην ρωσική επικράτεια είναι ψευδέστατη ως σύλληψη. Τέτοια όπλα, όπως όλοι ξέρουν, απαιτούν δορυφορική κάλυψη σε πραγματικό χρόνο, κάτι που δεν διαθέτει η Ουκρανία. Δηλαδή, για να το πούμε αλλιώς, χρειάζεται κάποιος να παρακολουθεί από δορυφόρο τα όπλα, να παρέχει τις πληροφορίες για την πλοήγησή τους και να έχει τη γνώση για την σύνδεση της δορυφορικής πληροφορία με τα όπλα, όπως επίσης πρέπει να είναι υπεύθυνος για την επιλογή της στιγμής της εκτόξευσης: Αυτά όλα σημαίνουν ότι οι Ουκρανοί δεν θα είχαν καμία ανάμειξη, θα μπορούσαν ακόμα και να αγνοούν τους στόχους των πυραύλων.

Πάντως, πρόκειται για παλιά και συνήθη πρακτική στο πλαίσιο του πολέμου: ανέκαθεν υπήρχαν μισθοφόροι. Μόνο που αυτές είναι μικρές σε μέγεθος ομάδες, με πολύ ειδικές αρμοδιότητες και κυρίως είναι μυστικές: οι μητρικές χώρες δεν πρόκειται να παραδεχτούν ότι έχουν ήδη στείλει στρατιώτες, αφού δεν έχουν κηρύξει τον πόλεμο στη Ρωσία. Η ιδιαίτερα επιθετική ρητορική που έχει κατακλύσει τον δυτικό και κυρίως τον αγγλοσαξονικό τύπο μιλάει για κάτι εντελώς διαφορετικό. Ξεκινάει από την ανάγκη αποστολής στην Ουκρανία επιθετικών όπλων που να μπορούν να χτυπήσουν βαθιά σε ρωσικό έδαφος σε μεγάλη κλίμακα, με χαρακτηριστικότερο περιστατικό την επίδειξη ενός χάρτη από τον Ρεπουμπλικανό βουλευτή ΜακΚολ που ζητάει την άμεση ανάπτυξη τέτοιων όπλων. Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν απάντησε με νόημα ότι αυτές είναι αποφάσεις που πρέπει να τις πάρει η ίδια η Ουκρανία. Αλλά και ο Βρετανός πρεσβευτής στη Μόσχα κλήθηκε μάλιστα για να του δοθούν ρητές προειδοποιήσεις, μετά από πρόσφατες σχετικές δηλώσεις του Βρετανού υπουργού Εξωτερικών Ντέιβιντ Κάμερον. Στην οποία Βρετανία πρόσφατα μετέβη κλιμάκιο των γνωστών νεοναζί της ταξιαρχίας Αζόφ, το οποίο μίλησε στο κοινοβούλιο και έγινε δεκτό μεταξύ άλλων και από τον γνωστό επικίνδυνο καραγκιόζη, πρώην πρωθυπουργό, Μπόρις Τζόνσον, ο οποίος κράτησε περήφανα και το λάβαρο με τον ρούνο της λυκοπαγίδας (το σύμβολο της ταξιαρχίας).

Αλλά η ρητορική συνεχίζει και ένα βήμα παρακάτω. Όλο και πιο έντονες σχετικές δηλώσεις έχουμε στην ηπειρωτική Ευρώπη, όπως αυτήν της Πολωνίας που, υποδαυλιζόμενη και από τα μισόλογα της Γαλλίας, δεν αποκλείει το ενδεχόμενο αποστολής στρατευμάτων στην Ουκρανία. Ας μην ξεχνάμε επίσης τις κάπως …αμετροεπείς, ή πιο σωστά ακραία φιλοπόλεμες δηλώσεις των Βαλτικών Δημοκρατιών. Τέλος, ο πάντα συμπαθής (και εντελώς δημοκρατικά εκλεγμένος, να τα λέμε κι αυτά) επίτροπος Εξωτερικών Ζοζέπ Μπορέλ (του οποίου η θητεία λήγει εντός των ημερών λόγω των επερχόμενων ευρωεκλογών) τάχθηκε στο πλευρό της Ουκρανίας και του δικαιώματός της να χρησιμοποιεί δυτικά όπλα, για να χτυπήσει ρώσικους στόχους. Η Βρετανία εξάλλου, που είναι μάλλον ο μεγαλύτερος διεθνώς υποστηρικτής της Ουκρανίας, χαρακτηρίζεται από ιδιαίτερα έντονες, ως εκκωφαντικές, φωνές για επίσημη συμμετοχή της χώρας στον πόλεμο.

Ενδιαφέρουσα είναι εδώ η γνώμη του Άντριου Μπρίντζεν, ενός Συντηρητικού βουλευτή, ο οποίος διαγράφτηκε από τους Τόρηδες όχι λόγω της πολύ χαμηλής του αξιοπιστίας, ούτε λόγω της επικριτικής στα εμβόλια στάσης του, αλλά για την την πολύ επικριτική στάση του για την κατάσταση στη Γάζα που τόλμησε να τη συγκρίνει με γενοκτονία. Οι Τόρηδες δεν ανέχονται τον αντισημιτισμό, τελεία. Αυτός λοιπόν, δήλωσε πως οι πρόωρες εκλογές προκηρύχτηκαν από τον Ρίσι Σουνάκ, τον νυν πρωθυπουργό, σε ένα τόσο λάθος χρονικό σημείο, όταν η δημοτικότητά του είναι σε ιστορικά χαμηλά, επειδή δεν ήθελε να γίνει «πρωθυπουργός του Πολέμου», όπως τον πιέζουν αφόρητα να γίνει και προτίμησε την έξοδο από την παραμονή, έστω και για λίγους ακόμα μήνες, στην εξουσία. Αν δεν είναι αλήθεια, πάντως είναι λογικοφανές. Και είναι βέβαιο ότι ο αρχηγός του κόμματος που αυτοαποκαλείται «Εργατικοί», αν γίνει πρωθυπουργός θα δεχτεί ασμένως να στείλει κόσμο να πεθάνει στις πεδιάδες της Ουκρανίας…

Η Άλλη Πλευρά

Παρά την αύξηση του φιλοπόλεμου θορύβου, οι αποφάσεις δεν έχουν ακόμα ληφθεί. Αυτό δεν φαίνεται μόνο από την αλλαγή στάσης, λ,χ, του Τσέχου πρωθυπουργού (ενός από τους μέχρι πρόσφατα πιο αντιρώσους ηγέτες), ο οποίος ζήτησε διαπραγματεύσεις, αλλά και από την επαμφοτερίζουσα στάση της προεδρίας των ΗΠΑ. Η Αμερική είναι εγκλωβισμένη από τα τρία κύρια μέτωπα στα οποία υποστηρίζει θερμές ή ψυχρές συγκρούσεις, με τα άλλα δύο να είναι η Γάζα και η Κίνα: το πρόβλημα της Αμερικής και γενικά της Δύσης είναι ότι με τον ένα ή τον άλλο τρόπο χάνει και στα τρία, κάτι που απλοποιεί τις αποφάσεις της ρώσικης ηγεσίας.

Ο πρώτος και κύριος λόγος που οι Ρώσοι άνοιξαν το βόρειο μέτωπο όντως δεν ήταν το Χάρκοβο (όσο και αν αυτό μπορεί να αλλάξει ύστερα από τις εξελίξεις στο πεδίο). Ο βασικός λόγος, όπως ο ίδιος ο Πούτιν δήλωσε, ήταν η δημιουργία μιας υγειονομικής ζώνης βάθους μερικών δεκάδων χιλιομέτρων στο ουκρανικό έδαφος -σε αυτό ο Πούτιν ήταν αναμφισβήτητα ειλικρινής. Η αιτία είναι ακριβώς τα πρόσφατα πολύ επιτυχημένα χτυπήματα των Ουκρανών σε στόχους βαθιά στο ρώσικο έδαφος στην γενικότερη βόρεια κατεύθυνση του Μπιέλγκοροντ και του Κουρσκ.

Η Ρωσία έχει την πολυτέλεια να ανοίξει αυτό το μέτωπο, λόγω του είδους του διεξαγόμενου πολέμου, που είναι ένας παραδοσιακός πόλεμος φθοράς, χαρακωμάτων και πυροβολικού. Μόνο πρόσφατα οι Ρώσοι άρχισαν να χρησιμοποιούν την αεροπορία τους, η οποία ήταν για καιρό καθηλωμένη. Τα αεροπλάνα ξανάρχισαν να πετούν μόνο όταν καταστράφηκαν οι αντιεροπορικές άμυνες της Ουκρανίας. Και, παρά την σχετική προπαγάνδα, είναι ένας πόλεμος χαμηλής και όχι υψηλής τεχνολογίας, στον οποίο οι Ρώσοι χρησιμοποιούν όπλα που είχαν σχεδιαστεί την σοβιετική εποχή.

Πράγματι τα απολύτως επιτυχημένα όπλα των Ρώσων, εκτός από το στοιχειώδους τεχνολογίας πυροβολικό, είναι και οι καθοδηγούμενες βόμβες FAB, («αεροπορική βόμβα ισχυρών εκρηκτικών»), ήτοι βόμβες με γόμωση μισού ως ενάμιση τόνου, που ρίχνονται από αεροπλάνα και πλοηγούνται με χρήση GPS μέχρι τον στόχο τους αποκλειστικά με την αεροδυναμική, χωρίς δηλαδή να έχουν κάποιο μέσο πρόωσης. Οι ίδιες οι βόμβες είναι τεχνολογία της δεκαετίας του 1960, ενώ πρόσφατη προσθήκη αποτελεί η μονάδα GPS (για την ακρίβεια χρησιμοποιεί το ρώσικο σύστημα Glonass) που καθοδηγεί τα πτερύγια της βόμβας. Τις βόμβες τις ρίχνουν τα γνωστά σοβιετικά τζετ (Mig, Suhoi, Tupolev) που χρησιμοποιεί η Ρωσία. Είδαμε ότι τα συστήματα S-400 (που και αυτά είναι βασισμένα σε σοβιετικά σχέδια), αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα απέναντι σε μετρίως σύγχρονους δυτικούς πυραύλους.

Οι Ρώσοι χρησιμοποιούν επίσης και μοντέρνους υπερ-υπερηχητικούς πυραύλους για να χτυπήσουν στόχους βαθιά στην Ουκρανία, περίπου με τον τρόπο που οι Ουκρανοί χρησιμοποιούν τους ATTACMS για στόχους μέσα στην Ρωσία. Βέβαια, οι Ρώσοι χτυπάνε κυρίως τακτικούς στόχους, όπως παραγωγή ρεύματος, ώστε να γονατίσουν τις άμυνες των Ουκρανών. Τέλος και οι Ρώσοι και οι Ουκρανοί χρησιμοποιούν πληθώρα drones, τα περισσότερα από αυτά χαμηλής τεχνολογίας και τιμής, ώστε να μπορούν να παραχθούν μαζικά.

Ακριβώς αυτό είναι το ζήτημα: απλά, στοιχειώδους τεχνολογίας μέσα θανάτου μπορούν να παραχθούν μαζικά και φτηνά στην Ρωσία και τους συμμάχους της, κάτι που απλώς αδυνατεί να καταφέρει η Δύση η οποία έχει αναπτύξει ικανότητες σε πανάκριβα, τεχνολογικά προηγμένα, αλλά μικρής παραγωγής και υψηλής ειδίκευσης όπλα. Οι Αμερικανοί μπορούν να παράγουν 156 F-35 το χρόνο, ένα αεροπλάνο που, πέρα από τα εκατοντάδες εκατομμύρια που κοστίζει το ίδιο, κοστίζει επίσης περί τις 30.000 δολάρια για κάθε ώρα πτήσης, αφήνοντας εξαιρετικά κέρδη στην Lockheed Martin. Αντίθετα, τα χαμηλής τεχνολογίας βλήματα πυροβολικού, τα οποία ο θεός του πολέμου τα τρώει με τις χούφτες σε αυτόν τον πόλεμο, έχουν πολύ μικρά περιθώρια κέρδους. Έτσι οι Ρώσοι παράγουν τρεις φορές περισσότερα βλήματα πυροβολικού και με κόστος τέσσερις φορές μικρότερο από όλους τους Δυτικούς μαζί: οι Ρώσοι χρειάζονται περί τα 1000 δολάρια ανά βλήμα 152mm όταν οι Δυτικοί δίνουν περίπου 4.000 δολάρια για κάθε βλήμα 155mm που χρησιμοποιούν τα νατοϊκά πυροβόλα. Ακόμα δηλαδή και αν καταφέρουν οι Δυτικοί να αυξήσουν την παραγωγή (κάτι γενικά αμφίβολο αυτή τη στιγμή), δεν θα είναι σε θέση να μειώσουν αρκετά τα κόστη. Αλλά και οι χώρες που έχουν τη δυνατότητα να παράγουν κάπως πιο φτηνά, δεν έχουν κανέναν απολύτως λόγο να μην ζητήσουν ένα έξτρα κομματάκι από την πίτα. Για αρχή, το νέο εργοστάσιο της General Dynamics στο Τέξας που θα έχει δυναμικότητα 30.000 βλημάτων το μήνα σε δύο χρόνια από τώρα, κατασκευάζεται, σύμφωνα με τους New York Times, με την βοήθεια Τούρκων μηχανικών της εταιρίας Repkon από την Κωνσταντινούπολη, που ήρθαν μαζί με τα ρομπό και τους τόρνους τους. Και δεύτερον, στην ίδια την Τουρκία το νέο σκάνδαλο του Ερντογάν αφορά την αγορά μπιρ παρά ενός εργοστασίου που θα κατασκευάζει βλήματα για την Ουκρανία.

Η Δύση έχει πάψει να είναι το εργοστάσιο του πλανήτη -και αυτό είναι κάτι που ο πλανήτης το έχει κατανοήσει. Πριν από δέκα μόλις χρόνια, δεν θα μπορούσε κανείς καν να διανοηθεί ένα από τα φτωχότερα κράτη να απειλεί την ναυσιπλοΐα σε ένα από τα πιο κρίσιμα εμπορικά περάσματα, να απειλεί ακόμα και πλοία του αμερικανικού πολεμικού ναυτικού και να μένει ατιμώρητο, όπως συμβαίνει σήμερα με τις δυνάμεις της Υεμένης. . Οι τακτικοί πόλεμοι καπιταλιστικών κρατών είναι ταυτόχρονα πόλεμοι δημογραφίας (ποιος από τους αντίπαλους θα μπορέσει να παράγει περισσότερους στρατιώτες) και πόλεμοι βιομηχανίας (ποιος αντίπαλος μπορεί να κατασκευάζει μαζικά και φτηνά οπλικά συστήματα). Η Αμερική δεν έχει πια αυτές τις δυνατότητες, έχοντας επικεντρωθεί σε υψηλής κερδορφορίας πανάκριβα θαύματα της τεχνολογίας, αλλά ακόμα και εκεί χάνει το παιχνίδι. Η Κίνα είναι σε θέση να παράγει τα δικά της αεροσκάφη 5ης γενιάς, τα οποία δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτα από τα αμερικανικά, για ένα κλάσμα της τιμής των τελευταίων. Η σύγκριση μπορεί να είναι ονομαστική μόνο, αφού τα κινέζικα αεροσκάφη δεν έχουν ακόμα δοκιμαστεί σε μάχη, αλλά αν το κάνουμε κάποιες αντιστοιχίες με το προηγούμενο των ηλεκτρικών αυτοκινήτων (όπου τα BYD είναι και φτηνότερα και καλύτερα από τα Tesla), τότε το παιχνίδι έχει κατά κράτος χαθεί από την Αμερική.

Αλλά και στα απλά και ταπεινά τυφέκια μάχης, η Δύση έχει σοβαρό πρόβλημα. Ένα από τα πιο ζουμερά σκάνδαλα που άφησε πίσω της η πάντα αγαπημένη της στήλης Ούσι φον ντερ Λάιεν όταν μεταπήδησε από το υπουργείο Άμυνας της Γερμανίας στην κεφαλή της Ευρώπης, ήταν η παραγγελία της για τυφέκια G36 για τον στρατό της χώρας, τουφέκια τα οποία αποδείχτηκαν τόσο χαμηλής ποιότητας (αν και ήταν made in Germany) που εν τέλει η παραγγελία ακυρώθηκε. Φυσικά, δεν ήταν αυτό το μόνο κατόρθωμα που δείχνει τα χάλι της γερμανικής πολεμικής βιομηχανίας: όλοι ξέρουμε ότι τα Leopard που έστειλαν οι Γερμανοί ως βοήθεια αποδείχτηκαν ελαττωματικά.

Πού βρισκόμαστε

Η θητεία του Ζελένσκι ως προέδρου τυπικά έληξε στις 20 Μαΐου. Ο βαθιά δημοκράτης Ζελένσκι, αφού φρόντισε να απαγορεύσει συνδικάτα και κόμματα εδώ και χρόνια, σταθεροποιώντας ένα άρχον συγκρότημα γύρω από τον εαυτό του και την ειδική σχέση του με την Δύση, τώρα έχει αφήσει τη χώρα να βρίσκεται σε ένα είδος στρατιωτικού νόμου, χωρίς να προκηρύσσει εκλογές. Η χώρα η ίδια βρίσκεται ήδη υπό διάλυση. Τεράστιο τμήμα του πληθυσμού έχει μεταναστεύσει, ειδικά οι στρατεύσιμης ηλικίας νέοι. Η οικονομία είναι υπό κατάρρευση, οι υποδομές διαλυμένες, από τον πόλεμο στα ανατολικά, από την εγκατάλειψη στα δυτικά. Το πρόσφατο πακέτο που ενέκρινε η αμερικάνικη βουλή για βοήθεια το αναγνωρίζει αυτό. Από τα 60 δισ. του πακέτου, τα 14,5 προορίζονται για την Ουκρανία. Από αυτά τα μισά θα πάνε στην παραγωγή όπλων που θα αγοράσει η Ουκρανία όταν αυτά ετοιμαστούν, και τα άλλα μισά θα πάνε ως μετρητό στην Ουκρανία για πληρωμές υπαλλήλων, εισαγωγών τροφίμων κλπ. Βέβαια όλοι ξέρουν ότι και αυτά τα δολάρια που θα φτάσουν στην χώρα δεν πρόκειται να καλύψουν τελικά πραγματικές ανάγκες, γιατί θα τα τσεπώσουν οι διάφορες μαφίες.

Το κυριότερο παράδειγμα είναι η πρόσφατη εισβολή των Ρώσων στην κατεύθυνση του Χαρκόβου. Αυτή αποδείχτηκε εκπληκτικά εύκολη, παρά το γεγονός ότι η περιοχή ήταν η πιο οχυρωμένη της χώρας, όπως μόλις μια βδομάδα πριν την εισβολή είχε πει ο Ζελένσκι μέσα από το ίδιο το Χάρκοβο. Τι συνέβη; Τα πολλά εκατομμύρια που είχαν διατεθεί για την κατασκευή οχυρωματικών δεν έφτασαν ποτέ στο σκοπό τους, εξαφανίστηκαν με τρόπο που φαίνεται ότι ακόμα και ο ίδιος ο Ζελένσκι δεν είχε πάρει μυρωδιά. Το γεγονός αποτέλεσε σκάνδαλο στα ουκρανικά μέσα (π.χ. δείτε εδώ, χρειάζεται να γίνει μηχανική μετάφραση). Σε κάθε περίπτωση κάθε μέρα που περνάει, οι δυσκολίες για το καθεστώς του Κιέβου θα μεγαλώνουν.

Η φράξια που θέλει εισβολή του ΝΑΤΟ (και ενδεχομένως πυρηνικό πόλεμο) για την ώρα δεν φαίνεται να έχει το πάνω χέρι. Προηγείται η Γάζα, ενώ και οι κινεζοφάγοι της Ουάσιγκτον (αυτοί που θέλουν να αφεθεί η Ουκρανία στην τύχη της και οι προσπάθειες να κατευθυνθούν στον Ειρηνικό) αυξάνονται και πληθύνονται.

Δεδομένων και των Ευρωεκλογών και των ισορροπιών που ίσως αυτές μεταβάλουν, η μόνη περιορισμένη πρόβλεψη που μπορεί να γίνει είναι ότι αν συνεχιστούν έτσι τα πράγματα, ο πόλεμος δεν αργεί να τελειώσει. Παρά τα χτυπήματα στο εσωτερικό της Ρωσίας, και παρά το ότι οι Δυτικοί έχουν υποσχεθεί και F-16 στην Ουκρανία, το υλικό φτάνει από τη Δύση πολύ αργά, όπως λέει ο υπουργός Άμυνας Ρουστέμ Ουμέροφ σε πρόσφατη συνέντευξή του στο Reuters. Στο μεταξύ, οι Ρώσοι όχι μόνο έχουν μάθει από τα (πολλά) λάθη του παρελθόντος, αλλά έχουν καταφέρει επίσης να αναπτύξουν και νέες τεχνικές, όπως για παράδειγμα καταφέρνουν να «τζαμάρουν» το δορυφορικό ίντερνετ που παρέχει η εταιρεία του Ίλον Μασκ (το οποίο πληρώνει η αμερικανική κυβέρνηση), με αποτέλεσμα τον αποσυντονισμό και των drones και των επίγειων δυνάμεων. Παρά την σκληρή και όλο και πιο αιματηρή αντίσταση των Ουκρανών, καθώς και την εμφανή ειδίκευσή τους στον πόλεμο των drones, είναι σαφές ότι οι Ρώσοι σύντομα θα σπάσουν το ανατολικό μέτωπο οριστικοποιώντας τον πλήρη έλεγχό τους στο Ντονμπάς.

Επιπλέον, από ό,τι φαίνεται και σύμφωνα με τον Ουμέροφ, οι Ρώσοι έχουν ήδη συγκεντρώσει 200 με 300 χιλιάδες στρατεύματος στα βόρεια σύνορα της χώρας. Αν είναι αλήθεια (και όχι απλώς προπαγάνδα για να επιταχυνθεί η παράδοση όπλων), είναι πολύ δύσκολο να δούμε πώς δεν θα καταρρεύσει το ήδη τεντωμένο στα όριά του αμυντικό σύστημα της Ουκρανίας. Με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, το τέλος είναι πια κοντά…

Σχόλια