Κρύβουμε την Αποκλειστική Οικονομική μας Ζώνη από τους Τούρκους; Τα θαλάσσια πάρκα στα ελληνικά πελάγη, έδωσαν στην Άγκυρα να το καταλάβει, αλλά δεν μιλά ποτέ για ΑΟΖ
Του καθηγητή ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΚΑΡΥΩΤΗ, Ουάσιγκτον
Η Ελλάδα, πρόσφατα, ανακοίνωσε μια σειρά από δεσμεύσεις για την παρακολούθηση και την
Η Ελλάδα, πρόσφατα, ανακοίνωσε μια σειρά από δεσμεύσεις για την παρακολούθηση και την αντιμετώπιση της θαλάσσιας ρύπανσης, την πρόληψη των συγκρούσεων μεταξύ πλοίων και μεγάλων θαλάσσιων θηλαστικών και την προώθηση του βιώσιμου παράκτιου τουρισμού. Περιλαμβάνεται επίσης η δημιουργία δύο νέων θαλάσσιων πάρκων στο Αιγαίο και το Ιόνιο Πέλαγος. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ
Η Ελλάδα έχει υιοθετήσει με νόμο τον γενικό στόχο της προστασίας του 30% της ωκεάνιας έκτασης της μέχρι το 2030 – το 10% της οποίας θα είναι αυστηρά προστατευόμενο.
Στο πλαίσιο μιας επένδυσης ύψους 780 εκατομμυρίων ευρώ, ο πρωθυπουργός κ. Μητσοτάκης δήλωσε ότι η Ελλάδα διαθέτει ΜΠΕ σε ποσοστό 80%, καλύπτοντας το ένα τρίτο των χωρικών υδάτων της χώρας.
Το Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Ιονίου θα καλύπτει περίπου το 12% των ελληνικών χωρικών υδάτων, προστατεύοντας σημαντικά θαλάσσια θηλαστικά, όπως οι φάλαινες, τα δελφίνια και οι απειλούμενες φώκιες. Η θαλάσσια προστατευόμενη περιοχή του Νοτίου Αιγαίου καλύπτει το 6,6% των χωρικών υδάτων και αποτελεί σημαντικό βιότοπο για τα θαλάσσια πτηνά.
Ο επόμενος χάρτης δείχνει τα Θαλάσσια Πάρκα που Ελλάδα σκοπεύει να σχεδιάσει στο Αιγαίο και στο Ιόνιο Πέλαγος.
ΕΘΝΙΚΑ ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΠΑΡΚΑ
Η αντίδραση της Τουρκίας υπήρξε άμεση και το τουρκικό υπουργείο Εθνικής Άμυνας ανέφερε:
«Στις 8 Απριλίου 2024, ανακοινώθηκε από το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών ότι δύο μεγάλα θαλάσσια πάρκα θα κηρυχθούν στο Αιγαίο και το Ιόνιο Πέλαγος.
Το Υπουργείο Εξωτερικών μας έχει προβεί στις απαραίτητες διπλωματικές πρωτοβουλίες σχετικά με τα πάρκα που σχεδιάζεται να κηρυχθούν και δήλωσε ότι μονομερή τετελεσμένα στο θέμα των νησιών, νησίδων και βράχων των οποίων η κυριαρχία δεν έχει παραχωρηθεί με συνθήκες (EGAYDAAK) δεν θα γίνουν αποδεκτά και δεν θα έχουν κανένα νομικό αποτέλεσμα.
Ως Υπουργείο, είμαστε σε επιφυλακή για να προστατεύσουμε τα δικαιώματα, τα συμφέροντα και τα οφέλη μας στο Αιγαίο και να αποτρέψουμε τις μονομερείς προσπάθειες δημιουργίας καθεστώτος της Ελλάδας».
Αναφερόμενος στα Θαλάσσια Πάρκα, ο Ομέρ Τσελίκ, εκπρόσωπος του τουρκικού κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP), δήλωσε ότι «πρόκειται για μια κατάσταση που σαμποτάρει τη διαδικασία εξομάλυνσης» στα ελληνοτουρκικά.
«Εκτιμούμε ότι η ανακήρυξη των θαλάσσιων πάρκων αποτελεί αναμφίβολα μια κατάσταση που αφενός σαμποτάρει αυτήν τη διαδικασία ομαλοποίησης και αφετέρου εκμεταλλεύεται την περιβαλλοντική ευαισθησία μέσω μιας μονομερούς κίνησης.
Δηλώνουμε, για άλλη μια φορά, απευθυνόμενοι στην Ελλάδα, ότι δεν πρέπει να εγκαταλείψει τον δρόμο της διπλωματίας, ότι δεν πρέπει να γίνουν βήματα που θα βλάψουν την εξομάλυνση και ότι, σε αυτό το πλαίσιο, η Τουρκία δεν θα επιτρέψει σε καμία περίπτωση οποιαδήποτε προσέγγιση για την ανακήρυξη αυτού του θαλάσσιου πάρκου. Ευελπιστούμε ότι θα ενεργήσουν με κοινή λογική», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP).
Ο Έλληνας πρωθυπουργός απαντώντας ανέφερε χαρακτηριστικά ότι:
«Η Ελλάδα ασκεί την κυριαρχία και τα κυριαρχικά της δικαιώματα στο Αιγαίο με βάση το διεθνές δίκαιο και το δίκαιο της Θάλασσας. Από εκεί και πέρα, προκαλεί και σε εμένα εντύπωση αυτή η παντελώς αδικαιολόγητη αντίδραση της Τουρκίας για μία πρωτοβουλία η οποία στο κάτω κάτω έχει περιβαλλοντικό χαρακτήρα».
Η δήλωση του Κυριάκου Μητσοτάκη είναι ξεκάθαρη. Φοβάται να δηλώσει ότι και τα δύο Θαλάσσια Πάρκα βρίσκονται μέσα στην Ελληνική Αποκλειστική Ζώνη (ΑΟΖ), αλλά όταν μνημονεύει τα «κυριαρχικά μας δικαιώματα» αναφέρεται, χωρίς να το αντιλαμβάνεται στην ΑΟΖ!
Πάντως μέχρι στιγμής, δεν υπάρχει κάποια ένταση στο πεδίο, αλλά η δημιουργία των Θαλάσσιων Πάρκων ανησυχεί αρκετούς στην κυβέρνηση Μητσοτάκη, που λόγω και των Ευρωεκλογών, πιστεύουν ότι μια αντίδραση της Τουρκίας θα δημιουργήσει τεράστια προβλήματα στην ευρύτερη περιοχή μας που ταλαιπωρείται από πολέμους.
Όπως έγραψε η εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ:
“Το πάρκο του Αιγαίου θα καλύπτει έκταση 8.000 τ.χλμ. από τις νησίδες Βελοπούλα και Φαλκονέρα δυτικά της Μήλου ως τις νησίδες περί τη Νίσυρο. Περιλαμβάνει επίσης τις ακατοίκητες νησίδες και βραχονησίδες γύρω από τη Μήλο, την Ανάφη, την Αστυπάλαια και αυτές στο Καρπάθιο Πέλαγος. Ορισμένες από αυτές είχαν ήδη ενταχθεί στις περιοχές Natura πολύ καιρό πριν. Τα νέα θαλάσσια πάρκα θα βρίσκονται στην ελληνική αιγιαλίτιδα ζώνη, με άλλα λόγια σε περιοχές ελληνικής κυριαρχίας – και εδώ βεβαίως βρίσκεται το πρόβλημα για τη γειτόνισσα. Η δημιουργία τους συνιστά άσκηση κυριαρχίας και επιβεβαιώνει ότι όλα τα νησιά, νησίδες και βραχονησίδες που περιλαμβάνονται σε αυτά είναι ελληνικά.”
Η εφημερίδα παρουσιάζει την θέση του ελληνικού ΥΠΕΞ, αλλά δεν αντιλαμβάνεται ότι η ελληνική κυβέρνηση αποφεύγει να πει ολόκληρη την αλήθεια, διότι δεν θέλει να εξαγριώσει την Τουρκία. Πολύ απλά, τα θαλάσσια πάρκα μας και στο Αιγαίο και στο Ιόνιο βρίσκονται πέραν των 6 ν.μ. της αιγιαλίτιδας ζώνης μας δηλαδή είναι, αναμφίβολα κομμάτι της ελληνικής ΑΟΖ.
Εδώ ξεκινάει η ταλαιπωρία των Ελλήνων. Κάποιοι ισχυρίζονται ότι δεν έχουμε ΑΟΖ, κάποιοι υποστηρίζουν ότι έχουμε ΑΟΖ και κάποιοι διερωτώνται τι είναι αυτή η ΑΟΖ. Κατ’ αρχάς κανένα κράτος ή ομάδα κρατών δεν έχει το δικαίωμα να ισχυρισθεί ότι κάποιο παράκτιο κράτος δεν μπορεί να ανακηρύξει την δική του ΑΟΖ. Αν και πότε ένα παράκτιο κράτος ανακηρύξει τη δική του ΑΟΖ ανήκει εντελώς στη δική του δικαιοδοσία.
Κλασσική περίπτωση ανακήρυξης ΑΟΖ αποτελεί το Ισραήλ, Το Ισραήλ καταψήφισε την UNCLOS, το 1982 στην Νέα Υόρκη, διότι τα κράτη που έλαβαν μέρος στην διάσκεψη ήθελαν να συμπεριλάβουν και την Παλαιστίνη. Το Ισραήλ, πολλά χρόνια αργότερα οριοθέτησε ΑΟΖ με την Αίγυπτο, την Κύπρο και το Λίβανο και δεν μπορεί να ισχυριστεί κάποιος ότι το Ισραήλ δεν διαθέτει ΑΟΖ!
Τέλος, η Τουρκία διαθέτει ΑΟΖ στην Ανατολική Μεσόγειο αλλά ποτέ δεν αναφέρεται σε αυτήν. Η Τουρκία ανακήρυξε ΑΟΖ στην Μαύρη Θάλασσα την δεκαετία του 1980, χωρίς να έχει υπογράψει το Δίκαιο της Θάλασσας μετά από πίεση της τότε Σοβιετικής Ένωσης και κατόπιν οριοθέτησε ΑΟΖ με τους Σοβιετικούς, με βάση τη μέση γραμμή, που τόσο αντιπαθεί. Πουθενά στον κόσμο δεν υπάρχει τμηματική ανακήρυξη ΑΟΖ!
Η Ελλάδα διαθέτει ΑΟΖ στο Ιόνιο Πέλαγος με τον Νόμο Μανιάτη του 2011 και με την οριοθέτηση ΑΟΖ, που πραγματοποίησε με την Ιταλία. Μέσα σε αυτόν το χάρτη βρίσκεται και το Θαλάσσιο Πάρκο που δημιούργησε πρόσφατα η Ελλάδα. Ακόμα και σε αυτή την θάλασσα που βρίσκεται μακριά από την Τουρκία αρνούμεθα να παραδεχτούμε ότι το πάρκο στο Ιόνιο ανήκει στην ΑΟΖ μας στο Ιόνιο Πέλαγος.
Χάρτης Υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ του Νόμου 4001/2011
Βέβαια, σημαντικότερο είναι το θαλάσσιο πάρκο που βρίσκεται στο Αιγαίο Αρχιπέλαγος.
Τα Νέα Εθνικά Θαλάσσια Πάρκα
Παρατηρώντας το θαλάσσιο οικόπεδο στο Αιγαίο Αρχιπέλαγος φαίνεται, ξεκάθαρα, ότι το πάρκο αυτό βρίσκεται και έξω από τα 6 ν.μ. της αιγιαλίτιδας ζώνης των Κυκλάδων. Η Ελλάδα έχει, επισήμως, δηλώσει ότι το Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Ιονίου θα καλύπτει περίπου το 12% των ελληνικών χωρικών υδάτων, προστατεύοντας σημαντικά θαλάσσια θηλαστικά, όπως οι φάλαινες, τα δελφίνια και οι απειλούμενες φώκιες.
Η θαλάσσια προστατευόμενη περιοχή του Νοτίου Αιγαίου θα καλύπτει το 6,6% των χωρικών υδάτων και αποτελεί σημαντικό βιότοπο για τα θαλάσσια πτηνά.
Σε ένα εξαιρετικό άρθρο η εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ αναφέρει:
“Η χθεσινή επίσημη ανακοίνωση του Τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών αναφορικά με τα δύο θαλάσσια πάρκα, τα οποία η Ελλάδα πρόκειται να κηρύξει για την προστασία του Περιβάλλοντος –το ένα στο Ιόνιο και το άλλο στο Αιγαίο Πέλαγος- δεν είναι τίποτα άλλο παρά μία ηχηρή υπενθύμιση σε ορισμένους «συνετούς και ψύχραιμους» εν Αθήναις ότι η Τουρκία αμφισβητεί ευθέως, σταθερά και επισήμως τα κυριαρχικά μας δικαιώματα και την εθνική μας κυριαρχία.
Για όποιον, άλλωστε, δεν στρουθοκαμηλίζει και δύναται να αντιλαμβάνεται τα προφανή, είναι σαφές από την εν λόγω ανακοίνωση ότι η Τουρκία επιχειρεί να μας επιβάλει καταρχάς τη λογική της «συνεννόησης» μαζί της για ζητήματα, τα οποία αφορούν αποκλειστικά και μόνον στα κυριαρχικά μας δικαιώματα και στην εθνική μας κυριαρχία.
Εν συνεχεία, θα επιχειρήσει να μας επιβάλει τη λογική της «συνεκμετάλλευσης» του Αιγαίου Πελάγους και, εντέλει, τη λογική της εκούσιας απεμπόλησης εκ μέρους μας όλων των δικαιωμάτων εκείνων που μας παρέχει το Διεθνές Δίκαιο, οι Διεθνείς Συνθήκες και το Δίκαιο της Θάλασσας, «προκειμένου να μην επανέλθει η ένταση στο Αιγαίο και να μην αναδυθεί ξανά ο κίνδυνος μιας αναμέτρησης επί του πεδίου».
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη δημιούργησε, πολύ σωστά, αυτά τα θαλάσσια πάρκα αλλά η απόλυτη σιγή της ότι αυτά βρίσκονται στην ΑΟΖ της πατρίδας μας προκαλεί μια μεγάλη απορία και η μοναδική, ίσως, εξήγηση είναι ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός στην επικείμενη επίσκεψή του στη Τουρκία δεν θέλει να επιβαρύνει το κλίμα των διμερών σχέσεων με ένα ζήτημα που επιβαρύνει το κλίμα των διμερών σχέσεων με ένα ζήτημα που ερεθίζει την Άγκυρα.
Σχόλια