Είναι αυτό που λένε στα Αγγλικά, reality check και καλούμεθα λίγο πολύ όλοι να το κάνουμε κατά διαστήματα όταν διαπιστώνουμε κάποιες αποκλίσεις μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίωσης. Σήμερα το διαγώνισμα πραγματικότητας καλούνται να κάνουν κυβερνήσεις, διεθνείς οργανισμοί και think tanks ( που τόσο πολύ επηρεάζουν αποφάσεις πολλές φορές) αναφορικά με την πολυδιαφημισμένη ενεργειακή μετάβαση. Όπου σύμφωνα με το τρέχον αφήγημα μέχρι το 2040, άντε το αργότερο μέχρι το 2050, καλούμεθα να έχουμε αλλάξει ριζικά την σύνθεση του παγκόσμιου ενεργειακού μείγματος ώστε να έχει μηδενιστεί η σχεδόν μηδενιστεί (το αποκαλούμενο NetZero50) η κατανάλωση ορυκτών καυσίμων. Πράγμα απαραίτητο όπως μας πληροφορεί η αρμόδια επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών (η γνωστή IPCC) ώστε να έχουμε καταφέρει να μηδενίσουμε τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, και με αυτόν τον τρόπο να σωθεί ο πλανήτης από την υπερθέρμανση και την βέβαιη οικολογική καταστροφή που θα ακολουθήσει. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ
- Όμως εάν μελετήσουμε προσεκτικά την δομή του παγκόσμιου ενεργειακού ισοζυγίου, την εξαιρετικά αργή διαφοροποίηση του τα τελευταία 50 και κάτι χρόνια, και το τρόπο που εξελίσσονται και λειτουργούν οι ενεργειακές αγορές διεθνώς θα δούμε ότι ο στόχος για ενεργειακή μετάβαση μέσα από την αντικατάσταση των ορυκτών καυσίμων και μάλιστα μέσα σε διάστημα 25 ετών αποτελεί σκέτη φαντασίωση.
Στην δε Ευρώπη της πανάκριβης ενέργειας (δύο με τρεις φορές ποιο υψηλές τιμές καυσίμων σε σχέση με τις ΗΠΑ) κυριαρχούν τα ευχολόγια των πράσινων πολιτικών, οι υψηλές επιδοτήσεις στις ΑΠΕ και οι ακόμα υψηλότεροι φόροι στις εκπομπές CO2, ένας πραγματικά ολέθριος συνδυασμός που οδηγεί τάχιστα και με μαθηματική ακρίβεια την ΕΕ σε απώλεια ανταγωνιστικότητας και τελικά σε οικονομικό αδιέξοδο.
Όπου τον λογαριασμό πολύ σύντομα θα κληθούν να πληρώσουν οι ίδιοι οι καταναλωτές. Μικρή πρόγευση της επερχόμενης οικονομικής λαίλαπας στο όνομα της περίφημης ενεργειακής μετάβασης την δοκιμάσαμε πολύ πρόσφατα την περίοδο 2021-2023 όταν οι τιμές αερίου και ηλεκτρισμού εκτοξεύθηκαν και χρειάστηκαν σχεδόν $ 1 τρισεκ. κρατικές επιδοτήσεις σε όλη την ΕΕ προκειμένου να αποφευχθεί μεγάλης κλίμακας κοινωνική αναταραχή.
Για αυτό θα συμφωνήσουμε απόλυτα με όσα δήλωσε πρόσφατα ο διευθύνων Σύμβουλος της μεγαλύτερης ενεργειακής εταιρείας του κόσμου της Saudi Aramco, ο Αμίν Νάσσερ, όπου μιλώντας στο ετήσιο συνέδριο CERA Week στο Χιουστον του Τέξας, μεταξύ άλλων είπε, «η ενεργειακή μετάβαση αποτυγχάνει και οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πρέπει να εγκαταλείψουν τη «φαντασίωση» της σταδιακής κατάργησης του πετρελαίου και του φυσικού αερίου». Όπως συνέχισε ο Νάσσερ «χρειάζεται επειγόντως μια επαναφορά της στρατηγικής μετάβασης και η πρότασή μου είναι η εξής: Θα πρέπει να εγκαταλείψουμε τη φαντασίωση της σταδιακής κατάργησης του πετρελαίου και του φυσικού αερίου και, αντίθετα, να επενδύσουμε σε αυτά αντανακλώντας επαρκώς ρεαλιστικές υποθέσεις ζήτησης».
Υπενθυμίζεται ότι ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (ΙΕΑ), που εδρεύει στο Παρίσι, προέβλεψε πέρυσι ότι η μέγιστη ζήτηση πετρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα θα φτάσει το 2030. Αντίθετα, ο Νάσσερ είπε ότι η ζήτηση είναι απίθανο να κορυφωθεί σύντομα, πόσω μάλλον μέχρι εκείνη τη χρονιά. Μάλιστα, επισήμανε ότι ο IEA επικεντρώνεται στη ζήτηση στις ΗΠΑ και την Ευρώπη, ενώ θα έπρεπε να εστιάσει και στον αναπτυσσόμενο κόσμο.
Ο CEO της Saudi Aramco τόνισε, εξάλλου, ότι οι ΑΠΕ δεν μπόρεσαν να εκτοπίσουν τους υδρογονάνθρακες σε μεγάλη κλίμακα, παρά το γεγονός ότι ο κόσμος επένδυσε σε αυτές πάνω από 9,5 τρισ., δολάρια τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Η αιολική και η ηλιακή ενέργεια εισφέρουν σήμερα λιγότερο από το 4% της παγκόσμιας ενέργειας, ενώ η συνολική διείσδυση των ηλεκτρικών οχημάτων είναι μικρότερη από το 3%, όπως ανέφερε. Εν τω μεταξύ, το μερίδιο των υδρογονανθράκων στο παγκόσμιο ενεργειακό μείγμα έχει μειωθεί ελάχιστα τον 21ο αιώνα από 83% σε 80%, πρόσθεσε ο Νάσσερ. Η παγκόσμια ζήτηση έχει αυξηθεί κατά 100 εκατομμύρια βαρέλια ισοδύναμου πετρελαίου ημερησίως κατά την ίδια περίοδο και θα φτάσει σε υψηλό όλων των εποχών φέτος, εκτίμησε ο επικεφαλής της Σαουδικής πετρελαϊκής
===============
Ποιες εταιρείες κάνουν πίσω στα σχέδια για στροφή στις ΑΠΕ - Τι προβλέπουν για τη ζήτηση
Λίγους μήνες μετά τη σύνοδο κορυφής για το κλίμα COP28, κατά την οποία υπήρξε ρητή δέσμευση για «μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα» και τριπλασιασμό της χρήσης ΑΠΕ έως το 2030, στελέχη του πετρελαϊκού κλάδου φαίνεται ότι αλλάζουν πλεύση.
Την περασμένη εβδομάδα, η Big Oil κατά την ετήσια συνάντηση CERAWeek στο Χιούστον, ωθούμενη από την από την υψηλή ζήτηση και τα κέρδη ρεκόρ, άδραξε την ευκαιρία για να βάλει φρένο στα σχέδια για πράσινη μετάβαση.
«Το περιβάλλον αυτή τη στιγμή είναι πολύ θετικό για τη βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου», δήλωσε στους Financial Times ο Άλαν Άρμστρονγκ, διευθύνων σύμβουλος της Williams, της μεγαλύτερης εταιρείας αγωγών φυσικού αερίου στις ΗΠΑ.
«Γυρίστε το ρολόι πίσω τέσσερα ή πέντε χρόνια πριν, έλεγαν: «Ω, όλα θα είναι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και μπαταρίες» — και τώρα λένε: «Ουάου, ουάου, αυτό θα είναι πολύ ακριβό».
Τα αισιόδοξα σχόλια στην εκδήλωση – η οποία υπερηφανευόταν για ρεκόρ συμμετοχής περισσότερων από 8.000 αντιπροσώπων – ήρθαν στο φόντο των αυξήσεων ρεκόρ στη θερμοκρασία και της αυξανόμενης επιστημονικής ανησυχίας για την ανάγκη μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
«Κόκκινος συναγερμός»
Ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός του ΟΗΕ αυτή την εβδομάδα σήμανε «κόκκινο συναγερμό», καθώς επιβεβαίωσε ότι το 2023 ήταν η θερμότερη χρονιά που έχει καταγραφεί. Έδειξε πρωτοφανείς θερμοκρασίες στην επιφάνεια και τους ωκεανούς, την υποχώρηση των παγετώνων και την άνοδο της στάθμης της θάλασσας. Ο Τζιμ Σκέα, επικεφαλής της Διακυβερνητικής Επιτροπής του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή, είπε σε διάσκεψη των FT την περασμένη εβδομάδα ότι ο κόσμος κινείται σε «αχαρτογράφητα νερά».
Ωστόσο, οι ηγέτες του κλάδου υποστηρίζουν ότι οι καταναλωτές δεν είναι πρόθυμοι να πληρώσουν το κόστος που σχετίζεται με μια ταχεία στροφή προς την αιολική και την ηλιακή ενέργεια. Η ραγδαία κατασκευή κέντρων δεδομένων τεχνητής νοημοσύνης, οι αυξήσεις του πληθυσμού και η σαρωτική ηλεκτροδότηση σημαίνουν αυξήσεις σε όλες τις μορφές ενέργειας, εκτός από τον άνθρακα.
Ο Liam Mallon, επικεφαλής της επιχείρησης upstream της ExxonMobil, είπε ότι η «βίαιη πραγματικότητα» είναι ότι ο κόσμος «δεν είναι ακόμη σε ένα σημείο όπου οι μεγάλοι πελάτες είναι πρόθυμοι να πληρώσουν για το κόστος αυτής της νέας ενέργειας».
«Μέχρι να υπάρχει μια οικονομία που βασίζεται στην αγορά και όλοι καταλαβαίνουν το κόστος της, οι καταναλωτές πληρώνουν περισσότερα από όσα χρειάζονται για την ενέργεια — απλό, δεν είναι τόσο περίπλοκο», είπε. «Μπορείτε να διαφωνείτε με το πράσινο όλη μέρα και τις ΜΚΟ όλη μέρα, αλλά αυτά είναι τα γεγονότα. Νομίζω ότι αυτό το μήνυμα αρχίζει να αντηχεί».
Χαμηλώνουν τον πήχη
Η βαριά βιομηχανία Shell την περασμένη εβδομάδα αποδυνάμωσε τον στόχο της για μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Η BP, η οποία απέσυρε τους δικούς της κλιματικούς στόχους πέρυσι, ανέδειξε τη δυνατότητα να αναπτύξει δραστηριότητες σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο στη λεκάνη Permian των ΗΠΑ.
Η παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου των ΗΠΑ έχει καταρρίψει νέα ρεκόρ τους τελευταίους μήνες και η χώρα αντλεί πλέον περισσότερα από οποιοδήποτε άλλο έθνος στην ιστορία . Εν τω μεταξύ, η άνοδος των τιμών στον απόηχο της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία ώθησε τους παραγωγούς σε όλο τον κόσμο να αναφέρουν κέρδη ρεκόρ τα τελευταία δύο χρόνια.
«Θα πρέπει να εγκαταλείψουμε τη φαντασίωση της σταδιακής κατάργησης του πετρελαίου και του φυσικού αερίου και, αντ’ αυτού, να επενδύσουμε σε αυτά αντανακλώντας επαρκώς ρεαλιστικές παραδοχές για τη ζήτηση», είπε ο Amin Nasser, διευθύνων σύμβουλος της Saudi Aramco, του μεγαλύτερου παραγωγού πετρελαίου στον κόσμο, στους αντιπροσώπους του συνεδρίου αυτή την εβδομάδα.
Ο αντίλογος
Ωστόσο, στο συνέδριο διατυπώθηκε και η αντίθεση άποψη.
Ο Sandhya Ganapathy, επικεφαλής της EDP Renewables North America, χαρακτήρισε τις δηλώσεις των στελεχών πετρελαίου και φυσικού αερίου μια «περιορισμένη» άποψη του ρόλου που θα διαδραματίσουν οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στο μέλλον.
Ο Mark Hutchinson, διευθύνων σύμβουλος της Fortescue Energy, απάντησε στα σχόλια του Nasser της Aramco λέγοντας: «Η φαντασία είναι ότι η βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου πιστεύει ότι βάζοντας περισσότερες εκπομπές στον κόσμο, βελτιώνεται.
«Έχετε τη βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου να ξεγυμνώνει τα δόντια της. . . τώρα ο κόσμος ξέρει ότι αυτοί οι τύποι δεν πρόκειται ποτέ να είναι μέρος της λύσης».
Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας προβλέπει ότι η παγκόσμια κατανάλωση ενέργειας από τα κέντρα δεδομένων θα μπορούσε να ξεπεράσει τις 1.000 τεραβατώρες έως το 2026, υπερδιπλάσια επίπεδα του 2022 και αύξηση ισοδύναμη με τη συνολική κατανάλωση ενέργειας της Γερμανίας σε διάστημα τεσσάρων ετών.
Σχόλια