Σκέψεις για το Συνέδριο της Morgan Stanley στο Λονδίνο ή Πώς ο «Πράσινος» Μπορεί να Φέρει τον «Μαύρο» Φασισμό

 


του Δρ. Σωτήρη Καμενόπουλου*

Το συνέδριο της Morgan Stanley στο Λονδίνο έβγαλε ενεργειακό-πολιτικό ζουμί. Ας ξεκινήσουμε από τις δηλώσεις του κ. Πρωθυπουργού για την αξιοποίηση των κρίσιμων ορυκτών. Ο κ. Πρωθυπουργός δήλωσε «Θα φέρουμε τα κρίσιμα στοιχεία της εφοδιαστικής αλυσίδας μας πιο κοντά στις εγχώριες αγορές μας

Η Ευρώπη σαφώς έχει ρόλο να διαδραματίσει, από τις σπάνιες γαίες –η Ελλάδα είναι μια χώρα που έχει απίστευτο ορυκτό πλούτο, μεγάλο μέρος του οποίου είναι ακόμη εντελώς ανεκμετάλλευτο, την παραγωγή γαλλίου, την οποία θα μπορούσαμε να κάνουμε στην Ελλάδα και δεν μπορούν να κάνουν πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες».

Καταρχάς, το γάλλιο ΔΕΝ ανήκει στις σπάνιες γαίες (ή αλλιώς «λανθανίδες»). Οι σπάνιες γαίες είναι οι εξής: λανθάνιο, δημήτριο, πρασεοδύμιο, νεοδύμιο, προμήθειο, σαμάριο, ευρώπιο, γαδολίνιο, τέρβιο, δυσπρόσιο, όλμιο, ύττριο, έρβιο, θούλιο, υτέρβιο και λουτέτσιο. Να προσέχουν αυτοί που γράφουν τις ομιλίες του κ. Πρωθυπουργού. Αν δεν ξέρουν, αν έχουν αμφιβολίες, ας ρωτούν.

Πολύ σημαντική η αναφορά του κ. Πρωθυπουργού στην «εφοδιαστική αλυσίδα» των κρίσιμων ορυκτών. Πρόκειται για την «αλυσίδα αξίας-value chain» των κρίσιμων ορυκτών. Αυτό είχε επισημανθεί από την πρώτη μέρα έναρξης της πανδημίας (εδώ: https://hania.news/2020/03/30/%CE%9A%CE%BF%CF%81%CF%89%CE%BD%CE%BF%CF%8A%CF%8C%CF%82-%CE%9F%CE%B9-%CE%BC%CE%AC%CF%83%CE%BA%CE%B5%CF%82-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CF%84%CE%B1-%CF%86%CE%AC%CF%81%CE%BC%CE%B1%CE%BA%CE%B1-%CE%B4%CE%B5%CE%BD/). Οι μάσκες και τα φάρμακα δεν φυτρώνουν στα δέντρα, προέρχονται από ορυκτά. Το κατάλαβε όλη η Δύση πλέον.

Επίσης ο κ. Πρωθυπουργός δήλωσε: «Η Ελλάδα ήταν καθαρός εισαγωγέας ενέργειας. Αυτό μας έχει κοστίσει πολύ, ιδίως όσον αφορά στο φυσικό αέριο. Δαπανήσαμε 7 δισεκατομμύρια ευρώ το 2022 για φυσικό αέριο. Αν, όμως, μπορούμε να κάνουμε εξόρυξη δικού μας φυσικού αερίου, αν μπορούμε τουλάχιστον να δώσουμε στον εαυτό μας τη δυνατότητα να γνωρίζουμε τι υπάρχει, θέλω να διερευνήσω αυτή τη δυνατότητα».

Δεν μπορεί κάποιος παρά να χειροκροτήσει αυτή τη δήλωση του κ. Πρωθυπουργού! Επιτέλους το είπε ανοικτά και ξεκάθαρα! Η Ελλάδα πρέπει να αξιοποιήσει όλους τους ορυκτούς πόρους (και το φυσικό αέριο) με καθετοποίηση της παραγωγής. Να επιτύχει το value chain των ορυκτών πόρων.

Δηλαδή το ορυκτό να μην εξάγεται χύδην στο εξωτερικό, αλλά κατεργασμένο (από-το-ορυχείο-στη-μεταλλουργία-στο-τελικό-προϊόν). Έτσι θα αποκτήσει υπεραξία ως τελικό προϊόν και θα
αναπτυχθεί και η μεταλλουργία της Πατρίδας μας. Με αυτόν τον τρόπο θα επιστρέψουν οι Έλληνες επιστήμονες από το εξωτερικό (brain gain). Ωστόσο, ως πολίτης, θα ήθελα να ακούσω από τον κ. Πρωθυπουργό και κάτι για την προοπτική της πυρηνικής ενέργειας. Έστω ότι θα ξεκινήσει η συζήτηση για τη χρήση της. Τα ταμπού πρέπει να καταρρεύσουν.
Ας πάμε στις δηλώσεις του κ. Μυτιληναίου.
Ο κ. Μυτιληναίος αρχικά αναφέρθηκε στον μύθο που υπάρχει πως η απανθρακοποίηση επιλύεται αποκλειστικά με περισσότερες ΑΠΕ: «Αυτός ήταν ένας μύθος που έχει πια καταρριφθεί, καθώς συμβαίνει ολοένα και πιο συχνά να έχουμε μηδενικές τιμές, εξαιτίας των ΑΠΕ. Και αυτό γιατί υπάρχει υπερεπάρκεια σε συγκεκριμένες ώρες και το αντίθετο σε άλλες, όπως πχ κατά το Σαββατοκύριακο. Και αυτό καθίσταται πλέον μεγάλο πρόβλημα. Αν δεν επενδύσουμε στην κατασκευή δικτύων και στη χωρητικότητά τους τότε η κατάσταση θα εκτροχιαστεί».

Αυτή είναι μία ξεκάθαρη δήλωση που έχει αποδέκτες εντός και εκτός Ελλάδας. Ωστόσο είπε και άλλα άκρως ενδιαφέροντα πράγματα ο κ. Μυτιληναίος. Π.χ. αναφέρθηκε στο ενεργειακό μοντέλο του μέλλοντος το οποίο θα πρέπει να βασίζεται σε ένα μείγμα ΑΠΕ και φυσικού αερίου. Η λέξη κλειδί είναι το «μείγμα». Μόνες τους οι ΑΠΕ δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν στην ενεργειακή ζήτηση. Αυτά είχαν ειπωθεί το 2019 όταν εκφράσθηκε η «αιρετική» άποψη για την ανάγκη δημιουργίας οικονομικής «γέφυρας» μεταξύ των ΑΠΕ με τους Ελληνικούς υδρογονάνθρακες η οποία θα συμβάλλει στην επίτευξη πέντε σημαντικά εθνικών στόχων (εδώ: https://www.huffingtonpost.gr/entry/oikonomikes-yeferes-metaxe-ape-kai-edroyonanthrakon_gr_5ca71834e4b087b42aa704b5). Πιο συγκεκριμένα είχε αναφερθεί πως «θα καταστεί πιο έτοιμη η χώρα μας για την επίτευξη του κύριου ενεργειακού στόχου μείγματος παραγωγής ενέργειας που θα εξασφαλίζει μηδενικές εκπομπές αερίων διοξειδίου του άνθρακα μέχρι το έτος 2050».
Τέλος, ο κ. Μυτιληναίος αναφέρθηκε σε κάτι πολύ σημαντικό που αφορά την ΕΕ και τις πολιτικές εξελίξεις. Ο κ. Μυτιληναίος είπε: «Η Ελλάδα και συνολικά η Ευρώπη αντιμετωπίζουν σήμερα δύο κινδύνους: Αφενός το υψηλό κόστος της πράσινης μετάβασης, που επιδρά πλέον και στην ευρωπαϊκή πολιτική, οδηγώντας μία στροφή προς αντισυστημικά κόμματα».

Ας θυμίσουμε λοιπόν ενδεικτικά ορισμένες σχετικές εκτιμήσεις κινδύνων από το παρελθόν.

Το 2018 είχε αναφερθεί: «Η σύνδεση της δήθεν προστασίας του περιβάλλοντος (κλίμα) με τους φόρους (οικονομία) θα φέρει ίσως επικίνδυνες κοινωνικές καταστάσεις στο μέλλον. Τα παραπάνω ίσως λειτουργήσουν ως (επιπλέον) έμμεσος παράγοντας αύξησης του λαϊκισμού και των πολιτικών άκρων στην ΕΕ. Για τους Ευρωπαίους φορολογούμενους, δυστυχώς, ισχύει η εξίσωση: Περιβάλλον = Φόροι. Αυτό πρέπει να σταματήσει τάχιστα. Ειδάλλως, πολύ φοβάμαι ότι ο «πράσινος» φασισμός θα φέρει τον μαύρο φασισμό». (εδώ: https://www.huffingtonpost.gr/entry/ochi-stoes-prasinoes-foroes_gr_5b2d220fe4b0b4221bcdc98b).

Πέντε μήνες μετά ξέσπασαν οι ταραχές των Κίτρινων Γιλέκων στο Παρίσι.

Το 2020 επαναλήφθηκε η ίδια εκτίμηση κινδύνου (εδώ: https://hania.news/2020/10/12/%CE%A0%CF%81%CE%AC%CF%83%CE%B9%CE%BD%CE%B7-%CE%91%CE%BD%CE%AC%CF%80%CF%84%CF%85%CE%BE%CE%B7-%CF%83%CF%80%CE%B9%CE%BD%CE%B8%CE%AE%CF%81%CE%B1%CF%82-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%B1%CE%B9/): «Ακαδημαϊκή μελέτη του 2010 είχε εκτιμήσει ότι για κάθε 1% αύξηση της ύφεσης αυξάνουν κατά 1% τα πολιτικά άκρα. Δεν χρειάζονται βαρύγδουπες αναλύσεις για να αποδείξει κανείς το γεγονός ότι η γενεσιουργός αιτία για το «ατύχημα» που λέγεται Χρυσή Αυγή ήταν η ύφεση. Όσοι ασχολούνται με πυρκαγιές γνωρίζουν το «τρίγωνο της φωτιάς»: τα στοιχεία τα οποία χρειάζονται ταυτόχρονα για να δημιουργηθεί μία πυρκαγιά είναι το οξυγόνο, το καύσιμο, και η εστία θερμότητας (σπινθήρας). Για να εξαλειφθεί μία πυρκαγιά πρέπει να εξαλειφθεί ένα από αυτά τα τρία στοιχεία, όχι απαραίτητα και τα τρία μαζί. Με πολιτικούς όρους κατά τη διάρκεια των Μνημονίων ο κίνδυνος της πυρκαγιάς (= άνοδος των πολιτικών άκρων) είχε τα εξής στοιχεία:

- Οξυγόνο = Ιδεολογία,
- Καύσιμο = Οι μάζες των Ελλήνων που πεινούσαν,
- Σπινθήρας = Τα Μνημόνια που οδήγησαν σε ύφεση.

Σήμερα, ο «σπινθήρας» που θα οδηγήσει την αναβίωση των πολιτικών άκρων έχει «πράσινα» χαρακτηριστικά».
Η ίδια εκτίμηση κινδύνου επαναλήφθηκε το 2023 (εδώ: https://www.energia.gr/article/208155/ektimhsh-kindynoy).
Σήμερα πια αυτό έχει αρχίσει να γίνεται αντιληπτό και από τους μεγαλοεπιχειρηματίες. Η εκλογή του Wilder στην Ολλανδία και του Milei στην Αργεντινή είναι τα πρώτα ηχηρά καμπανάκια: το παγκόσμιο πολιτικό εκκρεμές μετατοπίζεται σιγά-σιγά. Θα ακολουθήσει ίσως το AfD στην ήδη παραπαίουσα Γερμανία και έπειτα η Λεπέν; Ίσως, αν αναλογιστεί κανείς τι παρανοϊκό έρχεται από το COP28 στα ΗΑΕ των 70 χιλιάδων συνέδρων(!) (εδώ: https://finance.yahoo.com/news/eat-less-meat-message-rich-010000280.html). Αυτό και μόνο εξηγεί ίσως την εκλογή του Wilder στην Ολλανδία και για ποιο λόγο οι τιμές στα τρόφιμα όχι μόνο δεν θα πέσουν, αλλά θα αυξηθούν κι άλλο. Με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την περαιτέρω αύξηση των πολιτικών άκρων. Αλλά, για μια στιγμή: τα τελευταία 10+ έτη δεν εφαρμόζεται ήδη μία ακραία (πράσινη) πολιτική; Δεν υιοθετούνται τόσα χρόνια ακραίες (πράσινες) πολιτικές; Μήπως τα πολιτικά άκρα τα τελευταία χρόνια απλώς άλλαξαν χρώμα;

* Ο Δρ. Σωτήρης Ν. Καμενόπουλος είναι κάτοχος διδακτορικού διπλώματος από τη Σχολή Μηχανικών Ορυκτών Πόρων του Πολυτεχνείου Κρήτης

===============

Σχόλια