Του Γεωργίου Κ. Φίλη PhD*
Σε μία συνέντευξή της, στο όχι και τόσο μακρινό χρονικά αλλά σε μεγάλη
απόσταση με όρους γεωπολιτικούς 1998, η τότε υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ
Μαντλίν Ολμπράιτ (Madeleine Albright), απαντώντας σε ερώτηση
δημοσιογράφου του NBC αναφορικά με το τι θα έλεγε στους γονείς των
αμερικανών στρατιωτικών οι οποίοι είναι έτοιμοι για ακόμα μία φορά να
«ξεκαθαρίσουν την κατάσταση για λογαριασμό του υπόλοιπου κόσμου» στο
Ιράκ και την περιοχή του Κόλπου είπε πως εάν χρειαστεί να χρησιμοποιηθεί η στρατιωτική ισχύς από την Ουάσιγκτον είναι διότι «είμαστε η Αμερική; είμαστε το απαραίτητο έθνος» (the indispensable nation). Η θεωρία του «απαραίτητου έθνους», το οποίο αποτελεί το θεμέλιο λίθο στο διεθνές σύστημα άρα έχει περισσότερα δικαιώματα σε σχέση με τα υπόλοιπα, είναι κάτι το οποίο οι ΗΠΑ τόσο σε επίπεδο κοινής γνώμης όσο και σε επίπεδο ηγεσίας και γραφειοκρατίας το αντιλαμβάνονται και το ενστερνίζονται για τον εαυτό τους αλλά μπορεί κάποιος να τους το εμφυσήσει για το δικό του κράτος ή/και έθνος σε συγκεκριμένα γεωπολιτικά θέατρα του πλανήτη. Για παράδειγμα, στο σύστημα του Ειρηνικού ένα «απαραίτητο έθνος» για τις ΗΠΑ είναι η Ιαπωνία ενώ στον Ατλαντικό και τη Δυτική Ευρώπη είναι η Μεγάλη Βρετανία. Το ερώτημα είναι εάν στο γεωπολιτικό χώρο της δυτικής Ευρασίας υπάρχει κάτι αντίστοιχο για τις ΗΠΑ. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ
Η Τουρκία, από την εποχή της Σουνιτικής Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και της ανάδυσης της Αγγλίας ως μίας Προτεσταντική/Αγγλικανικής μεγάλης δύναμης, 16ο-17ο αιώνας, που είχε ως κύριους αντιπάλους στην αρχή τους Καθολικούς Ισπανούς και ύστερα τους Ορθοδόξους Ρώσους προσπαθεί να παίξει το ρόλο αυτό στα μάτια των Αγγλοσαξόνων, πολύ περισσότερο την εποχή της παντοδυναμίας των ΗΠΑ. Πόσες φορές δεν έχουμε ακούσει σε αυτή τη χώρα πως η Τουρκία λόγω της γεωγραφικής της θέσης έχει την «πρωτοκαθεδρία» απέναντι στην Ελλάδα. Πόσες φορές αυτή η άποψη δεν έχει χρησιμοποιηθεί στην πραγματικότητα ως δικαιολογία για να καλύψει παραλήψεις και αγκυλώσεις του παρελθόντος ενός μεταπολεμικού πολιτικού συστήματος το οποίο έδειχνε αποφασισμένο να επιδείξει απεριόριστη… «στρατηγική ψυχραιμία» στις προκλήσεις της Άγκυρας, ώστε να φτάσουμε στην κατάσταση που είμαστε σήμερα, με τη «Γαλάζια Πατρίδα» και το «θα έρθουμε μία νύχτα».
Και όμως, η δικιά μας έλλειψη θέλησης να υπερασπιστούμε αποτελεσματικά, δηλαδή πειστικά, την εθνική μας κυριαρχία και κυριαρχικά δικαιώματα, και η για ακόμα μία φορά τοποθέτηση πως «πάμε σε διαπραγμάτευση άρα κάτι πρέπει να δώσουμε», επειδή η Τουρκία είναι ένα «απαραίτητο έθνος» για την Δύση έρχεται πλέον σε πλήρη αντίθεση με την πραγματικότητα η όποια είναι αδυσώπητη και μας λέει κάτι το οποίο θα πρέπει να κατανοήσουμε όλοι και όχι μόνο εκείνοι που το φωνάζουμε σε ανύποπτο χρόνο, και η αλήθεια αυτή είναι η εξής:
To άνοιγμα μέσα σε 18 μήνες δύο μετώπων στη Δυτική Ευρασία, της Ουκρανίας και της Μέσης Ανατολής, σε συνδυασμό με τη στάση της Τουρκίας, αλλά και τη γεωγραφική και πολιτική τοποθέτηση της Ελλάδας καταδεικνύει πως το «απαραίτητο έθνος» για τη Δύση στην περιοχή είναι ο Ελληνισμός και όχι η Τουρκία. Η Άγκυρα στο πρώτο ζήτημα ακολουθεί μία επαμφοτερίζουσα έως κεκαλυμμένα εχθρική ως προς τα εκπεφρασμένα συμφέροντα της «Συλλογικής Δύσης» και ειδικά των Αγγλοσαξόνων και στο δεύτερο υιοθετεί μία εμφανώς εχθρική στάση προς αυτά αλλά και προς στα ζωτικά πλέον συμφέροντα του Ισραήλ. Από την πλευρά της η Ελλάδα έχει ακολουθήσει στο πρώτο ζήτημα μία στάση απολύτως -καλώς ή κακώς- ευθυγραμμισμένη με τα συμφέροντα των Αγγλοσαξόνων, ενώ στο αναδυόμενο δεύτερο ορθά λαμβάνει μία στάση υπέρ του Ισραήλ με την σημείωση πως με τον Παλαιστινιακό λαό δεν έχουμε να χωρίσουμε τίποτα και φυσικά υποστηρίζουμε τη λύση των δύο κρατών στην περιοχή.
Και γιατί ή Ελλάδα αποτελεί το «απαραίτητο Έθνος» στην αναδυόμενη αρχιτεκτονική ασφαλείας της Δύσης; Η απάντηση αποτελείται από τρία ονόματα: Αλεξανδρούπολη, Σούδα, Κύπρος. Ο γράφων έχει υποστηρίξει σε ανύποπτο χρόνο πως το γεωπολιτικό βάρος της Ελλάδας είναι «βορείως της Λάρισας και νοτίως της Σπάρτης», δηλαδή η Βόρεια Ελλάδα με την προβολή της στην Ανατολική Ευρώπη στο γεωπολιτικό σημείο επαφής της Δύσης με τον Ρωσικό παράγοντα [δηλαδή στο σημείο επαφής της «Rimland» (Ανασχετικού Δακτυλίου») με την «Heartland» (Κεντρική Χώρα) κατά την κλασσική Αγγλοσαξονική Γεωπολιτική] αλλά και η νότια Μεσογειακή «γαλάζια πατρίδα ΜΑΣ» με την προβολή της στο γεωπολιτικό σημείο επαφής της Δύσης με τη Μέση Ανατολή & Βόρεια Αφρική (Middle East & North Africa - MENA) αποτελούν σημείο μέγιστης στρατηγικής σημασίας για τους Αγγλοσάξονες. Η μετατροπή λοιπόν της Αλεξανδρούπολης ως χερσαίας εναλλακτικής διαδρομής ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΗΣ των Στενών για τον ανεφοδιασμό των δυτικών συμμάχων στον άξονα Βαλτική-Μαύρη Θάλασσα αλλά και ο ζωτικής σημασίας διάδρομος πρόσβασης & ανεφοδιασμού των αεροναυτικών δυτικών δυνάμεων που κατευθύνονται προς το Λεβάντε αποδεικνύουν την πρακτική και σχεδόν πλήρη αντικατάσταση της Τουρκίας στα τεκταινόμενα στον γεωπολιτικό χώρο που ορίζεται ως ο Υδάτινος Άξονας Μαύρη Θάλασσα-Στενά-Αιγαίο-Ανατολική Μεσόγειος τα δύο άκρα του οποίου φλέγονται και ως χώρος αποτελεί διαχρονικά τον Ζωτικό Χώρο του Ελληνισμού.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο το κατά τεκμήριο πλέον «απαραίτητο Έθνος» για τη Δύση θα πρέπει να πορευθεί και να αναστοχαστεί το κατά πόσο είναι προς το συμφέρον του να προχωρήσει «πάση θυσία τώρα» σε μία συμφωνία με την Τουρκία η οποία διολισθαίνει από την κατηγορία του «απαραίτητου Έθνους» στην κατηγορία του «εχθρικού Έθνους» για τις ΗΠΑ, το Ισραήλ και την Δύση γενικότερα. Θα είμαστε εμείς για ακόμα μία φορά που θα την… ξεπλύνουμε;
* Ο Δρ. Γεώργιος Κ. Φίλης είναι Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και Στρατηγικής στο Ledra College, Λευκωσίας και διδάσκων σε Παραγωγικές Στρατιωτικές Σχολές. Ο κ. Φίλης είναι καθηγητής στο International Baccalaureate Diploma του Κολλεγίου Αθηνών-Ψυχικού καθώς και Αναλυτής Διεθνών Ζητημάτων του ALPHA. (georgios.filis@hotmail.com)
Σχόλια