Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Tesla και του X, ο οποίος ελέγχει βασικές τεχνολογίες διεθνούς σημασίας χαίρει μιας ανεξαρτησίας που μόνο η Κίνα έχει τη δύναμη να περιορίσει.
Οι περισσότεροι επικεφαλής επιχειρήσεων περνούν ολόκληρη τη ζωή τους χωρίς να δημιουργήσουν ένα περιστατικό με διεθνές πολιτικό ενδιαφέρον. Ο Έλον Μασκ το κάνει συνέχεια και μάλιστα το έκανε δύο φορές αυτόν τον μήνα.
Πρώτα προσέλκυσε την οργή της Ουκρανίας όταν η βιογραφία του Walter Isaacson αποκάλυψε ότι είχε απορρίψει ένα αίτημα για ενεργοποίηση της δορυφορικής του υπηρεσίας, Starlink πάνω από την Κριμαία και έτσι απέτρεψε μια επίθεση της Ουκρανίας στο ρωσικό ναυτικό.
Μέρες αργότερα η Ταϊβάν τον επέκρινε σφοδρά όταν δήλωσε ότι η Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας έβλεπε το αυτοδιοικούμενο νησί με τον ίδιο τρόπο που έβλεπαν οι Ηνωμένες Πολιτείες τη Χαβάη : «Η Ταϊβάν δεν είναι μέρος της # RPC (Λαική Δημοκρατία της Κίνας) και σίγουρα δεν πωλείται ! » απάντησε σε αγανακτισμένο ύφος ο υπουργός Εξωτερικών της Ταϊβάν στο Χ, πρώην Twitter, την πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης που ανήκει στον κ. Μασκ.
Αυτά είναι μόνο λίγα περιστατικά της διπλωματικής ατζέντας του κ. Μασκ για αυτόν τον μήνα, που περιλαμβάνει και συναντήσεις με τους ηγέτες του Ισραήλ, της Τουρκίας και της Ουγγαρίας.
Η διεθνής επιρροή του κ. Μασκ δημιουργεί ένα ενδιαφέρον πρόβλημα στις Ηνωμένες Πολιτείες. Σε έναν κόσμο όπου η γεωπολιτική ηγεσία εξαρτάται όλο και περισσότερο από τις νέες τεχνολογίες, ο κ. Μασκ έπρεπε να αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα πλεονεκτήματα της χώρας. Αυτός όμως είναι ένα ελεύθερο ηλεκτρόνιο.
Φυσικά, το εμπόριο και η διαχείριση των κρατικών υποθέσεων είναι αλληλένδετα εδώ και αιώνες. Μέχρι τον 18ο αιώνα, η Αγγλική Εταιρεία Ανατολικών Ινδιών είχε γίνει κράτος από μόνη της, αποικίζοντας την Ινδία αποκλειστικά για αποκόμιση κέρδους. «Πρίγκηπες εξαρτώνται από την καλή μου θέληση, πλούσιες πόλεις είναι στο έλεός μου», καυχιόταν ο Robert Clive, ο επικεφαλής της, ενώπιον του βρετανικού κοινοβουλίου.
Στην πιο πρόσφατη Ιστορία ο William Randolph Hearst ώθησε τις Ηνωμένες Πολιτείες σε πόλεμο με την Ισπανία εν μέρει για να πουλήσει εφημερίδες. Ο Χένρι Φορντ, ένας ένθερμος απομονωτικός, προσπάθησε να κρατήσει τις Ηνωμένες Πολιτείες μακριά από δύο παγκόσμιους πολέμους. Το 1940, η αυτοκινητοβιομηχανία άσκησε βέτο στην παραγωγή κινητήρων μαχητικών αεροσκαφών που χρειαζόταν η Βρετανία για να νικήσει τη ναζιστική Γερμανία.
Κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου ο Armand Hammer από την θέση του ως επικεφαλής της Occidental Petroleum καλλιέργησε ένα κλίμα ύφεσης μεταξύ της Σοβιετικής Ένωσης και των Ηνωμένων Πολιτειών. Ο Τζορτζ Σόρος χρησιμοποίησε την περιουσία που συγκέντρωσε στοιχηματίζοντας σε νομίσματα ορισμένων χωρών για να υποστηρίξει τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα σε άλλες.
Ο κ. Μασκ οφείλει την επιρροή του όχι στον έλεγχο του πετρελαίου, του κεφαλαίου ή των ιδιωτικών στρατών, αλλά σε τεχνολογίες ζωτικής σημασίας για την οικονομική ανταγωνιστικότητα, την εθνική ασφάλεια και τον έλεγχο της κοινής γνώμης.
Οι διαστημικές αποστολές της NASA και του Πενταγώνου βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στο SpaceX, που ανήκει στον Ελον Μασκ. Όπως επισημαίνει ο Gregory Allen του Κέντρου Στρατηγικών και Διεθνών Μελετών, η SpaceX δεν συγκρίνεται με έναν παραδοσιακό εργολάβο στον τομέα της άμυνας που θα εξαρτιόταν σχεδόν εξ ολοκλήρου από τις πωλήσεις που θα ενέκρινε η κυβέρνηση των ΗΠΑ, πράγμα που σημαίνει ότι ο κ. Μασκ αισθάνεται λιγότερο υποχρεωμένος να ευθυγραμμίσει τις απόψεις του με αυτές της Ουάσιγκτον.
Αφού η Ρωσία εξουδετέρωσε την άλλη δορυφορική υπηρεσία της Ουκρανίας τις πρώτες πρωινές ώρες της εισβολής τον Φεβρουάριο του 2022, οι Ουκρανοί αναγνωρίζουν ότι μέσω της παροχής τερματικών Starlink από τον κ. Μασκ αποκαταστάθηκε η σύνδεση στο πεδίο της μάχης, κάτι που την βοήθησε να αποφύγει την ήττα (ο Ελον Μασκ είπε ότι απέρριψε το αίτημα για την επαναφορά του Starlink στην Κριμαία για να αποφύγει να είναι "ανοιχτά συνένοχος σε μια μεγάλη πράξη πολέμου και "κλιμάκωση της σύγκρουσης".)
Η Tesla δεν είναι ο μόνος κατασκευαστής ηλεκτρικών οχημάτων στον κόσμο, αλλά είναι ο πιο προηγμένος και ο πιο διάσημος. Οι παγκόσμιοι ηγέτες πιστεύουν εύλογα ότι η φιλοξενία ενός εργοστασίου της Tesla τους δίνει τον έλεγχο του μέλλοντος του κλάδου. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Κίνα τον άφησε να ανοίξει μια 100% θυγατρική στη Σαγκάη το 2019, πρώτη φορά για μια ξένη αυτοκινητοβιομηχανία, εκτιμώντας σωστά ότι η παρουσία της Tesla θα δώσει ώθηση στις εγχώριες μάρκες. Αυτό εξηγεί γιατί η Σαουδική Αραβία μιλάει για επενδύσεις με την Tesla σύμφωνα με τη Wall Street Journal. Ο Ελον Μασκ διέψευσε αυτές τις πληροφορίες.
Τέλος, αν και η αγορά του Twitter αποδείχθηκε εξαιρετικά δυσβάσταχτη οικονομικά, πολιτικά, ήταν ένα επίτευγμα που του επιτρέπει να ελέγχει ποιος ακούγεται και ποιος αποκτά δύναμη στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης με τη μεγαλύτερη επιρροή στον κόσμο.
Μόνο οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να δημιουργήσουν έναν επιχειρηματία σαν τον κ. Μασκ, ο οποίος μετανάστευσε από τη Νότια Αφρική στον Καναδά ως έφηβος και στη συνέχεια εγκαταστάθηκε στην χώρα. «Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι κυριολεκτικά το απόσταγμα του ανθρώπινου πνεύματος της εξερεύνησης», είπε στον κ. Isaacson.
Και ίσως μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι δυνατή μια τέτοια πολιτική αυτονομία. Ο κ. Μασκ βρίσκεται σχεδόν συνεχώς σε σύγκρουση με το κράτος, από την Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου μέχρι το Υπουργείο Δικαιοσύνης. Στην Κίνα ή τη Ρωσία, όπου η εξουσία βρίσκεται στα χέρια ενός ανθρώπου, μια τέτοια συμπεριφορά θα ήταν έως και θανάσιμη και για την επιχείρησή και για την ζωή του επιχειρηματία. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου η εξουσία κατανέμεται μεταξύ πολλών θεσμών και πολλών πολιτικών κομμάτων, ο κ. Μασκ είναι ελεύθερος να ευημερήσει.
Υπάρχει αρκετή ανησυχία για την επιρροή του κ. Μασκ στην εξωτερική πολιτική. Ωστόσο, δεν είναι λίγες οι φορές που εταιρείες ενοχλούν τα κράτη χωρίς ωστόσο να προκαλούν την ίδια αντίδραση με αυτή που προκαλεί ο Μασκ, μια προσωπικότητα που διχάζει.
Ωστόσο η ευαλωτότητα του κ. Μασκ στην Κίνα μπορεί να έχει σοβαρότερες συνέπειες για τον ίδιο από την ανεξαρτησία που του επιτρέπει η αμερικανική κυβέρνηση.
Ο κ. Isaacson γράφει στο βιβλίο του ότι το κλείσιμο εργοστασίων που διατάχθηκε πρώτα από την Κίνα και μετά από την Καλιφόρνια για να περιοριστεί η μετάδοση του Covid-19, «ξύπνησαν την αντιεξουσιαστική πλευρά του. » Ωστόσο, μόνο η Καλιφόρνια ήταν ο στόχος της οργής του κ. Μασκ, ο οποίος αποκάλεσε δημόσια τα lockdown φασιστικό μέτρο και τον αξιωματούχο που τα έβαλε σε εφαρμογή ως αδαή. Δεν είπε τίποτα τέτοιο για την Κίνα, ακόμη και όταν το εργοστάσιο της Tesla στη Σαγκάη έκλεισε για είκοσι δύο ημέρες πέρυσι.
Ο σεβασμός του Ελον Μασκ στην Κίνα επεκτείνεται και στο X, πρώην Twitter. Ο κ. Isaacson γράφει ότι λίγο μετά την αγορά του, είπε στην δημοσιογράφο Bari Weiss ότι η πλατφόρμα θα πρέπει να προσέχει «τι λέξεις χρησιμοποιεί για την Κίνα, γιατί η επιχείρηση της Tesla θα μπορούσε να απειληθεί». »
Ο κ. Μασκ δεν είναι ο μόνος επιχειρηματίας που τα βάζει με τους Αμερικανούς πολιτικούς ενώ υποκλίνεται στο Πεκίνο. Οι διευθύνοντες σύμβουλοι εταιρειών από τη Walt Disney έως την JPMorgan Chase κάνουν ακριβώς το ίδιο πράγμα.
Η διαφορά φυσικά είναι ότι η μοίρα των εθνών εξαρτάται πολύ περισσότερο από την κατοχή των καλύτερων τεχνολογιών παρά από το πιο πλούσιο τραπεζικό δάνειο ή το πιο επιτυχημένο καρτούν.
Ο πιο σίγουρος τρόπος για να μειωθεί η επιρροή του Έλον Μασκ στις διεθνείς σχέσεις είναι να μειωθεί η επιρροή της τεχνολογία του. Οι αντίπαλοί του εργάζονται σκληρά για να προσπαθήσουν να αποδυναμώσουν το μερίδιο αγοράς της SpaceX στις εκτοξεύσεις στο διάστημα και του X στα κοινωνικά δίκτυα. Όσον αφορά τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, τώρα που οι κινεζικές μάρκες είναι σε άνοδο, μπορούμε να περιμένουμε να δούμε την Tesla να εκδιώκεται από την κινεζική αγορά όπως και άλλες ξένες εταιρείες, μόλις το Πεκίνο θεωρήσει ότι δεν είναι πλέον χρήσιμες. Ο ίδιος ο Μασκ μπορεί να είναι λιγότερο ευάλωτος στην Κίνα όταν δεν θα έχει πλέον μερίδιο αγοράς να προστατεύσει εκεί.
The Wall Street Journal
L’Opinion
27/9/23
via Babis Georges Petrakis
=============
Σχόλια