Τα γεωστρατηγικά assets της Ελλάδας είναι έκθετα σε κάθε κίνδυνο: Η συνδρομή των ΗΠΑ και του Ισραήλ είναι περισσότερο από απαραίτητη, διότι απλά δεν μπορούμε…

Του Δρ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΔΡΙΒΑ, Hellas Journal

Ζούμε μια δυστοπία τους τελευταίους μήνες. Παρόλο που τους έχουμε ξαναζήσει αυτούς τους μήνες στο παρελθόν, φαίνεται οτι δεν έχουμε αντιληφθεί σαν κράτος και κοινωνία τις νέες μας ευθύνες απέναντι στον πολυπολικό κόσμο. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ

Αυτός ο κόσμος είναι φύσει ασταθής και γεμάτος κινδύνους και ευκαιρίες. Γι’ αυτό άλλωστε τα κράτη σε αυτού του τύπου το διεθνές σύστημα, «ρισκάρουν» λελογισμένα, σταθμίζοντας τους κινδύνους και οι ευκαιρίες. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να έχουν τις υποδομές. Υλικοτεχνικές και μη.

Η Ελλάδα έζησε το «όνειρο» της «απευθείας ανάθεσης» μιας γεωστρατηγικής θέσης η οποία θέλει πολλή δουλειά για να αποκτηθεί. Μείναμε στις ευκαιρίες και τελικά, υποφέρουμε από τους κινδύνους. Η «νέα γεωπολιτική» είναι πιο κοντά σε αυτό που λέμε εφαρμοσμένη γεωπολιτική και έχει πολλή περισσότερη επιστήμη, τεχνολογία, και λιγότερη «θεωρία».

Οι νέες πραγματικότητες και επομένως οι νέοι κίνδυνοι, πρέπει να γίνουν αφετηρία για την οριστική (όχι σαν αφήγημα) επανίδρυση του κράτους και τον περίφημο εκσυγχρονισμό του ο οποίος παρόλο που παιανίζεται, συνεχώς μας εκθέτει σε καταστροφές και τραγωδίες.

• Από την Αγχίαλο μέχρι και τις γέφυρες και τους δρόμους της Θεσσαλίας.

Πολλοί που θέλουν να υποστηρίξουν (γενναία και θαρραλέα…ομολογουμένως) το αφήγημα που κάηκε και πνίγηκε στην Ελλάδα, υιοθετούν μια glocal ρητορική: Οτι αυτά, παντού συμβαίνουν. Μας δείχνουν παραδείγματα σε Καναδά, ΗΠΑ, κτλ.

Πρώτον, αυτές οι χώρες είναι ήδη έτοιμες και γνωρίζουν οτι αν λάβει χώρα μια θεομηνία, πραγματικά δεν μπορούσαν να την ελέγξουν. Δε μάθαμε σήμερα οτι είμαστε πάντα έκθετοι στη μανία της φύσης.

Δεύτερον, είναι μεγάλες χώρες. Στην Ελλάδα που είναι μικρή και ορεινή χώρα, μια μεγάλη πυρκαγιά, είναι ικανή να μας οδηγήσει άνοδο των εισαγωγών τροφίμων. Δε μιλάμε καν για την αστικοποίηση η οποία θα μεγαλώσει καθώς τόσο σε Έβρο όσο και Θεσσαλία, κάηκαν και βούλιαξαν, όχι μόνο περιουσίες αλλά και θέσεις εργασίας, παραγωγή και κατανάλωση, εξαγωγές και ευημερία.

Τρίτον, ο Καναδάς και οι ΗΠΑ δεν έχουν να αγχώνονται για τη γεωστρατηγική τους αναβάθμιση. Είναι ψηλά. Δε θέλουν (δε χρειάζεται) να γίνουν «σύνορο του δυτικού κόσμου» ούτε «γέφυρα». Καλό το glocal επιχείρημα, αλλά μπάζει από παντού. Η έννοια της ανθεκτικότητας, από μόνη της υπονοεί οτι θα υποστείς πίεση.

Θα βιώσεις καταστροφές (από κακόβουλη επιρροή ή απο φυσικές καταστροφές κτλ) αλλά θα αντέξεις. Η ανθεκτικότητα σημαίνει ικανότητα αντιμετώπισης, σε αντίθεση με τον κίνδυνο να γίνεις failed state, να πάψεις δηλαδή να μπορείς να αντέχεις.

Ο Έλληνας πρωθυπουργός, από το βήμα της Βουλής υποστήριξε οτι στον Έβρο οι πυρκαγιές ξεκίνησαν από ανθρώπινα χέρια. Προφανώς περιμένουμε εναγωνίως τα πορίσματα και τα στοιχεία.

• Η Ελλάδα στην Αλεξανδρούπολη, λόγω και του Πολέμου της Ουκρανίας, είναι μια πόλη η οποία στηρίζει ελληνικά και διεθνή συμφέροντα. Μεγάλα συμφέροντα. Το ίδιο συμβαίνει και στον Βόλο και στην Αγχίαλο και στη Θεσσαλία. Εκεί που με τρόμο είδαμε την ανατίναξη αποθηκών πυρομαχικών.

Κάποιοι νόμιζαν οτι η MDCA και η κάθε MDCA, συνιστούν κείμενα τα οποία μπορείς να τα μοστράρεις μαζί με τις συνοδευτικές επιστολές του εκάστοτε Αμερικανού υπεξ, ο οποίος σε αποκαλεί «leader & steadfast ally). Αυτές οι περιγραφές, είναι για να εξεταστούν στο μέλλον. Σε χρήζουν για να δείξεις τι μπορείς να κάνεις.

Η Ελλάδα πλέον είναι σε μια κατάσταση όπου ο στρατός βάζει προσωρινές γέφυρες για να μπορούν οι άνθρωποι να έχουν τα απαραίτητα την ώρα που πνίγονται. Η Ελλάδα δεν έχει σχέδιο αντιμετώπισης μιας πολυεπίπεδης καταστροφής.

Το να παιανίζεις την Αγχίαλο, τη Σούδα και την Αλεξανδρούπολη ονομάζοντάς τα «περιφερειακά και διεθνή assets» δε συνιστά εξωτερική πολιτική, όπως δε συνιστά εξωτερική πολιτική να μιλάς για Χάγη και για παραχωρήσεις όταν είσαι ό,τι σου απέδειξαν φωτιές και χείμαρροι.

Η χώρα δε χρειάζεται μια εκποίηση παραίτησης, αλλά μια αναδόμηση και μια ανασυγκρότηση κυριολεκτικά από το μηδέν. Τα περιφερειακά assets μας υπάρχουν στα χαρτιά αλλά όχι στην πράξη. Δεν έχεις περιφερειακό asset αν αυτό ανατινάζεται, καίγεται για 20 μέρες ή βουλιάζει.

Δεν έχεις περιφερειακά assets αν δεν μπορείς να σκεφτείς πώς θα αντιμετωπίσεις έναν κύκλο καταστροφής (απώλεια υποδομών, πολλών χιλιάδων στρεμμάτων καλλιεργήσιμης έκτασης, εσωτερική μετανάστευση και ερημοποίηση περιοχών, άνοδο τιμών, υγειονομικούς κινδύνους, χάος στο εσωτερικό).

• Δεν είναι ντροπή να μην μπορείς, ντροπή είναι να μην προσπαθείς.

Η Ελλάδα για πολλές δεκαετίες είναι μια χώρα η οποία θέλει να λέγεται «υπουργίνα και ας πεθαίνει από την πείνα». Όποιος πάει να μας διορθώσει μήπως κατά τύχη γίνουμε ένα σοβαρό κράτος το οποίο θα έχει τη δυνατότητα να αντιμετωπίζει ό,τι του φέρνει η πραγματικότητα, αμέσως γίνεται «εγκάθετος» ή «υπερβολικός στην κριτική του». Την ώρα μάλιστα που ο απλός πολίτης (στον οποίον πάντα στηριζόταν η χώρα) είναι γεμάτος φόβο και οργή. Επικίνδυνο κοκτέϊλ.

Η Ελλάδα αυτή τη στιγμή δεν έχει αντιπολίτευση η οποία θα φιλτράρει με δημοκρατικό και πολιτικό τρόπο αυτήν την κοινωνική πραγματικότητα. Το εσωτερικό μας «μπέρδεμα» έχει ενωθεί με το εξωτερικό μας μπέρδεμα. Έτσι, πάνω στην καταστροφή η Ελλάδα εκτίθεται κάνοντας πράγματα που τα κάνει μόνο ένα κράτος το οποίο έχει λύσει τα εσωτερικά του, και κυρίως αυτά τα εσωτερικά που ορίζουν τα εξωτερικά.

Άτυπες διαβαλκανικές συνόδους, (με πολλές απουσίες) φιλοξενίες ενός προέδρου χώρας που βρίσκεται σε πόλεμο και ο οποίος βρισκόταν σε χώρα όπου ακροδεξιοί οπαδοί διέσχισαν εκατοντάδες χιλιόμετρα για να δημιουργήσουν τραγωδία στην Ελλάδα, είσοδος στο πολύ σημαντικό περιφερειακό group του Three Seas Initiative, και ονειροπωλήσεις για Χάγη και για «δια παντός» επίλυσης των ελληνοτουρκικών διαφορών.

Η προτεραιοποίηση είναι η αρχή της πολιτικής τέχνης. Γιατί εισήλθαμε πρώτα στο China 16+1 και το 2023 στο Three Seas Initiative; Γιατί τα κράτη που συμμετέχουν σε αυτό το εξαιρετικής γεωστρατηγικής σημασίας περιφερειακό οικοδόμημα να μην πουν οτι «οι Έλληνες μπήκαν τώρα για να διεκδικήσουν κονδύλια για τις υποδομές που καταστράφηκαν»;

• Σε ποιά περίπτωση έχουμε ισχυρή διαπραγματευτική θέση; Έχουμε υπογράψει κείμενα με χώρες σαν τις ΗΠΑ και το Ισραήλ. Γιατί δεν παραδεχόμαστε (ως απόδειξη ελάχιστης ωριμότητας) πως ακόμη, δεν μπορούμε να διαχειριστούμε τον…εαυτό μας;

Δε γνωρίζουμε να δημιουργούμε σύγχρονα συστήματα ασφάλειας που να κατοχυρώνουν ανθεκτικότητα και μοιάζουμε διαρκώς σαν τη χώρα που κοιτάει το ρετιρέ χωρίς ισόγειο. Δείχνουμε χώρα που όχι μόνο εκθέτουμε τον εαυτό μας σε δυνάμεις που δεν επιθυμούν την αναβάθμισή μας, αλλά και χώρα που εκθέτουμε όσους μας πίστεψαν, στα μάτια όσων δεν ήθελαν να γίνει η Ελλάδα «project περιφερειακής ασφάλειας».

Πρώτα να φτιάξουμε ένα κράτος προετοιμάζοντας από την εκπαίδευση την κοινωνία για τον κόσμο ο οποίος θα εξελίσσεται για τις επόμενες δεκαετίες και που δε μοιάζει σε τίποτε με την «Ελλάδα της άνεσης» και μετά να διεκδικήσουμε θέση συνδιαμορφωτή, φύλακα, συνόρου κτλ.

* Ο Δρ. Αλέξανδρος Δρίβας είναι Διεθνολόγος και Fellow στην εταιρεία The Society for the Preservation of the Greek Heritage (SPGH, Washington). Το κείμενο δημοσιεύεται αποκλειστικά στην ιστοσελίδα Hellas Journal