Ο λεγόμενος ασθενής της Ευρώπης διαθέτει ασύγκριτη μυϊκή δύναμη και υψηλές ανοσοποιητικές άμυνες.
Σε μια ζαλισμένη Γαλλία που ψάχνει τρόπο να συνέλθει από το πρόσφατο κύμα βίας τα μήντια διακινούν ένα ωραίο αφηγηματάκι παρηγοριάς «Οταν με κοιτάζω στον καθρέπτη με βρίσκω άσχημο αλλά όταν συγκρίνω τον εαυτό μου παρηγοριέμαι». «Είναι πάλι η Γερμανία «ο ασθενής της Ευρώπης» ; ρωτά το Ίδρυμα Jean Jaurès σε ένα δημοσίευμα που απαριθμεί τις τρέχουσες αδυναμίες της ηγετικής οικονομίας της Ευρώπης.
Το δημοσίευμα κοινοποιείται ευρέως και φαίνεται αδιαμφισβήτητο. Δεν είναι η κυρίαρχη δύναμη της ευρωζώνης η μόνη χώρα που γνώρισε «τεχνική ύφεση», με μείωση του ΑΕΠ της για δύο συνεχόμενα τρίμηνα τον περασμένο χειμώνα ; Στις προβλέψεις του στα τέλη Ιουλίου, το ΔΝΤ ανακοινώνει πτώση 0,3% του γερμανικού ΑΕΠ το 2023, όταν η Γαλλία θα σημειώσει αύξηση 0,8%. Ακόμη χειρότερα, ο πληθωρισμός παραμένει πιο ζωηρός στην άλλη πλευρά του Ρήνου με αύξηση 6,2% στις τιμές καταναλωτή τους τελευταίους δώδεκα μήνες έναντι 4,3% στο εσωτερικό
Αυτή η περίπτωση μας φέρνει πίσω στο 1999, τη χρονιά της δημιουργίας του ευρώ, όταν η Γερμανία προσπαθούσε να ολοκληρώσει την επανένωση της, η οποία είχε επιβαρύνει την ανταγωνιστικότητα του «made in Germany». Η βρετανική εβδομαδιαία εφημερίδα The Economist, βίβλος των διεθνών οικονομικών κύκλων, την αποκάλεσε τότε «τον ασθενή της Ευρώπης».
Η ετυμηγορία είναι ακόμη πιο δελεαστική σήμερα, καθώς το μοντέλο του γερμανικού μερκαντιλισμού φαίνεται να κλονίζεται στους τρεις βασικούς πυλώνες του. Πρώτον, ο κυρίαρχος ρόλος της βιομηχανίας, της οποίας το μερίδιο φτάνει το 26,6% της εθνικής οικονομίας - επίπεδο ρεκόρ για τις χώρες της G7 και υπερδιπλάσιο από αυτό της Γαλλίας ειδικότερα. Αιτία θαυμασμού από όλες τις δυτικές χώρες. Έχει γίνει αχίλλειος πτέρνα μετά την αποδιοργάνωση των διεθνών αλυσίδων παραγωγής της μετά Covid εποχής. Ειδικά από τη στιγμή που η κλιματική αλλαγή ωθεί τις χώρες, με επικεφαλής τις Ηνωμένες Πολιτείες, να επαναπατρίσουν τις βιομηχανίες τους.
Η δεύτερη πηγή δύναμης του γερμανικού μοντέλου, η φθηνή ενέργεια ρωσικής προέλευσης, που ενσαρκώναν οι αγωγοί φυσικού αερίου Nord Stream, που τώρα είναι κλειστοί, ανήκουν πλέον στο παρελθόν μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία. Όσο για τις προνομιακές οικονομικές σχέσεις με την Κίνα, η οποία έχει γίνει ο κορυφαίος εμπορικός εταίρος μπροστά από τις Ηνωμένες Πολιτείες και ακόμη περισσότερο μπροστά από τη Γαλλία, αποδυναμώνονται διπλά. Από τη μια, οι σινοαμερικανικές γεωπολιτικές εντάσεις σε αναγκάζουν να διαλέξεις πλευρές και από την άλλη η αναβάθμιση της κινεζικής βιομηχανίας, η οποία κατασκευάζει η ίδια τις εργαλειομηχανές που εισήγαγε παλαιότερα από το Μόναχο και το Ανόβερο. Συνολικά, οι γερμανικές βιομηχανίες, όλοι οι τομείς μαζί, παρουσιάζουν πτώση της δραστηριότητας από 10% έως 15%, σε σύγκριση με το 2017.
Προφανώς, τα σοκ είναι σκληρά, αλλά ο υποτιθέμενος ασθενής εμφανίζει ικανότητες αντίστασης που δεν μπορούν να υποτιμηθούν. Η ελκυστικότητα του Standort Deutschland - του βιομηχανικού τοπίου - παραμένει άθικτη αν κρίνουμε από τις τρεις ανακοινώσεις ξένων επενδύσεων που έγιναν πρωτοσέλιδα αυτό το καλοκαίρι. Η Tesla σχεδιάζει να διπλασιάσει τη χωρητικότητα του Βερολίνου Automotive Gigafactory από 500.000 σε 1 εκατομμύριο οχήματα. Ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς και η αμερικανική εταιρεία Intel υπέγραψαν συμφωνία στις 19 Ιουνίου για επένδυση 30 δισ. ευρώ σε εργοστάσια ημιαγωγών στη Σαξονία-Άνχαλτ, με 10 δισ. ευρώ σε δημόσιες επιδοτήσεις. Ομοίως, ο ταϊβανέζικος κολοσσός ηλεκτρονικών τσιπ TSMC ενέκρινε στις 8 Αυγούστου μια επένδυση 3,5 δισ. ευρώ για την κατασκευή του πρώτου ευρωπαϊκού εργοστασίου της, στη Δρέσδη, έργο που υποστηρίζεται από κρατικές επιχορηγήσεις του ίδιου μεγέθους.
Στις 28 Ιουλίου ο Υπουργός Οικονομικών Bruno Le Maire, βαυκαλίζονταν για την άνοδο του γαλλικού ΑΕΠ κατά 0,5% το δεύτερο τρίμηνο του 2023. Αυτή η εμμονή με την βραχυπρόθεσμη ανάπτυξη είναι χαρακτηριστική των γαλλικών κυβερνήσεων, οι οποίες τα τελευταία τριάντα χρόνια την βλέπουν ως απαραίτητη προϋπόθεση για τον περιορισμό (μάταια) της μαζικής ανεργίας. Σε αντάλλαγμα αυτού, από το 1990, κάθε αύξηση του ΑΕΠ κατά 100 δισ. γαλλικά ευρώ συνοδεύεται από αύξηση του δημόσιου χρέους κατά 180 δισ. Ανάπτυξη με πίστωση.
Η Γερμανία βρίσκεται σε ένα εντελώς διαφορετικό σενάριο, της οποίας το δημόσιο χρέος είναι το μισό από το δικό μας (62% του ΑΕΠ έναντι 112,5%), εμφανίζει σημαντικό εμπορικό πλεόνασμα (82 δισεκατομμύρια ευρώ το 2022) και το ποσοστό ανεργίας δεν ξεπερνάει εδώ και χρόνια το 3,1%. Για να μην πούμε ότι το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της είναι σήμερα 15% υψηλότερο από το δικό μας. Ο λεγόμενος ασθενής της Ευρώπης διαθέτει ασύγκριτη μυϊκή δύναμη και υψηλές ανοσοποιητικές άμυνες.
Le Figaro
21/8/23
via Babis Georges Petrakis
=============
Σχόλια