Του Γιώργου Χαρβαλιά
Νομίζω
ότι και ο τελευταίος Έλληνας αντιλαμβάνεται πως ο αποκλεισμός
του κόμματος του Ηλία Κασιδιάρη, με φωτογραφική διάταξη «μαϊμού» που
καταργεί βασικές πρόνοιες του Συντάγματος, δεν έχει καμία σχέση με
δημοκρατικές ευαισθησίες για το «αυγό του φιδιού» και άλλα τέτοια
χιλιοειπωμένα στερεότυπα. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ
Φαίνεται ακόμη και στις πειραγμένες δημοσκοπήσεις όπου το ένα τρίτο και πλέον των ερωτώμενων αντιτίθεται στην συγκεκριμένη διάταξη, ενώ κάποιοι την επικροτούν μόνο και μόνο επειδή απεχθάνονται το πρώην πρωτοπαλίκαρο της Χρυσής Αυγής. Αλλά κι αυτοί οι τελευταίοι ξέρουν ότι πρόκειται περί αντισυνταγματικού εξαμβλώματος που μοναδικό στόχο έχει να εξυπηρετήσει την πρεμούρα επανεκλογής του Κ. Μητσοτάκη με κάθε μέσο, τρόπο και κόστος.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης βέβαια έχει αποδείξει ότι είναι αδίστακτος. Στην αγωνία του να ξαναπάρει την εξουσία, δεκάρα δε δίνει για τους θεσμούς και τη διαφύλαξη του πολιτεύματος. Έφτασε μέχρι και τον αρχηγό ΓΕΕΘΑ να παρακολουθεί για να διαπιστώσει αν «κάνει ταμείο» μόνος του και μετά ισχυριζόταν ότι δεν ήξερε. Έφταιγαν τα… ρυπαρά κέντρα.
- Το πρόβλημα είναι ότι σ’ αυτό το συνταγματικό πραξικόπημα επιχειρεί να «εργαλειοποιήσει» ανώτατους δικαστικούς. Και αυτοί, προκειμένου να τον ικανοποιήσουν καλούνται όχι μόνο να ξεχάσουν την δικονομική… προπαίδεια, αλλά και να καταπατήσουν τον όρκο τους, που τους επιβάλλει «να απέχουν από κάθε ενέργεια η οποία αντίκειται στην ιδιότητα και το ήθος του υποψήφιου δικαστικού λειτουργού».
Τα πράγματα είναι εξαιρετικά απλά και δεν σηκώνουν δεύτερη ερμηνεία: Με την ισχύουσα πλέον φωτογραφική ρύθμιση που θέτει εκτός νόμου – γιατί περί αυτού πρόκειται και το ομολογούν οι πάντες – το κόμμα Κασιδιάρη, περνάει ο έλεγχος ενός κρίσιμου τομέα της πολιτειακής μας ζωής, και συγκεκριμένα εκείνος της εκλογής των μελών του Κοινοβουλίου, στην αρμοδιότητα των δικαστηρίων! Αρχικά στο Α’ τμήμα και εν συνεχεία στην ολομέλεια του Αρείου Πάγου.
Πέραν του ότι αυτό είναι εντελώς πρωτόγνωρο στην μεταπολιτευτική ιστορία και δημιουργεί τεράστια συνταγματικά κωλύματα σύμφωνα με την συντριπτική πλειονότητα των συνταγματολόγων (εκτός των γνωστών και μη εξαιρετέων αυλοκολάκων της εκάστοτε εξουσίας που «πήγαν απέναντι» και ξέχασαν την… προπαίδεια με κυβερνητική καθοδήγηση) προκύπτουν σοβαρά αντικειμενικά προβλήματα.
Γιατί χωρίς καμία αμφιβολία – αυτό όλοι οι συνταγματολόγοι το ομολογούν – οι σχετικές αποφάσεις του Αρείου Πάγου δεν είναι δικαστικές! Είναι κατ’ ουσίαν διοικητικές αποφάσεις. Οι οποίες κρίνονται ως προς την συνταγματικότητα τους μετά τις εκλογές από το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο. Το τελευταίο δύσκολα θα μπορούσε να ανατρέψει αποφάσεις του Αρείου Πάγου, αφού αυτό, κατά βάση, θα ακύρωνε το αποτέλεσμα των εκλογών. Γεγονός που γνωρίζει καλά ο αδίστακτος κύριος Μητσοτάκης γι’ αυτό και προχώρησε στην επίμαχη ρύθμιση. Για να μην μπορεί να ελεγχθεί δικαστικά.
Με άλλα λόγια η κυβέρνηση εισήγαγε και ψήφισε μία διάταξη επιδιώκοντας να εκβιάσει ένα είδος «δικαστικής ασυλίας» ως προς τον έλεγχο της συνταγματικότητας της. Ο Άρειος Πάγος (Α’ Τμήμα και Ολομέλεια), καλείται να αποφασίσει ποιός υπονομεύει το πολίτευμα μέσα σε ένα ασφυκτικό χρονικό πλαίσιο που δεν υπερβαίνει τις τρείς μέρες, λόγων των προθεσμιών του εκλογικού νόμου!
Η κυβέρνηση δηλαδή σκοπίμως επιχειρεί να φέρει τους ανώτατους δικαστές «προ τετελεσμένων», ώστε να βρεθούν μπροστά σε ένα τεράστιο πολιτικό και πολιτειακό δίλημμα. Τους καλεί να επωμιστούν ένα πελώριο ηθικό βάρος, το οποίο στην πραγματικότητα είναι αδύνατο να σηκώσουν.
Κυρίως όμως οι δικαστές καλούνται να αποφασίσουν με πρωτοφανώς συνοπτικές διαδικασίες και χωρίς να μπορούν να αξιολογήσουν τα δεδομένα στο πλαίσιο μίας εγγυημένης, από δικονομικής πλευράς, ακροαματικής διαδικασίας. Χωρίς να μπορούν να εισέλθουν στο βάθος της υπόθεσης θα πρέπει να στηριχθούν στις αποφάσεις της ΕΛΑΣ και της ΕΥΠ, της ίδιας που παρακολουθούσε το άπαν σύμπαν. Βάλαμε δηλαδή τον λύκο να φυλάει τα πρόβατα!
Επιπλέον η ρύθμιση αυτή, παρά τη φωτογραφική στόχευση, είναι τόσο γενική, ώστε με μία στοιχειωδώς διασταλτική ερμηνεία κανένα κόμμα στο μέλλον δε θα μείνει στο «απυρόβλητο». Ακόμη και η ΝΔ αν κάποια στιγμή υπάρξουν καταδίκες για μέλη της από κάποιο Ειδικό Δικαστήριο (σημ. μεταξύ μας, με όσα γίνονται, απίθανο το βλέπετε;).
Η σχετική διάταξη επομένως έχει πολιτικά αυτό-υπονομευθεί εν τη γενέσει της, αφού ενώ υπήρχε τόσος χρόνος να θωρακισθούν οι δημοκρατικές ευαισθησίες έρχεται μέσα στην προεκλογική περίοδο για τους λόγους που αναφέραμε. Επιπλέον ψηφίστηκε ως τροπολογία, σε άσχετο νομοσχέδιο, κάτι καταφανώς αντίθετο με το Σύνταγμα και τον Κανονισμό της Βουλής. Και κυρίως ψηφίσθηκε από μία οριακή και εφήμερη πλειοψηφία με την συντριπτική πλειονότητα των συνταγματολόγων απέναντι.
Το ερώτημα είναι θα υπάρξουν δικαστές να υπηρετήσουν τέτοιο εξόφθαλμα αντισυνταγματικό «κόλπο»; Ή θα βρεθούν λειτουργοί της δικαιοσύνης να μας εκπλήξουν ευχάριστα σε αντίθεση με εκείνους που νομιμοποίησαν τα «κόλπα» των funds; Για να δούμε αν πραγματικά έχουν απομείνει «δικασταί εις τας Αθήνας».
*Το άρθρο αυτό δημοσιεύθηκε στην Κυριακάτικη Δημοκρατία στις 19-2-23.
==================
=======================
Τρία ερωτήματα για τη δικαστική ανεξαρτησία
Ο ΔΣΑ επισημαίνει ότι οι δικηγόροι έμειναν «εμβρόντητοι» από την απόφαση του Αρείου Πάγου, όπως και για το γεγονός ότι διέρρευσε, και θέτει δημόσια τρία ερωτήματα που αγγίζουν τον πυρήνα της δικαστικής ανεξαρτησίας:
- Πώς είναι δυνατόν να σχηματίζει δικανική πεποίθηση η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου σε 8 ημέρες (!) από το κλείσιμο του φακέλου και να εκδίδει απόφαση κατά το πλήρες αυτής σκεπτικό εντός άλλων 8 ημερών (!) σε ένα δυσχερέστατο νομικό και δικονομικό ζήτημα με τεράστιες κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις, με χιλιάδες σελίδες υπομνημάτων και σχετικών, την ώρα που μια συνήθης δικαστική απόφαση απαιτεί μήνες μέχρι χρόνια για την έκδοσή της, και όλη η νομική κοινότητα διαρκώς και απολύτως δικαιολογημένα διαμαρτύρεται για το χρόνο απονομής της δικαιοσύνης;
- Θα αποδοθούν ή θα συγκαλυφθούν οι ευθύνες για την εξόφθαλμα παράνομη παραβίαση της μυστικότητας της διάσκεψης του Ανωτάτου Δικαστηρίου;
- Πώς εξηγείται η πρόωρη γνώση της άνω δικαστικής κρισιολόγησης από την Τράπεζα της Ελλάδος στην Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (Νοέμβριος 2022), την οποία από την πρώτη στιγμή στηλιτεύσαμε ως μορφή προσπάθειας επηρεασμού της απόφασης;
Επιπλέον, στο ψήφισμά του, ο ΔΣΑ σημειώνει ότι το ελληνικό Δημόσιο ζημιώθηκε υπολογισμένα κατά 58,8 δισ. ευρώ από την εφαρμογή του ευνοϊκού για τις τράπεζες και τα funds ν. 3156/2003, ενώ τονίζει ότι «η μόνη "κόκκινη" διαχωριστική γραμμή που χωρίζει καθαρά την κοινωνία σήμερα δεν είναι άλλη από αυτή που διαπερνά εγκάρσια το σώμα της και από τη μια πλευρά της Ιστορίας βρίσκονται όσοι στηρίζουν έμπρακτα τους αδύναμους κρίκους του κοινωνικού συνόλου και από την αντίπερα όχθη, όσοι είτε με τις ενέργειες τους-είτε με την αδιαφορία τους- "βάζουν πλάτη" στις αδηφάγες ορέξεις ισχυρών οικονομικών συσσωματώσεων».
Τέλος, καλεί την Πολιτεία να λάβει άμεσες νομοθετικές πρωτοβουλίες:
- για την οριζόντια αναστολή των πλειστηριασμών της πρώτης κατοικίας των καλόπιστων και ευάλωτων δανειοληπτών μέχρις ότου παρασχεθεί η άνω λυσιτελής προστασία,
- να θεσπίσει ένα μόνιμο, ολοκληρωμένο, ρεαλιστικό και αποτελεσματικό πλαίσιο ρύθμισης οφειλών για τους καλόπιστους και ευάλωτους οφειλέτες, που θα περιλαμβάνει και την προστασία της κυριότητας πρώτης κατοικίας τους.
Το ψήφισμα του ΔΣΑ
Ο ΔΣΑ στο πλαίσιο του θεσμικού του ρόλου και της κοινωνικής του αποστολής έχει ταχθεί σταθερά και έμπρακτα στο πλευρό των οικονομικά αδύναμων συμπολιτών μας είτε των ευάλωτων δανειοληπτών είτε καταναλωτών ηλεκτρικής ενέργειας (αποχή από πράξεις αναγκαστικής εκτέλεσης κατά της πρώτης κατοικίας, παρέμβαση στον Άρειο Πάγο για την υπόθεση της νομιμοποίησης των εταιριών διαχείρισης απαιτήσεων κ.λπ.). Στον αγώνα μας για τη δικαιοσύνη, το κράτος δικαίου και την κοινωνία παραμένουμε ανυποχώρητοι, όσα εμπόδια κι αν επιχειρούν να θέσουν θεσμικοί και εξωθεσμικοί παράγοντες.
Εμβρόντητοι, τόσο εμείς όσο και η ελληνική κοινωνία, μάθαμε από διαρροή στον Τύπο το αποτέλεσμα της μυστικής (!) διάσκεψης της Ολομέλειας του ΑΠ, η οποία φέρεται κατά πλειοψηφία να τάσσεται υπέρ των funds και των servicers, στην υπόθεση στην οποία παρενέβη ο ΔΣΑ υπέρ των δανειοληπτών.
Ο ΔΣΑ διατυπώνει δημόσια τρία ερωτήματα που αγγίζουν τον πυρήνα της δικαστικής ανεξαρτησίας:
1ον: Πώς είναι δυνατόν να σχηματίζει δικανική πεποίθηση η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου σε 8 ημέρες (!) από το κλείσιμο του φακέλου και να εκδίδει απόφαση κατά το πλήρες αυτής σκεπτικό εντός άλλων 8 ημερών (!) σε ένα δυσχερέστατο νομικό και δικονομικό ζήτημα με τεράστιες κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις, με χιλιάδες σελίδες υπομνημάτων και σχετικών, την ώρα που μια συνήθης δικαστική απόφαση απαιτεί μήνες μέχρι χρόνια για την έκδοσή της, και όλη η νομική κοινότητα διαρκώς και απολύτως δικαιολογημένα διαμαρτύρεται για το χρόνο απονομής της δικαιοσύνης;
2ον: Θα αποδοθούν ή θα συγκαλυφθούν οι ευθύνες για την εξόφθαλμα παράνομη παραβίαση της μυστικότητας της διάσκεψης του Ανωτάτου Δικαστηρίου;
3ον: Πώς εξηγείται η πρόωρη γνώση της άνω δικαστικής κρισιολόγησης από την Τράπεζα της Ελλάδος στην Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (Νοέμβριος 2022), την οποία από την πρώτη στιγμή στηλιτεύσαμε ως μορφή προσπάθειας επηρεασμού της απόφασης;
Έχουμε επίσης αποδείξει ότι το ελληνικό Δημόσιο ζημιώθηκε υπολογισμένα κατά 58,8 δισ. ευρώ από την εφαρμογή του ευνοϊκού για τις τράπεζες και τα funds ν. 3156/2003 από τις τιτλοποιήσεις, που προβλέπει πλήρη απαλλαγή από δεκατέσσερις (14) φόρους (άμεσο ή έμμεσο φόρο, τέλη χαρτοσήμου, ΦΠΑ, εισφορά ή δικαιώματα υπέρ δημοσίου ή τρίτων). Και η απόδοση κυρίου φόρου να γίνεται στη χώρα προέλευσης του fund και ουχί στην Ελλάδα (Λουξεμβούρο, Ιρλανδία κ.λπ.)
Με αυτά τα δεδομένα, ο ΔΣΑ θα διερευνήσει κατ' αρχάς τη δυνατότητα προσφυγής ενώπιον των αρμοδίων ευρωπαϊκών θεσμών για την παραβίαση του άρθρου 107 ΣΛΕΕ που αφορά τις έμμεσες κρατικές επιδοτήσεις στην προκειμένη περίπτωση.
Όπως έχουμε διαχρονικά επισημάνει, η θεσμική προστασία των ευάλωτων οφειλετών μετά την προστασία του ν. 3869/10 διαρκώς φθίνει: τόσο με τον 4345/15 όσο και με τον 4605/19. Με το νέο πτωχευτικό νόμο (4738/20) καταργήθηκε κάθε διάταξη προστασίας της κυριότητας της πρώτης κατοικίας των ευάλωτων δανειοληπτών, δίνοντας τους ως μόνη διέξοδο την παραμονή τους σε αυτή ως μισθωτές. Ο υφιστάμενος εξωδικαστικός μηχανισμός ρύθμισης οφειλών είναι αναποτελεσματικός, αφού προβλέπει προαιρετική συμμετοχή των τραπεζών και των funds στη διαδικασία ρύθμισης. Είναι χαρακτηριστικό ότι μετά από δυο σχεδόν χρόνια λειτουργίας του θεσμού έχουν γίνει δεκτές μόλις 3.323 αιτήσεις που αντιστοιχούν σε οφειλές 1,085 εκατ. ευρώ σε σχέση με το συνολικό ποσό ιδιωτικού χρέους 270 δισ. ευρώ, ήτοι οι ρυθμισμένες απαιτήσεις ανέρχονται σε μόλις 0,4% του συνολικού ιδιωτικού χρέους. Οι επιχειρούμενες παρεμβάσεις της κυβέρνησης στον εξωδικαστικό συμβιβασμό, ως απόρροια της κοινωνικής πίεσης που προκαλεί η επιθετική στρατηγική των funds και των τραπεζών, είναι "αδειανό πουκάμισο", απολύτως προσχηματικές και αλυσιτελείς, και δεν απαντούν στην ανάγκη εξεύρεσης ουσιαστικής και αποτελεσματικής λύσης στο υφιστάμενο πρόβλημα παρά μόνο έρχονται να επιλύσουν επικοινωνιακού τύπου προεκλογικές στοχεύσεις. Επίσης είναι διαχρονική η ευθύνη των κυβερνήσεων που δεν επέλυσαν το ζήτημα που απασχόλησε ερμηνευτικά την Ολομέλεια του Αρείου Πάγου και "πέταξαν το μπαλάκι" σε αυτήν ενώ όφειλαν να είχαν ρητά επιλύσει το ζήτημα του εφαρμοστέου κανόνα δικαίου με σαφή νομοθετική πρόβλεψη.
Για το λόγο αυτό, καλούμε την Πολιτεία να λάβει άμεσες νομοθετικές πρωτοβουλίες: α) για την οριζόντια αναστολή των πλειστηριασμών της πρώτης κατοικίας των καλόπιστων και ευάλωτων δανειοληπτών μέχρις ότου παρασχεθεί η άνω λυσιτελής προστασία, β) να θεσπίσει ένα μόνιμο, ολοκληρωμένο, ρεαλιστικό και αποτελεσματικό πλαίσιο ρύθμισης οφειλών για τους καλόπιστους και ευάλωτους οφειλέτες, που θα περιλαμβάνει και την προστασία της κυριότητας πρώτης κατοικίας τους.
Η μόνη "κόκκινη" διαχωριστική γραμμή που χωρίζει καθαρά την κοινωνία σήμερα δεν είναι άλλη από αυτή που διαπερνά εγκάρσια το σώμα της και από τη μια πλευρά της Ιστορίας βρίσκονται όσοι στηρίζουν έμπρακτα τους αδύναμους κρίκους του κοινωνικού συνόλου και από την αντίπερα όχθη, όσοι είτε με τις ενέργειες τους-είτε με την αδιαφορία τους- "βάζουν πλάτη" στις αδηφάγες ορέξεις ισχυρών οικονομικών συσσωματώσεων.
Το δικηγορικό σώμα, πιστό στην ιστορία και τους αγώνες του, έχει επιλέξει να βρίσκεται στη μια πλευρά της Ιστορίας και να δίνει τους αγώνες του αδιαφορώντας αν γίνεται ενοχλητικό σε συμφέροντα και πάσης φύσεως εξουσίες.
Σχόλια