Οι μεγάλοι αυτού του κόσμου συναντήθηκαν και πάλι στο Νταβός για να μοιραστούν τις αναλύσεις και τις διαγνώσεις τους για την παρούσα κατάσταση του πλανήτη όπως και τις εκτιμήσεις τους για τα ποια θα είναι τα επόμενα στάδια της παγκοσμιοποίησης, την οποία αντιλαμβάνονται ως μια φυσική πρόοδο της ανθρωπότητας. Ήταν η κυρίαρχη ιδεολογία των δεκαετιών του 80, του 90, του 2000, ακόμη και του 2010. Ας την ονομάσουμε, στα πλαίσια αυτού του χρονογραφήματος ιδεολογία του Νταβός, η οποία εμφορείται από τα ιδανικά ενός κόσμου χωρίς σύνορα, ο οποίος υπακούει στους νόμους της αγοράς και διέπεται από το διεθνές δίκαιο. Στα πλαίσια αυτής της «ιδεολογίας» το ρίζωμα σε ένα τόπο και μία εθνική κοινότητα γίνεται αντιληπτό ως περίπου παθολογικό ενώ όλοι καλούνται να γίνουν πολίτες του κόσμου.

Ωστόσο αυτή την εβδομάδα για τους ανθρώπους του Νταβός φαίνεται πως τα πράγματα δεν είναι καθόλου ιδανικά.

Στην πρώτη τους συνάντηση μετά την επιδημία του COVID-19 βλέπουν ότι η παγκοσμιοποίηση δεν πάει πλέον πολύ καλά.

Αυτός είναι πιθανώς ο λόγος που το θέμα της συνάντησης τους είναι «συνεργασία σε έναν κατακερματισμένο κόσμο».

Ο πόλεμος στην Ουκρανία, η άνοδος της Κίνας, η επιστροφή του προστατευτισμού στις Ηνωμένες Πολιτείες, η μεταναστευτική κρίση, η άνοδος των λαικιστών στην Ευρώπη είναι αρκετά για να δείξουν ότι ο κόσμος είναι βαθιά διχασμένος και ότι καμία παγκόσμια διακυβέρνηση δεν μπορεί να ληφθεί σοβαρά υπόψη σε αυτά τα πλαίσια.

Οι άνθρωποι του Νταβός ανακαλύπτουν και κάτι άλλο: η οικονομία δεν είναι η μόνη που υπαγορεύει την πορεία του κόσμου.
Ο άνθρωπος δεν είναι ένα αυστηρά οικονομικό ον.
Είναι επίσης ένα όν πολιτικό, πολιτισμικό και ταυτίζεται με κάποια εθνική ή θρησκευτική κουλτούρα. Και δεν αρκεί να του υποσχεθείς υλική ευημερία για να εξαφανίσεις τις άλλες διαστάσεις του – αυτό ισχύει ακόμη περισσότερο όταν η υλική ευημερία είναι όλο και λιγότερο αισθητή.

Ας το πούμε διαφορετικά:

κάθε κοινωνική οργάνωση βασίζεται σε μια αντίληψη για τον άνθρωπο και η κυρίαρχη αντίληψη των ανθρώπων του Νταβός ήταν φτωχή και περιορισμένη. Στηρίχθηκε σε ένα φιλοσοφικό και ανθρωπολογικό ελάττωμα.

Θα προσθέσουμε και κάτι άλλο: το Νταβός επικρίθηκε συχνά όλα αυτά τα χρόνια αλλά οι επικριτές του πάντα δαιμονοποιούνταν. Συνδέθηκαν αρχικά με τον οικονομικό μη-ρεαλισμό. Τα τελευταία χρόνια κατηγορούνται ότι διαδίδουν θεωρίες συνωμοσίας. Αναμφίβολα, το φόρουμ του Νταβός έχει πυροδοτήσει πολλές φαντασιώσεις και θεωρίες συνομωσίας σύμφωνα με τις οποίες ο κόσμος κυριαρχείται από μερικούς άψυχους κακούς που τον χειραγωγούν κυνικά. Μπορούμε να αφήσουμε αυτούς τους ανθρώπους στο παραλήρημά τους.

Οι θεωρίες συνομωσίας ωστόσο δεν αναιρούν σε τίποτα το γεγονός ότι το Νταβός εκπροσωπεί ένα υπαρκτό δίκτυο δύναμης και εξουσίας, κάτι σαν ιδιωτικό ΟΗΕ που προωθεί μια συγκεκριμένη ιδεολογία. Οι θεωρίες συνομωσίας δεν αναιρούν επίσης το γεγονός ότι το Νταβός λειτουργεί και ως λέσχη στην οποία θα έπρεπε κάποιος να επιλεγεί για να θεωρείται ως ένας από τους μεγάλους αυτού του κόσμου. Το σούπερ ιδιωτικό κλαμπ των παγκοσμιοποιημένων και περήφανων για αυτό. Η λέσχη των αριστοκρατών της παγκοσμιοποίησης.

Ομως ο κόσμος αλλάζει και οι δυτικές ελίτ, από πολλές απόψεις, είναι οι τελευταίες που δεν θέλουν να το λάβουν υπόψη, συνεχίζοντας να ονειρεύονται έναν κόσμο χωρίς σύνορα, όπου οι λαοί θα αντιμετωπίζονται ως εναλλάξιμοι πληθυσμοί που καλούνται να διαλυθούν σε ένα μεγάλο μίγμα πλανητικής ενοποίησης.

Κλείνονται δηλαδή σε απαρχαιωμένο λογισμικό, που μαρτυρεί τη χρεοκοπία της πολιτικής τους φαντασίας.

Δεν απαγορεύεται να πιστεύουμε ότι αυτό που αποκαλούμε παραδοσιακά λαοί έχουν καταλάβει ότι έχει έρθει μια νέα εποχή στις οποίες θα επιβληθούν νέες πολιτικές ελίτ.

Mathieu Bock-Côté

Le Journal de Montréal

18/1/23