Η ενεργειακή κρίση τσακίζει την Ευρώπη

To ακόλουθο άρθρο/ρεπορτάζ από τη ναυαρχίδα των δυτικών οικονομικών ειδησεογραφικών πρακτορείων, το Bloomberg, αναφέρει ότι το μέχρις στιγμής κόστος της αναταραχής στις αγορές ενέργειας της Ευρώπης, που εν πολλοίς οφείλεται στις κυρώσεις που η ίδια η Ευρώπη αποφάσισε, ανέρχεται στο 1 τρισεκατομμύριο δολάρια! Αν και μέχρι στιγμής μεγάλο μέρος του κόστους έχει απαλυνθεί μέσω επιδοτήσεων (που με τη σειρά τους επιτείνουν τις πληθωριστικές πιέσεις) εν τούτοις, επισημαίνει το άρθρο, βρισκόμαστε μόνο μπροστά στην αρχή της σοβαρής επιδείνωσης της ενεργειακής κρίσης η οποία (θεωρεί το πρακτορείο) θα κορυφωθεί τα επόμενα 3 έτη με τα κράτη να μην μπορούν να συνεχίσουν την πολιτική των επιδοτήσεων λόγω του δημοσιονομικού εκτροχιασμού, ο οποίος είναι ήδη γεγονός. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ

Η μείωση της κρατικής υποστήριξης εν μέσω της επερχόμενης ύφεσης πιθανότατα θα οδηγήσει σε απότομη χειροτέρευση των οικονομικών συνθηκών, που σημαίνει ότι τα πολύ χειρότερα είναι μπροστά μας.

Παρόλ’ αυτά, πουθενά στο άρθρο δεν επισημαίνεται η ανάγκη αναθεώρησης της πολιτικής της ΕΕ απέναντι στη Ρωσία, η οποία ήδη υφίσταται το 9ο(!) κύμα κυρώσεων. Με την ευκαιρία, να επισημάνουμε ότι η κατάσταση εξελίσσεται πολύ χειρότερα και από τις προβλέψεις των Ρώσων οικονομολόγων, οι οποίοι έπεσαν έξω έχοντας εκτιμήσει ότι οι απώλειες για την ΕΕ θα ήταν “μόνο” της τάξης του μισού τρισεκατομμυρίου δολαρίων από την ενεργειακή κρίση. Ήδη η ΕΕ ξοδεύει το 5% του ΑΕΠ της για αγορές φυσικού αερίου, με τη Γερμανία να έχει φτάσει στο 7.4%, ενώ οι επιδοτήσεις έχουν ρίξει έξω τους εθνικούς προϋπολογισμούς με πάνω από το 50% των μελών της ΕΕ να έχουν ξεπεράσει το θεσπισμένο ανώτατο όριο του 60% του ΑΕΠ.

Ευτυχώς που η Ευρώπη είναι ένας “κήπος” κατά τον σπινθηροβόλο Borell. Σκεφτείτε τι θα γινόταν αν και εμείς ανήκαμε στη “ζούγκλα” των υπολοίπων, όπως είπε ο Ευρωπαίος αρχι-γραφειοκράτης…

Απολαύστε το άρθρο.

…………………………………………………………………………………..

Ο ενεργειακός λογαριασμός ύψους 1 τρισεκατομμυρίου δολαρίων της Ευρώπης σηματοδοτεί μόνο την αρχή της κρίσης

  • Οι υψηλές τιμές θα μπορούσαν να διαρκέσουν χρόνια και οι ενισχύσεις γίνονται ασύμφορες
  • Η ανακούφιση στις παγκόσμιες αγορές φυσικού αερίου δεν αναμένεται πριν από το 2026

Από το Bloomberg News, 18 Δεκεμβρίου 2022

Η ζημιά για την Ευρώπη ανέρχεται σε περίπου 1 τρισεκατομμύριο δολάρια από την εκτίναξη του ενεργειακού κόστους στα απόνερα του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία και η βαθύτερη κρίση των τελευταίων δεκαετιών μόλις αρχίζει.

Μετά τον φετινό χειμώνα, η περιοχή θα πρέπει να αναπληρώσει τα αποθέματα φυσικού αερίου με ελάχιστες έως καθόλου παραδόσεις από τη Ρωσία, εντείνοντας τον ανταγωνισμό για τα δεξαμενόπλοια του καυσίμου. Ακόμη και με περισσότερες εγκαταστάσεις εισαγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου να τίθενται σε λειτουργία, η αγορά αναμένεται να παραμείνει σφικτή έως το 2026, όταν θα είναι διαθέσιμη πρόσθετη παραγωγική ικανότητα από τις ΗΠΑ έως το Κατάρ. Αυτό σημαίνει ότι δεν θα υπάρξει ανάπαυλα από τις υψηλές τιμές.

Ενώ οι κυβερνήσεις μπόρεσαν να βοηθήσουν τις εταιρείες και τους καταναλωτές να απορροφήσουν μεγάλο μέρος του πλήγματος με περισσότερα από 700 δισεκατομμύρια δολάρια σε βοήθεια, σύμφωνα με τη δεξαμενή σκέψης Bruegel με έδρα τις Βρυξέλλες, η κατάσταση έκτακτης ανάγκης θα μπορούσε να διαρκέσει για χρόνια. Με τα επιτόκια να αυξάνονται και τις οικονομίες να βρίσκονται πιθανότατα ήδη σε ύφεση, η στήριξη που μετρίασε το πλήγμα για εκατομμύρια νοικοκυριά και επιχειρήσεις φαίνεται όλο και πιο απρόσιτη.

“Μόλις αθροίσετε τα πάντα – διασώσεις, επιδοτήσεις – προκύπτει ένα εξωφρενικά μεγάλο χρηματικό ποσό”, δήλωσε ο Martin Devenish, διευθυντής της εταιρείας συμβούλων S-RM. “Θα είναι πολύ πιο δύσκολο για τις κυβερνήσεις να διαχειριστούν αυτή την κρίση το επόμενο έτος”.

Εκτίναξη του κόστους

Ο τεράστιος λογαριασμός της Ευρώπης για τη διασφάλιση του ενεργειακού εφοδιασμού και την προστασία των καταναλωτών από τις αυξήσεις των τιμών ξεπέρασε τα 700 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος Νοεμβρίου.

Η δημοσιονομική ικανότητα των κυβερνήσεων είναι ήδη τεταμένη. Περίπου τα μισά από τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν χρέος που υπερβαίνει το όριο του 60% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος που θέτει η Ένωση.

Η επιβάρυνση κατά περίπου 1 τρισεκατομμύριο δολάρια, η οποία υπολογίστηκε από το Bloomberg με βάση τα δεδομένα της αγοράς, είναι μια ευρεία καταμέτρηση της ακριβότερης ενέργειας για τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις – η οποία αντισταθμίστηκε με πακέτα βοήθειας, αλλά όχι στο σύνολό της. Το Bruegel έχει μια παρόμοια εκτίμηση που στηρίζεται στη ζήτηση και την αύξηση των τιμών, σύμφωνα με έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου που δημοσιεύθηκε αυτό το μήνα.

Η βιασύνη να γεμίσουν οι αποθήκες το περασμένο καλοκαίρι, παρά τις τιμές που πλησίαζαν ρεκόρ, έχει απαλύνει προς το παρόν τη στενότητα της προσφοράς, αλλά ο παγωμένος καιρός θέτει το ενεργειακό σύστημα της Ευρώπης στην πρώτη του πραγματική δοκιμασία αυτόν τον χειμώνα. Την περασμένη εβδομάδα, η ρυθμιστική αρχή δικτύων της Γερμανίας προειδοποίησε ότι δεν εξοικονομείται αρκετό φυσικό αέριο και ότι δύο από τους πέντε δείκτες, συμπεριλαμβανομένων των επιπέδων κατανάλωσης, έχουν καταστεί κρίσιμοι.

Με την προσφορά να είναι περιορισμένη, ζητήθηκε από τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές να μειώσουν τη χρήση. Η ΕΕ κατάφερε να περιορίσει τη ζήτηση φυσικού αερίου κατά 50 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φέτος, αλλά η περιοχή εξακολουθεί να αντιμετωπίζει ένα δυνητικό κενό 27 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων το 2023, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας. Αυτό κάτω από την προϋπόθεση ότι οι ρωσικές προμήθειες θα μηδενιστούν και οι κινεζικές εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου θα επιστρέψουν στα επίπεδα του 2021.

[Κάντε κλικ εδώ για το blog του Bloomberg σχετικά με την ενεργειακή κρίση της Ευρώπης]

“Η απόκτηση φυσικού αερίου είναι απόλυτη ανάγκη και πιθανότατα θα δούμε εκτεταμένη ευρωπαϊκή αποθεματοποίηση”, δήλωσε ο Bjarne Schieldrop, επικεφαλής αναλυτής εμπορευμάτων στη σουηδική τράπεζα SEB AB, προβλέποντας μια “αγορά πωλητών” για τουλάχιστον τους επόμενους 12 μήνες. “Ο αγώνας δρόμου έχει ξεκινήσει για να γεμίσουν οι δεξαμενές φυσικού αερίου της ΕΕ” πριν από τον επόμενο χειμώνα. [ΣΗΜ. Μια αγορά χαρακτηρίζεται ως αγορά πωλητών, εάν οι πωλητές έχουν το πλεονέκτημα στον καθορισμό των τιμών, δηλαδή εάν η ζήτηση ξεπερνά αρκετά την προσφορά].

Διάβρωση της ζήτησης

Η εξοικονόμηση φυσικού αερίου στην Ευρώπη επιταχύνθηκε το δεύτερο εξάμηνο του τρέχοντος έτους, με τη ζήτηση διορθωμένη βάσει των καιρικών συνθηκών να είναι 19% κάτω από το μέσο όρο το Νοέμβριο

Πηγή: Morgan Stanley

Η κύρια πηγή φυσικού αερίου μέσω αγωγού από τη Ρωσία προς τη Δυτική Ευρώπη ήταν ο Nord Stream, ο οποίος υπέστη ζημιές σε πράξη δολιοφθοράς τον Σεπτέμβριο. Η περιοχή εξακολουθεί να λαμβάνει μικρή ποσότητα ρωσικών προμηθειών μέσω της Ουκρανίας, αλλά οι σφοδροί βομβαρδισμοί των ενεργειακών υποδομών από το Κρεμλίνο θέτουν τη διαδρομή σε κίνδυνο. Χωρίς αυτή τη γραμμή φυσικού αερίου, ο ανεφοδιασμός των αποθηκών θα είναι μεγάλη πρόκληση.

Για να αποφευχθεί η έλλειψη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει θέσει ελάχιστους στόχους για τα αποθέματα. Μέχρι την 1η Φεβρουαρίου, οι δεξαμενές θα πρέπει να είναι τουλάχιστον κατά 45% γεμάτες για να αποφευχθεί η εξάντληση μέχρι το τέλος της περιόδου θέρμανσης. Εάν ο χειμώνας είναι ήπιος, ο στόχος είναι να παραμείνουν τα επίπεδα αποθήκευσης στο 55% μέχρι τότε.

Οι εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου [LNG] στην Ευρώπη βρίσκονται σε επίπεδα ρεκόρ και στη Γερμανία ανοίγουν νέοι πλωτοί τερματικοί σταθμοί για την παραλαβή του καυσίμου. Οι επιδοτούμενες από τις κυβερνήσεις αγορές έχουν βοηθήσει την Ευρώπη να προσελκύσει φορτία ακόμα και από την Κίνα, αλλά ο ψυχρότερος καιρός στην Ασία και μια δυνητικά ισχυρή οικονομική ανάκαμψη μετά τη χαλάρωση των περιορισμών του Covid από το Πεκίνο θα μπορούσαν να δυσκολέψουν το εγχείρημα. [ΣΗΜ. Η Κίνα εισάγει αέριο από τη Ρωσία μέσω αγωγών σε όλο και μεγαλύτερες ποσότητες, επομένως είναι σαφές ότι η ΕΕ προκειμένου να τηρήσει τις κυρώσεις αγοράζει Ρωσικό φυσικό αέριο σε πολλαπλάσια τιμή μέσω …Κίνας. Το ίδιο συμβαίνει και με το πετρέλαιο. Επίσης μεγάλες αγορές Ρωσικών ενεργειακών προϊόντων γίνονται μέσω και της Ινδίας].

 

Η χρονιά ρεκόρ της Ευρώπης για το LNG | Ροές από τερματικούς σταθμούς LNG στη βορειοδυτική Ευρώπη

Οι κινεζικές εισαγωγές φυσικού αερίου είναι πιθανό να είναι 7% υψηλότερες το 2023 σε σχέση με φέτος, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Ενεργειακών Οικονομικών της China National Offshore Oil Corp. Η κρατική εταιρεία έχει αρχίσει να εξασφαλίζει προμήθειες υγροποιημένου φυσικού αερίου για το επόμενο έτος, θέτοντας την σε άμεσο ανταγωνισμό με την Ευρώπη για τις αδιάθετες αποστολές. Η ιστορική πτώση της ζήτησης της Κίνας φέτος ισοδυναμούσε με περίπου το 5% της παγκόσμιας προσφοράς.

Η Κίνα δεν είναι το μόνο πρόβλημα της Ευρώπης. Άλλες ασιατικές χώρες προχωρούν στην προμήθεια περισσότερου φυσικού αερίου. Η Ιαπωνία, ο μεγαλύτερος εισαγωγέας υγροποιημένου φυσικού αερίου στον κόσμο φέτος, εξετάζει ακόμη και τη δημιουργία ενός στρατηγικού αποθέματος, ενώ η κυβέρνηση σχεδιάζει επίσης να επιδοτήσει τις αγορές του.

Τα ευρωπαϊκά προθεσμιακά συμβόλαια φυσικού αερίου έχουν διαμορφωθεί κατά μέσο όρο σε περίπου 135 ευρώ ανά μεγαβατώρα φέτος, αφού κορυφώθηκαν στα 345 ευρώ τον Ιούλιο. Εάν οι τιμές ανέβουν ξανά στα 210 ευρώ, το κόστος εισαγωγής θα μπορούσε να φτάσει το 5% του ΑΕΠ, σύμφωνα με τον Jamie Rush, επικεφαλής οικονομολόγο της Bloomberg Economics για την Ευρώπη. Αυτό θα μπορούσε να μετατρέψει τη ρηχή ύφεση που προβλέπεται σε βαθιά ύφεση και οι κυβερνήσεις θα πρέπει πιθανότατα να μειώσουν τα προγράμματα ως απάντηση.

“Η φύση της στήριξης θα αλλάξει από μια επείγουσα, καθολική προσέγγιση σε πιο στοχευμένα μέτρα”, δήλωσε ο Piet Christiansen, επικεφαλής στρατηγικής της Danske Bank A/S. “Οι αριθμοί θα είναι μικρότεροι – αλλά [η επιδοτήσεις] θα παραμείνουν και κατά τη διάρκεια αυτής της μετάβασης”.

[Διαβάστε περισσότερα: Οι μεγάλες και κακές δαπάνες αποκαλύπτουν τους κινδύνους της ενεργειακής κρίσης για την Ευρώπη]

Αύξηση των λογαριασμών

Τα γερμανικά νοικοκυριά κινδυνεύουν να πληρώσουν διπλάσια ποσά για ενέργεια φέτος

Πηγή: Δρ: Bernstein

*Εκτίμηση με βάση τις προτάσεις της Επιτροπής Φυσικού Αερίου της Γερμανίας

Για χώρες όπως η Γερμανία, οι οποίες βασίζονται σε προσιτή ενέργεια για την παραγωγή προϊόντων από αυτοκίνητα έως χημικά, το υψηλό κόστος σημαίνει απώλεια ανταγωνιστικότητας έναντι των ΗΠΑ και της Κίνας. Αυτό ασκεί πίεση στην κυβέρνηση του καγκελάριου Όλαφ Σολτς να διατηρήσει τη στήριξη της οικονομίας.

“Δεδομένων των δυνητικά τεράστιων πολιτικών και κοινωνικών επιπτώσεων της έκρηξης των τιμών της ενέργειας και του σοκ στη ραχοκοκαλιά της γερμανικής οικονομίας, είναι σημαντικό να παρέμβει η γερμανική κυβέρνηση”, δήλωσε η Isabella Weber, , οικονομολόγος στο Πανεπιστήμιο της Μασαχουσέτης Amherst, η οποία είναι γνωστή ως εκείνη που επινόησε το μέτρο επιβολής πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου στη Γερμανία.

Η πρόκληση είναι να βρεθεί η ισορροπία μεταξύ αφενός της διατήρησης της λειτουργίας των εργοστασίων και αφετέρου της θέρμανσης των σπιτιών βραχυπρόθεσμα, ενώ παράλληλα δεν θα πνίγονται τα κίνητρα για επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγενεργειακή κρίση ές ενέργειας – που θεωρούνται ευρέως ως η πιο βιώσιμη διέξοδος από την ενεργειακή δυσπραγία.

“Το μεγαλύτερο καθήκον που προκύπτει από την κρίση είναι να πραγματοποιηθεί η ενεργειακή μετάβαση”, δήλωσε η Veronika Grimm, οικονομική σύμβουλος της γερμανικής κυβέρνησης. “Πρέπει να επεκτείνουμε μαζικά τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας”.

………………………………………………………………………

– Το άρθρο συντάχθηκε με τη βοήθεια των Rachel Morison, Elena Mazneva, Carolynn Look, Anna Shiryaevskaya, Petra Sorge, Stephen Stapczynski, Vanessa Dezem, Ann Koh, Dan Murtaugh και Shoko Oda.

Επιμέλεια – μετάφραση: Κωστής Μηλολιδάκης

Σχόλια