Πώς η Ελλάδα έγινε το χειρότερο μέρος της Ευρώπης για την ελευθερία του Τύπου; ερωτά το Politico: Πολυετής η διάβρωση…
Εκτενές άρθρο στο Politico, (Nektaria Stamouli) υπό τον τίτλο «Πώς η Ελλάδα έγινε το χειρότερο μέρος της Ευρώπης για την ελευθερία του Τύπου» κάνει λόγο για ‘πολυετή διάβρωση’ της ελευθερίας του Τύπου στην Ελλάδα.
Παρουσιάζει τα προβλήματα στην άσκηση της ελεύθερης δημοσιογραφίας και τα εργαλεία που φέρεται να χρησιμοποιεί εν προκειμένω η ελληνική κυβέρνηση, ενώ αναφορά γίνεται και στο σκάνδαλο των υποκλοπών που ξέσπασε στα τέλη της περασμένης εβδομάδας, αναγκάζοντας σε παραίτηση τον Νο 2 αξιωματούχο της χώρας, Γρηγόρη Δημητριάδη, και τον επικεφαλής της ΕΥΠ.
Σύμφωνα με το άρθρο, η πολυετής ‘διάβρωση’ της ελευθερίας του Τύπου
στην Ελλάδα είναι ένα πρόβλημα που γεννήθηκε κατά τη διάρκεια της
ελληνικής οικονομικής κρίσης, η οποία αποσταθεροποίησε τη χώρα, πόλωσε
την πολιτική της και στέρησε από τα μέσα ενημέρωσης τα κέρδη που τα
βοήθησαν να παραμείνουν ανεξάρτητα. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ
Οι ειδησεογραφικοί οργανισμοί έγιναν όλο και πιο κομματικοί. Οι απειλές, οι επιθέσεις και οι παρακολουθήσεις με στόχο τους δημοσιογράφους αυξήθηκαν.
Αρχικά, γίνεται αναφορά στην αποκάλυψη, στα τέλη Ιουλίου, από μια ομάδα Γερμανών και Γάλλων δημοσιογράφων απόρρητης έκθεσης που έδειχνε ότι η υπηρεσία συνόρων της ΕΕ συνεργαζόταν με τις ελληνικές αρχές για να απορρίψει αιτούντες άσυλο που αγωνίζονταν να βγουν στη στεριά.
- Ενώ δημοσιογράφοι σε όλη την Ευρώπη έτρεξαν να καλύψουν την υπόθεση, που παρείχε στοιχεία για πιθανή εγκληματική συμπεριφορά, η Ελλάδα ήταν αξιοσημείωτα σιωπηλή σχετικά με το θέμα, σχολιάζει το άρθρο, παραθέτοντας τη δήλωση του Γιώργου Χρηστίδη, δημοσιογράφου του Der Spiegel:
“Δύσκολα θα βρείτε οποιαδήποτε αναφορά σε αυτό στον φιλοκυβερνητικό Τύπο, ο οποίος κυριαρχεί, ιδίως στα ραδιοτηλεοπτικά κύματα. [..] Στην Ελλάδα, υπάρχουν δύο παράλληλα σύμπαντα μέσων ενημέρωσης”.
Η στιγμή απεικόνισε αυτό για το οποίο δημοσιογράφοι, αναλυτές μέσων ενημέρωσης, ομάδες για τα δικαιώματα των πολιτών και ερευνητές της ΕΕ προειδοποιούν εδώ και χρόνια, σχολιάζει η συντάκτρια.
Η Ελλάδα, λένε, βλέπει τώρα τα ανησυχητικά, βίαια και καταπιεστικά αποτελέσματα μιας πολυετούς διάβρωσης της ελευθερίας του Τύπου στη χώρα. [..] Η πανδημία έκανε τα πράγματα μόνο χειρότερα, σημειώνεται. Οι συνεντεύξεις Τύπου σταμάτησαν και ουσιαστικά δεν επανήλθαν ποτέ. Δημιουργήθηκαν ερωτήματα σχετικά με το αν η κυβέρνηση ευνοούσε φιλικά προς αυτήν μέσα ενημέρωσης με χρήματα των φορολογουμένων.
Ένας νέος νόμος ισχυρίστηκε ότι θα περιορίσει την παραπληροφόρηση, αλλά τροφοδοτεί τις ανησυχίες ότι οι δημοσιογράφοι θα μπορούσαν να μπουν στη φυλακή για κρίσιμα ρεπορτάζ. Και μόλις την περασμένη εβδομάδα, ο ιστός κατασκοπείας που είχε παγιδεύσει τους δημοσιογράφους εξελίχθηκε σε ένα εκτεταμένο σκάνδαλο που ανάγκασε δύο κορυφαίους αξιωματούχους να παραιτηθούν, προσθέτει η συντάκτρια.
Η κατάσταση αντανακλά μια ευρύτερη τάση σε ολόκληρη την Ευρώπη: χώρες από τη Γερμανία έως το Λουξεμβούργο, τη Σλοβενία, την Πολωνία και την Ουγγαρία έχουν υποχωρήσει στην ετήσια κατάταξη της ελευθερίας του Τύπου, αλλά η Ελλάδα έπεσε στην τελευταία θέση όλων των ευρωπαϊκών χωρών στον τελευταίο κατάλογο, τονίζεται.
Η ελληνική κυβέρνηση επιμένει ότι οι φόβοι είναι υπερβολικοί. Η ελευθερία του Τύπου είναι κατοχυρωμένη στο Σύνταγμα της χώρας και δεν υπάρχει λογοκρισία στον Τύπο, σημειώνουν οι αξιωματούχοι.
“Η Ελλάδα είναι μια χώρα όπου ο καθένας μπορεί να γράφει και να δημοσιεύει ό,τι θέλει για οποιονδήποτε, χωρίς λογοκρισία και χωρίς κυβερνητικό έλεγχο”, δήλωσε ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σε πρόσφατη συζήτηση, κρατώντας δύο πρωτοσέλιδα εφημερίδων με αρνητικά άρθρα για την κυβέρνηση.
- Η συσκότιση των προοπτικών των μέσων ενημέρωσης στην Ελλάδα συνέβη με πολλές κυβερνήσεις με διαφορετικές ιδεολογίες, επισημαίνει στη συνέχεια η συντάκτρια, υπενθυμίζοντας τους χειρισμούς επί ΣΥΡΙΖΑ με τις άδειες μόνο για τέσσερα ιδιωτικά κανάλια, αφήνοντας αρκετούς υφιστάμενους σταθμούς να αντιμετωπίζουν το κλείσιμο.
Ο Γιάννης Παλαιολόγος, εξέχων δημοσιογράφος της συντηρητικής εφημερίδας “Καθημερινή”, κατηγόρησε τη σημερινή κυβέρνηση, η οποία ανέλαβε το 2019, ότι απειλεί να επιστρέψει σε τέτοιου είδους σκληρά καθεστώτα αν οι δημοσιογράφοι γίνουν υπερβολικά επικριτικοί.
“Η σημερινή κυβέρνηση χρησιμοποιεί τις υπερβολές του ΣΥΡΙΖΑ ως ρόπαλο με το οποίο θα χτυπήσει κάθε φωνή κριτικής“, είπε.
Ακολούθως, γίνεται αναφορά σε διάφορα εργαλεία που φέρεται να χρησιμοποιεί η σημερινή κυβέρνηση, σύμφωνα με δημοσιογράφους και αναλυτές για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης:
Πρώτον, υπάρχουν κρατικά κονδύλια που η κυβέρνηση μπορεί να διοχετεύσει σε μέσα ενημέρωσης με ευνοϊκή κάλυψη.
Δεύτερον, η κυβέρνηση μπορεί να στηριχθεί σε δημοσιογράφους και συντάκτες που δεν δίνουν θετική κάλυψη. Τέτοιες τακτικές, βέβαια, υπάρχουν στις αίθουσες σύνταξης παγκοσμίως.
Αλλά οι δημοσιογράφοι στην Ελλάδα περιγράφουν ένα εξαιρετικό επίπεδο εξαναγκασμού. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι το 2020, η δημοσιογράφος Δήμητρα Κρουστάλλη παραιτήθηκε από την ελληνική εφημερίδα Το Βήμα, επικαλούμενη “ασφυκτική πίεση” από το γραφείο του πρωθυπουργού, μετά τη δημοσίευση ενός λογοκριτικού ρεπορτάζ σχετικά με την παρακολούθηση των κρουσμάτων του κοροναϊού.
Τρίτον, η κυβέρνηση τον περασμένο Νοέμβριο ποινικοποίησε τις “ψεύτικες ειδήσεις”. [..] Το τελικό αποτέλεσμα, όπως υποστηρίζουν οι δημοσιογράφοι, είναι μια συρρίκνωση του πεδίου εφαρμογής του τι θεωρείται “είδηση” στην Ελλάδα. Ο καθορισμός της ατζέντας είναι αρκετά εντυπωσιακός: Μια σάρωση των κυριότερων ειδησεογραφικών μέσων της χώρας αποκαλύπτει συχνά ρεπορτάζ με την ίδια σειρά, με παρόμοιους τίτλους και παρόμοιο πλαίσιο. Αρκετοί τομείς του ρεπορτάζ θεωρούνται “ανέγγιχτοι”.
Οι ετήσιες κατατάξεις για την ελευθερία του Τύπου αντανακλούν αυτό το γεγονός. Η Ελλάδα κατατάσσεται πλέον στην 108η θέση μεταξύ 180 χωρών παγκοσμίως, από 70 που ήταν πέρυσι.
Σε δημοσκόπηση του Ινστιτούτου Reuters σε 46 χώρες, η Ελλάδα κατέλαβε την τελευταία θέση όταν οι πολίτες ρωτήθηκαν αν ο τοπικός τους Τύπος ήταν ελεύθερος. Τον περασμένο μήνα, η ΕΕ περιέγραψε λεπτομερώς τους δικούς της φόβους σχετικά με το ελληνικό τοπίο των μέσων ενημέρωσης σε μια ετήσια έκθεση για το κράτος δικαίου, μια σύνοψη ανά χώρα των πιθανών δημοκρατικών οπισθοδρομήσεων μεταξύ των μελών.
Στη συνέχεια, αναφορά γίνεται στη δολοφονία του αστυνομικού ρεπόρτερ Γιώργου Καραιβάζ που παραμένει ανεξιχνίαστη και «έχει γίνει σύμβολο των αυξανόμενων προβλημάτων των ελληνικών μέσων ενημέρωσης» και στις αποκαλύψεις για παρακολουθήσεις δημοσιογράφων και χάκινγκ που ακολούθησαν [..] Στα τέλη της περασμένης εβδομάδας, το φράγμα τελικά έσπασε, αναφέρει η Stamouli.
Το σκάνδαλο ότι ένας ανώτερος ηγέτης της αντιπολίτευσης είχε υποκλαπεί ανάγκασε σε παραίτηση τον Νο 2 αξιωματούχο της χώρας, Γρηγόρη Δημητριάδη, και τον επικεφαλής της εθνικής κατασκοπείας.
- Αλλά σε μια ένδειξη ότι το τοπίο εξακολουθεί να είναι επικίνδυνο για τους δημοσιογράφους, οι δημοσιογράφοι που αναφέρθηκαν στο σκάνδαλο κατασκοπευτικού λογισμικού Predator χτυπήθηκαν γρήγορα από πολλές μηνύσεις την ημέρα των παραιτήσεων.
Μέχρι εκείνη τη στιγμή, τα περισσότερα ελληνικά μέσα ενημέρωσης είχαν καλύψει μόνο επιδερμικά το εξελισσόμενο σκάνδαλο, σχολιάζει η συντάκτρια. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης πιέζουν τώρα την κυβέρνηση να ανακαλέσει την κίνησή της να καταστήσει την κρατική παρακολούθηση λιγότερο διαφανή. Αλλά δεν έχει δείξει σημάδια μετακίνησης.
Ο Παλαιολόγος, ο δημοσιογράφος της Καθημερινής, προειδοποίησε ότι οι δημοκρατικές ελευθερίες θα επιδεινωθούν περαιτέρω αν δεν γίνουν σύντομα τέτοιες αλλαγές.
ΠΗΓΗ: Politico, Nektaria Stamouli – How Greece became Europe’s worst place for press freedom
==============
Σχόλια