”Πορευόμαστε σαν υπνοβάτες προς τον πόλεμο” τον Παγκόσμιο Πόλεμο! Η Ρωσία θεωρεί τον πόλεμο στην Ουκρανία ως πόλεμο απόσχισης κι όχι εισβολής.
”Πορευόμαστε σαν υπνοβάτες προς τον πόλεμο” του Henri Guaino* στη Le Figaro (Μέρος Ι) προς έναν ακόμη Παγκόσμιο Πόλεμο. όπως στους 2 προηγούμενους υπάρχει συνυπευθυνότητα κανείς δεν είναι άμοιρος ευθυνών. Με το να κάνεις τα πάντα για να στριμώξεις τη Ρωσία δεν σώζεις την παγκόσμια τάξη, τη δυναμιτίζεις. ΗΠΑ και ΕΕ αφύπνισαν ξανά στους Ρώσους το αίσθημα της περικύκλωσης που ήταν η ρίζα τόσων πολλών ευρωπαϊκών πολέμων. Επίσης υπάρχει μια διαφορετική ερμηνεία δεδομένων.
Η Ρωσία ίσως δεν βλέπει τον πόλεμο στην Ουκρανία ως πόλεμο εισβολής
αλλά ως πόλεμο απόσχισης. Απόσχιση από το λίκνο του ρωσικού κόσμου, από
τη γη όπου τόσο συχνά παιζόταν η μοίρα της Ρωσίας, όπου απώθησε τους
Πολωνούς και τους στρατούς του Χίτλερ. Πολιτική, πολιτιστική, ακόμη και
πνευματική απόσχιση αφού το 2018 η Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία αποδεσμεύθηκε από την κηδεμονία του Πατριαρχείου Μόσχας. (σσ μέρος της αποσχίσθηκε με όλη τη σημασία του όρου): ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ
”Πορευόμαστε σαν υπνοβάτες προς τον πόλεμο”
Δανείζομαι αυτή την εικόνα από τον τίτλο του βιβλίου του Αυστραλού ιστορικού Κρίστοφερ Κλαρκ για τα αίτια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου: Οι υπνοβάτες, καλοκαίρι 1914: Πώς η Ευρώπη πορευόταν προς τον πόλεμο.
«Το
ξέσπασμα του πολέμου του 14-18, γράφει, δεν είναι ένα μυθιστόρημα της
Αγκάθα Κρίστι (…) Δεν υπάρχει όπλο δολοφονίας σε αυτή την ιστορία, ή
μάλλον υπάρχει ένα για κάθε κύριο χαρακτήρα. Υπό αυτό το πρίσμα, το ξέσπασμα του πολέμου δεν ήταν έγκλημα, αλλά τραγωδία». Το
1914, κανένας Ευρωπαίος ηγέτης δεν είχε άνοια, κανένας δεν ήθελε έναν
παγκόσμιο πόλεμο που θα σκότωνε είκοσι εκατομμύρια ανθρώπους, αλλά μαζί
τον ξεκίνησαν. Και την εποχή της Συνθήκης των Βερσαλλιών κανείς δεν
ήθελε έναν άλλο παγκόσμιο πόλεμο που θα σκότωνε εξήντα εκατομμύρια
ανθρώπους, αλλά, όλοι μαζί, εξακολουθούσαν να oπλίζουν την κολασμένη
μηχανή που θα οδηγούσε σε αυτόν.
Ήδη στις 7 Σεπτεμβρίου
1914, μετά από έναν μόνο μήνα πολέμου, ο Αρχηγός του Γερμανικού Γενικού
Επιτελείου που είχε ικετεύσει τόσο πολύ τη Γερμανία να επιτεθεί πριν
δεχθεί επίθεση, έγραψε στη γυναίκα του: «Τι χείμαρροι αίματος
έχουν κυλήσει (…) έχω την εντύπωση ότι είμαι υπεύθυνος για όλες αυτές
τις φρικαλεότητες και όμως δεν θα μπορούσα να ενεργήσω διαφορετικά».
«Δεν
μπορούσα να κάνω αλλιώς»: ειπώθηκαν όλα για τον κύκλο που οδηγεί στον
πόλεμο. Μηχανισμός που έγκειται πρώτα απ’ όλα στο ότι κάθε λαός αρχίζει
να αποδίδει στον άλλο λαό τα δικά του απώτερα κίνητρα, τα ανομολόγητα
σχέδιά του, τα συναισθήματα που βιώνει ο ίδιος απέναντί του. Αυτό
κάνει σήμερα η Δύση έναντι της Ρωσίας και αυτό κάνει η Ρωσία έναντι της
Δύσης. Η Δύση έπεισε τον εαυτό της ότι εάν η Ρωσία κέρδιζε στην
Ουκρανία, δεν θα υπήρχαν όρια στη θέλησή της να κυριαρχήσει. Αντίθετα, η
Ρωσία έπεισε τον εαυτό της ότι εάν η Δύση έσπρωχνε την Ουκρανία στο
στρατόπεδό της, θα ήταν αυτή που δεν θα συγκρατούσε πλέον την ηγεμονική
της φιλοδοξία.
Επεκτεινόμενο το ΝΑΤΟ σε όλες τις πρώην ανατολικές χώρες
μέχρι τις χώρες της Βαλτικής, μετατρέποντας την Ατλαντική Συμμαχία σε
αντιρωσική συμμαχία, εξωθώντας τα σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε εκείνα
της Ρωσίας, οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ένωση αφύπνισαν
ξανά στους Ρώσους το αίσθημα της περικύκλωσης που ήταν η ρίζα τόσων
πολλών ευρωπαϊκών πολέμων. Η δυτική υποστήριξη για την έγχρωμη
επανάσταση του Μαϊντάν του 2014 εναντίον μιας φιλορωσικής ουκρανικής
κυβέρνησης απέδειξε στους Ρώσους ότι οι φόβοι τους ήταν βάσιμοι. Η
προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία και η υποστήριξή της στους
αυτονομιστές του Ντονμπάς με τη σειρά της έδωσαν στη Δύση την αίσθηση
ότι η ρωσική απειλή ήταν πραγματική και ότι η Ουκρανία έπρεπε να
εξοπλιστεί, κάτι που έπεισε τη Ρωσία κάπως περισσότερο από ό,τι η Δύση
την απείλησε. Η συμφωνία στρατηγικής εταιρικής σχέσης που
συνήφθη μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ουκρανίας στις 10
Νοεμβρίου 2021, σφραγίζοντας μια συμμαχία των δύο χωρών ρητά στραμμένη
κατά της Ρωσίας και υποσχόμενη την είσοδο της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ,
ολοκλήρωσε την πεποίθηση της Ρωσίας ότι έπρεπε να επιτεθεί προτού
μπορέσει ο υποτιθέμενος αντίπαλος να το πράξει. Αυτό είναι το εργαλείο
του 1914 σε όλη του την ανατριχιαστική καθαρότητα.
Όπως πάντα, στις
νοοτροπίες, στη φαντασία και στην ψυχολογία των λαών πρέπει να
αναζητήσουμε την καταγωγή. Πώς η Πολωνία, τέσσερις φορές διαμελισμένη,
τέσσερις φορές διαιρεμένη σε τρεις αιώνες, πώς η Λιθουανία προσαρτήθηκε
για δύο αιώνες στη Ρωσία, η Φινλανδία ακρωτηριάστηκε το 1939, πώς όλες
οι χώρες που έζησαν μισό αιώνα κάτω από τον σοβιετικό ζυγό, δεν θ’
αγχώνονταν στην πρώτη απειλή που προκύπτει από την Ανατολή;
”Πορευόμαστε σαν υπνοβάτες προς τον πόλεμο”
— Henri Guaino στη Le Figaro (Μέρος II)
Και από την πλευρά της, πώς θα μπορούσε η Ρωσία,
η οποία τόσο συχνά χρειάστηκε να παλέψει για να συγκρατήσει την ώθηση
της Δύσης προς την Ανατολή και η οποία διχάζεται για αιώνες μεταξύ της
γοητείας της και της αποστροφής της για τον δυτικό πολιτισμό,
δεν θα μπορούσε να μην βιώσει το υπαρξιακό άγχος μιας Ουκρανίας που θα
γίνει το προγεφύρωμα για τον εκδυτικισμό του ρωσικού κόσμου; «Δεν
είναι οι διαφορές, αλλά η απώλειά τους που οδηγεί σε τρελή
αντιπαλότητα, στο ξέφρενο αγώνα μεταξύ των ανδρών», λέει ο René Girard.
Απειλώντας αυτό από το οποίο ο Ρώσος θέλει να παραμείνει Ρώσος δεν
παίρνεις το ρίσκο αυτής της «τρελής αντιπαλότητας»;
Η Δύση βλέπει πολύ μια κάποια νοσταλγία για την ΕΣΣΔ παρά τον σλαβοφιλισμό,
δηλαδή την αιώνια Ρωσία όπως αυτή αυτοθεωρείται μέσα από τους μύθους
της. Ο Alexandre Koyré έχει αφιερώσει ένα βιβλίο εμβάθυνσης σε αυτό το
ρεύμα από το οποίο γεννήθηκε η μεγάλη ρωσική λογοτεχνία και η εθνική
συνείδηση στις αρχές του 19ου αιώνα όταν «βοηθώντας τον ενστικτώδη
εθνικισμό, ένας συνειδητός εθνικισμός είχε καταλήξει να δει μια αντίθεση
ουσιώδης μεταξύ της Ρωσίας και της Δύσης». Ο σλαβοφιλισμός, αυτό το αίσθημα πνευματικής και ηθικής ανωτερότητας απέναντι στη Δύση,
ήταν στην εγκάρδια κραυγή του Σολζενίτσιν προς τους φοιτητές του
Χάρβαρντ το 1978: «Όχι, δεν θα έπαιρνα την κοινωνία σας ως πρότυπο για
την μεταμόρφωση της δικής μου κοινωνίας.”
Αυτή η Ρωσία ίσως δεν βλέπει τον πόλεμο στην Ουκρανία ως πόλεμο εισβολής αλλά ως πόλεμο απόσχισης. Απόσχιση από το λίκνο του ρωσικού κόσμου, από τη γη όπου τόσο συχνά παιζόταν η μοίρα της Ρωσίας, όπου απώθησε τους Πολωνούς και τους στρατούς του Χίτλερ. Πολιτική, πολιτιστική, ακόμη και πνευματική απόσχιση αφού το 2018 η Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία απελευθερώθηκε από την κηδεμονία του Πατριαρχείου Μόσχας. ( μέρος της αποσχίσθηκε με όλη τη σημασία του όρου)
Και οι αποσχιστικοί πόλεμοι είναι οι χειρότεροι
Ένα πράγμα σε κάθε περίπτωση είναι σίγουρο: αυτός
ο πόλεμος είναι, μέσω της μαρτυρικής Ουκρανίας, ένας πόλεμος μεταξύ
Δύσης και Ρωσίας που μπορεί να οδηγήσει σε άμεση αντιπαράθεση μέσω μιας
ανεξέλεγκτης κλιμάκωσης. Ο πόλεμος ήταν πάντα η απελευθέρωση όλων όσων
υπάρχει στην ανθρώπινη φύση της αγριότητας και του δολοφονικού
ενστίκτου, μια κλιμάκωση στα άκρα που πάντα καταλήγει να
κερδίζει και τους μαχητές και τους ηγέτες παρά τους εαυτούς τους. Ούτε ο
Τσόρτσιλ ούτε ο Ρούσβελτ είχαν σκεφτεί ότι μια μέρα θα διέταζαν τους
μαζικούς βομβαρδισμούς των γερμανικών πόλεων για να σπάσουν το ηθικό του
πληθυσμού, ούτε ο Τρούμαν ότι θα κατέληγε το 1945 να καταφύγει στην ατομική βόμβα για να σπάσει την ιαπωνική αντίσταση. Ο
Κένεντι στέλνοντας μερικές εκατοντάδες στρατιωτικούς συμβούλους στο
Βιετνάμ το 1961 δεν πίστευε ότι οκτώ χρόνια αργότερα η Αμερική θα
δέσμευε περισσότερο από μισό εκατομμύριο άνδρες εκεί, θα πραγματοποιούσε
μαζικούς βομβαρδισμούς ναπάλμ εκεί και θα ήταν υπεύθυνη για τη σφαγή
ολόκληρων χωριών.
Αν ο Ψυχρός Πόλεμος δεν οδήγησε
στον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο, οφείλεται πρωτίστως στο ότι κανένας από
τους πρωταγωνιστές του δεν επιδίωξε ποτέ να στριμώξει τον άλλον. Στις πιο σοβαρές κρίσεις ο καθένας φρόντιζε πάντα να έχει διέξοδο ο άλλος. Σήμερα, αντίθετα, οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι σύμμαχοί τους θέλουν να βάλουν στη γωνία τη Ρωσία
”Πορευόμαστε σαν υπνοβάτες προς τον πόλεμο”
— Henri Guaino στη Le Figaro (Μέρος III)
Όταν η προοπτική της Φινλανδίας, της Σουηδίας, της Μολδαβίας και της Γεωργίας να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ εκτός από αυτή της Ουκρανίας,
διακυβεύεται μπροστά της, όταν ο Αμερικανός Υπουργός Άμυνας δηλώνει ότι
οι ΗΠΑ «επιθυμούν να δουν τη Ρωσία αποδυναμωμένη σε σημείο που δεν θα
μπορεί πλέον να κάνει ό,τι έκανε με την εισβολή στην Ουκρανία», όταν ο
Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών επιδίδεται στο να αποκαλεί τον Ρώσο
Πρόεδρο χασάπη, για να δηλώσει ότι «για την αγάπη του Θεού, αυτός ο
άνθρωπος δεν μπορεί να μείνει στην εξουσία» και ζητά από το Κογκρέσο 20
δισεκατομμύρια δολάρια εκτός από τα 3,5 δισεκατομμύρια δολάρια που έχουν
ήδη ξοδέψει οι Ηνωμένες Πολιτείες για μαζική προμήθεια τανκς,
αεροπλάνων, πυραύλων, όπλων, μη επανδρωμένων αεροσκαφών στους Ουκρανούς,
καταλαβαίνουμε ότι η στρατηγική που στοχεύει να στριμώξει τη Ρωσία δεν
έχει πλέον κανένα όριο.
Αλλά υποτιμά την ανθεκτικότητα του ρωσικού λαού, όπως οι Ρώσοι έχουν υποτιμήσει την ανθεκτικότητα των Ουκρανών. Το να στριμώχνεις τη Ρωσία σημαίνει να την πιέζεις να υπερθεματίσει με βία. Μέχρι που; Ολικός, χημικός, πυρηνικός πόλεμος; Σε
σημείο να προκληθεί ένας νέος ψυχρός πόλεμος μεταξύ της Δύσης και όλων
εκείνων στον κόσμο που, ενθυμούμενοι το Κοσσυφοπέδιο, το Ιράκ, το
Αφγανιστάν, τη Λιβύη, πιστεύουν ότι αν η Ρωσία βρεθεί στη γωνία, θα
είναι επίσης επειδή δεν θα υπάρχει πλέον κανένα όριο στoν ηγεμονικό
πειρασμό των Ηνωμένων Πολιτειών: η Ινδία που δεν καταδικάζει τη Ρωσία
και σκέφτεται το Κασμίρ, η Κίνα που καταγγέλλει βίαια «τις
καταναγκαστικές πολιτικές» της Δύσης γιατί ξέρει ότι αν καταρρεύσει η
Ρωσία θα βρεθεί στην πρώτη γραμμή, η Βραζιλία η οποία, μέσω της φωνή του
Λούλα, λέει ότι «ένας πόλεμος δεν έχει ποτέ έναν μόνο υπεύθυνο», και
όλων των άλλων στην Ασία, στη Μέση Ανατολή, στην Αφρική που αρνούνται να
επιβάλουν κυρώσεις στη Ρωσία. Με το να κάνεις τα πάντα για να στριμώξεις τη Ρωσία δεν σώζεις την παγκόσμια τάξη, τη δυναμιτίζεις. Όταν
η Ρωσία έχει εκδιωχθεί από όλα τα διεθνή φόρουμ και αυτά έχουν διαλυθεί
όπως η Κοινωνία των Εθνών στις αρχές της δεκαετίας του 1930, τι θα
μείνει από την παγκόσμια τάξη πραγμάτων;
Η εύρεση ενός ένοχου μας
παρηγορεί στην εγκυρότητα της στάσης μας, και σε αυτή την περίπτωση,
έχουμε έναν καθορισμένο ένοχο, έναν αδίστακτο αυταρχικό, την ενσάρκωση
του κακού. Αλλά το καλό ενάντια στο κακό είναι το πνεύμα της σταυροφορίας: «Σκότωσέ τους όλους και ο Θεός θα αναγνωρίσει τους δικούς του».
Αντί να υψώσει τη φωνή της για να αποτρέψει αυτή την τρέλα και να
σταματήσει τις σφαγές, η Ευρωπαϊκή Ένωση ακολουθεί τα βήματα των
Ηνωμένων Πολιτειών για την κλιμάκωση του πολέμου δια αντιπροσώπων. Τι
θα κάνουν όμως οι Ευρωπαίοι και οι Ηνωμένες Πολιτείες έναντι στο τείχος
του ολοκληρωτικού πολέμου; Με πυρηνικά βλήματα και τακτικά πυρηνικά
όπλα χαμηλής ισχύος, η πορεία δεν είναι τόσο υψηλή. Και μετά;
Μετά, όλα μπορούν να συμβούν: ο τραγικός κύκλος μιμητικής βίας που
κανείς δεν θα ήθελε, αλλά στον οποίο όλοι θα είχαν συνεισφέρει και που
θα μπορούσε να καταστρέψει την Ευρώπη και ίσως την ανθρωπότητα ή
η συνθηκολόγηση του Μονάχου των δυτικών δυνάμεων που ίσως δεν θέλουν να
ρισκάρουν τα χειρότερα για Ουκρανία, ή ακόμα και για τις χώρες της
Βαλτικής ή την Πολωνία. Ας θυμηθούμε την προειδοποίηση του στρατηγού de
Gaulle το 1966 κατά την έξοδο από ενσωματωμένη διοίκηση του ΝΑΤΟ: «Η
Σοβιετική Ρωσία απέκτησε πυρηνικά όπλα ικανά να πλήξουν άμεσα τις
Ηνωμένες Πολιτείες, γεγονός που έχει καταστήσει φυσικά τις αποφάσεις των
Αμερικανών, τουλάχιστον, απροσδιόριστες, στην τελική χρήση της βόμβας
τους»
”Πορευόμαστε σαν υπνοβάτες προς τον πόλεμο”
— Henri Guaino στο Le Figaro (Μέρος IV – τελικό)
Πού
είναι η φωνή της Γαλλίας, αυτής της «παλιάς χώρας, μιας Γηραιάς ηπείρου
που γνώρισε πολέμους, κατοχή, βαρβαρότητα», που στις 14 Φεβρουαρίου
2003 στον ΟΗΕ είπε όχι στον πόλεμο στο Ιράκ, που το 2008 έσωσε
τη Γεωργία και αντιτάχθηκε στην ένταξη της ίδιας και της Ουκρανίας στο
ΝΑΤΟ και η οποία σήμερα ζητά την εξουδετέρωση μιας Ουκρανίας που δεν θα
είχε καμία κλήση να εισέλθει ή στο ΝΑΤΟ, ούτε στην Ευρωπαϊκή Ένωση,
απηχώντας την προειδοποίηση που εξέδωσε το 2014 ο Χένρι Κίσινγκερ: «Εάν
η Ουκρανία θέλει να επιβιώσει και να ευημερήσει, δεν πρέπει να είναι το
φυλάκιο μιας από τις πλευρές της μια εναντίον της άλλης. Πρέπει να
είναι μια γέφυρα μεταξύ τους. Η Δύση πρέπει να καταλάβει ότι για τη
Ρωσία η Ουκρανία δεν μπορεί ποτέ να είναι μια απλή ξένη χώρα». Ήταν
μέσω της ουδετεροποίησης της που η Φινλανδία μπόρεσε να παραμείνει
ελεύθερη και κυρίαρχη μεταξύ των δύο μπλοκ κατά τη διάρκεια του Ψυχρού
Πολέμου. Ήταν μέσω της ουδετεροποίησης της που η Αυστρία έγινε και πάλι ελεύθερη και κυρίαρχη χώρα το 1955.
Το
να κάνεις παραχωρήσεις στη Ρωσία σήμερα σημαίνει υποταγή στο νόμο του
ισχυρότερου. Το να μην κάνεις τίποτα σημαίνει να συμμορφώνεσαι με τον
νόμο του πιο τρελού. Τραγικό δίλημμα. Ένα τέτοιο δίλημμα, που βίωσε στην Αντίσταση ο ποιητής René Char:
«Έβλεπα,
καμιά εκατοντάδα μέτρα μακριά, την εκτέλεση του Β. Το μόνο που έπρεπε
να κάνω ήταν να πιέσω τη σκανδάλη του πολυβόλου και να σωθεί! Ήμασταν
στα ύψη του Céreste (…) τουλάχιστον ισάριθμοι με τους SS. Δεν γνώριζαν
ότι ήμασταν εκεί. Στα μάτια που παντού γύρω μου εκλιπαρούσαν για το
σινιάλο για να ανοίξουν πυρ, έκανα νεύμα με το κεφάλι μου όχι (…) Δεν
έδωσα το σύνθημα γιατί αυτό το χωριό έπρεπε να γλυτώσει με κάθε κόστος.
Τι είναι μια πόλη; Ένα χωριό σαν όλα τα άλλα;» Και εμείς, τι θα
απαντήσουμε στα βλέμματα που μας εκλιπαρούν να σταματήσουμε την δυστυχία
όταν θα την έχουμε κατασκευάσει;
*Ο Henri Guaino είναι Γάλλος πολιτικός τ. ειδικός σύμβουλος στην Προεδρία του Nicolas Sarkozy και βουλευτής.
dimpenews.com
==============
Blogger:
Ακούστε σχετικά:
Σχόλια