Ντονμπάς Ουκρανία 2014-2022: Όσα ΔΕΝ δικαιολογούν τον πόλεμο αλλά και ΔΕΝ μπορούν να αγνοηθούν με υπογραφή στρατιωτικού
Το κείμενο υπογράφει Ελβετός αξιωματικός
.Λέει πολλά για την περίοδο 2014 -2022 για την περιοχή του Ντονμπάς
και γενικότερα για την Ουκρανία. Το κείμενο «εντοπίστηκε» και
μεταφράστηκε από τον Niko Demo.
Jacques Baud
Μέρος πρώτο: Ο δρόμος προς τον πόλεμο
Για χρόνια, από το Μάλι μέχρι το Αφγανιστάν, εργάστηκα
για την ειρήνη και κινδύνεψα τη ζωή μου γι’ αυτήν. Επομένως, δεν μπαίνει
ζήτημα δικαιολόγησης του πολέμου, αλλά κατανόησης του τι μας οδήγησε σε
αυτόν. Παρατηρώ ότι οι «ειδικοί» που εναλλάσσονται στην τηλεόραση
αναλύουν την κατάσταση με βάση αμφίβολες πληροφορίες, τις περισσότερες
φορές υποθέσεις που τις παίρνουν σαν γεγονότα — και μετά δεν μπορούμε
πλέον να καταλάβουμε τι συμβαίνει. Έτσι προκαλείται πανικός. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ
Το πρόβλημα δεν είναι τόσο να γνωρίζουμε ποιος έχει
δίκιο σε αυτή τη σύγκρουση, αλλά να αμφισβητούμε τον τρόπο με τον οποίο
οι ηγέτες μας λαμβάνουν τις αποφάσεις τους.
Ας προσπαθήσουμε να εξετάσουμε τις ρίζες της σύγκρουσης.
Ξεκινώ με αυτούς που τα τελευταία οκτώ χρόνια μιλούν για «αποσχιστές» ή
«ανεξάρτητους» του Ντονμπάς. Αυτό δεν αληθεύει. Τα δημοψηφίσματα που
διενήργησαν οι δύο αυτοαποκαλούμενες Δημοκρατίες του Ντόνετσκ και του
Λουγκάνσκ τον Μάιο του 2014, δεν ήταν δημοψηφίσματα «ανεξαρτησίας»
(независимость), όπως ισχυρίστηκαν ορισμένοι αδίστακτοι δημοσιογράφοι,
αλλά δημοψηφίσματα «αυτοδιάθεσης» ή «αυτονομίας» (самостоятельность). ).
Ο χαρακτηρισμός «φιλορώσος» υποδηλώνει ότι η Ρωσία ήταν συμβαλλόμενο
μέρος στη σύγκρουση, κάτι που δεν συνέβη και ότι ο όρος «Ρωσόφωνοι» θα
ήταν πιο ειλικρινής. Επιπλέον, αυτά τα δημοψηφίσματα διεξήχθησαν ενάντια
στις συμβουλές του Βλαντιμίρ Πούτιν.
Στην πραγματικότητα, οι Δημοκρατίες αυτές δεν επιδίωκαν
να διαχωριστούν από την Ουκρανία, αλλά να αποκτήσουν καθεστώς
αυτονομίας, που τους εγγυόταν τη χρήση της ρωσικής γλώσσας ως επίσημης
γλώσσας. Η πρώτη νομοθετική πράξη της νέας κυβέρνησης που προέκυψε από
την ανατροπή του Προέδρου Γιανουκόβιτς, ήταν η κατάργηση, στις 23
Φεβρουαρίου 2014, του νόμου Kivalov-Kolesnichenko του 2012 που όριζε τα
ρωσικά ως επίσημη γλώσσα. Κάπως σαν να αποφάσιζαν οι πραξικοπηματίες ότι
τα γαλλικά και τα ιταλικά δεν θα ήταν πλέον επίσημες γλώσσες στην
Ελβετία.
Η απόφαση αυτή προκάλεσε θύελλα στον ρωσόφωνο πληθυσμό.
Το αποτέλεσμα ήταν μια σφοδρή καταστολή κατά των ρωσόφωνων περιοχών
(Οδησσός, Ντνεπροπετρόφσκ, Χάρκοβο, Λούγκανσκ και Ντόνετσκ) που διεξήχθη
από τον Φεβρουάριο του 2014 και οδήγησε σε στρατιωτικοποίηση της
κατάστασης και ορισμένες σφαγές (στην Οδησσό και τη Μαριούπολη, οι πιο
αξιοσημείωτες). Στα τέλη του καλοκαιριού του 2014, παρέμειναν μόνο οι
αυτοαποκαλούμενες Δημοκρατίες του Ντόνετσκ και του Λουγκάνσκ.
Σε αυτό το στάδιο, πολύ άκαμπτο και απορροφημένο σε μια
δογματική προσέγγιση της τέχνης των επιχειρήσεων, το ουκρανικό γενικό
επιτελείο υπέταξε τον εχθρό χωρίς όμως να καταφέρει να επικρατήσει. Η
εξέταση της πορείας των μαχών το 2014-2016 στο Ντομπάς δείχνει ότι το
ουκρανικό γενικό επιτελείο εφάρμοσε συστηματικά και μηχανικά τα ίδια
επιχειρησιακά σχήματα. Ωστόσο, ο πόλεμος που διεξήγαγαν οι αυτόνομοι
έμοιαζε πολύ με αυτό που παρατηρήσαμε στο Σαχέλ: εξαιρετικά κινητές
επιχειρήσεις που πραγματοποιήθηκαν με ελαφριά μέσα. Με μια πιο ευέλικτη
και λιγότερο δογματική προσέγγιση, οι αντάρτες κατάφεραν να
εκμεταλλευτούν την αδράνεια των ουκρανικών δυνάμεων και να τις
«παγιδεύσουν» επανειλημμένα.
Το 2014, όταν ήμουν στο ΝΑΤΟ, ήμουν υπεύθυνος για την
καταπολέμηση της διάδοσης των φορητών όπλων και προσπαθούσαμε να
εντοπίσουμε τις παραδόσεις ρωσικών όπλων στους αντάρτες, για να δούμε αν
εμπλέκεται η Μόσχα. Οι πληροφορίες που λάβαμε τότε προέρχονταν σχεδόν
εξ ολοκλήρου από πολωνικές υπηρεσίες πληροφοριών και δεν «ταίριαζαν» με
τις πληροφορίες που προέρχονταν από τον ΟΑΣΕ — παρά τους μάλλον ωμούς
ισχυρισμούς, δεν υπήρχαν παραδόσεις όπλων και στρατιωτικού εξοπλισμού
από τη Ρωσία.
Οι αντάρτες ήταν οπλισμένοι χάρη στην αποστασία των
ρωσόφωνων ουκρανικών μονάδων που πέρασαν στην πλευρά των ανταρτών. Καθώς
οι ουκρανικές αποτυχίες συνεχίζονταν, τα τάγματα αρμάτων μάχης,
πυροβολικού και αντιαεροπορικών πλήθυναν στις τάξεις των αυτόνομων. Αυτό
ώθησε τους Ουκρανούς να δεσμευτούν στις Συμφωνίες του Μινσκ.
Αλλά αμέσως μετά την υπογραφή των Συμφωνιών Μινσκ 1, ο
Ουκρανός Πρόεδρος Πέτρο Ποροσένκο ξεκίνησε μια μαζική αντιτρομοκρατική
επιχείρηση (ATO / Антеристична операція) κατά του Ντονμπάς. Bis repetita
place,δηλαδή όσα επαναλαμβάνονται δυο φορές αρέσουν : με λάθος
συμβουλές από αξιωματικούς του ΝΑΤΟ, οι Ουκρανοί υπέστησαν μια
συντριπτική ήττα στο Debaltsevo, η οποία τους ανάγκασε να συμμετάσχουν
στις Συμφωνίες του Μινσκ 2.
Είναι σημαντικό να υπενθυμίσουμε εδώ ότι οι συμφωνίες
του Μινσκ 1 (Σεπτέμβριος 2014) και Μινσκ 2 (Φεβρουάριος 2015) δεν
προέβλεπαν το διαχωρισμό ή την ανεξαρτησία των Δημοκρατιών, αλλά την
αυτονομία τους στο πλαίσιο της Ουκρανίας. Όσοι έχουν διαβάσει τις
Συμφωνίες (υπάρχουν πολύ, πολύ, πολύ λίγοι αυτοί που το έχουν πραγματικά
κάνει) θα σημειώσουν ότι είναι γραμμένο σε όλες τις επιστολές ότι το
καθεστώς των Δημοκρατιών το Κίεβο θα το διαπραγματευονταν με τους
εκπροσώπους των Δημοκρατιών, σαν εσωτερικό ζήτημα της Ουκρανίας.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο από το 2014, η Ρωσία
απαιτεί συστηματικά την εφαρμογή του, ενώ αρνείται να συμμετάσχει στις
διαπραγματεύσεις, επειδή ήταν εσωτερικό ζήτημα της Ουκρανίας. Από την
άλλη πλευρά, η Δύση — με επικεφαλής τη Γαλλία — προσπάθησε συστηματικά
να αντικαταστήσει τις Συμφωνίες του Μινσκ με τη «μορφή της ομάδας επαφής
της Νορμανδίας », η οποία έφερε Ρώσους και Ουκρανούς αντιμέτωπους.
Ωστόσο, ας θυμηθούμε ότι δεν υπήρχαν ποτέ ρωσικά στρατεύματα στο Ντομπάς
πριν από τις 23-24 Φεβρουαρίου 2022. Επιπλέον, οι παρατηρητές του ΟΑΣΕ
δεν παρατήρησαν ποτέ το παραμικρό ίχνος ρωσικών μονάδων να επιχειρούν
στο Ντονμπάς. Για παράδειγμα, ο χάρτης της υπηρεσίας πληροφοριών των
Η.Π.Α που δημοσιεύτηκε στην Washington Post στις 3 Δεκεμβρίου 2021 δεν
δείχνει να υπάρχουν ρωσικά στρατεύματα στο Ντονμπάς.
Τον Οκτώβριο του 2015, ο Vasyl Hrytsak, διευθυντής της
Ουκρανικής Υπηρεσίας Ασφαλείας (SBU), ομολόγησε ότι μόνο 56 Ρώσοι
μαχητές είχαν εντοπιστεί στο Ντονμπάς. Αυτό ήταν απόλυτα συγκρίσιμο με
τους Ελβετούς που πήγαιναν να πολεμήσουν στη Βοσνία τα Σαββατοκύριακα,
τη δεκαετία του 1990, ή τους Γάλλους που πηγαίνουν να πολεμήσουν στην
Ουκρανία σήμερα.
Ο ουκρανικός στρατός ήταν τότε σε άθλια κατάσταση. Τον
Οκτώβριο του 2018, μετά από τέσσερα χρόνια πολέμου, ο γενικός
στρατιωτικός εισαγγελέας της Ουκρανίας, Anatoly Matios , δήλωνε ότι η
Ουκρανία έχασε 2.700 άνδρες στο Ντονμπάς: 891 από ασθένειες, 318 από
τροχαία ατυχήματα, 177 από άλλα ατυχήματα, 175 από δηλητηριάσεις
(αλκοόλ, ναρκωτικά), 172 από απρόσεκτο χειρισμό όπλων, 101 από
παραβάσεις των κανονισμών ασφαλείας, 228 από δολοφονίες και 615 από
αυτοκτονίες.
Στην πραγματικότητα, ο στρατός υπονομεύτηκε από τη
διαφθορά των στελεχών του και δεν απολάμβανε πλέον την υποστήριξη του
πληθυσμού. Σύμφωνα με έκθεση του βρετανικού υπουργείου Εσωτερικών, στην
ανάκληση εφέδρων τον Μάρτιο / Απρίλιο του 2014, το 70 τοις εκατό δεν
εμφανίστηκε στο πρώτο κάλεσμα, το 80 τοις εκατό στο δεύτερο, το 90 τοις
εκατό στο τρίτο και το 95 τοις εκατό στο τέταρτο. Τον Οκτώβριο /
Νοέμβριο 2017, το 70% των στρατευσίμων δεν εμφανίστηκε στην εκστρατεία
ανάκλησης «Φθινόπωρο 2017». Αυτό δεν υπολογίζεται στις αυτοκτονίες και
τις λιποταξίες (συχνά στους αυτόνομους), οι οποίες έφτασαν έως και το 30
τοις εκατό του εργατικού δυναμικού στην περιοχή ATO. Οι νεαροί Ουκρανοί
αρνήθηκαν να πάνε να πολεμήσουν στο Ντονμπάς και προτίμησαν τη
μετανάστευση, γεγονός που εξηγεί, τουλάχιστον εν μέρει, το δημογραφικό
έλλειμμα της χώρας.
Το ουκρανικό υπουργείο Άμυνας στράφηκε στη συνέχεια στο
ΝΑΤΟ για να βοηθήσει να γίνουν οι ένοπλες δυνάμεις του πιο «ελκυστικές».
Έχοντας ήδη εργαστεί σε παρόμοια έργα στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών,
μου ζητήθηκε από το ΝΑΤΟ να συμμετάσχω σε ένα πρόγραμμα αποκατάστασης
της εικόνας των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων. Αλλά αυτή είναι μια
μακροπρόθεσμη διαδικασία και οι Ουκρανοί ήθελαν να προχωρήσουν γρήγορα.
Έτσι, για να αντισταθμίσει την έλλειψη στρατιωτών, η
ουκρανική κυβέρνηση κατέφυγε σε παραστρατιωτικές πολιτοφυλακές. Αυτές
αποτελούνται ουσιαστικά από ξένους μισθοφόρους, συχνά ακροδεξιούς
μαχητές. Το 2020, αποτελούσαν περίπου το 40 τοις εκατό των ουκρανικών
δυνάμεων και αριθμούσαν περίπου 102.000 άνδρες, σύμφωνα με το Reuters.
Οπλίστηκαν, χρηματοδοτήθηκαν και εκπαιδεύτηκαν από τις Ηνωμένες
Πολιτείες, τη Μεγάλη Βρετανία, τον Καναδά και τη Γαλλία. Υπήρχαν
περισσότερες από 19 εθνικότητες — συμπεριλαμβανομένων των Ελβετών.
Οι δυτικές χώρες έχουν έτσι ξεκάθαρα δημιουργήσει και
υποστηρίξει ουκρανικές ακροδεξιές πολιτοφυλακές. Τον Οκτώβριο του 2021, η
Jerusalem Post σήμανε συναγερμό καταγγέλλοντας το Πρόγραμμα Centuria.
Οι πολιτοφυλακές αυτές δρούσαν στο Ντονμπάς από το 2014, με δυτική
υποστήριξη. Ακόμα κι αν κάποιος μπορεί να διαφωνήσει με τον όρο «ναζί»,
το γεγονός παραμένει ότι αυτές οι πολιτοφυλακές είναι βίαιες, μεταδίδουν
μια ενοχλητική ιδεολογία και είναι σκληρά αντισημιτικές. Ο
αντισημιτισμός τους είναι περισσότερο πολιτιστικός παρά πολιτικός, γι’
αυτό ο όρος «ναζί» δεν είναι πραγματικά κατάλληλος. Το μίσος τους για
τον Εβραίο προέρχεται από τους μεγάλους λιμούς της δεκαετίας του 1920
και του 1930 στην Ουκρανία, που προέκυψαν από τη δήμευση των
καλλιεργειών από τον Στάλιν για τη χρηματοδότηση του εκσυγχρονισμού του
Κόκκινου Στρατού. Αυτή τη γενοκτονία – γνωστή στην Ουκρανία ως Holodomor
– τη διέπραξε η NKVD (ο πρόδρομος της KGB), της οποίας τα ανώτερα
κλιμάκια ηγεσίας αποτελούνταν κυρίως από Εβραίους. Αυτός είναι ο λόγος
που, σήμερα, οι Ουκρανοί εξτρεμιστές ζητούν από το Ισραήλ να απολογηθεί
για τα εγκλήματα του κομμουνισμού, όπως σημειώνει η Jerusalem Post. Αυτό
απέχει πολύ από την «αναθεώρηση της ιστορίας» του Βλαντιμίρ Πούτιν.
Αυτές οι πολιτοφυλακές, που προέρχονται από τις
ακροδεξιές ομάδες που εμψύχωσαν την επανάσταση του Euromaidan το 2014,
αποτελούνται από φανατικά και βάναυσα άτομα. Η πιο γνωστή από αυτές
είναι το Σύνταγμα Αζόφ, το έμβλημα του οποίου θυμίζει τη 2η Μεραρχία
Πάντσερ SS Das Reich, η οποία τιμάται στην Ουκρανία για την απελευθέρωση
του Χάρκοφ από τους Σοβιετικούς το 1943, πριν πραγματοποιήσει τη σφαγή
του 1944 στο Oradour-sur-Glane της Γαλλίας.
Στις διάσημες μορφές του συντάγματος Αζόφ ήταν ο αντικαθεστωτικός Ρομάν Προτάσεβιτς,
ο οποίος συνελήφθη το 2021 από τις αρχές της Λευκορωσίας
μετά την υπόθεση της πτήσης FR4978 της RyanAir. Στις 23 Μαΐου 2021, η
αεροπειρατεία ενός αεροσκάφους από ένα MiG-29 — υποτίθεται με την
έγκριση του Πούτιν — αναφέρθηκε ως λόγος σύλληψης του Προτάσεβιτς , αν
και οι διαθέσιμες πληροφορίες ήταν εκείνη την εποχή δεν επιβεβαίωσαν
καθόλου αυτό το σενάριο.
Αλλά τότε ήταν απαραίτητο να δείξουμε ότι ο Πρόεδρος
Λουκασένκο ήταν τραμπούκος και ο Προτάσεβιτς ένας «δημοσιογράφος» που
αγαπούσε τη δημοκρατία. Ωστόσο, μια μάλλον αποκαλυπτική έρευνα που
πραγματοποιήθηκε από μια αμερικανική ΜΚΟ το 2020 ανέδειξε τις ακροδεξιές
μαχητικές δραστηριότητες του Προτάσεβιτς. Το δυτικό κίνημα συνωμοσίας
ξεκίνησε τότε και τα αδίστακτα ΜΜΕ άρχισαν να ξεπλένουν το βιογραφικό
του. Τελικά, τον Ιανουάριο του 2022, δημοσιεύτηκε η έκθεση του ICAO και
έδειξε ότι παρά ορισμένα διαδικαστικά λάθη, η Λευκορωσία ενήργησε
σύμφωνα με τους ισχύοντες κανόνες και ότι το MiG-29 απογειώθηκε 15 λεπτά
αφότου ο πιλότος της RyanAir αποφάσισε να προσγειωθεί στο Μινσκ. Οπότε
δεν υπήρξε καμία παρέμβαση των Λευκορωσων και ακόμη λιγότερο του Πούτιν.
Α!… Μια άλλη λεπτομέρεια: Ο Προτάσεβιτς, που βασανίστηκε σκληρά από τη
Λευκορωσική αστυνομία, σήμερα είναι ελεύθερος. Όσοι θα ήθελαν να
επικοινωνήσουν μαζί του, μπορούν να πάνε στον λογαριασμό του στο
Twitter.
Ο χαρακτηρισμός των ουκρανικών παραστρατιωτικών ως
«ναζί» ή «νεοναζί» θεωρείται ρωσική προπαγάνδα. Ισως. Αλλά αυτή δεν
είναι η άποψη των Times of Israel, του Κέντρου Simon Wiesenthal ή του
Κέντρου Αντιτρομοκρατικής της Ακαδημίας West Point. Αλλά αυτό είναι
ακόμα συζητήσιμο, γιατί το 2014, το περιοδικό Newsweek φαινόταν να τους
συσχετίζει περισσότερο με το Ισλαμικό Κράτος. Διάλεξε!
Έτσι,λοιπόν, η Δύση υποστήριξε και συνέχισε να εξοπλίζει
πολιτοφυλακές που έχουν διαπράξει πολυάριθμα εγκλήματα κατά αμάχων από
το 2014: βιασμούς, βασανιστήρια και σφαγές. Όμως, ενώ η ελβετική
κυβέρνηση έσπευσε να επιβάλει κυρώσεις κατά της Ρωσίας, δεν έχει
υιοθετήσει καμία κατά της Ουκρανίας, η οποία σφαγιάζει τον ίδιο της τον
πληθυσμό από το 2014. Στην πραγματικότητα, εκείνοι που υπερασπίζονται τα
ανθρώπινα δικαιώματα στην Ουκρανία έχουν εδώ και καιρό καταδικάσει τις
ενέργειες αυτών των ομάδων, αλλά δεν έχουν υποστηριχθεί από τις
κυβερνήσεις μας. Γιατί, στην πραγματικότητα, δεν προσπαθούμε να
βοηθήσουμε την Ουκρανία, αλλά να πολεμήσουμε τη Ρωσία.
Η ενσωμάτωση αυτών των παραστρατιωτικών δυνάμεων στην
Εθνική Φρουρά δεν συνοδεύτηκε καθόλου από «αποναζιστικοποίηση», όπως
ισχυρίζονται ορισμένοι. Μεταξύ των πολλών παραδειγμάτων, αυτό με τα
διακριτικά του Συντάγματος Αζόφ είναι διδακτικό:
Το 2022, πολύ σχηματικά, οι ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις που πολεμούν τη ρωσική επίθεση οργανώθηκαν ως εξής:
– Ο Στρατός, υπάγεται στο Υπουργείο Άμυνας. Είναι
οργανωμένος σε 3 σώματα στρατού και αποτελείται από σχηματισμούς ελιγμών
(άρματα μάχης, βαρύ πυροβολικό, βλήματα κ.λπ.).
– Η Εθνοφρουρά , η οποία εξαρτάται από το Υπουργείο Εσωτερικών και είναι οργανωμένη σε 5 εδαφικές διοικήσεις.
Η Εθνοφρουρά επομένως είναι μια εδαφική αμυντική δύναμη
που δεν ανήκει στον ουκρανικό στρατό. Περιλαμβάνει παραστρατιωτικές
πολιτοφυλακές, που ονομάζονται «εθελοντικά τάγματα» (добровольчі
батальйоні), γνωστές επίσης με το υποβλητικό όνομα «τάγματα αντιποίνων»
και αποτελούνται από πεζικό. Κατά κύριο λόγο είναι εκπαιδευμένοι για
μάχες στις πόλεις, υπερασπίζονται πλέον πόλεις όπως το Χάρκοβο, η
Μαριούπολη, η Οδησσός, το Κίεβο κ.λπ.
Μέρος δεύτερο: Ο πόλεμος
Ως πρώην επικεφαλής των δυνάμεων του Συμφώνου της
Βαρσοβίας στην ελβετική υπηρεσία στρατηγικής πληροφοριών, παρατηρώ με
λύπη —αλλά όχι έκπληξη— ότι οι υπηρεσίες μας δεν είναι πλέον σε θέση να
κατανοήσουν τη στρατιωτική κατάσταση στην Ουκρανία. Οι αυτοαποκαλούμενοι
«ειδικοί» που παρελαύνουν στις οθόνες μας μεταδίδουν ακούραστα τις
ίδιες πληροφορίες που διαμορφώνονται με βάση τον ισχυρισμό ότι η Ρωσία
—και ο Βλαντιμίρ Πούτιν— είναι παράλογoι. Ας κάνουμε όμως ένα βήμα πίσω.
1. Το ξέσπασμα του πολέμου
Από τον Νοέμβριο του 2021, οι Αμερικανοί απειλούν
συνεχώς με ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Ωστόσο, οι Ουκρανοί δεν φάνηκαν
να συμφωνούν. Γιατί όμως;
Πρέπει να επιστρέψουμε στις 24 Μαρτίου 2021. Εκείνη την
ημέρα, ο Volodymyr Zelensky εξέδωσε διάταγμα για την ανακατάληψη της
Κριμαίας και άρχισε να αναπτύσσει τις δυνάμεις του στα νότια της χώρας.
Παράλληλα, πραγματοποιήθηκαν πολλές ασκήσεις του ΝΑΤΟ μεταξύ της Μαύρης
Θάλασσας και της Βαλτικής Θάλασσας, συνοδευόμενες από σημαντική αύξηση
των αναγνωριστικών πτήσεων κατά μήκος των ρωσικών συνόρων. Στη συνέχεια,
η Ρωσία πραγματοποίησε αρκετές ασκήσεις για να δοκιμάσει την
επιχειρησιακή ετοιμότητα των στρατευμάτων της και να δείξει ότι
παρακολουθεί την εξέλιξη της κατάστασης.
Τα πράγματα ηρέμησαν μέχρι τον Οκτώβριο-Νοέμβριο με το
τέλος των ασκήσεων ZAPAD 21, των οποίων οι κινήσεις στρατευμάτων
ερμηνεύτηκαν ως ενίσχυση για την επίθεση κατά της Ουκρανίας. Ωστόσο,
ακόμη και οι ουκρανικές αρχές διέψευσαν την ιδέα των ρωσικών
προετοιμασιών για έναν πόλεμο και ο Oleksiy Reznikov, υπουργός Άμυνας
της Ουκρανίας, δήλωνε ότι δεν υπήρξε καμία αλλαγή στα σύνορά της από την
άνοιξη.
Κατά παράβαση των Συμφωνιών του Μινσκ, η Ουκρανία
διεξήγαγε αεροπορικές επιχειρήσεις στο Ντονμπάς χρησιμοποιώντας drones,
με ένα τουλάχιστον χτύπημα σε αποθήκη καυσίμων στο Ντόνετσκ τον Οκτώβριο
του 2021. Ο αμερικανικός Τύπος αυτό το σημείωσε, αλλά όχι οι Ευρωπαίοι
και κανείς δεν καταδίκασε αυτές τις παραβιάσεις.
Τον Φεβρουάριο του 2022, είχαμε εξελίξεις. Στις 7
Φεβρουαρίου, κατά την επίσκεψή του στη Μόσχα, ο Εμανουέλ Μακρόν
επιβεβαίωσε στον Βλαντιμίρ Πούτιν τη δέσμευσή του στις Συμφωνίες του
Μινσκ, μια δέσμευση που θα την επαναλάμβανε μετά τη συνάντησή του με τον
Βολοντίμιρ Ζελένσκι την επομένη. Όμως, στις 11 Φεβρουαρίου, στο
Βερολίνο, μετά από εννέα ώρες εργασιών, η συνάντηση των πολιτικών
συμβούλων των ηγετών της ομάδας επαφής της Νορμανδίας τελείωσε, χωρίς
κανένα συγκεκριμένο αποτέλεσμα: οι Ουκρανοί εξακολουθούσαν να αρνούνται
να εφαρμόσουν τις Συμφωνίες του Μινσκ, προφανώς υπό την πίεση των
Ηνωμένες Πολιτείες. Ο Βλαντιμίρ Πούτιν σημείωνε ότι ο Μακρόν είχε δώσει
κενές υποσχέσεις και ότι η Δύση δεν ήταν έτοιμη να επιβάλει τις
συμφωνίες, όπως έκανε εδώ και οκτώ χρόνια.
Οι προετοιμασίες της Ουκρανίας στη ζώνη επαφής
συνεχίστηκαν. Το ρωσικό κοινοβούλιο ανησύχησε και στις 15 Φεβρουαρίου
ζήτησε από τον Βλαντιμίρ Πούτιν να αναγνωρίσει την ανεξαρτησία των
Δημοκρατιών, κάτι που αρνήθηκε να κάνει.
Στις 17 Φεβρουαρίου, ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν ανακοίνωσε
ότι η Ρωσία θα επιτεθεί στην Ουκρανία τις επόμενες ημέρες. Πώς το ήξερε
αυτό; Είναι μυστήριο. Όμως από τις 16, οι βομβαρδισμοί του πληθυσμού του
Ντονμπάς αυξήθηκαν δραματικά, όπως δείχνουν οι καθημερινές εκθέσεις των
παρατηρητών του ΟΑΣΕ. Όπως είναι φυσικό, ούτε τα ΜΜΕ, ούτε η Ευρωπαϊκή
Ένωση, ούτε το ΝΑΤΟ, ούτε καμία δυτική κυβέρνηση αντέδρασαν ούτε
παρέμβηκαν. Αργότερα θα πουν ότι επρόκειτο για ρωσική παραπληροφόρηση.
Μάλιστα, φαίνεται ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση και ορισμένες χώρες έχουν
σιωπήσει εσκεμμένα για τη σφαγή του πληθυσμού του Ντονμπάς, γνωρίζοντας
ότι κάτι τέτοιο θα προκαλούσε την επέμβαση των Ρώσων.
Την ίδια ώρα, υπήρχαν αναφορές για δολιοφθορές στο
Ντονμπάς. Στις 18 Ιανουαρίου, οι μαχητές του Ντονμπάς αναχαίτισαν
σαμποτέρ, οι οποίοι μιλούσαν πολωνικά και ήταν εξοπλισμένοι με δυτικό
εξοπλισμό και προσπαθούσαν να δημιουργήσουν επεισόδια με χημικά στην
Γκορλίβκα. Θα μπορούσαν να ήταν μισθοφόροι της CIA, με επικεφαλής ή
«συμβούλους» Αμερικανούς και αποτελούμενους από Ουκρανούς ή Ευρωπαίους
μαχητές, για να πραγματοποιήσουν ενέργειες δολιοφθοράς στις Δημοκρατίες
του Ντονμπάς.
Στην πραγματικότητα, από τις 16 Φεβρουαρίου, ο Τζο
Μπάιντεν γνώριζε ότι οι Ουκρανοί είχαν αρχίσει να βομβαρδίζουν τον άμαχο
πληθυσμό του Ντονμπάς, βάζοντας τον Βλαντιμίρ Πούτιν μπροστά σε μια
δύσκολη επιλογή: να βοηθήσει τον Ντονμπάς στρατιωτικά και να
δημιουργήσει ένα διεθνές πρόβλημα ή να σταθεί δίπλα του και να
παρακολουθεί τους ρωσόφωνους του Ντονμπάς να συντρίβονται.
Εάν ο Πούτιν αποφάσιζε να παρέμβει, θα μπορούσε να
επικαλεστεί το δόγμα της «ευθύνης προστασίας» του ΟΗΕ (Responsibility To
Protect,R2P). Ηξερε όμως ότι όποια και αν ήταν η φύση ή η κλίμακά της, η
παρέμβαση θα πυροδοτούσε θύελλα κυρώσεων. Επομένως, είτε η ρωσική
παρέμβαση περιοριζόταν στο Ντονμπάς είτε προχωρούσε παραπέρα για να
ασκήσει πίεση στη Δύση για το καθεστώς της Ουκρανίας, το τίμημα θα ήταν
το ίδιο. Αυτό εξήγησε στην ομιλία του στις 21 Φεβρουαρίου.
Εκείνη την ημέρα, συμφώνησε με το αίτημα της Δούμας και
αναγνώρισε την ανεξαρτησία των δύο Δημοκρατιών του Ντονμπάς και,
ταυτόχρονα, υπέγραψε συνθήκες φιλίας και βοήθειας μαζί τους.
Ο βομβαρδισμός του ουκρανικού πυροβολικού κατά του
πληθυσμού του Ντονμπάς συνεχίστηκε και, στις 23 Φεβρουαρίου, οι δύο
Δημοκρατίες ζήτησαν στρατιωτική βοήθεια από τη Ρωσία. Στις 24
Φεβρουαρίου, ο Βλαντιμίρ Πούτιν επικαλέστηκε το άρθρο 51 του Χάρτη των
Ηνωμένων Εθνών, το οποίο προβλέπει αμοιβαία στρατιωτική βοήθεια στο
πλαίσιο μιας αμυντικής συμμαχίας.
Προκειμένου να καταστήσουμε τη ρωσική επέμβαση εντελώς
παράνομη στα μάτια του κοινού, σκόπιμα αποκρύψαμε το γεγονός ότι ο
πόλεμος ξεκίνησε στις 16 Φεβρουαρίου. Ο ουκρανικός στρατός ετοιμαζόταν
να επιτεθεί στο Ντονμπάς ήδη από το 2021, όπως ορισμένες ρωσικές και
ευρωπαϊκές υπηρεσίες πληροφοριών γνώριζαν καλά. Οι νομικοί θα κρίνουν.
Στην ομιλία του στις 24 Φεβρουαρίου, ο Βλαντιμίρ Πούτιν
δήλωνε τους δύο στόχους της επιχείρησής του: την «αποστρατιωτικοποίηση»
και την «αποναζιστικοποίηση» της Ουκρανίας. Άρα, δεν είναι θέμα
κατάληψης της Ουκρανίας, ούτε καν, πιθανώς, κατοχής της. και σίγουρα όχι
της καταστροφής της.
Από εκεί και πέρα, οι γνώσεις μας για την πορεία της
επιχείρησης είναι περιορισμένες: οι Ρώσοι διαθέτουν μια εξαιρετική
ασφάλεια επιχειρήσεων (OPSEC) και οι λεπτομέρειες του σχεδιασμού τους
δεν είναι γνωστές. Αλλά αρκετά γρήγορα, η πορεία της επιχείρησης μας
επιτρέπει να κατανοήσουμε πώς μεταφράστηκαν οι στρατηγικοί στόχοι σε
επιχειρησιακό επίπεδο.
Αποστρατιωτικοποίηση:
– χερσαία καταστροφή της ουκρανικής αεροπορίας, των συστημάτων αεράμυνας και των μέσων αναγνώρισης.
– εξουδετέρωση των δομών διοίκησης και πληροφοριών
(C3I), καθώς και των κύριων υλικοτεχνικών διαδρομών στο βάθος της
επικράτειας·
– περικύκλωση του μεγαλύτερου μέρους του ουκρανικού στρατού που συγκεντρώθηκε στα νοτιοανατολικά της χώρας.
–
Αποναζιστικοποίηση:
καταστροφή ή εξουδετέρωση ταγμάτων εθελοντών που δρούσαν
στις πόλεις της Οδησσού, του Χάρκοβο και της Μαριούπολης, καθώς και σε
διάφορες εγκαταστάσεις στην επικράτεια.
2. Αποστρατικοποίηση
Η ρωσική επίθεση διεξήχθη με πολύ «κλασικό» τρόπο.
Αρχικά —όπως είχαν κάνει οι Ισραηλινοί το 1967— με την καταστροφή στο
έδαφος, της αεροπορίας τις πρώτες κιόλας ώρες. Στη συνέχεια, γίναμε
μάρτυρες μιας ταυτόχρονης προόδου κατά μήκος πολλών αξόνων σύμφωνα με
την αρχή του «ρέοντος νερού»: προχωράμε παντού όπου η αντίσταση είναι
αδύναμη και αφήνουμε τις πόλεις (πολύ απαιτητικές από άποψη
στρατευμάτων) για αργότερα. Στο βορρά, ο σταθμός ηλεκτροπαραγωγής του
Τσερνομπίλ καταλήφθηκε αμέσως για να αποφευχθούν πράξεις δολιοφθοράς. Οι
εικόνες Ουκρανών και Ρώσων στρατιωτών που φρουρούν μαζί το εργοστάσιο
φυσικά δεν βγαίνουν στη δημοσιότητα.
Η ιδέα ότι η Ρωσία προσπαθεί να καταλάβει το Κίεβο, την
πρωτεύουσα, για να ανατρέψει τον Ζελένσκι, προέρχεται συνήθως από τη
Δύση — αυτό έκαναν στο Αφγανιστάν, το Ιράκ, τη Λιβύη και αυτό ήθελαν να
κάνουν στη Συρία με τη βοήθεια του Ισλαμικού Κράτους. Όμως ο Βλαντιμίρ
Πούτιν δεν σκόπευε ποτέ να πυροβολήσει ή να ανατρέψει τον Ζελένσκι.
Αντίθετα, η Ρωσία επιδιώκει να τον κρατήσει στην εξουσία πιέζοντάς τον
να διαπραγματευτεί, περικυκλώνοντας το Κίεβο. Μέχρι τώρα, είχε αρνηθεί
να εφαρμόσει τις Συμφωνίες του Μινσκ. Αλλά τώρα οι Ρώσοι θέλει να
εξασφαλίσει την ουδετερότητα της Ουκρανίας.
Πολλοί δυτικοί σχολιαστές εξεπλάγησαν που οι Ρώσοι
συνέχισαν να αναζητούν μια λύση μέσω διαπραγματεύσεων κατά τη διεξαγωγή
στρατιωτικών επιχειρήσεων. Η εξήγηση βρίσκεται στη ρωσική στρατηγική
προοπτική από τη σοβιετική εποχή. Για τη Δύση, ο πόλεμος αρχίζει όταν
τελειώνει η πολιτική. Ωστόσο, η ρωσική προσέγγιση ακολουθεί μια ιδέα του
Κλαούζεβιτς: ο πόλεμος είναι η συνέχεια της πολιτικής και μπορεί κανείς
να κινηθεί ευέλικτα από το ένα στο άλλο, ακόμη και στη διάρκεια της
μάχης. Αυτό επιτρέπει σε κάποιον να ασκήσει πίεση στον αντίπαλο και να
τον ωθήσει να διαπραγματευτεί.
Από επιχειρησιακή άποψη, η ρωσική επίθεση ήταν ένα
τέτοιο παράδειγμα : μέσα σε έξι ημέρες, οι Ρώσοι κατέλαβαν μια περιοχή
τόσο μεγάλη όσο το Ηνωμένο Βασίλειο, με ταχύτητα προέλασης μεγαλύτερη
από αυτή που είχε πετύχει η Βέρμαχτ το 1940.
Το μεγαλύτερο μέρος του ουκρανικού στρατού αναπτύχθηκε
στα νότια της χώρας στο πλαίσιο της προετοιμασίας μιας μεγάλης
επιχείρησης κατά του Ντονμπάς. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι
ρωσικές δυνάμεις μπόρεσαν να το περικυκλώσουν από τις αρχές Μαρτίου στο
«καζάνι» μεταξύ Σλαβιάνσκ, Κραματόρσκ και Σεβεροντόνετσκ, με κατεύθυνση
επίθεσης από την Ανατολή μέσω του Χάρκοβο και μια άλλη από το Νότο, από
την Κριμαία. Στρατεύματα από τις δημοκρατίες του Ντόνετσκ (DPR) και του
Λούγκανσκ (LPR) συμπληρώνουν τις ρωσικές δυνάμεις με ώθηση από την
Ανατολή.
Σε αυτή τη φάση, οι ρωσικές δυνάμεις σφίγγουν σιγά σιγά
τον κλοιό, αλλά δεν αντιμετωπίζουν πλέον την πίεση του χρόνου. Ο στόχος
αποστρατικοποίησής τους έχει επιτευχθεί και οι εναπομείναντες ουκρανικές
δυνάμεις δεν έχουν πλέον επιχειρησιακή και στρατηγική ικανότητα.
Η «επιβράδυνση» που αποδίδουν οι «ειδικοί» μας στην κακή
επιμελητεία δεν είναι παρά η συνέπεια της επίτευξης των στόχων τους. Η
Ρωσία δεν φαίνεται να θέλει να εμπλακεί σε κατοχή ολόκληρου του
ουκρανικού εδάφους. Μάλιστα, φαίνεται ότι η Ρωσία προσπαθεί να
περιορίσει την προέλασή της στα γλωσσικά σύνορα της χώρας.
Τα μέσα μας κάνουν λόγο για αδιάκριτους βομβαρδισμούς
κατά του άμαχου πληθυσμού, ειδικά στο Χάρκοβο, και οι δαντικές εικόνες
μεταδίδονται κατ’επανάληψη. Ωστόσο, ο Gonzalo Lira, ένας
Λατινοαμερικανός που ζει εκεί, μας παρουσιάζει μια ήρεμη πόλη στις 10
Μαρτίου και στις 11 Μαρτίου. Είναι αλήθεια ότι είναι μια μεγάλη πόλη και
δεν τα βλέπουμε όλα — αλλά αυτό μας δείχνει ότι δεν είμαστε στον
ολοκληρωτικό πόλεμο που μας σερβίρουν συνέχεια στις οθόνες μας.
Όσο για τις Δημοκρατίες του Ντονμπάς, έχουν «ελευθερώσει» τα δικά τους εδάφη και πολεμούν στην πόλη της Μαριούπολης.
3. Αποναζιστικοποίηση
Σε πόλεις όπως το Χάρκοβο, η Μαριούπολη και η Οδησσός,
υπεύθυνες για την άμυνα είναι οι παραστρατιωτικές πολιτοφυλακές.
Γνωρίζουν ότι ο στόχος της «αποναζιστικοποίησης» στοχεύει πρωτίστως σε
αυτούς.
Για τον επιτιθέμενο σε μια αστικοποιημένη περιοχή, οι
πολίτες αποτελούν πρόβλημα. Αυτός είναι ο λόγος που η Ρωσία επιδιώκει να
δημιουργήσει ανθρωπιστικούς διαδρόμους για να αδειάσει πόλεις από
αμάχους και να αφήσει μόνο τις πολιτοφυλακές, και να τους πολεμήσει πιο
εύκολα.
Αντίθετα, αυτές οι πολιτοφυλακές επιδιώκουν να κρατήσουν
τους πολίτες στις πόλεις προκειμένου να αποτρέψουν τον ρωσικό στρατό
από το να πολεμήσει εκεί. Αυτός είναι ο λόγος που διστάζουν να
εφαρμόσουν αυτούς τους διαδρόμους και κάνουν τα πάντα για να
διασφαλίσουν ότι οι ρωσικές προσπάθειες θα αποτύχουν —για να μπορούν να
χρησιμοποιήσουν τον άμαχο πληθυσμό ως «ανθρώπινες ασπίδες». Τα βίντεο
που δείχνουν πολίτες να προσπαθούν να φύγουν από τη Μαριούπολη και
ξυλοκοπούνται από μαχητές του συντάγματος του Αζόφ φυσικά εδώ
λογοκρίνονται.
Στο Facebook, η ομάδα Aζόφ είναι στην ίδια κατηγορία με
το Ισλαμικό Κράτος και υπόκειται στην «πολιτική της πλατφόρμας για
επικίνδυνα άτομα και οργανισμούς». Απαγορεύτηκε λοιπόν η εξύμνηση της
και οι «αναρτήσεις» που ήταν ευνοϊκές γι’ αυτήν απαγορεύονταν
συστηματικά. Αλλά στις 24 Φεβρουαρίου, το Facebook άλλαξε την πολιτική
του και επέτρεψε δημοσιεύσεις ευνοϊκές στην πολιτοφυλακή. Με το ίδιο
πνεύμα, τον Μάρτιο, η εξουσιοδοτημένη πλατφόρμα, στις πρώην ανατολικές
χώρες, ζητά τη δολοφονία Ρώσων στρατιωτών και ηγετών. Αυτό όσον αφορά
τις αξίες που εμπνέουν τους ηγέτες μας, όπως θα δούμε.
Τα ΜΜΕ μας προπαγανδίζουν μια ρομαντική εικόνα λαϊκής
αντίστασης. Αυτή η εικόνα είναι που οδήγησε την Ευρωπαϊκή Ένωση να
χρηματοδοτήσει τη διανομή όπλων στον άμαχο πληθυσμό. Πρόκειται για
εγκληματική ενέργεια. Υπό την ιδιότητά μου ως επικεφαλής του
ειρηνευτικού δόγματος στον ΟΗΕ, εργάστηκα πάνω στο θέμα της πολιτικής
προστασίας. Διαπιστώσαμε ότι η βία κατά αμάχων σημειώνεται σε πολύ
συγκεκριμένα πλαίσια. Ειδικότερα, όταν τα όπλα είναι άφθονα και δεν
υπάρχουν δομές διοίκησης.
Αυτές οι δομές διοίκησης είναι η ουσία των στρατών: η
λειτουργία τους είναι να κατευθύνουν τη χρήση βίας προς έναν στόχο.
Εξοπλίζοντας τους πολίτες με τυχαίο τρόπο, όπως συμβαίνει σήμερα, η ΕΕ
τους μετατρέπει σε μαχητές, με συνέπεια να τους καθιστά δυνητικούς
στόχους. Επιπλέον, χωρίς διοίκηση, χωρίς επιχειρησιακούς στόχους, η
διανομή όπλων οδηγεί αναπόφευκτα σε εκκαθαρίσεις, ληστείες και ενέργειες
που είναι περισσότερο θανατηφόρες παρά αποτελεσματικές. Ο πόλεμος
γίνεται θέμα συναισθημάτων. Η δύναμη γίνεται βία. Αυτό συνέβη στην
Ταβάργκα (Λιβύη) από τις 11 έως τις 13 Αυγούστου 2011, όταν 30.000
μαύροι Αφρικανοί σφαγιάστηκαν με όπλα που έριξαν με αλεξίπτωτο
(παράνομα) οι Γάλλοι. Παρεμπιπτόντως, το Βρετανικό Βασιλικό Ινστιτούτο
Στρατηγικών Μελετών (RUSI) δεν βλέπει καμία προστιθέμενη αξία σε αυτές
τις παραδόσεις όπλων.
Επιπλέον, στέλνοντας όπλα σε μια χώρα που βρίσκεται σε
πόλεμο, θεωρείσαι ότι συμμετέχεις κι εσύ στον πόλεμο. Την επίθεση των
Ρώσων της 13ης Μαρτίου 2022 κατά της αεροπορικής βάσης Mykolayev
ακολούθησαν οι προειδοποιήσεις των Ρώσων ότι οι αποστολές όπλων θα
αντιμετωπίζονταν ως εχθρικοί στόχοι.
Η ΕΕ επαναλαμβάνει την καταστροφική εμπειρία του Τρίτου
Ράιχ τις τελευταίες ώρες της Μάχης του Βερολίνου. Ο πόλεμος πρέπει να
αφεθεί στον στρατό και όταν η μία πλευρά έχει χάσει, πρέπει να το
παραδεχτεί. Και αν είναι να υπάρξει αντίσταση, θα πρέπει να υπάρξει
οργάνωση και ηγεσία. Αλλά εδώ κάνουμε ακριβώς το αντίθετο — πιέζουμε
τους πολίτες να πάνε να πολεμήσουν και ταυτόχρονα, το Facebook εγκρίνει
τις εκκλήσεις για τη δολοφονία Ρώσων στρατιωτών και ηγετών. Αυτό όσον
αφορά τις αξίες που μας εμπνέουν.
Ορισμένες υπηρεσίες πληροφοριών βλέπουν αυτή την
ανεύθυνη απόφαση ως έναν τρόπο να χρησιμοποιήσουν τον ουκρανικό πληθυσμό
ως τροφή για τα κανόνια για να πολεμήσουν τη Ρωσία του Βλαντιμίρ
Πούτιν. Αυτό το είδος δολοφονικής απόφασης θα έπρεπε να είχε αφεθεί
στους συναδέλφους του παππού της Ursula von der Leyen. Θα ήταν καλύτερο
να εμπλακούν σε διαπραγματεύσεις και έτσι να λάβουν εγγυήσεις για τον
άμαχο πληθυσμό παρά να ρίξουμε λάδι στη φωτιά. Είναι εύκολο να είσαι
μάχιμος με το αίμα των άλλων.
4. Το Μαιευτήριο στη Μαριούπολη
Είναι σημαντικό να καταλάβουμε εκ των προτέρων ότι δεν
είναι ο ουκρανικός στρατός που υπερασπίζεται τη Μαριούπολη, αλλά η
πολιτοφυλακή του Αζόφ, που αποτελείται από ξένους μισθοφόρους.
Στην περίληψη της κατάστασης στις 7 Μαρτίου 2022, η
ρωσική αποστολή του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη δήλωσε ότι “Κάτοικοι αναφέρουν ότι
οι ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις έδιωξαν το προσωπικό από το νοσοκομείο
γεννήσεων της πόλης Μαριούπολη Νο. 1 και έστησαν πυροβολικό μέσα στις
εγκαταστάσεις.”
Στις 8 Μαρτίου, το ανεξάρτητο ρωσικό μέσο Lenta.ru
δημοσίευσε τη μαρτυρία πολιτών από τη Μαριούπολη που έλεγαν ότι το
μαιευτήριο το κατέλαβε η πολιτοφυλακή του συντάγματος Αζόφ που έδιωξε
τους πολίτες απειλώντας τους με τα όπλα και επιβεβαίωσαν τις δηλώσεις
του Ρώσου πρέσβη λίγες ώρες νωρίτερα.
Το νοσοκομείο της Μαριούπολης κατέχει δεσπόζουσα θέση,
απόλυτα κατάλληλο για την εγκατάσταση αντιαρματικών όπλων και ως
παρατηρητήριο. Στις 9 Μαρτίου, οι ρωσικές δυνάμεις έπληξαν το κτίριο.
Σύμφωνα με το CNN, 17 άνθρωποι τραυματίστηκαν, αλλά οι εικόνες δεν
δείχνουν θύματα στο κτίριο και δεν υπάρχουν στοιχεία ότι τα θύματα που
αναφέρονται σχετίζονται με αυτό το χτύπημα. Γίνεται λόγος για παιδιά,
αλλά στην πραγματικότητα δεν υπάρχει τίποτα. Αυτό μπορεί να είναι
αλήθεια, αλλά μπορεί και να μην είναι. Αυτό όμως δεν εμπόδισε τους
ηγέτες της ΕΕ να το χαρακτηρίσουν έγκλημα πολέμου. Και αυτό επιτρέπει
στον Zelensky να ζητάει μια ζώνη απαγόρευσης πτήσεων πάνω από την
Ουκρανία.
Στην πραγματικότητα, δεν γνωρίζουμε ακριβώς τι συνέβη.
Αλλά η σειρά των γεγονότων τείνει να επιβεβαιώσει ότι οι ρωσικές
δυνάμεις έπληξαν μια θέση του συντάγματος του Αζόφ και ότι το μαιευτήριο
ήταν τότε άδειο από πολίτες.
Το πρόβλημα είναι ότι οι παραστρατιωτικές πολιτοφυλακές
που υπερασπίζονται τις πόλεις ενθαρρύνονται από τη διεθνή κοινότητα να
μην σέβονται τα έθιμα του πολέμου. Φαίνεται ότι οι Ουκρανοί επανέλαβαν
το σενάριο του μαιευτηρίου της πόλης του Κουβέιτ το 1990, το οποίο
σκηνοθέτησε εξ ολοκλήρου η εταιρεία Hill & Knowlton έναντι 10,7
εκατομμυρίων δολαρίων για να πείσει το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων
Εθνών να παρέμβει στο Ιράκ με την Επιχείρηση Desert Shield / Καταιγίδα.
Οι δυτικοί πολιτικοί έχουν αποδεχτεί τους βομβαρδισμούς
αμάχων στο Ντονμπάς εδώ και οκτώ χρόνια, χωρίς να έχουν υιοθετήσει
κυρώσεις κατά της ουκρανικής κυβέρνησης. Έχουμε μπει εδώ και καιρό σε
μια δυναμική όπου οι δυτικοί πολιτικοί έχουν συμφωνήσει να θυσιάσουν το
διεθνές δίκαιο για τον στόχο τους να αποδυναμώσουν τη Ρωσία.
Μέρος τρίτο: Συμπεράσματα
Ως πρώην επαγγελματίας του τομέα πληροφοριών, το πρώτο
πράγμα που μου κάνει εντύπωση είναι η παντελής απουσία δυτικών υπηρεσιών
πληροφοριών στην αναπαράσταση της κατάστασης τον περασμένο χρόνο. Στην
Ελβετία, οι υπηρεσίες έχουν επικριθεί επειδή δεν παρείχαν σωστή εικόνα
της κατάστασης. Φαίνεται μάλιστα ότι σε όλο τον δυτικό κόσμο οι
υπηρεσίες πληροφοριών έχουν υπερκεραστεί από τους πολιτικούς. Το
πρόβλημα είναι ότι οι πολιτικοί είναι αυτοί που αποφασίζουν — η καλύτερη
υπηρεσία πληροφοριών στον κόσμο είναι άχρηστη εάν ο υπεύθυνος λήψης
αποφάσεων δεν ακούει. Αυτό συνέβη κατά τη διάρκεια αυτής της κρίσης.
Ετσι, ενώ ορισμένες υπηρεσίες πληροφοριών είχαν μια πολύ
ακριβή και ορθολογική εικόνα της κατάστασης, άλλες είχαν την ίδια
ακριβώς εικόνα με αυτή που διαδίδουν τα μέσα ενημέρωσης μας. Σε αυτή την
κρίση, οι υπηρεσίες των χωρών της «νέας Ευρώπης» έπαιξαν σημαντικό
ρόλο. Το πρόβλημα είναι ότι, εκ πείρας, έχω βρει ότι είναι εξαιρετικά
κακοί σε αναλυτικό επίπεδο — δογματικοί, στερούνται της πνευματικής και
πολιτικής ανεξαρτησίας που απαιτείται για την αξιολόγηση μιας κατάστασης
με στρατιωτική «ποιότητα». Είναι προτιμότερο να τους έχουμε εχθρούς
παρά φίλους.
Δεύτερον, φαίνεται ότι σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες, οι
πολιτικοί αγνόησαν εσκεμμένα τις υπηρεσίες τους για να ανταποκριθούν
ιδεολογικά στην κατάσταση. Γι’ αυτό και αυτή η κρίση ήταν εξαρχής
παράλογη. Να σημειωθεί ότι όλα τα έγγραφα που παρουσιάστηκαν στο κοινό
κατά τη διάρκεια αυτής της κρίσης παρουσιάστηκαν από πολιτικούς με βάση
εμπορικές πηγές.
Ορισμένοι δυτικοί πολιτικοί ήθελαν προφανώς να υπάρξει
σύγκρουση. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, τα σενάρια επίθεσης που παρουσίασε ο
Άντονι Μπλίνκεν στο Συμβούλιο Ασφαλείας ήταν μόνο το προϊόν της
φαντασίας μιας Ομάδας Τίγρης που εργαζόταν γι’ αυτόν — έκανε ακριβώς
αυτό που έκανε ο Ντόναλντ Ράμσφελντ το 2002, ο οποίος έτσι «παρακάμψε»
τη CIA και άλλες υπηρεσίες πληροφοριών που ήταν πολύ λιγότερο πεισμένες
για τα χημικά όπλα του Ιράκ.
Οι δραματικές εξελίξεις που βλέπουμε σήμερα έχουν αιτίες που τις γνωρίζαμε αλλά αρνηθήκαμε να τις δούμε:
– σε στρατηγικό επίπεδο, η επέκταση του ΝΑΤΟ (με την οποία δεν έχουμε ασχοληθεί εδώ).
– Σε πολιτικό επίπεδο, η άρνηση της Δύσης να εφαρμόσει τις Συμφωνίες του Μινσκ·
– και επιχειρησιακά, οι συνεχείς και επαναλαμβανόμενες
επιθέσεις στον άμαχο πληθυσμό του Ντονμπάς τα τελευταία χρόνια και η
δραματική αύξηση στα τέλη Φεβρουαρίου 2022.
Με άλλα λόγια, μπορούμε φυσικά να αποδοκιμάζουμε και να
καταδικάζουμε τη ρωσική επίθεση. Όμως ΕΜΕΙΣ (δηλαδή: οι Ηνωμένες
Πολιτείες, η Γαλλία και η Ευρωπαϊκή Ένωση που πρωταγωνιστούν)
δημιουργήσαμε τις προϋποθέσεις για το ξέσπασμα μιας σύγκρουσης.
Δείχνουμε συμπόνια για τον ουκρανικό λαό και τα δύο
εκατομμύρια πρόσφυγες. Αυτό είναι σωστό. Αλλά αν δείχναμε λίγη συμπόνια
και για τον ίδιο αριθμό προσφύγων από τους ουκρανικούς πληθυσμούς του
Ντονμπάς που σφαγιάστηκαν από την ίδια τους την κυβέρνηση και που
αναζήτησαν καταφύγιο στη Ρωσία επί οκτώ χρόνια, τίποτα από όλα αυτά δεν
θα είχε συμβεί.
Το αν ο όρος «γενοκτονία» ισχύει για τις καταχρήσεις που
υπέστησαν οι κάτοικοι του Ντονμπάς είναι ένα ανοιχτό ερώτημα. Ο όρος
γενικά αφορά περιπτώσεις μεγαλύτερου μεγέθους (Ολοκαύτωμα κ.λπ.). Αλλά ο
ορισμός που δίνεται από τη Σύμβαση για τη Γενοκτονία ( Genocide
Convention ) είναι πιθανώς αρκετά ευρύς για να εφαρμοστεί σε αυτήν την
περίπτωση. Οι νομικοί θα το καταλάβουν αυτό.
Σαφώς, η σύγκρουση αυτή μας έχει οδηγήσει σε υστερία. Οι
κυρώσεις φαίνεται να έχουν γίνει το προτιμούμενο εργαλείο της
εξωτερικής μας πολιτικής. Αν είχαμε επιμείνει να τηρήσει η Ουκρανία τις
Συμφωνίες του Μινσκ, τις οποίες είχαμε διαπραγματευτεί και εγκρίνει,
τίποτα από αυτά δεν θα είχε συμβεί. Η καταδίκη του Βλαντιμίρ Πούτιν
είναι και δική μας καταδίκη. Δεν έχει νόημα να γκρινιάζουμε μετά —
έπρεπε να είχαμε δράσει νωρίτερα. Ωστόσο, ούτε ο Εμανουέλ Μακρόν (ως
εγγυητής και μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ), ούτε ο Ολαφ Σολτς,
ούτε ο Βολοντιμίρ Ζελένσκι σεβάστηκαν τις δεσμεύσεις τους. Τελικά, η
πραγματική ήττα είναι αυτή που δεν έχει φωνή.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν μπόρεσε να προωθήσει την εφαρμογή
των συμφωνιών του Μινσκ — αντίθετα, δεν αντέδρασε όταν η Ουκρανία
βομβάρδιζε τον δικό της πληθυσμό στο Ντονμπάς. Αν το είχε κάνει, ο
Βλαντιμίρ Πούτιν δεν θα χρειαζόταν να αντιδράσει. Απούσα από τη
διπλωματική φάση, η ΕΕ διακρίθηκε πυροδοτώντας τη σύγκρουση. Στις 27
Φεβρουαρίου, η ουκρανική κυβέρνηση συμφώνησε να ξεκινήσει
διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία. Όμως, λίγες ώρες αργότερα, η Ευρωπαϊκή
Ένωση ψήφισε έναν προϋπολογισμό 450 εκατομμυρίων ευρώ για την προμήθεια
όπλων στην Ουκρανία, ρίχνοντας λάδι στη φωτιά. Από εκεί και πέρα οι
Ουκρανοί ένιωσαν ότι δεν χρειάζεται να καταλήξουν σε συμφωνία. Η
αντίσταση της πολιτοφυλακής του Αζόφ στη Μαριούπολη οδήγησε στην
εκταμίευση κι άλλων 500 εκατομμυρίων ευρώ για όπλα.
Στην Ουκρανία, με την ευλογία των δυτικών χωρών, αυτοί
που είναι υπέρ μιας διαπραγμάτευσης έχουν βγει από τη μέση. Αυτή είναι η
περίπτωση του Ντένις Κιρέγιεφ, ενός από τους Ουκρανούς διαπραγματευτές,
που δολοφονήθηκε στις 5 Μαρτίου από την ουκρανική μυστική υπηρεσία
(SBU) επειδή δήθεν ήταν πολύ ευνοϊκός για τη Ρωσία και θεωρήθηκε
προδότης. Την ίδια μοίρα είχε και ο Ντμίτρι Ντεμιανένκο, πρώην
αναπληρωτής επικεφαλής της διεύθυνσης της SBU για το Κίεβο και την
περιοχή του, ο οποίος δολοφονήθηκε στις 10 Μαρτίου επειδή ήταν πολύ
ευνοϊκός για μια συμφωνία με τη Ρωσία — πυροβολήθηκε από την
πολιτοφυλακή Mirotvorets («Ειρηνοποιός»). . Αυτή η πολιτοφυλακή
σχετίζεται με τον ιστότοπο Mirotvorets, ο οποίος απαριθμεί τους «εχθρούς
της Ουκρανίας», με τα προσωπικά τουςστοιχεία, τις διευθύνσεις και τους
αριθμούς τηλεφώνου τους, ώστε να μπορούν να παρενοχληθούν ή ακόμα και να
βγουν από τη μέση μια πρακτική που τιμωρείται σε πολλές χώρες, αλλά όχι
στην Ουκρανία. Τα Ηνωμένα Έθνη και ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες ζήτησαν
το κλείσιμο αυτού του ιστότοπου , αλλά απορρίφθηκε από τη Rada (
ουκρανική βουλή).
Στο τέλος, το τίμημα θα είναι υψηλό, αλλά ο Βλαντιμίρ
Πούτιν πιθανότατα θα πετύχει τους στόχους που έθεσε. Οι δεσμοί του με το
Πεκίνο έχουν σταθεροποιηθεί. Η Κίνα αναδεικνύεται ως μεσολαβητής στη
σύγκρουση, ενώ η Ελβετία προστίθεται στη λίστα των εχθρών της Ρωσίας. Οι
Αμερικανοί πρέπει να ζητήσουν από τη Βενεζουέλα και το Ιράν πετρέλαιο
για να βγουν από το ενεργειακό αδιέξοδο στο οποίο έχουν μπει οι ίδιοι — ο
Χουάν Γκουαϊδό φεύγει οριστικά από τη σκηνή και οι Ηνωμένες Πολιτείες
θα πρέπει να υποχωρήσουν με θλίψη τους στις κυρώσεις που επιβλήθηκαν
στους εχθρούς τους.
Οι δυτικοί υπουργοί που επιδιώκουν την κατάρρευση της
ρωσικής οικονομίας και να υποφέρει ο ρωσικός λαός, ή ακόμα και να ζητούν
τη δολοφονία του Πούτιν, δείχνουν (ακόμα κι αν έχουν διαφοροποιήσει εν
μέρει τη μορφή των λόγων τους, αλλά όχι την ουσία!) ότι οι ηγέτες μας
δεν είναι καλύτεροι από αυτούς που μισούμε — επειδή η επιβολή κυρώσεων
σε Ρώσους αθλητές στους Παραολυμπιακούς Αγώνες ή σε Ρώσους καλλιτέχνες
δεν έχει καμία σχέση με τη μάχη κατά του Πούτιν.
Έτσι, αναγνωρίζουμε ότι η Ρωσία είναι δημοκρατία, αφού
θεωρούμε ότι ο ρωσικός λαός είναι υπεύθυνος για τον πόλεμο. Αν δεν
συμβαίνει αυτό, τότε γιατί επιδιώκουμε να τιμωρήσουμε έναν ολόκληρο
πληθυσμό για το λάθος ενός; Ας θυμηθούμε ότι η συλλογική τιμωρία
απαγορεύεται από τις Συμβάσεις της Γενεύης.
Το μάθημα που μπορούμε να αντλήσουμε από αυτή τη
σύγκρουση είναι η αίσθηση της μεταβλητής γεωμετρικής ανθρωπιάς μας. Αν
νοιαζόμασταν τόσο πολύ για την ειρήνη και την Ουκρανία, γιατί δεν
ενθαρρύναμε την Ουκρανία να σεβαστεί τις συμφωνίες που είχε υπογράψει
και που είχαν εγκρίνει τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας;
Η ακεραιότητα των μέσων ενημέρωσης μετριέται από την
προθυμία τους να εργαστούν σύμφωνα με τους όρους του Χάρτη του Μονάχου.
Τα μμε κατάφεραν να διαδώσουν το μίσος για τους Κινέζους κατά τη
διάρκεια της κρίσης του Covid και το πολωμένο μήνυμά τους οδηγεί στα
ίδια αποτελέσματα εναντίον των Ρώσων. Η δημοσιογραφία γίνεται όλο και
πιο αντιεπαγγελματική και μαχητική.
Όπως είπε ο Γκαίτε: «Όσο μεγαλύτερο είναι το φως, τόσο
πιο σκοτεινή η σκιά». Όσο περισσότερο δυσανάλογες είναι οι κυρώσεις κατά
της Ρωσίας, τόσο περισσότερο οι περιπτώσεις όπου δεν έχουμε κάνει
τίποτα αναδεικνύουν τον ρατσισμό μας και τη δουλοπρέπειά μας. Γιατί
κανένας δυτικός πολιτικός δεν αντέδρασε στα χτυπήματα κατά του άμαχου
πληθυσμού του Ντονμπάς εδώ και οκτώ χρόνια;
Γιατί σε τελευταία ανάλυση, τι κάνει τη σύγκρουση στην
Ουκρανία πιο αξιόλογη από τον πόλεμο στο Ιράκ, το Αφγανιστάν ή τη Λιβύη;
Ποιες κυρώσεις έχουμε υιοθετήσει εναντίον εκείνων που εσκεμμένα είπαν
ψέματα στη διεθνή κοινότητα για να διεξάγουν άδικους, αδικαιολόγητους
και δολοφονικούς πολέμους;
Προσπαθήσαμε να «κάνουμε τον αμερικανικό λαό να
υποφέρει» επειδή μας είπε ψέματα (επειδή είναι δημοκρατία!) πριν από τον
πόλεμο στο Ιράκ; Έχουμε εγκρίνει ενιαίες κυρώσεις κατά χωρών, εταιρειών
ή πολιτικών που προμηθεύουν όπλα στη σύγκρουση στην Υεμένη, η οποία
θεωρείται ως η «χειρότερη ανθρωπιστική καταστροφή στον κόσμο;» Έχουμε
επιβάλει κυρώσεις στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που ασκούν τα πιο
άθλια βασανιστήρια στο έδαφός τους προς όφελος των Ηνωμένων Πολιτειών;
Το να κάνεις την ερώτηση σημαίνει ότι την απαντάς… και η απάντηση δεν είναι όμορφη.
Σχόλια