Ο τρόπος με τον οποίον αντιμετωπίζουν οι ΗΠΑ την Ελλάδα και την Τουρκία, ιδιαίτερα στο κρίσιμο θέμα των εξοπλισμών, θυμίζει επικίνδυνα τον τρόπο που αντιμετωπίζουν το Ισραήλ και τις πετρελαιομοναρχίες του Κόλπου, που και το μεν και οι δε είναι σύμμαχοί τους. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ
Η Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Μπαχρέιν, το Κουβέιτ και το Κατάρ αποτελούν μακράν τον καλύτερο πελάτη των αμερικανικών εταιρειών αεροδιαστημικού και πολεμικού υλικού. Ήταν αυτοί που κράτησαν ζωντανή την αμερικανική πολεμική βιομηχανία στα "πέτρινα χρόνια" μετά την εισβολή στο Αφγανιστάν και τον εγκλωβισμό των ΗΠΑ στον αυτοκαταστροφικό "Πόλεμο κατά της τρομοκρατίας". Εντούτοις, οι Αμερικανοί προσφέρουν στις χώρες αυτές μόνο τα οπλικά συστήματα που δεν ενοχλούν το Ισραήλ.
Οι χώρες αυτές αγόρασαν την τελευταία εικοσαετία πολεμικό υλικό αξίας περίπου μισού τρισεκατομμυρίου δολαρίων! Όμως δεν μπορούν να αγοράσουν, για παράδειγμα, μαχητικά F-35, γιατί ενοχλεί το Ισραήλ. Ακόμη και μετά την εξομάλυνση των σχέσεων των Εμιράτων-Ισραήλ, δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι το Ισραήλ θα επιτρέψει στους Αμερικανούς να προσφέρουν το πανάκριβο αεροπλάνο τους στα Εμιράτα.
Και δεν είναι μόνο τα πάρα πολλά χρήματα, με τα οποία τροφοδοτούν οι χώρες αυτές την αμερικανική πολεμική βιομηχανία. Είναι και ο στρατηγικός τους ρόλος. Μεταξύ των άλλων αποτελούν το φράγμα ενάντια στο Ιράν, για να μην μιλήσουμε για την κρισιμότατη θέση τους στην παγκόσμια γεωγραφία ενέργειας, ιδιαίτερα τώρα που η Δύση έχει εισέλθει εκ νέου σε ψυχροπολεμική αντιπαράθεση με τη Ρωσία.
Αν οι πετρελαιομοναρχίες του Κόλπου έφευγαν από την αμερικανική σφαίρα επιρροής και συνήπταν στρατηγική σχέση με τη Ρωσία, θα μπορούσαν να ελέγξουν σχεδόν ολοκληρωτικά τη διεθνή αγορά ενέργειας. Σε αυτή την περίπτωση ούτε οι αμερικανικοί σχιστολιθικοί υδρογονάνθρακες, ούτε οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ούτε οτιδήποτε άλλο θα μπορούσε να σώσει την παρτίδα για τη Δύση. Όμως, οι Αμερικανοί, για λόγους που δεν είναι του παρόντος, επιλέγουν να παίρνουν τα λεφτά τους, μόνον για όπλα που δεν θίγουν το Ισραήλ!
Το απείθαρχο Ισραήλ
Από πλευράς του το Ισραήλ, ναι μεν είναι επίσης μεγάλος πελάτης αμερικανικού πολεμικού υλικού, αλλά σε καμία περίπτωση δεν φθάνει τα μεγέθη των αραβικών κρατών. Το σημαντικότερο είναι ότι αποκτά αμερικανικά όπλα με αμερικανική χρηματοδότηση. Δηλαδή, οι Αμερικανοί δεν κερδίζουν και πολλά με τις πωλήσεις όπλων στο Ισραήλ, αν δεν χάνουν κιόλας. Την ίδια στιγμή οι πετρελαιομοναρχίες είναι "μεγάλοι ευεργέτες" των αμερικανικών πολεμικών βιομηχανιών.
Υπάρχει και η στερεοτυπική αντίληψη ότι το Ισραήλ είναι ο "χωροφύλακας" των ΗΠΑ στην περιοχή. Στην πραγματικότητα, το Ισραήλ έχει τη δική του ατζέντα και δεν έχει διστάσει να στραφεί και ενάντια στα στρατηγικά αμερικανικά συμφέροντα, ιδιαίτερα στο θέμα των εξοπλισμών. Μεταξύ των άλλων, έχει προσφέρει κρίσιμη στρατιωτική τεχνολογία στον μεγάλο αντίπαλο των ΗΠΑ, την Κίνα, με την οποία διατηρεί άριστες σχέσεις.
Για παράδειγμα, στο παρελθόν είχε συμφωνήσει να πουλήσει στο Πεκίνο το ιπτάμενο ραντάρ EL/M-2075 Phalcon, το οποίο ενσωμάτωνε αμερικανική τεχνολογία, προκαλώντας την οργή των ΗΠΑ. Οι Αμερικανοί ανάγκασαν τελικά το Τελ Αβίβ να υπαναχωρήσει, πράγμα που έπραξε με τεράστια απροθυμία και δυσφορία. Εν συνεχεία, φαίνεται πως οι Ισραηλινοί αποφάσισαν να κινούνται πιο διακριτικά και υπάρχουν ενδείξεις ότι η συνεργασία τους με την Κίνα διεξάγεται υπόγεια.
Το κινεζικό μαχητικό τέταρτης γενεάς J-10 είναι σχεδόν πανομοιότυπο με το ισραηλινό Lavi, το πρόγραμμα του οποίου ακυρώθηκε. Οι Κινέζοι δεν μπορεί απλά να αγόρασαν ένα και να το αντέγραψαν. Μάλλον, έλαβαν απευθείας τεχνική βοήθεια από το Ισραήλ, κάτι που μέχρι σήμερα συζητιέται. Παρά την απειθαρχία του Ισραήλ, οι ΗΠΑ συνεχίζουν να του κάνουν όλα τα χατίρια εις βάρος των υπερπολύτιμων Αράβων συμμάχων τους. Με άλλα λόγια, όλοι είναι σύμμαχοι αλλά κάποιοι είναι "πιο σύμμαχοι" από τους άλλους, για να παραφράσουμε τον Τζορτζ Όργουελ.
Κάποιοι είναι πιο "σύμμαχοι"
Παρόμοια είναι η κατάσταση στο ελληνοτουρκικό σύστημα. Ελλάδα και Τουρκία είναι σύμμαχοι των ΗΠΑ, αλλά οι Τούρκοι είναι "πιο σύμμαχοι" από τους Έλληνες, παρόλο που είναι πιο "απείθαρχοι". Μήπως έχουν περισσότερα προνόμια ακριβώς επειδή είναι πιο "απείθαρχοι", δηλαδή λιγότερο δεδομένοι και προβλέψιμοι από την άκρως "πειθαρχική" και ακίνδυνη Ελλάδα;
Αυτό όμως είναι μια άλλη ιστορία. Το γεγονός παραμένει ότι οι ΗΠΑ πουλάνε στην Ελλάδα μόνο όπλα που δεν θα θίξουν κρίσιμες ευαισθησίες της Τουρκίας. Γενικά προσπαθούν αφενός να μπλοκάρουν την απόκτηση πολεμικών ικανοτήτων από την Ελλάδα, οι οποίες συνιστούν "υπερβάλλοντα" κίνδυνο για την Τουρκία, αφετέρου να αδρανοποιήσουν τις υπάρχουσες.
Το σήριαλ των τελευταίων ημερών περιλαμβάνει αναφορές περί «μείωσης του στρατιωτικού αποτυπώματος» στο Αιγαίο, «απομάκρυνσης αποσταθεροποιητικών συστημάτων από τα σύνορα» και «military de-confliction». Με τέτοιους ευφημισμούς προσπαθούν να σερβίρουν τις πιέσεις για απομάκρυνση σημαντικών οπλικών συστημάτων από τα ελληνικά νησιά, χωρίς να μπορούν να κατηγορηθούν ότι ζητούν αποστρατιωτικοποίηση.
Υπαρκτές οι αμερικανικές πιέσεις
Όσο και αν κάποιοι επιμένουν να έχουν το κεφάλι τους στην άμμο, το γεγονός παραμένει ότι οι αμερικανικές πιέσεις είναι υπαρκτές και είναι εδώ. Και δεν είναι καν κάτι καινούργιο. Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν γενικά μια δυσανεξία στις ελληνικές στρατιωτικές ικανότητες προβολής ισχύος σε μεγάλα βεληνεκή, είτε αυτές αναφέρονται σε αεροπορικά, είτε σε ναυτικά είτε σε χερσαία συστήματα.
Για παράδειγμα, στο παρελθόν έχουν αρνηθεί την πώληση στην Ελλάδα του αεροεκτοξευόμενου πυραύλου Cruise μεγάλου βεληνεκούς AGM – 158 JAASM (τον οποίον έχουν πουλήσει χωρίς κανένα πρόβλημα στην Πολωνία και τη Φινλανδία), με αποτέλεσμα η Ελλάδα να στραφεί προς τη γαλλική αγορά και να αποκτήσει τον SCALP EG, πάνω σε μαχητικά αεροσκάφη Mirage 2000-5.
Επίσης, η πρόσφατη υπονόμευση της αγοράς των γαλλικών φρεγατών Belh@rra, εντάσσεται ακριβώς σε αυτό το πακέτο, δεδομένου ότι τα πλοία αυτά θα ήταν εξοπλισμένα με τους πυραύλους Cruise MdcN ή Scalp Naval, με βεληνεκές μεγαλύτερο των 1000 χλμ, αλλά και τους πυραύλους αεράμυνας Aster 30, με βεληνεκές περίπου 140 χλμ. Τα όπλα αυτά θα καθιστούσαν τα πλοία πλωτές πυραυλικές βάσεις και θα επέτρεπαν, μεταξύ των άλλων, και τη σύζευξη δια μίας "γέφυρας ισχύος" της Κύπρου με την Ελλάδα, υλοποιώντας το δόγμα του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου.
Πανίσχυρη η Ελλάδα με όπλα μακρού πλήγματος
Για να είμαστε δίκαιοι, οι Αμερικανοί δεν αντιδρούν σε παρόμοια εξοπλιστικά προγράμματα μόνον για χατίρι των Τούρκων. Είναι γεγονός ότι αν η Ελλάδα συνδύαζε την κρισιμότατη γεωγραφική της θέση με οπλικά συστήματα μακρού πλήγματος, θα μπορούσε να εξελιχθεί σε "κλειδοκράτορα" της περιοχής. Αυτό ενδέχεται να της έβαζε στο μυαλό την "αμαρτωλή" σκέψη να αρχίσει να λειτουργεί ως ανεξάρτητο γεωπολιτικό μέγεθος και όχι ως απόφυση της ελεγχόμενης από τις ΗΠΑ δυτικής αρχιτεκτονικής.
Φυσικά και οι Τούρκοι θα βρίσκονταν σε δεινή θέση σε παρόμοια περίπτωση. Για παράδειγμα, ελληνικά αεροσκάφη εφοδιασμένα με πυραύλους εναντίον πλοίων μεγάλου βεληνεκούς, θα εκμηδένιζαν τις δυνατότητες της Άγκυρας να υποστηρίξει τις στρατιωτικές της δυνάμεις στη Λιβύη, μετατρέποντας τα τουρκικά πολεμικά πλοία σε δυνάμει τρόπαια για τα ελληνικά αεροσκάφη.
Ένα τέτοιο όπλο θα μπορούσε να είναι η αεροεκτοξευόμενη έκδοση AGM-84 του πυραύλου Harpoon, ο οποίος μπορεί να τοποθετηθεί στα μαχητικά αεροσκάφη F-16 των τελευταίων γενεών, αλλά και στα αεροσκάφη ναυτικής συνεργασίας P-3 Orion, δικαιολογώντας και την τεράστια επένδυση, ύψους 500 εκατομμυρίων, που έγινε για τον εκσυγχρονισμό τους. Όμως, τέτοια όπλα δεν υπάρχουν στο ελληνικό οπλοστάσιο και το ερώτημα είναι γιατί δεν υπάρχουν.
Υπάρχουν και αλλού πορτοκαλιές
Πριν από λίγο καιρό δημοσιεύτηκε η άποψη ότι οι ΗΠΑ δεν επέτρεψαν στην Ελλάδα να αποκτήσει αεροεκτοξευόμενους πυραύλους Harpoon, κάτι που ναι μεν διαψεύστηκε από αμερικανικής πλευράς, αλλά έχουν μείνει πολλά σκοτεινά σημεία, η συζήτηση των οποίων δεν είναι επί του παρόντος. Και αφού λοιπόν οι ΗΠΑ αντιδρούν στην απόκτηση όπλων μακρού πλήγματος, τότε αυτό δείχνει το προς τα πού πρέπει να κινηθεί η Ελλάδα.
Όχι προς την απόκτηση πλατφορμών, αλλά προς την αγορά παρόμοιων όπλων. Και αν οι Αμερικανοί δεν τα προσφέρουν τότε πρέπει να κάνουμε ότι και οι Άραβες και να κινηθούμε προς τη διεθνή αγορά, με απώτατο στόχο οι ικανότητες αυτές να είναι ελληνικής σχεδίασης και παραγωγής σε βάθος χρόνου. Και ευτυχώς υπάρχουν και αλλού (και πολλές) πορτοκαλιές που κάνουν πορτοκάλια, σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του πλανήτη.
Μεταξύ των άλλων, ένα παρόμοιο πρόγραμμα απόκτησης στρατηγικών ικανοτήτων προβολής ισχύος, ανοιχτό σε προτάσεις από όλο τον κόσμο, θα μπορούσε και να αποτελέσει ένα πρώτο, μικρό αλλά πιθανώς κρίσιμο βήμα για την έναρξη μιας ανεξάρτητης και εθνοκεντρικής μακρόπνοης στρατηγικής, κάτι που καθίσταται ολοένα και πιο αναγκαίο, αν θέλει η Ελλάδα να επιβιώσει στο μέλλον.
Σχόλια