Το τέταρτο και τελευταίο μέρος του αφιερώματος με τίτλο και θέμα "πως κόβεται ο γόρδιος δεσμός του μεταναστευτικού" ασχολείται κυρίως με το ενδεχόμενο η ΕΕ να μην ανταποκριθεί, αφήνοντας την Ελλάδα μόνη να αντιμετωπίσει το πρόβλημα. Έτσι κι αλλιώς, την έχει ήδη μετατρέψει σε "αποθήκη ψυχών" και όλες οι κινήσεις δείχνουν ότι αυτό είναι επιλογή του ευρωιερατείου. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩΜόνο που η ελληνική κοινωνία έχει αρχίσει να αντιδρά και μάλιστα κατά τρόπο που έχει φέρει σε δυσχερή θέση την κυβέρνηση Μητσοτάκη. Είναι αληθές ότι όσο οι μετανάστες-πρόσφυγες παρέμεναν κατά κύριο λόγο στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου, δημοσιότητα σε εθνικό επίπεδο δινόταν μόνο όταν ξεσπούσαν ταραχές στη Μόρια ή σε άλλες δομές φιλοξενίας.
Το κλίμα άρχισε να αλλάζει, όταν άρχισαν να μεταφέρουν μαζικά μετανάστες-πρόσφυγες στην ηπειρωτική Ελλάδα. Οι τοπικές κοινωνίες άρχισαν να αντιδρούν και σ' αυτές τις αντιδράσεις πρωτοστατούν ψηφοφόροι της ΝΔ και "γαλάζιοι" δήμαρχοι. Το γεγονός αυτό προκαλεί πολιτικό κόστος στην κυβέρνηση Μητσοτάκη, η οποία είχε προ αρκετών μηνών εξαγγείλει μία δέσμη δραστικών μέτρων, η εφαρμογή των οποίων, όμως, έχει καθυστερήσει.
Αν και ο χειμώνας εμποδίζει τις μαζικές αφίξεις, η κατάσταση στο ανατολικό Αιγαίο έχει καταστεί κοινωνικά και κατ' επέκταση και πολιτικά εκρηκτική. Και όταν βελτιωθεί ο καιρός η κατάσταση θα παροξυνθεί. Ο πυροκροτητής που προκάλεσε την τωρινή έκρηξη ήταν η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου για επίταξη μεγάλων εκτάσεων στα νησιά με σκοπό την κατασκευή κλειστών κέντρων. Είναι, μάλιστα, τέτοια η επιπολαιότητα, που σε μία περίπτωση προορίζουν για χώρο κατασκευής κλειστού κέντρου περιοχή, η οποία προορίζεται για στρατιωτική χρήση!
Σε τι αντιδρούν οι νησιώτες
Οι νησιώτες δεν αντιδρούν στην κατασκευή κλειστών κέντρων. Αντιθέτως, τα θέλουν περισσότερο από όλους. Αντιδρούν, επειδή από την πικρή πείρα τους τα τελευταία χρόνια είναι πεπεισμένοι ότι λόγω των νέων εισροών θα έχουν και τα νέα κλειστά κέντρα και τις ήδη λειτουργούσες ανοικτές δομές. Με άλλα λόγια, θα φορτωθούν ακόμα περισσότερο από το υπερβολικό βάρος που σηκώνουν σήμερα.Τα πράγματα θα ήταν διαφορετικά εάν άλλαζε ριζικά η κατάσταση και στο επίπεδο της εκκαθάρισης των αιτήσεων για άσυλο και στο επίπεδο των επαναπροωθήσεων και επαναπατρισμών. Αφού η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι και θα διεκπεραιώσει τις αιτήσεις για άσυλο κι ότι θα επαναπροωθήσει όσους δεν το δικαιούνται στην Τουρκία, γιατί δεν κατασκευάζει τα κλειστά προαναχωρησιακά κέντρα σε δύο-τρεις νησίδες του Αιγαίου που δεν έχουν οικισμούς, ώστε να μην έχει και η Άγκυρα πρόσχημα να αρνηθεί τις επαναπροωθήσεις;
Το επιχείρημα που κυρίως χρησιμοποιεί ο ΣΥΡΙΖΑ ότι θα πρόκειται για ένα είδος εξορίας, μπορεί να έχει ιδεολογική φόρτιση λόγω των μετεμφυλιακών τόπων εξορίας των κομμουνιστών, αλλά στην πραγματικότητα πρόκειται για τελείως διαφορετικό πράγμα. Εάν εξετάζονται άμεσα οι αιτήσεις για άσυλο και στη συνέχεια όσοι δεν δικαιούνται επαναπροωθούνται ή απελαύνονται-επαναπατρίζονται (με τον τρόπο που έχουν ήδη αναφέρει) η παραμονή σε κλειστά κέντρα σε νησίδες θα διαρκούσε 3-4 μήνες, όχι περισσότερο. Κατά συνέπεια, η ρητορική περί εξορίας είναι ή αταβιστική ή υποκρύπτει πρόθεση μη επαναπροώθησης ή απέλασης όσων δεν δικαιούνται άσυλο.
Και εάν η ΕΕ δεν κάνει τίποτα;
Το πρόβλημα της παράνομης μετανάστευσης είναι ευρωπαϊκό και γι’ αυτό είναι αναγκαία η θεσμοθέτηση κοινής ευρωπαϊκής μεταναστευτικής πολιτικής, η οποία να προικοδοτηθεί με επαρκείς πόρους και με τα αναγκαία εργαλεία. Σε συμμαχία με τις άλλες χώρες-μέλη που είναι πύλες εισόδου, η Ελλάδα πρέπει να πρωτοστατήσει, επειδή είναι η χώρα που σηκώνει το μεγαλύτερο βάρος. Τα περιθώρια συμμαχιών, άλλωστε, είναι μεγάλα.Εάν, όμως, παρ' όλα αυτά η ΕΕ δεν ανταποκριθεί; Μην ξεχνάμε ότι μετατρέποντας την Ελλάδα σε "αποθήκη ψυχών", σε ένα βαθμό έχει περιορίσει το πρόβλημά της. Όταν έκλεισε τον βαλκανικό διάδρομο το 2016, στην πραγματικότητα η ΕΕ έθεσε εντός των άτυπων συνόρων της (σε ό,τι αφορά το μεταναστευτικό) τη Βόρεια Μακεδονία και την Αλβανία και άφησε την Ελλάδα εκτός. Αυτή είναι η πραγματικότητα.
Ως εκ τούτου, δεν αποκλείεται το ενδεχόμενο μία ελληνική πρωτοβουλία να μην βρει ανταπόκριση. Η ΕΕ δεν έχει μέχρι τώρα δείξει την πολιτική βούληση να δράσει συλλογικά και αποφασιστικά κυρίως λόγω της δεδομένης υποκρισίας της. Υπάρχει, ωστόσο, και ένας πρόσθετος παράγοντας. Είναι διχασμένη, λόγω διαφορετικών ιδεολογικών αντιλήψεων κυρίως στο επίπεδο των πολιτικών συστημάτων. Ο ίδιος διχασμός, άλλωστε, παρατηρείται και στην Ελλάδα. Η διαφορά είναι ότι ενώ για τις άλλες χώρες-μέλη το μεταναστευτικό είναι πρόβλημα, για την Ελλάδα έχει καταντήσει εφιάλτης.
Εάν, λοιπόν, η Τουρκία δεν παίρνει πίσω όσους δεν δικαιούνται άσυλο, όπως υποχρεώνεται από την ευρωτουρκική συμφωνία, και εάν η ΕΕ συνεχίζει να καταργεί εμπράκτως την κοινοτική αλληλεγγύη, φορτώνοντας όλο το βάρος σε ένα μέλος της, η Ελλάδα δεν έχει την πολυτέλεια να παίξει με τους κανόνες, τους οποίους, μάλιστα, της επέβαλαν άλλοι. Μπορεί να διώξει ή να περιθωριοποιήσει τη FRONTEX, η οποία στην πραγματικότητα αντί να αποτρέπει τις παράνομες εισροές, ουσιαστικά επιτηρεί τη μετατροπή της χώρας μας σε "αποθήκη ψυχών".
Αφού δεν μπορεί να σφραγίσει τα θαλάσσια σύνορά της, ας σταματήσει να εμποδίζει τις διαρροές προς βορρά και προς την Ιταλία. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι οι αρχές ασφαλείας θα αφήσει ανενόχλητα τα κυκλώματα των εγχώριων διακινητών να κάνουν τη δουλειά τους. Όταν οι εταίροι μας θα δουν να φθάνουν στις χώρες τους παράνομοι μετανάστες που δεν έχουν καταγραφεί στην Ελλάδα, τότε το πρόβλημα θα γίνει και δικό τους. Και τότε πιθανότατα θα αλλάξουν στάση. Όσο, όμως, βολεύονται με την κατάσταση δεν έχουν λόγο να την αλλάξουν.
Μέρος: Πρώτο, Δεύτερο, Τρίτο, Τέταρτο
==================
Σχόλια