Αριστερά και Φιλελευθερισμός

Του Δημήτρη Μπελαντή

Ο σημερινός καπιταλισμός έχει πολύ διαφορετικές πολιτικές και πολιτισμικές λειτουργίες από τον κλασσικό. Στον σύγχρονο καπιταλισμό, οι αριστερές και ανατρεπτικές ιδέες δεν καταστέλλονται ανοιχτά (τουλάχιστον προς το παρόν).Το βασικό όπλο είναι η σύγχυση ,η παραπληροφόρηση καθώς και η παραμόρφωση των ιδεών ως προς το περιεχόμενό τους.

Με πρωτοβουλία των ακαδημαϊκών δικτύων ή των δικτύων του λεγόμενου δικαιωματισμού για παράδειγμα, διαμορφώνονται αντιλήψεις στεγανοποίησης των ατομικών από τα κοινωνικά δικαιώματα. Ή πάλι, στα κόμματα της λεγόμενης Αριστεράς συγκροτούνται Τμήματα Δικαιωμάτων που ασχολούνται μόνο με τα –απολύτως σεβαστά– δικαιώματα στην διαφορά και στο προσωπικό, ενώ λ.χ. τα πολιτικά και κοινωνικά δικαιώματα πάνε στην κεντρική πολιτική ατζέντα και δεν λογίζονται ως δικαιώματα με την στενή έννοια.

Έτσι, μια σημαντική λειτουργία του κεφαλαίου ιδεολογικά είναι να παρεμβαίνει στις αριστερές ή και ακροαριστερές ακόμη οργανώσεις και να ανασυγκροτεί την ατζέντα τους έτσι ώστε η διάκριση Αριστερά/καπιταλισμός να ανασυγκροτείται στα χνάρια της παλιάς αντίθεσης συντηρητισμός/φιλελευθερισμός.

Προφανώς, οι αριστερές οργανώσεις πρέπει να έχουν πάντοτε ως στόχο τον εθνικισμό, ρατσισμό, φασισμό κάθε φύσης Φτάνει, όμως, αυτό; Σε ένα σωρό αριστερά κόμματα και οργανώσεις θα βρείτε την αντίθεση στον καπιταλισμό, τον νεοφιλελευθερισμό και τον εθνικισμό/φασισμό. Ποτέ, όμως, την αντίθεση στον φιλελευθερισμό. Οι κλασσικές μαρξιστικές τοποθετήσεις ,ενώ ποτέ δεν παραιτούνταν από το να χτυπούν την μοναρχία, την αντίδραση και τον αντιδραστικό εθνισμό ή εθνικισμό, ως πρώτο μέλημά τους είχαν την κριτική στον ατομικισμό, που ξεκινούσε από τον οικονομικό ατομικισμό, και κατέληγε στο γυμνό άτομο, το ξεκομμένο από την κοινωνία, το εκτός συλλογικών δεσμών.

Πλέον, το μέτωπο στον κοσμοπολίτικο φιλελευθερισμό έχει εκλείψει. Αντίθετα, για αυτήν την Αριστερά, ο κοσμοπολίτικος φιλελευθερισμός είναι βασικό κριτήριο ένταξης στην Αριστερά. Χωρίς να φτάσουμε στο άλλο άκρο, της διάλυσης του ατόμου ή προσώπου μέσα στην κοινότητα, πρέπει να δούμε ότι η απουσία μετώπου στον ατομικιστικό φιλελευθερισμό και άρα και στον κοινωνικό δαρβινισμό της ατομικής οικονομικής επιτυχίας, της ευελιξίας και της κινητικότητας, και ενισχύει τον καπιταλισμό αλλά και εκτρέφει συμμετρικά και διαδραστικά τον συντηρητικό κοινοτισμό .Μια Αριστερά που δεν είναι αντιφιλελεύθερη αναγκαστικά δεν είναι κι αντινεοφιλελεύθερη.

Όσο η διεθνής Αριστερά ταυτίζεται με τον πολιτισμό των ατομικών δικαιωμάτων , υπό την συγκεκριμένη έννοια που προσδίδουν τα δίκτυα τύπου Democracy Now και Solidarity Now και άλλα παρόμοια, τόσο γίνεται ακίνδυνη για το κεφάλαιο. Ο αντίλογος στον πολιτισμικό φιλελευθερισμό από δημοκρατικές και κομμουνιστικές θέσεις περιθωριοποιείται όλο και περισσότερο από τα κυρίαρχα δίκτυα στον χώρο των ιδεών, και μάλιστα με την χρήση τεράστιων υλικών πόρων παγκοσμίως. Ένα μεγάλο μέρος της αντεπίθεσης του κεφαλαίου είναι ο λόγος περί «ετερότητας», που είναι και συμμετρικός με τον λόγο της αυταρχικής και ρατσιστικής ομοιογένειας. Το βασικό στοίχημα είναι να μην υπάρξει και να μην συγκροτηθεί ένας χώρος αξιακά τρίτος απέναντι στους δύο παραπάνω.

Στην Δύση, το κεφάλαιο δεν καταστέλλει κυρίως την επίσημη Αριστερά. Μια βασική του στρατηγική είναι να αναπαράγει την Αριστερά που του μοιάζει. Οικονομικά, πολιτικά και κυρίως πολιτιστικά. Τα παραπάνω είναι ουσιώδη ως έναυσμα για ένα σύγχρονο χειραφετητικό κίνημα. Και για να φέρω ένα παράδειγμα – οι αδύνατοι κάθε λογής μπορεί όντως να καταστέλλονται και ως «έτεροι» από την κυρίαρχη ομάδα.

Αυτό όμως που τους δίνει ανατρεπτική δύναμη δεν είναι κυρίως η αρνητική ετερότητά τους ως πρόσληψη ή ως αποκλειστική αυτοοικειοποίηση. Είναι η κατάκτηση μιας κοινωνικά προσανατολισμένης θετικής συλλογικής δύναμης και ιδίως η συνάρθρωση αυτής της θετικής συλλογικής δύναμης με την κεντρική «θετικότητα» αυτής της ταξικής κοινωνίας, τον σύγχρονο λαό, την σύγχρονη ενότητα της μισθωτής εργασίας και των κοινωνικών συμμάχων της. Αυτό δεν είναι, δυστυχώς, η σημερινή κρατούσα πρακτική των κινημάτων ταυτότητας.

Η κρατούσα πρακτική είναι η εμφατική κι αταξική αντίθεση σε όλη την υπόλοιπη κοινωνία ως αδιαμεσολάβητο ρατσιστικό εκφραστή της κυριαρχίας πάνω τους. Πράγμα που είναι παραμορφωτικό .Κι εκεί ξεδιπλώνεται η διασπαστική στρατηγική του συλλογικού κεφαλαίου, που διάφοροι ανόητοι θεωρούν ότι κυρίως επενδύει στα Χρυσαύγουλα και την Μαύρη Διεθνή.

Πηγή: e-dromos.gr

Σχόλια