Διονύσης Χιόνης Πληθαίνουν οι ενδείξεις για την έλευση μιας νέας παγκόσμιας οικονομικής κρίσης που αναμφίλεκτα θα επιδράσει μοιραία και στην Ευρωζώνη. Η επερχόμενη κρίση δηλώνεται πλέον από πληθώρα πρόδρομων δεικτών όπου ακόμα και ο πιο υπεραισιόδοξος δεν μπορεί να τους αγνοήσει. Καταρχήν είναι τα στοιχεία που δίνονται από την ανεστραμμένη καμπύλη των επιτοκίων (η σχέση μεταξύ βραχυχρόνιων και μακροχρόνιων επιτοκίων). ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩΤο τελευταίο χρονικό διάστημα η καμπύλη των επιτοκίων δείχνει ότι οι αγορές ζητούν μεγαλύτερο επιτόκιο βραχύχρονια από ότι μακροχρόνια. Αυτή η αναστροφή αποτελεί μια σαφής ένδειξη πρόβλεψης κρίσης. Το φαινόμενο της αντιστροφής των επιτοκίων εμφανίζεται στα αμερικανικά ομόλογα αλλά και για πρώτη φορά μετά το 2007 και στα γερμανικά.
Οι άλλες ενδείξεις κρίσης σχετίζονται με τον αποπληθωρισμό των ευρωπαϊκών οικονομιών, τα δημογραφικά στοιχεία, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, την στασιμότητα.
Προβληματισμός προκαλείται και από το συνεχές διάστημα (εκατόν είκοσι μήνες) συνεχούς ανάπτυξης της αμερικανικής οικονομίας σε συνδυασμό με την συσσωρευμένη γεωπολιτική ένταση.
- Οι κρίσεις είναι εγγενές στοιχείο της λειτουργίας του καπιταλιστικού συστήματος.
- H εμπειρία έχει δείξει ότι με την χρήση των κατάλληλων πολιτικών μπορούν να αντιμετωπιστούν ακόμα και στην δυσμενέστερη μορφή τους.
- Το πρόβλημα είναι ότι αυτή την φορά τα όπλα αντιμετώπισης της κρίσης ιδιαίτερα στην οικονομία της ΕΕ δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν.
- Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχει εξαντλήσει και τα όρια της ποσοτικής χαλάρωσης αλλά και της μείωσης των επιτοκίων.
Γιατί όχι ακόμα κρίση;
Επιπλέον ο τρόπος διαχείρισης του χρέους των προηγούμενων ετών όπως η πολιτική επιλογή της αλλαγής του χαρακτήρα του χρέους από δημόσιο σε ιδιωτικό περιόρισε σημαντικά τους απαιτούμενους βαθμούς ελευθερίας. Οι χώρες της Ευρωζώνης απέτυχαν να εξυγιάνουν το τραπεζικό σύστημα και τα αρνητικά επιτόκια, ο αποπληθωρισμός και η ισχνή ανάπτυξη συνιστούν το τέλειο σκηνικό για την λεγόμενη παγίδα ρευστότητας.- Αυτός είναι και ο λόγος όπου το κύριο ερώτημα για την ευρωπαϊκή οικονομία δεν είναι αν θα εκδηλωθεί κρίση αλλά γιατί δεν έχει εκδηλωθεί ακόμα.
- Το πρόβλημα όμως για την ελληνική οικονομία, με ένα τεράστιο χρέος, είναι ακόμα μεγαλύτερο.
- Η κατάρρευση της ΕΕ θα μας βρει τελείως απροετοίμαστους χωρίς καμία δυνατότητα αντίδρασης.
Σχόλια