Ο Ιούνιος των επετείων και η τιμή στους νεκρούς: Κάποιοι άνθρωποι πέθαναν για την Ελευθερία

Του ΜΑΡΙΟΥ ΕΥΡΥΒΙΑΔΗ
Τρία σημαντικά ιστορικά γεγονότα που σημάδεψαν την ιστορία του κόσμου, έχουν τις επετείους τους το πρώτο δεκαήμερο του Ιουνίου.

• Είναι η συμμαχική εισβολή στις ακτές της Νορμανδίας στη Γαλλία στις 6 Ιουνίου 1944 που άνοιξε το δεύτερο μέτωπο κατά της Ναζιστικής Γερμανίας,
• Είναι ο Αραβο-Ισραηλινός πόλεμος του 1967 (6-7 Ιουνίου) στη Μέση Ανατολή που οδήγησε στην κατάληψη της Δυτικής Όχθης του Ιορδάνη και των Υψωμάτων Γκολάν απο το Ισραήλ, και
• Είναι και η αιματηρή κατίσχυση των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων στην Κίνα, που κορυφώθηκαν στις 3-4 Ιουνίου 1989 στην Πλατεία Τιαναμάν του Πεκίνου. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ

Εκ των τριών το πιο σημαντικό για τον κόσμο υπήρξε η εισβολή στη Νορμανδία και σε αυτό θα επικεντρωθώ.
Θέλω όμως να υπογραμμίσω και τη σημασία των άλλων δύο διότι οι συνέπειές τους μας επηρεάζουν και αυτές άμεσα, σήμερα.
Ο πόλεμος του 1967 ανέτρεψε άρδην τις ισορροπίες στη Μέση Ανατολή (και οδήγησε στον πόλεμο του 1973) και ανάγκασε το Συμβούλιο Ασφαλείας να λάβει μια σημαντική απόφαση, την αριθμό 242 του 1967. Με τη απόφαση αυτή υπογραμμίζεται η θεμελειώδης αρχή της Χάρτας του ΟΗΕ για τη μη απόκτηση/νομιμοποίηση εδαφών με τη χρήση βίας και τον πόλεμο, και πως τα εδάφη αυτά πρέπει να επιστραφούν εφόσον ικανοποιηθεί και το αίτημα του Ισραήλ για ασφαλή σύνορα. Και εδώ ενυπάρχει η αρχή της συναινετικής -όχι της καταναγκαστικής- προσαρμογής συνοριακών διαφορών.

• Μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και με τις Ισραηλινο-Παλαιστινιακές συνομιλίες, συμφωνήθηκε και η δημιουργία δυο κρατών στην ιστορική Παλαιστίνη. Με τη συμφωνία αυτή και την απόφαση 242 υπάρχει το κλειδί για διαρκή λύση στην ευρύτερη περιοχή. Αλλιώς ο φαύλος κύκλος της βίας στη περιοχή μας θα συνεχίζεται ατέρμονος, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για όλους μας. Μπορεί δηλαδή στη Μέση Ανατολή να υπάρξει Αρμαγεδώνας.

Σχετικά με την Κίνα σημειώνω πως το κομμουνιστικό κόμμα- που ασκεί εξουσία από 1949- κατάφερε να διατηρηθεί στη εξουσία αποφεύγοντας τη τύχη της Σοβιετικής Ένωσης. Η φοιτητική εξέγερση της Τιαναμάν ξεκίνησε τον Απρίλιο του 1989 και τον Ιούνιο πνίγηκε στο αίμα με εκατοντάδες νεκρούς. Και το κόμμα συνεχίζει να ασκεί απόλυτη εξουσία σε όλα τα επίπεδα ανθρωπίνων σχέσεων. Σε όλα. Ακόμη και στην ώρα. Όταν είναι μεσάνυχτα στο Πεκίνο είναι και μεσάνυχτα σε όλη την κινεζική επικράτεια.
Πόσο θα διαρκέσει αυτό, δεν γνωρίζω. Στο Πεκίνο είναι βέβαιοι πως η κομμουνιστική ελίτ θα μπορεί – με κομμουνισμό και καπιταλιστική οικονομία- να κουβαλά για πάντα δυο καρπούζια κάτω απο μια μασχάλη.

• Ταυτόχρονα, όλοι γνωρίζουμε πως σήμερα η Κίνα έχει τη δεύτερη πιο ισχυρή οικονομία στον κόσμο και έχει βγάλει από την φτώχεια το μεγαλύτερο αριθμό ανθρώπων στην ιστορία. Η οικονομία της και η τεχνολογία της επηρεάζουν την καθημερινότητα όλων μας. Αυτό έγινε αντιληπτό πρόσφατα και με το αμερικανικό εμπάργκο κατά της εταιρίας Huawei, η οποία πρωτοστατεί παγκοσμίως στην ανάπτυξη του πληροφοριακού πλέγματος ασύρματης επικοινωνίας 5ης γενιάς (5G).

Φέτος, τον Ιούνιο, συμπληρώνονται 75 χρόνια από την απόβαση συμμαχικών δυνάμεων στην Νορμανδία. Έτσι άνοιξε το δεύτερο μέτωπο κατά της Ναζιστικής Γερμανίας. Το πρώτο μέτωπο ήταν ήδη ανοικτό με την αντεπίθεση να είχε αρχίσει μετά τις ήττες των Ναζί στο Στάλινκρατ (Φεβρουάριος 1943) και στο Κούρσκ (Ιούλιος 1943) από τους Σοβιετικούς. Η κατάρρευση και η τελική ήττα του φασισμού/ναζισμού (των δυνάμεων του Άξονα Γερμανίας, Ιταλίας, Ιαπωνίας) υπήρξε το αποτέλεσμα μιας συλλογικής προσπάθειας εθνών που συνασπίστηκαν – γι’αυτό ονομάσθηκε συμμαχία των Ηνωμένων Εθνών. Η Μεγάλη Βρετανία, η Σοβιετική Ένωση και οι Ηνωμένες Πολιτείες αποτέλεσαν την ραχοκοκαλιά της συμμαχίας αυτής.

• Η συμμαχία των Ηνωμένων Εθνών δεν άντεξε και κατέρρευσε τη περίοδο 1945-47. Άρχισε ο Ψυχρός Πόλεμος και ο κόσμος χωρίστηκε, λίγο πολύ, σε δυο στρατόπεδα με ιδεολογικά συγκρουόμενες κοσμοθεωρίες. Το ένα, το Δυτικό, ήταν υπό την ηγεσία των Αμερικανών. Το άλλο, το Ανατολικό, υπό την ηγεσία των Σοβιετικών. Στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου παρατηρήθηκε μια οργανωμένη προσπάθεια από το Δυτικό στρατόπεδο να υποβαθμιστεί ο ρόλος των Σοβιετικών στην ήττα του φασισμού/ναζισμού.

Η προσπάθεια αυτή εντατικοποιήθηκε στη μεταψυχροπολεμική εποχή με αποκορύφωμα τη μη πρόσκληση των Ρώσων, πλέον, σε διάφορες εκδηλώσεις – εορταστικές ή μνημόσυνα- αναφορικά με γεγονότα του Β’ ΠΠ. Το πιο πρόσφατο είναι η μή πρόκληση του Προέδρου Πούτιν από τη Βρετανική κυβέρνηση για την 75η επέτειο της απόβασης στην Νορμανδία που έγινε πανηγυρικά στη Βρετανία στις 5 Ιουνίου. Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν ο Πρόεδρος Τράμπ και άλλοι 15 ηγέτες, μαζί και η Βασίλισσα.
Το σκηνικό επανελήφθη την επόμενη στις ακτές της Νορμανδίας υπό την αιγίδα των Γάλλων.

• Το σκεπτικό των Εγγλέζων για τη μή πρόσκληση Ρώσων ήταν πως προσκλήθηκαν μόνο εκείνα τα κράτη που έλαβαν μέρος στην απόβαση. Και οι Ρώσοι δεν συμμετείχαν. Το επίσημο σκεπτικό των Γάλλων είχε να κάνει με το …πρωτόκολλο. Οι εκδηλώσεις ήταν υπό την αιγίδα του Γάλλου πρωθυπουργού και ο Πούτιν ήταν …Πρόεδρος. Και γι’ αυτό δεν τον κάλεσαν. Ήταν βέβαια και ο Πρόεδρος Τράμπ εκεί…

Όσο γελοίοι και να φαίνονται οι Γάλλοι, είναι οι Εγγλέζοι που αξίζουν βραβείο στην υποκρισία. Χωρίς τη Ρωσική αντεπίθεση η απόβαση στη Νορμανδία θα ήταν αδύνατη.
Στην περιοχή της Νορμανδίας οι Γερμανοί είχαν 11 μεραρχίες με σχεδόν καθόλου αεροπορική κάλυψη. Σε όλο το ανατολικό μέτωπο είχαν πάνω απο 220 και όλη την αεροπορία τους. Συγκεκριμένα οι Γερμανοί περίμεναν μεγάλη επίθεση από τους Σοβιετικούς που εκδηλώθηκε τρείς βδομάδες αργότερα. Στο συγκεκριμένο μέτωπο είχαν 46 μεραρχίες και έχασαν 300 χιλιάδες άνδρες. Στη Νορμανδία οι Γερμανοί έχασαν 4-9 χιλιάδες. Οι Σύμμαχοι 4. Και συνολικά στον πόλεμο οι Εγγλέζοι έχασαν περίπου μισό εκ., οι Αμερικάνοι άλλους τόσους, οι Γερμανοί 7 και οι Ρώσοι πάνω από 20.
Αναφέρω τους αριθμούς αν κάποιος θέλει μια καλή εξήγηση που έσπασε η ραχοκοκκαλιά της ναζιστικής Γερμανίας. Αλλά δεν είναι αυτό το ζήτημα.
Επαναλαμβάνω πως η ήττα του φασισμού ήταν αποτέλεσμα μιας ηράκλειας συλλογικής προσπάθειας των Ηνωμένων Εθνών. Το Στάλινγκραντ, για παράδειγμα, θα έπεφτε αν οι Σύμμαχοι δεν τροφοδοτούσαν τον Σοβιετικό στρατό με πολεμοφόδια και τρόφιμα μέσω ενός διαδρόμου από τα βουνά της Περσίας στον οποίο συμμετείχαν και χιλιάδες …κυπριακά γαϊδούρια που οι Εγγλέζοι έστειλαν εκεί. Και από τότε στην Περσία υπάρχει γνωμικό, “πεισματάρης σαν κυπριακό γαϊδούρι”!

• Αν τώρα είχαμε τον Ψυχρό Πόλεμο και σήμερα έχουμε την αναβίωσή του, έτερον εκάτερον. Όπως δήλωσε η Καγκελάριος Μέρκελ πριν την προγραμματιζόμενη επίσκεψή της στη Μόσχα στις 10 Μαΐου – ημέρα νίκης- “Τώρα έχουμε βαθειές διαφορές γνώμης για τη Ρωσία, ειδικά αναφορικά με τα γεγονότα στην Ουκρανία ….Αλλά είναι σημαντικό για μένα να καταθέσω στεφάνι στο Μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη στις 10 Μαΐου, μαζί με τον Ρώσο Πρόεδρο, για να τιμήσουμε τα εκατομμύρια που πέθαναν στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και για τον οποίο φέρει ευθύνη η Γερμανία”.

Και ο Τσώρτσιλ, αν ζούσε σήμερα, θα τιμούσε τις θυσίες των Ρώσων κατά του φασισμού. Όχι όμως οι σημερινοί επίγονοί του της εξουσιαστικής ελίτ στο Λονδίνο. Αυτοί έχουν παραφθηνήσει.

Όταν φεύγει ένας σοφός: Ένα μνημόσυνο για τον Ελληνοαμερικανό ιστορικό Σπύρο Βρυώνη

• Το εθνικό κράτος εκδικείται την ΕΕ – Ο ΣΥΡΙΖΑ πλήρωσε τις ‘Πρέσπες