Το έργο του πολυποίκιλο και η σκέψη του ρηξικέλευθη. Έγραψε πολλά έργα με πιο γνωστό τις ‘’Ανοιχτές Φλέβες της Λατινικής Αμερικής’’ που χάρισε ο αποθανών πρόεδρος της Βενεζουέλας Ούγκο Τσάβες στον Ομπάμα το 2009 στην Σύνοδο της Αμερικής.
Άξιο παιδί της λαομάνας Λατινικής Αμερικής, αλλά και αδερφός, πατέρας και μάνα ο ίδιος των ανθρώπων της από άκρη σε άκρη. Το αντίθετο του ελιτίστικου διανοουμενισμού και της δήθεν ουδέτερης στάσης της δήθεν σύγχρονης διανόησης που προτιμάει να πουλήσει τη ψυχή της στον διάβολο, αρκεί να μη ταυτιστεί με το μίασμα του ‘’λαϊκισμού’’.
‘’Η ιστορία δε λέει ποτέ αντίο’’, είπε κάποια στιγμή. ‘’Η ιστορία σου λέει μόνο, θα τα πούμε αργότερα’’.
Όπως είχε δηλώσει ο ίδιος, είχε εμμονή με τη μνήμη, τη θύμηση του παρελθόντος της Αμερικής και ειδικά της Λατινικής Αμερικής.
‘’Ο μεγαλύτερος φόβος μου είναι μήπως όλου υποφέρουμε από αμνησία. Έγραψα για να ανακαλέσω τη μνήμη του ανθρώπινου ουράνιου τόξου, που βρίσκεται σε κίνδυνο ακρωτηριασμού’’, έγραψε σε συνέντευξή του στον Guardian
Στο τελευταίο του έργο ‘’Οι μέρες αφηγούνται’’ (στα ελληνικά Εκδόσεις ΠΑΠΥΡΟΣ 2012), συμπύκνωσε λιτά και εύστοχα στοχασμούς και ερωτήματα, συνδέοντάς τα με κάθε μία ξεχωριστή μέρα του χρόνου.
H 13 Απριλίου 2015, ήταν η τυχερή που τον πήρε στην αγκαλιά της για πάντα.
Για εκείνη τη μέρα, είχε γράψει τα παρακάτω, μιλωντας και πάλι για μια ανοιχτή πληγή και φλέβα στη Λατινική Αμερική:
13 Απριλίου
Επειδή δεν καταλάβαμε
Το 2009, μπροστά στο μοναστήρι του Μανί, στην επαρχία Γιουκατάν,
σαράντα δύο φραγκισκανοί μοναχοί τέλεσαν λειτουργία ζητώντας άφεση από
τον πολιτισμό των Ινδιάνων:«Ζητούμε συγγνώμη από τον λαό των Μάγια, γιατί δεν καταλάβαμε την κοσμοθεωρία τους, τη θρησκεία τους, και γιατί απαρνηθήκαμε τις θεότητες τους. Επίσης, γιατί δεν σεβαστήκαμε τον πολιτισμό τους, γιατί τους επιβάλαμε επί αιώνες μια θρησκεία που δεν την καταλάβαιναν, θεωρήσαμε σατανικά έργα τις θρησκευτικές τελετές τους, ενώ διαδώσαμε και γράψαμε ότι πήγαζαν από τον διάβολο, και ότι τα είδωλα τους ήταν η προσωποποίηση του Σατανά.»
Τεσσερισήμισι αιώνες νωρίτερα, σε αυτό ακριβώς το σημείο, ένας άλλος φραγκισκανός μοναχός, ο Ντιέγκο ντε Λάντα, είχε κάψει τα βιβλία των Μάγια, που φύλαγαν οχτώ αιώνες συλλογικής μνήμης.
Ελπίζουμε, χάρις στον Eduardo Galeano να καταλάβαμε αρκετά…
Ορισμένες ακόμη σταχυολογήσεις από το έργο του, παρατίθενται στη συνέχεια.
Απαντώντας σε καθημερινά ερωτήματα με τη βοήθεια του Εντουάρντο Γκαλεάνο
Η μακρά ιστορική εμπειρία μας διδάσκει ότι οι κρίσεις είναι πολύ επικίνδυνες διότι συνήθως οδηγούν στον κατατρεγμό κάποιων δήθεν υπευθύνων, εξιλαστήριων θυμάτων που το σύστημα επινοεί για να μη φανεί ότι είναι υπαίτιο.
- Περί ηρώων (Οι μέρες αφηγούνται – 31 Αυγούστου)
- Η αγνότητα της πίστης και η αγνότητα της φυλής (Οι μέρες αφηγούνται – 26&27 Αυγούστου)
- Λίγα λόγια για τον πετυχημένο άνδρα
- Τα δίδυμα (Οι μέρες αφηγούνται -23 Ιουλίου)
- 0 άλλος αστροναύτης (Οι μέρες αφηγούνται -21 Ιουλίου)
Η Εκκλησία λέει: Το ανθρώπινο σώμα είναι αμαρτία. Η επιστήμη λέει: Το ανθρώπινο σώμα είναι μια μηχανή. Η διαφήμιση λέει: Το ανθρώπινο σώμα είναι εμπόριο. Το ίδιο το σώμα λέει: Εγώ τo γιορτάζω. Από το βιβλίο ‘’EDUADRO GALEANO, ΟΙ ΛΕΞΕΙΣ ΤΑΞΙΔΕΥΟΥΝ. Με τα χαρακτικά του JOSE BORGES, Εκδόσεις ΠΑΠΥΡΟΣ, Μετάφραση Ισμήνη Κανσή
- Λίγα λόγια για το ανθρώπινο σώμα
Οι αόρατες δικτατορίες
Η αυταπάρνηση της μητέρας φέρνει τη δικτατορία της υποδούλωσης. Ο φίλος, με την προθυμία του να βοηθήσει, ασκεί τη δικτατορία της μεροληψίας. Η ευσπλαχνία ασκεί τη δικτατορία της υποχρέωσης. Η ελευθερία της αγοράς σου επιτρέπει να δεχτείς τις τιμές που σου επιβάλλουν. Η ελευθερία της γνώμης σου επιτρέπει να ακούς όσους μιλούν στο […]
Ο κόσμος ανάποδα (Οι μέρες αφηγούνται – 20 Μαρτίου)
Στις 20 Μαρτίου του 2003 τα αεροπλάνα του Ιράκ βομβάρδισαν τις Ηνωμένες Πολιτείες. Μετά τους βομβαρδισμούς, ο στρατός του Ιράκ εισέβαλε στο αμερικανικό έδαφος. Υπήρξαν πολλές παράπλευρες απώλειες. Πολλοί Αμερικανοί πολίτες, οι περισσότεροι γυναίκες και παιδιά, έχασαν τη ζωή τους, ή ακρωτηριάστηκαν. Αγνοείται ο ακριβής αριθμός, καθώς η παράδοση θέλει να…
Ούτε για διακόσμηση (Οι μέρες αφηγούνται – 26 Φεβρουαρίου)
Στα τέλη του 19ου αιώνα, οι αποικιοκρατικές δυνάμεις της Ευρώπης συγκεντρώθηκαν στο Βερολίνο για να μοιράσουν την Αφρική. Ο καβγάς για τα λάφυρα των αποικιών, τα δάση, τα ποτάμια, τα βουνά, τη γη και το υπέδαφος ήταν μακρύς και σκληρός, μέχρι να χαραχτούν τα νέα σύνορα, και να υπογραφεί, σαν σήμερα, το 1885,
Ημέρα αφιερωμένη στην Κοινωνική Δικαιοσύνη (Οι μέρες αφηγούνται – 20 Φεβρουαρίου)
Στα τέλη του 18ου αιώνα, ο Χουάν Πιο Ακόστα ζούσε στην Ουρουγουάη, κοντά στα σύνορα με τη Βραζιλία. Η δουλειά του τον έκανε να πηγαινοέρχεται από χωριό σε χωριό, και να διασχίζει ερημιές. Ταξίδευε σε άμαξα με άλογα, παρέα με οχτώ επιβάτες της πρώτης, δεύτερης και τρίτης θέσης. Ο Χουάν Πίο αγόραζε πάντα […]
Κλεμμένα παιδιά (Οι μέρες αφηγούνται – 14 Φεβρουαρίου)
Τα παιδιά των εχθρών έγιναν λάφυρο πολέμου για τη στρατιωτική δικτατορία της Αργεντινής, η οποία τα τελευταία χρόνια έκλεψε πάνω από πεντακόσια. Όμως πολύ περισσότερα παιδιά έκλεψε, και για πολύ μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, η δημοκρατία της Αυστραλίας, με την άδεια του νόμου και τη συγκατάθεση του κόσμου. Το 2008 ο πρωθυπουργός της Αυστραλίας […]
Μια νίκη του Πολιτισμού (Οι μέρες αφηγούνται – 10 Φεβρουαρίου)
Συνέβη βόρεια του ποταμού Ουρουγουάη. Ο βασιλιάς της Ισπανίας χάρισε στον πεθερό του, βασιλιά της Πορτογαλίας, εφτά…
Η κραυγή (Οι μέρες αφηγούνται – 6 Φεβρουαρίου)
Ο Μπομπ Μάρλεϊ γεννήθηκε σε μια φτωχογειτονιά, και όταν μαγνητοφώνησε τα πρώτα του μουσικά κομμάτια, κοιμόταν στο πάτωμα του…
Κλουβιά που ταξιδεύουν
O δουλέμπορος που περισσότερο αγαπούσε την ελευθερία είχε ονομάσει τα καλύτερα πλοία του “Βολταίρος και Ρουσό”….
Μητέρα του εκπολιτισμού (Οι μέρες αφηγούνται – 12 Ιανουαρίου)
Το 1901, μία μέρα αφότου άφησε την τελευταία της πνοή η βασίλισσα Βικτωρία, ξεκίνησε στο Λονδίνο, με όλες τις τιμές, η νεκρική της…
Έχετε χρόνο για κάτι ωραίο; (Οι μέρες αφηγούνται – 12 Ιανουαρίου)
Σαν σήμερα το πρωί, το 2007, ένας βιολονίστας έδωσε κονσέρτο σε έναν σταθμό του μετρό της Ουάσινγκτον. Ακουμπισμένος στον τοίχο,…
Η γη ξέρει να περιμένει (Οι μέρες αφηγούνται – 6 Ιανουαρίου)
Το 2009 η Τουρκία έδωσε πίσω στον Ναζίμ Χικμέτ την ιθαγένεια που του είχε αφαιρέσει, αναγνωρίζοντας επιτέλους ότι ο πιο αγαπητός…
Το ταξίδι της λέξης (Οι μέρες αφηγούνται – 31 Δεκεμβρίου)
Ο Σερένους Σαμόνικους έγραψε το 208 στη Ρώμη τις Μυστικές υποθέσεις, ένα βιβλίο όπου αποκάλυπτε ό,τι γνώριζε για την τέχνη της…
Η συνάντηση (Οι μέρες αφηγούνται – 20 Δεκεμβρίου)
Η πόρτα ήταν κλειστή: «Ποιος είναι;» «Εγώ.» «Δεν σε ξέρω.» Η πόρτα εξακολουθούσε να είναι κλειστή. Την επομένη: «Ποιος είναι;»…
Οι φτωχοί, αυτό το ήξεραν προ πολλού (Οι μέρες αφηγούνται – 16 Δεκεμβρίου)
Για κάποια χρόνια, τα μεγάλα μέσα μαζικής παραπληροφόρησης γιόρτασαν με τυμπανοκρουσίες τις νίκες στον πόλεμο κατά ης φτώχειας….
Ευλογημένος πόλεμος (Οι μέρες αφηγούνται – 10 Δεκεμβρίου)
Το 2009 την Παγκόσμια Ημέρα της Διακήρυξης των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης απονεμήθηκε στον πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα….
Μάθημα θεάτρου (Οι μέρες αφηγούνται – 6 Δεκεμβρίου)
Τη σημερινή μέρα του 1938 η Επιτροπή Αντιαμερικανικών Ενεργειών, με έδρα την Ουάσινγκτον, ανέκρινε τη Χάλι Φλάναγκαν. Η Χάλι ήταν…
Ραντεβού στον Παράδεισο (Οι μέρες αφηγούνται – 30 Νοεμβρίου)
Το 2010 ξεκίνησε μια ακόμη διεθνής συνδιάσκεψη, η χιλιοστή πρώτη, για την προστασία του περιβάλλοντος. Ως συνήθως, οι…
Όταν η θάλασσα του Ρίο ντε Ζανέιρο πήρε φωτιά (Οι μέρες αφηγούνται – 27 Νοεμβρίου)
Το 1910 έλαβε τέλος η εξέγερση των Βραζιλιάνων ναυτικών. Οι εξεγερμένοι είχαν απειλήσει την πόλη του Ρίο ντε Ζανέιρο με…
O πιο θλιβερός ποδοσφαιρικός αγώνας της Ιστορίας (Οι μέρες αφηγούνται – 21 Νοεμβρίου)
Το 1973 η Χιλή ήταν μια φυλακισμένη χώρα από τη στρατιωτική δικτατορία, και το Εθνικό Στάδιο είχε μετατραπεί σε στρατόπεδο…
Τα βρύα και η πέτρα (Οι μέρες αφηγούνται – 19 Νοεμβρίου)
Το ξημέρωμα τούτης της μέρας του 1915 εκτελέστηκε ο Τζο Χιλ στο Σολτ Λέικ Σίτι. Αυτός ο ξενόφερτος ταραξίας, που είχε αλλάξει δυο…
Ημέρα της Επιστήμης (Οι μέρες αφηγούνται – 10 Νοεμβρίου)
Ο γιατρός Ντράουζιο Βαρέλα από τη Βραζιλία παρατήρησε ότι ο πλανήτης επενδύει πέντε φορές λιγότερα χρήματα στην αντιμετώπιση της…
Απαγορεύεται το πέρασμα (Οι μέρες αφηγούνται – 9 Νοεμβρίου)
Μια μέρα σαν σήμερα, το 1989, πέθανε το τείχος του Βερολίνου. Όμως γεννήθηκαν άλλα τείχη, ώστε εκείνοι που είχαν δεχτεί εισβολές να…
Μια ασθένεια που ονομάζεται εργασία (Οι μέρες αφηγούνται – 5 Νοεμβρίου)
Το 1714 πέθανε στην Πάδοβα ο Μπερναρντίνο Ραματσίνι. Ήταν ένας παράξενος γιατρός, που άρχιζε με την ερώτηση: «Τι δουλειά κάνετε;» Κανείς…
Έρχονται οι Αρειανοί! (Οι μέρες αφηγούνται – 30 Οκτωβρίου)
Το 1938 στις ακτές των Ηνωμένων Πολιτειών προσγειώθηκαν διαστημόπλοια, και οι Αρειανοί εξαπέλυσαν επίθεση. Διέθεταν άγρια πλοκάμια,…
Ένας άνθρωπος γενναιόδωρος (Οι μέρες αφηγούνται – 29 Οκτωβρίου)
Το 1981, με μια γενναιόδωρη χειρονομία αντάξια της μνήμης του, ο στρατηγός Αουγκούστο Πινοτσέτ πούλησε σε εξευτελιστική τιμή τα…
Σκοτώστε αλλήλους (Οι μέρες αφηγούνται – 21 Οκτώβρη)
Κάπου στα 630 και κάτι, ένας διάσημος Κινέζος γιατρός και αλχημιστής, ονόματι Σουν Σι Μιάο, ανακάτεψε νιτρική ποτάσα, νίτρο, θειάφι,…
Σιωπηλοί πόλεμοι (Οι μέρες αφηγούνται – 17 Οκτώβρη)
Σήμερα είναι η Παγκόσμια Ημέρα κατά της Φτώχειας. Η φτώχεια δεν σκάει όπως οι βόμβες, ούτε ηχεί όπως οι πυροβολισμοί. Για τους…
Οι τρεις (Οι μέρες αφηγούνται – 8 Οκτώβρη)
Το 1967 χίλιοι εφτακόσιοι στρατιώτες στρίμωξαν τον Τσε Γκε-βάρα και τους λιγοστούς αντάρτες του στη χαράδρα του Γιούρο της…
Συνταγή για τον εφησυχασμό των αναγνωστών (Οι μέρες αφηγούνται – 28 Σεπτέμβρη)
Σήμερα είναι η παγκόσμια ημέρα για το δικαίωμα του ανθρώπου στη σωστή πληροφόρηση. Ίσως είναι ευκαιρία να υπενθυμίσουμε ότι…
Παγκόσμια Ημέρα χωρίς αυτοκίνητο (Οι μέρες αφηγούνται – 22 Σεπτέμβρη)
Οι οικολόγοι και άλλοι ανεύθυνοι προτείνουν για μια μέρα, τη σημερινή, να εξαφανιστούν τα αυτοκίνητα από προσώπου γης. Μια ημέρα…
Παγκόσμια Ημέρα κατά της τρομοκρατίας (Οι μέρες αφηγούνται – 11 Σεπτέμβρη)
Καταζητούνται όσοι αρπάζουν χώρες. Καταζητούνται όσοι στραγγαλίζουν μισθούς κι εξολοθρεύουν θέσεις εργασίας….
Ο εφευρέτης των προληπτικών πολέμων (Οι μέρες αφηγούνται – 2 Σεπτεμβρίου)
Το 1939 ο Χίτλερ εισέβαλε στην Πολωνία, διότι η Πολωνία ήταν έτοιμη να εισβάλει στη Γερμανία. Κι ενώ ενάμισι εκατομμύριο Γερμανοί…
Παγκόσμια Ημέρα των αγνοουμένων (Οι μέρες αφηγούνται – 30 Αυγούστου)
Εξαφανισμένοι: νεκροί χωρίς τάφο, τάφοι δίχως όνομα. Αλλά και: τα άγρια δάση, τα αστέρια της νύχτας στις πόλεις, το άρωμα των λουλουδιών,…
Η απελευθέρωση μιας φυλακισμένης πόλης (Οι μέρες αφηγούνται – 25 Αυγούστου)
Το ξημέρωμα τούτης της μέρας του 1944, το Παρίσι ξεφάντωσε. Η γερμανική κατοχή είχε τελειώσει. Τα πρώτα τεθωρακισμένα είχαν εισέλθει…
Τα καλύτερα εργατικά χέρια (Οι μέρες αφηγούνται – 22 Αυγούστου)
Ο Γάλλος ιερέας Ζαν-Μπατίστ Λαμπά συνιστούσε σε ένα από τα βιβλία του, που εκδόθηκε το 1742: Τα παιδιά των Αφρικανών, από δέκα έως…
Η βόμβα του Θεού (Οι μέρες αφηγούνται – 6 Αυγούστου)
Ξημερώματα της σημερινής μέρας του 1945, πέθανε η Χιροσίμα. Με τα παγκόσμια εγκαίνια της ατομικής βόμβας, η πόλη και οι κάτοικοι της έγιναν…
Θέλουμε να μετράμε τον χρόνο διαφορετικά (Οι μέρες αφηγούνται – 29 Ιουλίου)
Επί τρία μερόνυχτα, στα 1830, έξι χιλιάδες οδοφράγματα μετέτρεψαν την πόλη του Παρισιού σε πεδίο μάχης, και νίκησαν τους στρατιώτες του…
Οι μέρες αφηγούνται (20 Ιουνίου): Το μειονέκτημα
Η φωνή της χρωμάτιζε την κάθε συλλαβή, και ξεσήκωνε επευφημίες στο Ρίο ντε Ζανέιρο. Λίγο αργότερα, στα τέλη του 18ου αιώνα, η σοπράνο…
Οι μέρες αφηγούνται (13 Ιουνίου): Παράπλευρες απώλειες
Αυτές περίπου τις μέρες του 2010 μαθεύτηκε ότι όλο και περισσότεροι Αμερικανοί στρατιώτες αυτοκτονούσαν. Οι αυτοκτονίες…
«Αγαπημένε Che»: Συνέντευξη του Εδουάρδο Γκαλεάνο
– Ας αρχίσουμε την συζήτηση μιλώντας για την προσωπικότητα του Τσε. Ο αντάρτης της Σιέρα Μαέστρα, ο μύθος της Βολιβίας, είναι ίσως ο πιο…
Οι μέρες αφηγούνται (7 Μαίου): Ματαίωση σχεδίων
Το 1954 οι Βιετναμέζοι αντάρτες έδωσαν ένα γερό μάθημα στον γαλλικό στρατό, στο απόρθητο στρατόπεδο του Ντιεν Μπιεν Φου. Και ύστερα από…
Υπερασπίσου τον εαυτό σου!- Οι μέρες αφηγούνται
Συνέβη στην Ισπανία, σε ένα χωριό της Λα Ριόχα, το βράδυ της σημερινής μέρας του 2011, κατά τη διάρκεια των λιτανειών της Μεγάλης Εβδομάδας….
Υπό επιτήρηση- Οι μέρες αφηγούνται (18 Απριλίου)
Σαν σήμερα, το 1955, πέθανε ο Άλμπερτ Αϊνστάιν. Μέχρι εκείνη τη μέρα, και επί είκοσι δύο χρόνια, το FBI, το Federal Bureau of Investigation, έλεγχε το τηλέφωνο του, διάβαζε…
Οι μέρες αφηγούνται (8 Μαρτίου): Περί αφιερωμάτων
Σήμερα είναι η Ημέρα της Γυναίκας. Στην ιστορία της ανθρωπότητας, πολλοί στοχαστές, κοσμικοί και άγιοι, όλοι τους άνδρες,…
Οι μέρες αφηγούνται (24 Φεβρουαρίου): Ένα μάθημα ρεαλισμού
Το 1815 ο Ναπολέων Βοναπάρτης δραπέτευσε από τη φυλακή του στη νήσο Έλβα και ξεκίνησε να επανακτήσει τον θρόνο της Γαλλίας….
Οι μέρες αφηγούνται (11 Φεβρουαρίου): Όχι, oι Μπιτλς δεν αυτοκτόνησαν
Στις αρχές του 1962 ένα άγνωστο μουσικό συγκρότημα, δυο κιθάρες, ένα μπάσο και ντραμς, ηχογράφησε στο Λονδίνο τον πρώτο του δίσκο. Τα…
Οι μέρες αφηγούνται: 15 Ιανουαρίου, To παπούτσι
To 1919 δολοφονήθηκε στο Βερολίνο η επαναστάτρια Ρόζα Λούξεμπουργκ. Οι δολοφόνοι τη χτύπησαν θανάσιμα με τις κάννες των όπλων…
Βασικά μαθήματα αδικίας
Η διαφήμιση προστάζει καταναλώστε και η οικονομία το απαγορεύει. Οι επιταγές της κατανάλωσης,…
Φωνή του καιρού
Ο Εντουάρντο Γκαλεάνο, από την Ουρουγουάη, φιγουράρει ανάμεσα στους πιο γνωστούς σύγχρονους…
«Εθνος που μόνο υπακούει δεν είναι ελεύθερο»
O σεβάσμιος Εντουάρντο Γκαλεάνο είναι ένας από τους πιο εμβληματικούς συγγραφείς της Λατινικής Αμερικής, σίγουρα ο πιο πολιτικός. Το 2009, στην 5η Σύνοδο των Αμερικανικών Κρατών, ο αριστερός ηγέτης της Βενεζουέλας Ούγκο Τσάβες δωρίζει μπροστά στις τηλεοπτικές κάμερες στον Μπαράκ Ομπάμα, τον πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών, ένα βιβλίο: είναι το…
ΠΗΓΗ
ΠΗΓΗ
Σχόλια