Η νεοαπολυταρχία της ΕΕ και η πολιτική Ευρώπη

Γιώργος Κοντογιώργης

Η πολιτική Ευρώπη κινδυνεύει να παγιώσει για τα μέλη της ένα καθεστώς ηγεμονίας με αβέβαιο, ωστόσο, μέλλον. Το πρόβλημα της ΕΕ έγκειται στο ότι έχει συγκροτηθεί ως πολιτικό σύστημα χωρίς κράτος, από το οποίο επίσης απουσιάζει καταφανώς η κοινωνία. Απουσιάζουν, επίσης, και αντίρροποι πολιτειακοί μηχανισμοί που θα ήταν ικανοί να διασφαλίσουν αφενός την ισορροπία μεταξύ των κρατών-μελών, αφετέρου την συνάφεια των πολιτικών της με το κοινό συμφέρον των λαών. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ

Το σύστημα αυτό που προσιδιάζει περισσότερο με εκείνο της απολυταρχίας παρά με την εκλόγιμη μοναρχία των κρατών-μελών, εισάγει στη διαδικασία λήψεως των αποφάσεων την κρατοκεντρική πολιτική λογική, δηλαδή τους συσχετισμούς της ωμής δύναμης. Από την άλλη πλευρά, οι ευρωπαϊκές κοινωνίες δεν κατέχουν καν μια θέση εκλογικής νομιμοποίησης των φορέων της πολιτικής εξουσίας.

Το σύστημα αυτό, σε συνδυασμό με την ανατροπή της ισορροπίας μεταξύ των κρατών-μελών, ιδίως στον άξονα Γαλλίας-Γερμανίας, λόγω της υπεροχής της τελευταίας, δεν μπορεί να είναι προάγγελος καλών εξελίξεων. Το δίλημμα για την πολιτική Ευρώπη, δεν μπορεί να είναι η διεύρυνση, ούτε η περαιτέρω συγκέντρωση εξουσιών στο κέντρο, αλλά η ολοκλήρωσή της εξ επόψεως κρατικής και πολιτειακής.

Ο δημόσιος σκοπός της ΕΕ

Ως προς αυτό, δεν νομίζω ότι τα επόμενα χρόνια η κακή πορεία των πραγμάτων στην ΕΕ πρόκειται να μεταβληθεί. Δεν έχω διακρίνει πουθενά στις ιδέες που διακινούνται για το μέλλον της Ευρώπης κάποια πρόθεση να μεταβληθούν οι σταθερές που την ορίζουν μέχρι σήμερα. Κατά τούτο, οι χώρες-μέλη, εάν θέλουν να διασώσουν το κεκτημένο της ευημερίας και της ελευθερίας των κοινωνιών τους, οφείλουν να προβάλουν το συμφέρον τους στην προμετωπίδα του δημόσιου σκοπού της ΕΕ. Και όχι να το υποτάξουν σε ένα αβέβαιο ευρωπαϊκό όραμα, στο οποίο ελλοχεύει η βούληση της ηγεμονίας.
Αυτό ακριβώς πράττουν και οι μεγάλες χώρες. Εν προκειμένω, η Γερμανία διακινεί χωρίς περιστροφές σαν δημόσιο σκοπό της ΕΕ το γερμανικό συμφέρον. Οι διαπιστώσεις αυτές δεν αναιρούν το γεγονός ότι, υπό οποιεσδήποτε συνθήκες, η πολιτική Ευρώπη είναι χρήσιμη για πολλούς λόγους, τόσο για την Γηραιά Ήπειρο όσο και για την ασφάλεια των χωρών της περιοχής.

Εδώ ενυπάρχει το ελληνικό ενδιαφέρον και στην Ελλάδα και στην Κύπρο. Πολλώ μάλλον εάν, υπό την πίεση των γεγονότων της Μέσης Ανατολής και του μεταναστευτικού-προσφυγικού, η ΕΕ υποχρεωθεί να σφυρηλατήσει την άμυνά της και να επιμεληθεί την ασφάλεια των συνόρων της.