Του Νίκου Χρυσικόπουλου
Ένας –κυριολεκτικά– οργασμός επαφών,
συζητήσεων, διεργασιών και διαπραγματεύσεων μεταξύ επενδυτικών
κεφαλαίων, τραπεζών και επιχειρηματιών καταγράφεται εδώ και αρκετούς
μήνες με επίκεντρο την Αθήνα.
Χρήμα υπάρχει και αυτό είναι δεδομένο,
αφού όλα τα προηγούμενα χρόνια το πάρτι των ξένων χρηματιστηρίων και η
πολιτική των χαμηλών επιτοκίων από τις μεγάλες κεντρικές τράπεζες έχουν
δημιουργήσει ένα "μαξιλάρι" μεγάλης ρευστότητας και
υπεραξιών. Αυτό που, επίσης, υπάρχει είναι διαφωνίες επί των
αποτιμήσεων. Έπειτα από 9 χρόνια οικονομικής καθίζησης, στη διάρκεια της
οποίας χάθηκε το 25% του ΑΕΠ, στην πλευρά των αγοραστών είχε
διαμορφωθεί η πεποίθηση ότι οι αποτιμήσεις έχουν ισοπεδωθεί και πως η
Ελλάδα θα ήταν ο παράδεισος των distressed deals.
Αυτό, όμως, δεν συμβαίνει, ιδιαίτερα στο
κομμάτι των ακινήτων, και όχι μόνο. Πράγματι, τα προηγούμενα χρόνια
έχουν γίνει αρκετές συμφωνίες διάσωσης με πρωταγωνιστές ξένα κεφάλαια,
όπως η εξαγορά της Praktiker Hellas από τη Fairfax, αλλά και από Έλληνες επιχειρηματίες, όπως η εξαγορά της Βερόπουλος από τη MyMarket (όμιλος Παντελιάδη), της Μαρινόπουλος από τη Σκλαβενίτης, όπως η πώληση της Famar αλλά και η πώληση της Αστέρια Γλυφάδας στην Grivalia, μεταξύ άλλων, αλλά και πολλών ακινήτων και ξενοδοχείων μέσω πλειστηριασμών, όπως στην περίπτωση του Athens Ledra (Hines).
Επίσης, έχουν μεταβιβαστεί σε σημαντικά
χαμηλές τιμές "πακέτα" μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPLs) από τις
τράπεζες σε εταιρείες και πλατφόρμες όπως οι Intrum, Aktua, B2Holding
κ.ά. Λόγου χάρη, η Εurobank μεταβίβασε στη σουηδική Intrum πακέτο μη
εξυπηρετούμενων καταναλωτικών δανείων χωρίς εξασφαλίσεις –unsecured
loans– (220.000 καταναλωτικά και κάρτες), συνολικής αξίας 2,8 δισ. ευρώ
μαζί με τους τόκους. Το τίμημα πώλησης διαμορφώθηκε στο 3%, δηλαδή στα 45 εκατ. ευρώ.
Αντίστοιχα, η B2Holding απέκτησε χαρτοφυλάκιο μη εξυπηρετούμενων
δανείων λιανικής άνευ εξασφαλίσεων ύψους 3,7 δισ. ευρώ από την Alpha
Bank. To τίμημα της συναλλαγής διαμορφώθηκε στα 90 εκατ. ευρώ, δηλαδή στο περίπου 4,5% του συνολικού οφειλόμενου κεφαλαίου του χαρτοφυλακίου, που ανέρχεται στα 2 δισ. ευρώ.
Η ώρα των deals
Καίτοι οι τράπεζες επιθυμούν να
τελειώνουν το γρηγορότερο δυνατό με την εκκαθάριση των δανειακών
χαρτοφυλακίων τους, υπό την ασφυκτική πίεση δανειστών και "θεσμών",
κινούνται με πολύ προσεκτικά βήματα και με γνώμονα την εξασφάλιση όσο το
δυνατόν μεγαλύτερου τιμήματος, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις στρατηγικών
συμμετοχών. Αυτό διαπιστώθηκε στην περίπτωση πώλησης των Νηρέα και Σελόντα,
των δύο μεγαλύτερων εταιρειών του κλάδου της ιχθυοκαλλιέργειας, καθώς
οι τράπεζες πέτυχαν να εξασφαλίσουν μια σημαντικά καλύτερη συμφωνία σε
σχέση με τις αρχικές εκτιμήσεις και τις αρχικές προσφορές, τόσο σε
επίπεδο enterprise value όσο και των δανείων που αναλαμβάνει ο
αγοραστής, αλλά και στην περίπτωση πώλησης του ξενοδοχειακού ομίλου Lakitira, του πρώτου ειδικής εκκαθάρισης ξενοδοχειακού οργανισμού στη χώρα.
Η "εκκαθάριση" επιχειρηματικών "κόκκινων" δανείων ύψους 22,7 δισ. ευρώ,
που θα πραγματοποιηθεί από τα τραπεζικά ιδρύματα το 2018 και 2019,
λειτουργεί σαν μαγνήτης για τα funds. Ανάμεσα σε αυτά τα δάνεια
περιλαμβάνονται περιπτώσεις μεγάλων και γνωστών επιχειρήσεων που
βρίσκονται ήδη στο στόχαστρο ξένων, και μη, επενδυτικών κεφαλαίων.
Ένα από τα πωλητήρια που θα αποτελέσουν ορόσημο
στην προσπάθεια των τραπεζών να μειώσουν το ύψος του χαρτοφυλακίου
επιχειρηματικών δανείων τους αφορά τον Όμιλο Υγεία (βλ. και σελ. 21) και
γενικότερα συνδέεται με τις συμμετοχές της Μarfin Investment Group (MIG).
Με καθαρό δανεισμό 120,5 εκατ. στο τέλος
του 2017, ο Όμιλος Υγεία έχει εκκινήσει διεργασίες –στο πλαίσιο
συμφωνίας εμπιστευτικότητας– με το επενδυτικό κεφάλαιο CVC Capital Partners,
που αναμένεται, σύμφωνα με πληροφορίες, να οδηγήσουν στην κατάθεση
υποβολής δεσμευτικής προσφοράς. Το fund, που διαχειρίζεται πάγια άνω των
52 δισ. δολαρίων και έχει ήδη προχωρήσει στην εξαγορά του νοσοκομείου Metropolitan και του Iaso General, φιλοδοξεί με την απόκτηση του Υγεία να καταστεί ηγέτης στον κλάδο, σε μια περίοδο που έπεται και η πώληση του "Ντυνάν".
Το Υγεία ελέγχεται κατά 70,38% από τη Μarfin Investment Group (MIG),
στην οποία βασικός πιστωτής και κάτοχος του 31% είναι η Πειραιώς. Η
τράπεζα αποτελεί ρυθμιστή και της τύχης των δανείων της Axon Συμμετοχών,
που κατέχει το 47% της Euromedica, στην οποία το fund Farallon έχει αποκτήσει δάνεια και ποσοστό του μετοχικού κεφαλαίου.
Η MIG, με συνολικό δανεισμό 685 εκατ.
ευρώ σε επίπεδο εταιρείας και 1,6 δισ. σε επίπεδο ομίλου (εξάμηνο 2017),
αποτελεί ένα από τα επίκεντρα των επιχειρηματικών εξελίξεων το επόμενο
διάστημα. Πέραν του Υγεία, σε εξέλιξη φαίνεται πως βρίσκεται η
διαδικασία για την εξαγορά από το fund Fortress πλειοψηφικού ή και του συνόλου του ποσοστού (89,4%) που ελέγχει η ΜΙG στην Attica Group.
Μέρος του δανεισμού της Attica ανήκει στη Fortress, που έχει δικαίωμα
μετατροπής των ομολογιακών δανείων της Attica σε μετοχές, ενώ το fund
έχει αγοράσει από τη Eurobank ομολογιακό ύψους 150 εκατ. ευρώ στη MIG.
Πληροφορική και telecoms
Ακόμα μία εταιρεία που αφορά τη MIG (κατέχει το 85% περίπου του μετοχικού κεφαλαίου), η SingularLogic,
βρίσκεται στο στόχαστρο επενδυτικών κεφαλαίων, εγχώριων αυτήν τη φορά. Η
εταιρεία πληροφορικής έχει δανεισμό στα επίπεδα των 53 εκατ. ευρώ που
δεν εξυπηρετείται, ενώ οι μετοχές, συμμετοχές και απαιτήσεις της έχουν
ενεχυριαστεί από τις τράπεζες. Είχε προηγηθεί η πώληση από τις τράπεζες
της Unisoft (θυγατρικής της εισηγμένης και επίσης
δανειακά επιβαρυμένης Altec), η οποία αποκτήθηκε από τη SoftOne
Technologies (Olympia Group).
Στα telecoms, σε εξέλιξη βρίσκεται ο διαγωνισμός για την πώληση της Forthnet,
η οποία έχει περάσει στον έλεγχο των τραπεζών. Η διαδικασία βρίσκεται
στο στάδιο της σύνταξης της short list των ενδιαφερομένων, με τους
οποίους ο σύμβουλος του διαγωνισμού, η Nomura International, θα ξεκινήσει αποκλειστικές συζητήσεις.
Ασφάλειες και... challenger banks
Σε game changer για τον ασφαλιστικό κλάδο θα εξελιχθεί η πώληση της Εθνικής Ασφαλιστικής από τον όμιλο της Εθνικής Τράπεζας.
Μετά την αποτυχία του σχήματος
Exin-Calamos να ολοκληρώσει τη συμφωνία, η διαγωνιστική διαδικασία
επανεκκίνησε, με τις κινεζικές Fosun και Gongbao να καλούνται για την
κατάθεση προσφορών. Παράλληλα, σημαντικό επενδυτικό ενδιαφέρον –13
σχήματα έχουν περάσει στην επόμενη δάση της διαδικασίας– έχει
προσελκύσει ο διαγωνισμός για την πώληση της Επενδυτικής Τράπεζας Ελλάδος (IBG). Μεταξύ των ενδιαφερομένων περιλαμβάνεται η Barniveld Enterprises, η Fosun, η Praxia Bank, το Ambrosia Capital, το Tosca κ.ά.
Σε όλα τα παραπάνω, αναμένεται και η κατάληξη της πώλησης του 9,88% της Αττικής Οδού από την Τράπεζα Πειραιώς,
της πώλησης του Athens Heart στη Hines, της προσπάθειας διάσωσης του
ομίλου Χαραγκιώνη από τη Fortress και της Notos Com από την Pillarstone,
της πώλησης της Lion Rental (Sixt), της μεταβίβασης
ξενοδοχειακών ομίλων (Hydra Beach αλλά και πολύ μεγαλύτεροι και γνωστοί
όμιλοι), εταιρειών τροφίμων, στο επίκεντρο των οποίων είναι η
διαχείριση του ομίλου Χαΐτογλου, της αντιμετώπισης των υπερδανεισμένων
χαλυβουργικών ομίλων, αλλά και εταιρείας από τον χώρο των media.
Αναδημοσίευση από το "Κεφάλαιο" που κυκλοφορεί.
Σχόλια