του Δημήτρη Χρήστου –
Η συζήτηση στη Βουλή για την σύσταση κοινοβουλευτικής επιτροπής που θα εξετάσει το βαθμό ευθύνης των 10 πολιτικών προσώπων στο σκάνδαλο Novartis, ανέδειξε, περισσότερο από κάθε άλλη φορά, την πολιτική κρίση που δεν έχουν καταφέρει να ξεπεράσουν τα δύο κόμματα που είχαν μονοπωλήσει την εξουσία. Τα δύο κόμματα που υπήρξαν οι πυλώνες του πολιτικού συστήματος μετά την μεταπολίτευση. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ
Δεν υπάρχει αντίπαλος για να μας κερδίσει. Και αν αυτό συμβαίνει καμιά φορά, οφείλεται σε σκάνδαλο, σε στημένους διαιτητές, σε σκοτεινές δυνάμεις που πολεμούν τους παικταράδες της αγαπημένης μας ομάδας-κόμματος. Ο ψηφοφόρος ως πολίτης που προτάσσει το γενικότερο συμφέρον, που κρίνει και αξιολογεί, είναι ανεπιθύμητος και ενοχλητικός για τα συμφέροντα εκείνων που ασκούν εξουσία, χωρίς κανόνες και έλεγχο.
Και ενώ σχεδόν όλοι οι εμπλεκόμενοι παραδέχτηκαν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, ότι πράγματι υπάρχει σκάνδαλο, εξαίρεσαν τον εαυτό τους. Φόρτωσαν τις ευθύνες σε αυτούς που αναζητούν απαντήσεις για το σκάνδαλο, προσβάλλοντας τους εισαγγελικούς λειτουργούς και τρομοκρατώντας τους μάρτυρες.«Εγώ μείωσα τη φαρμακευτική δαπάνη» κραύγασε ο Άδωνις Γεωργιάδης. Που σημαίνει ότι πριν από αυτόν η φαρμακευτική δαπάνη ήταν υψηλή. Αλλά και ο προηγούμενος υπουργός, μας είπε ότι και αυτός μείωσε τη φαρμακευτική δαπάνη και μάλιστα δραστικά. Που σημαίνει ότι ο προηγούμενός του, την είχε αφήσει υψηλή! Κάπως έτσι φτάνουμε και σταματάμε στον Χατζηπετρή. Αυτά τα επιχειρήματα προκαλούν ειρωνείες έως και οργή, όταν απευθύνονται σε ψύχραιμους και νοήμονες πολίτες. Είναι όμως κατάλληλα για οπαδούς.
Ο ταλαντούχος κ. Βενιζέλος
Είπε για παράδειγμα ο Βενιζέλος στην ομιλία του: «Υποθέτω ότι το όνομά μου μπήκε στην υπόθεση από συνήθεια. Σας ευχαριστώ, που δεν με αφήσατε έξω, γιατί με τον τρόπο αυτό με τοποθετήσατε στην πρώτη γραμμή της μάχης για τη δημοκρατία και το Κράτος Δικαίου»! Όπου Κράτος Δικαίου –κατά τον Βενιζέλο– στην πράξη ήταν ένα σύστημα που λειτουργούσε με αριστοτεχνικές νομικές κατασκευές του ιδίου του κ. καθηγητή, με τις οποίες το πολιτικό προσωπικό που ασκούσε εξουσία, απαλλασσόταν δια της παραγραφής των αδικημάτων που είχε διαπράξει. Ένα κράτος, όπου τα συρτάρια στα γραφεία των υπουργών ήταν τρύπια και έτσι π.χ. χάθηκε η λίστα με πιθανούς φοροφυγάδες που είχε παραδώσει η κ. Λαγκάρντ!Ο Βενιζέλος, όμως, δεν φρόντιζε μόνο εκ των προτέρων. Αν χρειαζόταν δρούσε και εκ των υστέρων. Παράδειγμα, η παράνομη χρηματοδότηση της Proton Bank του Λαυρεντιάδη. Χρηματοδοτήθηκε με απόφασή του με 100 εκατομμύρια από τα δημόσια Ταμεία. Η πράξη αυτή κρίθηκε παράνομη από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, αλλά ο «προστάτης» του Κράτους Δικαίου, έφτιαξε στο πι και φι ένα νέο νόμο, με τον οποίο αυτοαπαλλασσόταν αναδρομικά από την παρανομία του!
Ο ανώτατος άρχων Σαμαράς
Ο Αντώνης Σαμαράς στην ομιλία του είπε 27 φορές την φράση «θα λογοδοτήσετε», προανήγγειλε μισή ντουζίνα ειδικά δικαστήρια λες και είναι η μοναδική αρχή του κράτους. Διαπίστωσε πραξικόπημα, κίνδυνο για το πολίτευμα και απειλή μονοκομματικού κράτους από τον ΣΥΡΙΖΑ και διέγνωσε (ξανά) το τέλος της αστικής δημοκρατίας με δηλητηριώδη φρασεολογία. Η κρίση των πολιτών, δεν τον αφορά. Η δημοκρατία είναι πολυτέλεια, αν κινδυνεύουν τα συμφέροντα των προνομιούχων. Και ως πολυτέλεια, μπορούμε και να την παρακάμπτουμε. Χειροκροτήθηκε, μάλιστα, θερμά για όσα είπε από τους βουλευτές-οπαδούς της ΝΔ.Η πολιτική κρίση στα κόμματα που έφεραν την χρεοκοπία στη χώρα συνεχίζεται. Οι ηγεσίες και της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, φοβισμένες και εκβιάσιμες δεν είναι σε θέση να κάνουν την αναγκαία αυτοκάθαρση στα κόμματά τους. Τα πολύ φθαρμένα πρόσωπα, τρέμουν αν απολέσουν την κομματική προστασία, παρακάμπτουν την αποκαλούμενη αστική ευγένεια, βρίζουν, απειλούν και εκβιάζουν. Αυτό φάνηκε μεγαλοπρεπώς στη Βουλή.
Και έτσι προκύπτει η αγωνία πολλών πολιτών για το πως θα είναι η διακυβέρνηση αν ΝΔ και ΠΑΣΟΚ καταφέρουν να βρεθούν πάλι στην εξουσία, όταν ουσιαστικά λένε ότι απέναντι στους νόμους δεν είμαστε όλοι ίσοι. Όταν καταργούν στην πράξη δικούς τους νόμους για το θεσμό της προστασίας μαρτύρων. Όταν η χώρα μας έχει τόσο μεγάλη ανάγκη για ολοκλήρωση της κάθαρσης, σε όλα τα επίπεδα της ζωής. Όταν ποντάρουν για τον σκοπό τους, στον φανατισμό τον οποίο δημιουργούν.
Τί μέλλον μπορεί να έχει μια τέτοια χώρα στο νέο ευρωπαϊκό περιβάλλον; Πόσο θα έχει αφήσει πίσω της την περίοδο της κλεπτοκρατίας;
Πόσο θωρακισμένη θα είναι από νέες απειλές;
Έχει κανείς παράδειγμα χώρας με ανάλογα χαρακτηριστικά που να πρόκοψε;
-------------------------
=============
Το χρώμα της διαφθοράς
του Σταύρου Λυγερού –
Η υπόθεση της Novartis επανέφερε με ένταση στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας το πρόβλημα της διαφθοράς, το οποίο είναι κοινό μυστικό πως είχε αποκτήσει ενδημικές διαστάσεις. Είναι αληθές ότι με την εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ και τον σχηματισμό της κυβέρνησης Τσίπρα το 2015, το παραδοσιακό τρίγωνο της διαπλοκής (πολιτική εξουσία – Μίντια – ολιγαρχία του χρήματος) υπέστη εμπλοκή. Οι ολιγάρχες του χρήματος είχαν, βεβαίως, φροντίσει από πριν να ρίξουν γέφυρες προς τους επερχόμενους “κόκκινους” και σε κάποιες περιπτώσεις είχαν βρει ένα είδος ανταπόκρισης.
Τα εμπόδια που προέκυψαν, ως αποτέλεσμα της κυβερνητικής αλλαγής το 2015, στο επίπεδο της διαπλοκής και του πολιτικού χρήματος, επηρέασαν λιγότερο τη διαφθορά στις χαμηλότερες βαθμίδες του κρατικού μηχανισμού, όπου και εκεί η Ελλάδα έκανε πρωταθλητισμό. Οι κατά καιρούς έρευνες για την έκταση αυτού του είδους της διαφθοράς έρχονται να επιβεβαιώσουν αυτό που οι πολίτες βίωναν στις καθημερινές συναλλαγές τους σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του δημόσιου τομέα.
Το «λάδωμα» ζει και βασιλεύει
O χρηματισμός είχε επεκταθεί ακόμα και στη διεκπεραίωση απλών νόμιμων διαδικασιών. Για να αποφύγουν καθυστερήσεις, οι συναλλασσόμενοι πλήρωναν “γρηγορόσημο” στους δημοσίους υπαλλήλους, οι οποίοι είναι εντεταλμένοι να τους εξυπηρετούν. Σε πολλές περιπτώσεις, η δωροδοκία ήταν ικανή να παρακάμψει νόμους και διαδικασίες.Η νομοθεσία για όλα τα θέματα, άλλωστε, είναι ένα δαιδαλώδες συνονθύλευμα διατάξεων, οι οποίες είναι συχνά αντιφατικές, ασαφείς και ενίοτε φωτογραφικές. Η κατάσταση αυτή επιτρέπει σε δημοσίους υπαλλήλους να επικαλούνται ή να ερμηνεύουν διατάξεις κατά το δοκούν. Η δυνατότητα αυτή τροφοδοτεί τη διαφθορά, αφού κατά κανόνα ο αρμόδιος υπάλληλος μπορεί να βρει μια βολική λύση στο πρόβλημα ενός πολίτη, εάν, βεβαίως, λάβει αντάλλαγμα.
Ας σημειωθεί ότι η Ελλάδα κατατάσσεται εδώ και πολλά χρόνια στις κορυφαίες θέσεις στην ΕΕ όσον αφορά την έκταση της διαφθοράς. Πολεοδομίες, εφορίες, ο χώρος της υγείας και οι δήμοι ήταν οι πρωταθλητές στη διαφθορά και στο φακελάκι, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης για το έτος 2010. Από τότε η κατάσταση δεν έχει αλλάξει ποιοτικά. Θα ήταν, ωστόσο, άδικο να μην αναγνωρισθεί πως τα τελευταία χρόνια έχουν καταβληθεί προσπάθειες για τη συρρίκνωση του φαινομένου.
Η κρίση έχει αναμφίβολα ρίξει τις “τιμές” στο “λάδωμα”, αλλά από μόνη της δεν καταπολεμάει τη διαφθορά. Τους πρώτους μήνες μετά την ανάληψη της εξουσίας από τον ΣΥΡΙΖΑ (και τους ΑΝΕΛ) επικράτησε ένα κλίμα φόβου, το οποίο λειτούργησε ανασχετικά, αλλά επρόκειτο για προσωρινό φαινόμενο. Σταδιακά και παρά τις πολιτικές ελέγχου και αποτροπής που ασκούνται, πολλοί επίορκοι επανήλθαν στο bussiness as usual.
Ενδημική η λεηλασία
Για πολλά-πολλά χρόνια το πρόβλημα της διαφθοράς παρέμενε στη σκιά. Ελάχιστοι που είχαν δημόσιο λόγο ήταν διατεθειμένοι να θίξουν τα κακώς κείμενα. Οι περισσότεροι προτιμούσαν να στρέφουν την κεφαλή. Το ίδιο συνέβαινε και με τη λεηλασία του δημόσιου χρήματος όχι μόνο στην κορυφή, αλλά και στη βάση της κοινωνικής πυραμίδας. Η λεηλασία είχε καταντήσει ενδημικό φαινόμενο.Τα παραδείγματα είναι αμέτρητα: Τα ασφαλιστικά ταμεία συνέχιζαν να πληρώνουν συντάξεις σε νεκρούς, τις οποίες εισέπρατταν ατιμωρητί για χρόνια οι συγγενείς τους. Υγιείς λάμβαναν αναπηρικές συντάξεις και αναξιοπαθούντες-μαϊμού εισέπρατταν προνοιακά επιδόματα. Εύποροι επωφελούνταν από μέτρα υπέρ των φτωχών, εισπράττοντας ακόμα και το χρηματικό βοήθημα ΕΚΑΣ! Αγρότες εισέπρατταν επιδοτήσεις για καλλιέργειες που δεν διέθεταν και αποζημιώσεις για ζημιές που δεν είχαν υποστεί. Το μεγαλύτερο πάρτι, όμως, γινόταν στον χώρο της υγείας.
Η κρίση μπορεί να σάρωσε μισθούς, συντάξεις, εργασιακά δικαιώματα κλπ, αλλά οι επιπτώσεις της στο επίπεδο της διαφθοράς δεν ήταν εξίσου σαρωτικές. Είναι αληθές ότι στο πλαίσιο της δημοσιονομικής εξυγίανσης, οι δραστικές περικοπές των δημοσίων δαπανών υποχρεώσαν τις κυβερνήσεις να λάβουν μέτρα που εκ των πραγμάτων συρρίκνωσαν και τη σπατάλη και τη διαφθορά. Δεν πραγματοποιήθηκαν, ωστόσο, στοχευμένες δραστικές παρεμβάσεις
Μόνο τα τελευταία χρόνια καταβάλλεται τέτοια προσπάθεια.
Είναι αληθές ότι από το 2010-11 ελήφθησαν μέτρα για κάποιες κραυγαλέες περιπτώσεις, αλλά γενικά οι παρεμβάσεις ήταν οριζόντιες. Χάθηκε έτσι η ευκαιρία η περικοπή των δημοσίων δαπανών να συνδυασθεί με την εξυγίανση και την παραγωγική ανασυγκρότηση του δημόσιου τομέα σ’ όλα τα επίπεδα. Έτσι όπως έγινε και τραυμάτισε την παροχή αναγκαίων κρατικών υπηρεσιών προς τους πολίτες και άφησε –έστω και λιγότερο– χώρο στη διαφθορά.
=================
Σχόλια