των Ulrike Esther Franke και Mark Leonard
Δεν θα πρέπει να αποτελεί έκπληξη ότι δεν υπάρχει μεγάλη αγάπη μεταξύ των δύο διαφορετικών πολιτικών. Η Merkel, μια Doctor στην φυσική χημεία, είναι γνωστή ως υπέρμαχος της πολιτικής του "σταθερού χεριού”. Κάποτε εξήγησε ότι "μου παίρνει καιρό να πάρω μια απόφαση. Αλλά μετά τις τηρώ”. Δεν έχει λογαριασμό στο twitter, δεν της αρέσουν οι έντονες δηλώσεις και κάποτε πήρε μια γερμανική σημαία από τα χέρια του γενικού γραμματέα του κόμματός της όταν άρχισε να την κυματίζει την βραδιά της τελευταίας εκλογικής της νίκης. Είναι, από πολλές απόψεις, το αντίθετο του Trump.
Αλλά το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξαν οι περισσότερες γερμανικές εφημερίδες μετά την επίσκεψη της Καγκελαρίου στην Ουάσιγκτον, είναι σωστό: "θα μπορούσε να ήταν πολύ χειρότερα”. Πραγματικά, είναι πιθανό να επιδεινωθεί πολύ.
Η χώρα της θα είναι στο επίκεντρο της κυβέρνησης trump, και δεν έχει να κάνει με το ότι ο ίδιος ο Trump αντιπαθεί το ότι είναι πολύ περισσότεροι πολιτικοί όπως η Καγκελάριος. Στην πραγματικότητα, κάθε τμήμα της πολυδιαιρεμένης αμερικανικής κυβέρνηση έχει βρει λόγους για να αντιπαθεί το πιο ισχυρό ευρωπαϊκό κράτος.
Με την πρώτη ματιά, ο Trump και η κυβέρνησή του ίσως μοιάζουν με μια μάλλον ασυνάρτητη ένωση, με δηλώσεις που να έρχονται σύντομα σε αντίθεση με τις πράξεις, και με μια συνεχή αλλαγή υψηλόβαθμων αξιωματούχων στη διάρκεια των πρώτων εβδομάδων της θητείας του. Αλλά υπάρχουν λίγοι που πιστεύουν ότι η κυβέρνηση έχει συνοχή -και ότι όλα αυτά έχουν αρνητική αντίδραση στη Γερμανία.
Πρώτον, ο Trump έχει καταστήσει σαφές ότι βλέπει τον κόσμο υπό το πρίσμα της οικονομίας. Εξελέγη με την υπόσχεση ότι θα διοικούσε τις ΗΠΑ σαν μια επιχείρηση. Επιτίθεται συχνά στην παγκοσμιοποίηση και στο ελεύθερο εμπόριο και δήλωσε ότι θα επαναδιαπραγματευτεί τη NAFTA και θα βάλει ένα τέλος στις διαπραγματεύσεις για την ΤΡΡ και την ΤΤΙΡ.
- Για τη Γερμανία, αυτό είναι εξαιρετικά προβληματικό. Εξάλλου, είμαστε "εξαγωγείς παγκοσμίων πρωταθλητών”.
- Για χρόνια το οικονομικό μοντέλο της Γερμανίας έχει στηριχτεί στις εταιρίες που εξάγουν περισσότερα αγαθά και υπηρεσίες στο εξωτερικό από αυτά που εισάγει η χώρα -η Γερμανία έχει εμπορικό πλεόνασμα 20 δισ. δολαρίων/μήνα με τον υπόλοιπο κόσμο, εκ των οποίων τα 6 δισ. δολάρια είναι με τις ΗΠΑ.
- Οι ΗΠΑ από την άλλη πλευρά, έχουν το μεγαλύτερο εμπορικό έλλειμμα -το 2016 αυτό ανερχόταν σε 500 δισ. δολάρια. Ο Trump, στη διάρκεια της κοινής συνέντευξης Τύπου, δήλωσε "θα έλεγα πως οι διαπραγματευτές της Γερμανίας έχουν κάνει καλύτερη δουλειά από αυτούς των ΗΠΑ. Αλλά ας ελπίσουμε ότι μπορούμε να το ισορροπήσουμε. Δεν θέλουμε νίκη, θέλουμε δικαιοσύνη. Το μόνο που θέλω είναι δικαιοσύνη”.
- Εκτός από την άγνοια -η Γερμανία δεν έχει καμία εμπορική συμφωνία με τις ΗΠΑ και εάν είχε, δεν θα διαπραγματευόταν με Γερμανούς, αλλά με διαπραγματευτές της ΕΕ- η δήλωση του Trump αποκαλύπτει την άποψή του ότι η Γερμανία επωφελείται δυσανάλογα από το παγκόσμιο ελεύθερο εμπόδιο, μια θέση που μοιράζεται με την Κίνα.
- Θέλει να "εξισορροπήσει” αυτή τη σχέση, κυρίως μέσω της επιβολής ενός "φόρου προσαρμογής συνόρων”, επιβάλλοντας κυρώσεις σε κάθε επιχείρηση που δεν παράγει στις ΗΠΑ. Αυτοί οι φόροι δεν είναι ακόμη σε ισχύ -αλλά οι ΗΠΑ ήδη επιβάλλουν πρόστιμα, όπως εναντίον της Salzgitter: από τις 30 Μαρτίου, η δεύτερη μεγαλύτερη γερμανική εταιρεία παραγωγής χάλυβα έχει υποχρεωθεί να πληρώσει 22,9% τιμωρητικούς δασμούς για υποτιθέμενες πρακτικές ντάμπινγκ.
Υπάρχει περαιτέρω αμερικανό-γερμανική διαφωνία για τους διεθνείς οργανισμούς. Για τη Γερμανία, τα Ηνωμένα Έθνη, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου και η Ευρωπαϊκή ¨Ενωση είναι στοιχεία ενός διεθνούς συστήματος που εγγυάται ισότητα και δικαιοσύνη για όλα τα κράτη. Η κυβέρνηση Trump -για μια φορά σύμφωνη με το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα- πιστεύει ότι οι διεθνείς οργανισμοί προσπαθούν να αποδυναμώσουν τις ΗΠΑ και να δώσουν στις ασθενείς χώρες την ευκαιρία να εκμεταλλευτούν τις ΗΠΑ.
Τέλος, κάποια τμήματα της κυβέρνησης trump αντιπαθούν την γερμανική Mittelstand. Στον Trump αρέσει να περιβάλλεται από επιχειρηματίες της Sillicon Valley (τουλάχιστον από εκείνους που δεν τον αντιπαθούν ενργά): ο ιδρυτής της PayPal είναι στο στρατόπεδο του Trump. Ο Elon Musk, ο CEO της Tesla και ο άνθρωπος που θέλει να στέλνει τουρίστες στον Άρη, είναι σύμβουλός του. Άλλοι τον στηρίζουν από ανάγκη. Πρόκειται για την "δημιουργική αναστάτωση” του Schumpeter -το παλιό χρειάζεται να καταστραφεί έτσι ώστε να ανθίσει το νέο. Είναι υπέρ της ανάληψης κινδύνων και των μεγάλων περιθωρίων κέρδους. Η γερμανική προσέγγιση, από την άλλη πλευρά, αφορά την διάρκεια. Είναι προσεκτική, σκόπιμη, και βασίζεται στην αρχή της επιφυλακτικότητας. Για τους συμβούλους της Sillicon Valley στην ομάδα του Trump, αυτό είναι σαν τη διάδοση του κομμουνισμού στη διάρκεια της εποχής McCarthy.
Είναι πιθανό ότι δεν θα αποδεχθεί τόσο κακό όσο φοβόμαστε. Ο Trump προσφάτως επαίνεσε την "απίστευτη χημεία” μεταξύ του ίδιου και της Γερμανίδας Καγκελαρίου. Και πολλοί στο Βερολίνο σήμερα συνεχίζουν να ελπίζουν ότι θα κυριαρχήσουν οι πιο φιλελεύθερες δυνάμεις στο υπουργικό συμβούλιο του Trump. Και πάλι, παραμένει ένα μεγάλο ρίσκο ότι οι γερμανό-αμερικανικές σχέσεις οδηγούνται σε ένα χαμηλό σημείο. Και είναι ώρα για το γερμανικό πολιτικό σύστημα να αναγνωρίσει αυτόν τον κίνδυνο. Η τωρινή γερμανική προεδρία της G20 θα μπορούσε κάλλιστα να παράσχει λιγότερο ευχάριστες διατλαντικές συναντήσεις από τα φόρουμ ενδυνάμωσης επιχειρηματιών που έλαβαν χώρα.
Μπορείτε να δείτε το κείμενο εδώ: http://www.ecfr.eu/article/commentary_germany_not_china_will_be_donald_trumps_enemy_7282
ΠΗΓΗ
Σχόλια