Στις 19 Φεβρουαρίου, η Καθημερινή δημοσίευσε ένα κείμενο με τίτλο "Το Grexit παραμένει καταστροφικό για την Ελλάδα",
το οποίο υπογράφεται από δεκατέσσερις (!) έλληνες οικονομολόγους
καθηγητές διαφόρων πανεπιστημίων (ΜΙΤ, Tufts, Yale, Goethe, New York,
Bern, London School o Economics, Κρήτης κλπ), με πιο γνωστό τον κύπριο
νομπελίστα σερ Χριστόφορο Πισσαρίδη.
Ας με συγχωρήσουν οι πολυπράγμονες καθηγητές αλλά η ελλιπής μου μόρφωση δεν μου επιτρέπει να παρακολουθήσω την σκέψη τους. Μάλιστα δε, ακροβατώντας στα όρια της ύβρεως ή και της βλασφημίας, θα τολμήσω να πω ότι -κατά την ταπεινή μου άποψη, πάντα- το συγκεκριμένο κείμενο προσβάλλει και την πανεπιστημιακή τους ιδιότητα και την νοημοσύνη ημών των απλών θνητών. Μα... συγγνώμη κιόλας... πείτε μου αν αυτό είναι κείμενο πανεπιστημιακών δασκάλων:
Πάμε παρακάτω. Λένε οι δάσκαλοί μας ότι χάρη στο ευρώ σταμάτησε το "κατρακύλισμα της παραγωγικότητας". Συγγνώμη αλλά το πιθανότερο είναι ότι το κατρακύλισμα σταμάτησε επειδή πιάσαμε πάτο. Ακριβώς όπως αυτός που πέφτει από την ταράτσα μιας πολυκατοικίας σταματάει κάποια στιγμή να πέφτει όχι επειδή έμαθε να πετάει αλλά επειδή σκάει στο πεζοδρόμιο. Διάβολε, στην ευρωζώνη ήμασταν όταν βιώναμε μείωση του ΑΕΠ κατά 30% μέσα σε πέντε χρόνια! Και πόλεμο να είχαμε, η μείωση μικρότερη θα ήταν! Δηλαδή, αν υποθέσουμε ότι δεν ήμασταν στο ευρώ, πόσο χειρότερα θα ήσαν τα πράγματα;
Προχωρούμε. Εκείνες οι "απαραίτητες προϋποθέσεις για την αναστροφή της κρίσης" είναι για γέλια και για κλάμματα. Δηλαδή, θα βγούμε από το αδιέξοδο αν αρχίσουν να κάνουν συμβόλαια οι βενζινάδες, αν φτιάχνουν ψωμί οι τσαγκάρηδες κι αν πουλάνε φάρμακα οι μπακάληδες; Παναπεί, αυτοί φταίνε που φτάσαμε σ' αυτό το χάλι; Πάει καλά. Όταν, όμως, μιλάμε για γραφειοκρατία, ας είμαστε λίγο πιο προσεκτικοί. Στην εποχή τής μηχανοργάνωσης, όποιος "επενδυτής" ενοχλείται από την γραφειοκρατία έχει συνήθως σοβαρό πρόβλημα επειδή τα χαρτιά του δεν είναι εντάξει. Θέλει π.χ. κάποιος ν' ανοίξει ένα "κέντρο διασκεδάσεως" και ενοχλείται επειδή η "γραφειοκρατία" απαιτεί ανθρώπινες τουαλέττες και έξοδο κινδύνου για περιπτώσεις φωτιάς. Ή θέλει κάποιος να στήσει ένα εργοστάσιο και τον εμποδίζει το "αγκυλωμένο" κράτος, το οποίο απαιτεί μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων ενώ αυτός πολύ θα ήθελε να πετάει τα απόβλητα όπου βρει.
Παρένθεση. Κάθε φορά που κάποιος επιχειρεί να μου μιλήσει για τις σφραγίδες και τις υπογραφές που χρειάζονται στο δημόσιο, τον ρωτάω αν έχει πάει ποτέ σε ιδιωτική επιχείρηση που λέγεται τράπεζα να καταθέσει ή να εισπράξει μια επιταγή. Το πόσο μ' αρέσει να βλέπω τα μούτρα του, δεν λέγεται! Κλείνει η παρένθεση.
Επειδή μπορεί να είμαι χαζός αλλά δεν είμαι κακοπροαίρετος, άντε να συμφωνήσω ότι χρειαζόμαστε μεταρρυθμίσεις "ανεξάρτητα από το τι νόμισμα θα έχουμε". Οι κύριοι καθηγητές ισχυρίζονται ότι αυτές οι μεταρρυθμίσεις "θα είναι πάρα πολύ πιο δύσκολο να γίνουν" εκτός ευρώ και αναρωτιέμαι: γιατί; Πού έγκειται η δυσκολία στο να μειώσεις την γραφειοκρατία ή να ξεπουλήσεις την ΕΥΔΑΠ με δραχμή; Αυτός ο φόβος για κάτι τρομακτικό πλην αόριστο, που απλώς βρίσκεται "εκεί έξω", είναι διάχυτος σε ολόκληρο το κείμενο και δεν ταιριάζει σε πανεπιστημιακούς δασκάλους αλλά σε αγράμματους παππούδες που παραμυθιάζουν τα εγγόνια τους πως θα τα αρπάξει ο μπαμπούλας αν βγουν από το σπίτι.
Όμως, το γελοιωδέστερο απόσπασμα είναι αυτό: "Οι σύγχρονες και ευημερούσες οικονομίες, στην Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο, βασίζονται στην αγορά και τον υγιή ανταγωνισμό, χρησιμοποιώντας τον πλούτο που παράγεται για να χρηματοδοτήσουν ένα ισχυρό κοινωνικό κράτος". Να γελάσω ή να κλάψω; Ζούμε την εποχή του νεοφιλελευθερισμού, όπου τα πάντα γίνονται βορά τού κεφαλαίου και οι δεκατέσσερις πανεπιστημιακοί ζουν στον κόσμο τους! Την ώρα που καταλύεται κάθε έννοια κοινωνικού κράτους και τα πάντα ξεπουλιώνται στους ιδιώτες, κάποιοι μορφωμένοι (ακόμη και νομπελίστες) προσπαθούν να μας πείσουν ότι οι αγορές παράγουν πλούτο "για να χρηματοδοτήσουν ένα ισχυρό κοινωνικό κράτος"!! Η πανεπιστημιακή εγκυρότητα σε διατεταγμένη υπηρεσία.
Κλείνω. Άντε τώρα, λέει, να έχεις παιδί και να θες να το στείλεις να σπουδάσει στο Yale ή στο London School of Economics, ξέροντας ότι θα έχει κάτι τέτοιους καθηγητές... και να πρέπει να πληρώσεις κι από πάνω...
ΥΓ: Ελπίζω να μη βρεθεί κάποιος περαστικός αναγνώστης ο οποίος να συμπεράνει από τα παραπάνω ότι είμαι θιασώτης της επιστροφής στην δραχμή. Τους περαστικούς φοβάμαι, όχι τους τακτικούς.
Ας με συγχωρήσουν οι πολυπράγμονες καθηγητές αλλά η ελλιπής μου μόρφωση δεν μου επιτρέπει να παρακολουθήσω την σκέψη τους. Μάλιστα δε, ακροβατώντας στα όρια της ύβρεως ή και της βλασφημίας, θα τολμήσω να πω ότι -κατά την ταπεινή μου άποψη, πάντα- το συγκεκριμένο κείμενο προσβάλλει και την πανεπιστημιακή τους ιδιότητα και την νοημοσύνη ημών των απλών θνητών. Μα... συγγνώμη κιόλας... πείτε μου αν αυτό είναι κείμενο πανεπιστημιακών δασκάλων:
 |
| Χριστοφόρος Πισσαρίδης, Στέλιος Ράμφος και Βίκυ Φλέσσα συζητούν το "Ελληνικό Παράδοξο" (26/4/2013). Στις 10 Μαρτίου 2017, ο Πισσαρίδης συζήτησε και πάλι "Στα άκρα" με την Φλέσσα για το μέλλον τού ευρώ. |
Στην επταετία της κρίσης, η Ελλάδα έχασε τη θέση που κατείχε ανάμεσα στις οικονομίες του ευρωπαϊκού πυρήνα. Η σημερινή της κατάσταση αντικατοπτρίζει την παραγωγικότητά της, πράγμα που σημαίνει ότι η βελτίωση την πρώτη οκταετία του 21ου αιώνα ήταν απατηλή, αποτέλεσμα της τεχνητής αύξησης της κατανάλωσης μέσω δανεισμού. Τέτοιος δανεισμός θα είναι ανέφικτος επί πολλά χρόνια σε περίπτωση Grexit.Από πού να αρχίσω και πού να σταθώ δίχως να τραβήξω τα μαλλιά μου; Ήταν ποτέ η Ελλάδα "ανάμεσα στις οικονομίες του ευρωπαϊκού πυρήνα"; Εγώ θυμάμαι μια ζωή να μας χαρακτηρίζουν και να μας συμπεριφέρονται ως παρίες τής Ευρώπης κι ας είναι καλά ο "εκ βορρά κίνδυνος" λόγω του οποίου μας ντάντευαν μη και κάνουμε καμμιά κουτουράδα. Παράλληλα, δεν καταλαβαίνω τι είναι αυτό που ενοχλεί τους πανεπιστημιακούς μας; Το ότι χάσαμε την θέση που κατείχαμε στον ευρωπαϊκό πυρήνα, την οποία είχαμε καταλάβει με "απατηλό" τρόπο και "τεχνητή αύξηση της κατανάλωσης μέσω δανεισμού", όπως λένε οι ίδιοι; Και τί θέλουν τώρα; Να αποφύγουμε το Grexit ώστε να συνεχίσουμε να δανειζόμαστε και να εξακολουθήσουμε την απάτη μας; Μάλλον κάτι δεν καταλαβαίνω αλλά τί;
(...)
Οι μακροχρόνιες συνέπειες του Grexit θα είναι ακόμη πιο δραματικές για το βιοτικό μας επίπεδο. Το κατρακύλισμα της παραγωγικότητας έχει σταματήσει μόνο και μόνο γιατί η χώρα παραμένει στη ζώνη του ευρώ. Εξω απ’ το ευρώ, η παραγωγικότητα και το βιοτικό μας επίπεδο θα μειωθούν σημαντικά. Οι σύγχρονες και ευημερούσες οικονομίες, στην Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο, βασίζονται στην αγορά και τον υγιή ανταγωνισμό, χρησιμοποιώντας τον πλούτο που παράγεται για να χρηματοδοτήσουν ένα ισχυρό κοινωνικό κράτος.
(...)
Η αύξηση της παραγωγικότητας, το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων, η δραστική μείωση της γραφειοκρατίας ιδιαίτερα στο μέτωπο των επενδύσεων, η ιδιωτικοποίηση τομέων της οικονομίας όπου το κράτος απέτυχε, είναι απαραίτητες προϋποθέσεις για την αναστροφή της κρίσης. Οι μεταρρυθμίσεις αυτές είναι απαραίτητες ανεξάρτητα από το τι νόμισμα θα έχουμε. Εάν όμως έχουμε νέα δραχμή θα είναι πάρα πολύ πιο δύσκολο να γίνουν, βυθίζοντας την χώρα σε μακροχρόνια φτώχεια.
Πάμε παρακάτω. Λένε οι δάσκαλοί μας ότι χάρη στο ευρώ σταμάτησε το "κατρακύλισμα της παραγωγικότητας". Συγγνώμη αλλά το πιθανότερο είναι ότι το κατρακύλισμα σταμάτησε επειδή πιάσαμε πάτο. Ακριβώς όπως αυτός που πέφτει από την ταράτσα μιας πολυκατοικίας σταματάει κάποια στιγμή να πέφτει όχι επειδή έμαθε να πετάει αλλά επειδή σκάει στο πεζοδρόμιο. Διάβολε, στην ευρωζώνη ήμασταν όταν βιώναμε μείωση του ΑΕΠ κατά 30% μέσα σε πέντε χρόνια! Και πόλεμο να είχαμε, η μείωση μικρότερη θα ήταν! Δηλαδή, αν υποθέσουμε ότι δεν ήμασταν στο ευρώ, πόσο χειρότερα θα ήσαν τα πράγματα;
Προχωρούμε. Εκείνες οι "απαραίτητες προϋποθέσεις για την αναστροφή της κρίσης" είναι για γέλια και για κλάμματα. Δηλαδή, θα βγούμε από το αδιέξοδο αν αρχίσουν να κάνουν συμβόλαια οι βενζινάδες, αν φτιάχνουν ψωμί οι τσαγκάρηδες κι αν πουλάνε φάρμακα οι μπακάληδες; Παναπεί, αυτοί φταίνε που φτάσαμε σ' αυτό το χάλι; Πάει καλά. Όταν, όμως, μιλάμε για γραφειοκρατία, ας είμαστε λίγο πιο προσεκτικοί. Στην εποχή τής μηχανοργάνωσης, όποιος "επενδυτής" ενοχλείται από την γραφειοκρατία έχει συνήθως σοβαρό πρόβλημα επειδή τα χαρτιά του δεν είναι εντάξει. Θέλει π.χ. κάποιος ν' ανοίξει ένα "κέντρο διασκεδάσεως" και ενοχλείται επειδή η "γραφειοκρατία" απαιτεί ανθρώπινες τουαλέττες και έξοδο κινδύνου για περιπτώσεις φωτιάς. Ή θέλει κάποιος να στήσει ένα εργοστάσιο και τον εμποδίζει το "αγκυλωμένο" κράτος, το οποίο απαιτεί μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων ενώ αυτός πολύ θα ήθελε να πετάει τα απόβλητα όπου βρει.
Παρένθεση. Κάθε φορά που κάποιος επιχειρεί να μου μιλήσει για τις σφραγίδες και τις υπογραφές που χρειάζονται στο δημόσιο, τον ρωτάω αν έχει πάει ποτέ σε ιδιωτική επιχείρηση που λέγεται τράπεζα να καταθέσει ή να εισπράξει μια επιταγή. Το πόσο μ' αρέσει να βλέπω τα μούτρα του, δεν λέγεται! Κλείνει η παρένθεση.
 |
| Απόσπασμα άρθρου ενός εκ των δεκατεσσάρων πανεπιστημιακών λίγο πριν το δημοψήφισμα του 2015. |
Επειδή μπορεί να είμαι χαζός αλλά δεν είμαι κακοπροαίρετος, άντε να συμφωνήσω ότι χρειαζόμαστε μεταρρυθμίσεις "ανεξάρτητα από το τι νόμισμα θα έχουμε". Οι κύριοι καθηγητές ισχυρίζονται ότι αυτές οι μεταρρυθμίσεις "θα είναι πάρα πολύ πιο δύσκολο να γίνουν" εκτός ευρώ και αναρωτιέμαι: γιατί; Πού έγκειται η δυσκολία στο να μειώσεις την γραφειοκρατία ή να ξεπουλήσεις την ΕΥΔΑΠ με δραχμή; Αυτός ο φόβος για κάτι τρομακτικό πλην αόριστο, που απλώς βρίσκεται "εκεί έξω", είναι διάχυτος σε ολόκληρο το κείμενο και δεν ταιριάζει σε πανεπιστημιακούς δασκάλους αλλά σε αγράμματους παππούδες που παραμυθιάζουν τα εγγόνια τους πως θα τα αρπάξει ο μπαμπούλας αν βγουν από το σπίτι.
Όμως, το γελοιωδέστερο απόσπασμα είναι αυτό: "Οι σύγχρονες και ευημερούσες οικονομίες, στην Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο, βασίζονται στην αγορά και τον υγιή ανταγωνισμό, χρησιμοποιώντας τον πλούτο που παράγεται για να χρηματοδοτήσουν ένα ισχυρό κοινωνικό κράτος". Να γελάσω ή να κλάψω; Ζούμε την εποχή του νεοφιλελευθερισμού, όπου τα πάντα γίνονται βορά τού κεφαλαίου και οι δεκατέσσερις πανεπιστημιακοί ζουν στον κόσμο τους! Την ώρα που καταλύεται κάθε έννοια κοινωνικού κράτους και τα πάντα ξεπουλιώνται στους ιδιώτες, κάποιοι μορφωμένοι (ακόμη και νομπελίστες) προσπαθούν να μας πείσουν ότι οι αγορές παράγουν πλούτο "για να χρηματοδοτήσουν ένα ισχυρό κοινωνικό κράτος"!! Η πανεπιστημιακή εγκυρότητα σε διατεταγμένη υπηρεσία.
Κλείνω. Άντε τώρα, λέει, να έχεις παιδί και να θες να το στείλεις να σπουδάσει στο Yale ή στο London School of Economics, ξέροντας ότι θα έχει κάτι τέτοιους καθηγητές... και να πρέπει να πληρώσεις κι από πάνω...
ΥΓ: Ελπίζω να μη βρεθεί κάποιος περαστικός αναγνώστης ο οποίος να συμπεράνει από τα παραπάνω ότι είμαι θιασώτης της επιστροφής στην δραχμή. Τους περαστικούς φοβάμαι, όχι τους τακτικούς.
Σχόλια