Το μανιφέστο των 4 υπέρ μιας «Ευρώπης πολλών ταχυτήτων» ως
προσαρμογή στη μη αναστρέψιμη πορεία αποσύνθεσής της.
του Γιάννη
Κιμπουρόπουλου
Δεν δικαιούμαστε να είμαστε έκπληκτοι με τη «γραμμή»
που επέλεξαν οι κατά συνθήκη τέσσερις ισχυρότερες χώρες της ΕΕ ως οδικό
χάρτη αποτροπής της διάλυσής της. Η Μέρκελ είχε αρκετά νωρίτερα διακηρύξει
ότι στη μετά Brexit εποχή η «Ευρώπη των πολλών ταχυτήτων» αποτελεί μοναδική
επιλογή επιβίωσής της. Για τη γερμανική ηγεσία, εξάλλου, αυτός είναι και
ο πιο πρόσφορος τρόπος διαιώνισης της κυριαρχίας της σε μια Ένωση κατακερματισμένη
σε ομάδες εθνικών ελίτ οι οποίες σε άλλα πεδία ανταγωνίζονται για να ανακτήσουν
κρατική κυριαρχία και σε άλλα για να επιτύχουν τον μέγιστο συντονισμό.
Αυτό όμως που αποσαφήνισε η συνάντηση των Βερσαλλιών
ανάμεσα στους ηγέτες Γερμανίας, Γαλλίας, Ιταλίας
και Ισπανίας είναι η αμαχητί υποταγή των τριών στη στρατηγική
της πρώτης. Πράγμα.... λογικό από πολλές απόψεις. Οι τρεις χώρες που συνωθούνται
πλάι στη Γερμανία για να διατηρήσουν μια θέση, κάτω από τον ψυχρό ήλιο του
Βερολίνου, στον σκληρό πυρήνα της ΕΕ είναι ταυτόχρονα το αληθινό μείζον
πρόβλημα της Ευρωζώνης. Επιπλέουν σε βουνά δημόσιου χρέους, βυθίζονται
σε δημοσιονομικά και εμπορικά ελλείμματα και είναι πολιτικά εκτεθειμένες
σε εξελίξεις που μπορεί να προκαλέσουν σοκ πολλαπλάσιας ισχύος απ’ αυτό
του Brexit. Με πρώτη τη Γαλλία φυσικά. Έτσι, οι Ολάντ και Τζεντιλόνι εγκαταλείπουν
τα μαξιμαλιστικά ομοσπονδιακά οράματά τους, ενώ ο Ραχόι ακολουθεί πρόθυμα
το γερμανικό σχέδιο της αλά καρτ ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης για τους λίγους
και εκλεκτούς.
Η Συνθήκη της ΕΕ διακοσμητικό κείμενο
Το μανιφέστο των τεσσάρων «ισχυρών» της ΕΕ αντιστοιχεί
στο τρίτο από τα πέντε εναλλακτικά σενάρια για
το μέλλον της ενοποίησης που παρουσίασε πριν από μερικές μέρες ο Ζαν-Κλοντ
Γιούνκερ ως «Λευκή Βίβλο» της Κομισιόν και θα απασχολήσει την πανηγυρική
σύνοδο της Ρώμης, στην 60ή επέτειο από την ομώνυμη Συνθήκη (25/3). Ο εκλαϊκευτικός
τίτλος του σεναρίου αυτού ήταν: «Όσοι θέλουν περισσότερα, κάνουν περισσότερα».
Ο Ολάντ το προχώρησε πιο πέρα με τη φράση: «Ορισμένες χώρες θα μπορούσαν
να προχωρήσουν γρηγορότερα και ισχυρότερα, χωρίς οι άλλες να αποκλείονται
αλλά και χωρίς να μπορούν να αντιταχθούν».
Η ουσία του σχεδίου είναι ότι η ενοποίηση μπορεί να προχωρήσει
χωρίς να χρειαστεί να αλλάξει λέξη από τη Συνθήκη της ΕΕ. Άρα, χωρίς να χρειαστεί
να υποβληθούν ενδεχόμενες αλλαγές της στην «απεχθή» διαδικασία της δημοκρατικής
έγκρισης με δημοψηφίσματα, που κατά κανόνα καταλήγουν σε φιάσκο για
το ευρωπαϊκό ιερατείο. Στην πράξη, αυτή καθεαυτήν η Συνθήκη της ΕΕ θα
μείνει κείμενο προαιρετικής ισχύος σε πολλά πεδία της. Η Ένωση θα λειτουργεί
με «συμμαχίες προθύμων», με τη μορφή των διακυβερνητικών συμφωνιών,
χωρίς οι «απρόθυμες» να μπορούν να αντιτάξουν βέτο. Έτσι, άλλωστε πορεύτηκε
η ΕΕ και η Ευρωζώνη μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση. Το Δημοσιονομικό
Σύμφωνο, η συνθήκη του ESM, το Σύμφωνο για το Ευρώ+, βάσει των οποίων ασκείται
η δημοσιονομική επιτήρηση, είναι διακυβερνητικές συνθήκες, εκτός
ευρωπαϊκού νομικού κεκτημένου. Αυτό δίνει το «πλεονέκτημα» στα θεσμικά
όργανα που τις εφαρμόζουν εκτός οποιασδήποτε λογοδοσίας. Είναι χαρακτηριστική
η νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου αλλά και το πείραμα των Μνημονίων.
Μια επέκταση των «διακυβερνητικών συμφωνιών», αντί των
ομόφωνων αποφάσεων των 27 κρατών, και σε άλλα πεδία πολιτικής σημαίνει,
για παράδειγμα, ότι οι τέσσερις χώρες του Βίσεγκραντ μπορούν να αυτοεξαιρεθούν
διά παντός από τη μεταναστευτική πολιτική και την πολιτική ασύλου ή
να μετατρέψουν τις επικράτειές τους σε στρατόπεδα συγκέντρωσης «ανεπιθύμητων».
Άλλες χώρες μπορεί να εξαιρεθούν από την κοινή αμυντική πολιτική, από τη
Σένγκεν, ή να αναστείλουν την ελευθερία μετακίνησης πολιτών από άλλες
χώρες της ΕΕ, όπως ακριβώς ήθελε η Βρετανία, ή όπως πιθανώς θα θελήσει μια
Γαλλία υπό τη Λεπέν. Γενικώς, η θεσμική κουρελοποίηση της ΕΕ ανοίγει
τον ασκό του Αιόλου και καθιστά απρόβλεπτη τη μελλοντική μορφή της.
Η Ευρωζώνη αυτονομείται
Από αυτήν τη χαοτική εκ πρώτης όψεως… ενοποίηση διά της
διάλυσης της ΕΕ δεν απουσιάζει ένα στοιχειώδες σχέδιο. Η μακιαβελική
στρατηγική της γερμανικής ελίτ αναβιώνει το παλιό «όραμα» του Β. Σόιμπλε
για μικρότερη, συνεκτικότερη και πιο ευέλικτη ΕΕ, με πυρήνα την Ευρωζώνη,
όχι απαραίτητα και των 19 κρατών-μελών. Ποιοι θα περισσεύουν,
με ποια κριτήρια θα επιλεγούν και με ποια διαδικασία θα εξαιρεθούν, δεν
είναι σαφές. Όμως είναι σαφές ότι η Ευρωζώνη αυτονομείται νομικά ως οντότητα
από την υπόλοιπη ΕΕ, ακολουθώντας ταχύτερη διαδικασία ενοποίησης.
Το γεγονός ότι εξ ορισμού θα λειτουργεί ανταγωνιστικά στους υπόλοιπους
«κύκλους» χωρών της ΕΕ δεν πρέπει να θεωρηθεί αστοχία αλλά επιδίωξη.
Το ερώτημα είναι τι κάνει βέβαιους τους σχεδιαστές της «ΕΕ-Φρανκενστάιν»
ότι η νέα τερατώδης κατασκευή τους είναι βιώσιμη και όχι η ληξιαρχική
πράξη θανάτου της.
από το «rproject.gr»
================
================
Φόβοι από την Ευρώπη των πολλών ταχυτήτων
Για "σιδηρούν παραπέτασμα" έκανε λόγο η Πολωνία στη
συζήτηση για την Ευρώπη των πολλών ταχυτήτων. Γιούνκερ: "Υπάρχει ήδη
στην πράξη". Υπέρ των ενισχυμένων συνεργασιών η Ελλάδα υπό όρους.
Τη διαφύλαξη της ενότητας της ΕΕ μετά το Brexit, επανέλαβαν την
Παρασκευή το απόγευμα κορυφαίοι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι και ηγέτες.
Ωστόσο μια μεγάλη ομάδα χωρών τάσσεται υπέρ της Ευρώπης των πολλών
ταχυτήτων, δηλαδή αυτοί που θα θέλουν να προχωρήσουν περισσότερο σε έναν
τομέα να μπορούν να το κάνουν χωρίς να εμποδίζονται από τους
υπόλοιπους.
«Σιδηρούν παραπέτασμα»
Το σενάριο των πολλών ταχυτήτων είναι το τρίτο από τα πέντε που παρουσίασε η Κομισιόν, μέσω της Λευκής Βίβλου, για το μέλλον της Ευρώπης. Στο εν λόγω σενάριο τονίζεται ότι: «Η ΕΕ των 27 προχωρά όπως σήμερα, αλλά επιτρέπει στα κράτη μέλη που το επιθυμούν να αναπτύξουν μεγαλύτερη δράση σε συγκεκριμένους τομείς, όπως η άμυνα, η εσωτερική ασφάλεια ή τα κοινωνικά θέματα. Διαμορφώνονται μία ή περισσότερες «συμμαχίες πρόθυμων κρατών». Πρόκειται για τις λεγόμενες διαφορετικές ταχύτητες, που σήμερα υπάρχουν, για παράδειγμα η Ευρωζώνη και η συμφωνία Σένγκεν για την ελεύθερη διακίνηση.
Υπέρ των ενισχυμένων συνεργασιών η Ελλάδα υπό όρους
Αναφορικά με την ελληνική θέση ο πρωθυπουργός τάχθηκε υπέρ των ενισχυμένων συνεργασιών υπό δύο προϋποθέσεις: 1) να γίνουν εντός του πλαισίου των συνθηκών, και 2) οι συνεργασίας να είναι ανοικτές χωρίς αποκλεισμούς και εξαιρέσεις. Στην παρέμβασή του ανέφερε ότι δεν μπορούμε να μιλάμε για Ευρώπη ενός σκληρού πυρήνα και κάποιων που θα ακολουθούν, αλλά από την άλλη δεν μπορούν αυτοί που θέλουν την κοινωνική και πολιτική εμβάθυνση της ΕΕ να μένουν στάσιμοι επειδή δεν το θέλουν ορισμένοι άλλοι.
Νίκος Μπέλος, Βρυξέλλες ΠΗΓΗ
«Σιδηρούν παραπέτασμα»
Άρνηση της πρωθυπουργού της Πολωνίας Μπεάτε Σίντλο για την Ευρώπη των πολλών ταχυτήτων
Αυτό
το είναι βασικό συμπέρασμα της συζήτησης για το μέλλον της Ευρώπης, που
έγινε στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ενόψει της προετοιμασίας
της διακήρυξης που θα δημοσιοποιήσουν οι Ευρωπαίοι ηγέτες στις 25
Μαρτίου, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για τα 60 χρόνια της ΕΕ. Σύμφωνα με
τον Πρόεδρο της Κομισιόν, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, υπέρ της Ευρώπης των
πολλών ταχυτήτων τάχθηκαν οι περισσότερες χώρες, ενώ κάποιες άλλες,
εννοώντας προφανώς εκείνες της Ανατολικής Ευρώπης, παρομοίασαν τις
πολλές ταχύτητες με τον ψυχρό πόλεμο και το «σιδηρούν παραπέτασμα».Το σενάριο των πολλών ταχυτήτων είναι το τρίτο από τα πέντε που παρουσίασε η Κομισιόν, μέσω της Λευκής Βίβλου, για το μέλλον της Ευρώπης. Στο εν λόγω σενάριο τονίζεται ότι: «Η ΕΕ των 27 προχωρά όπως σήμερα, αλλά επιτρέπει στα κράτη μέλη που το επιθυμούν να αναπτύξουν μεγαλύτερη δράση σε συγκεκριμένους τομείς, όπως η άμυνα, η εσωτερική ασφάλεια ή τα κοινωνικά θέματα. Διαμορφώνονται μία ή περισσότερες «συμμαχίες πρόθυμων κρατών». Πρόκειται για τις λεγόμενες διαφορετικές ταχύτητες, που σήμερα υπάρχουν, για παράδειγμα η Ευρωζώνη και η συμφωνία Σένγκεν για την ελεύθερη διακίνηση.
Υπέρ των ενισχυμένων συνεργασιών η Ελλάδα υπό όρους
Η Άγκελα Μέρκελ με τον Αλέξη Τσίπρα
Ο
κ. Γιούνκερ θέλησε να καθησυχάσει τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης
υπογραμμίζοντας ότι αυτή τη στιγμή η Ευρώπη των πολλών ταχυτήτων υπάρχει
στην πράξη και έφερε τα παραδείγματα της Ευρωζώνης και τη συμφωνία του
Σένγκεν. «Η Πολωνία δεν συμφωνεί με την ιδέα της Ευρώπης των πολλών
ταχυτήτων και δεν πρόκειται να δεχθεί να συμμετάσχει σε καμία συζήτηση
για το θέμα αυτό», προειδοποίησε χθες η πρωθυπουργός της Πολωνίας Μπεάτα
Σίντλο. Βέβαια, οι Πολωνοί είναι ιδιαίτερα ενοχλημένοι από την
προχθεσινή απομόνωσή τους στη διαδικασία εκλογής του Προέδρου του
Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, και η χθεσινή κατηγορηματική
άρνησή τους, ίσως ήταν υπερβολική, σε κάθε περίπτωση στις 25 Μαρτίου στη
Ρώμη θα πρέπει να ανοίξουν τα χαρτιά τους.Αναφορικά με την ελληνική θέση ο πρωθυπουργός τάχθηκε υπέρ των ενισχυμένων συνεργασιών υπό δύο προϋποθέσεις: 1) να γίνουν εντός του πλαισίου των συνθηκών, και 2) οι συνεργασίας να είναι ανοικτές χωρίς αποκλεισμούς και εξαιρέσεις. Στην παρέμβασή του ανέφερε ότι δεν μπορούμε να μιλάμε για Ευρώπη ενός σκληρού πυρήνα και κάποιων που θα ακολουθούν, αλλά από την άλλη δεν μπορούν αυτοί που θέλουν την κοινωνική και πολιτική εμβάθυνση της ΕΕ να μένουν στάσιμοι επειδή δεν το θέλουν ορισμένοι άλλοι.
Νίκος Μπέλος, Βρυξέλλες ΠΗΓΗ
Σχόλια