Θα έχετε παρατηρήσει ότι στα ΜΜΕ απαγορεύεται οποιαδήποτε αναφορά στην επιστροφή στο Εθνικό Νόμισμα. Αναφορά στο Εθνικό Νόμισμα θεωρείται ύβρις. Το Εθνικό Νόμισμα λοιδορείται. Κάθε συζήτηση επ’ αυτού τους θέματος τερματίζεται εν τη γενέσει της. Στο κείμενο που ακολουθεί προσπαθώ να πω τι απαγορεύεται να λεχθεί.
Η επικυριαρχία ενός κράτους σηματοδοτείται με την έκδοση του νομίσματος του. Δεν μπορεί να υπάρξει ανεξάρτητη κρατική οντότητα αν πρώτα δεν προηγηθεί η πράξη έκδοσης νομίσματος. Έτσι ένα κράτος, που εκδίδει το νόμισμα του, το όποιο στις διεθνείς αγορές ελευθέρα διακυμαίνεται, είναι επικυρίαρχο, ασκεί δηλαδή ανεξάρτητη νομισματική και δημοσιονομική πολιτική. Ένα κράτος που δεν εκδίδει το νόμισμα του δεν είναι επικυρίαρχο, αφού δεν ασκεί ανεξάρτητη νομισματική πολιτική και δημοσιονομική πολιτική.
Η κρατική υπόσταση που εκδίδει το νόμισμα της έχει τις παρακάτω θεμελιώδεις υποχρεώσεις:
- 1. Η Κυβέρνηση θα πρέπει να διατηρεί το επίπεδο της εθνικής δαπάνης-ζήτησης ανάλογα με το ύψος της απασχόλησης ανθρώπων και πόρων.
- 2. Η Κυβέρνηση πρέπει να διατηρεί τα επιτόκια σε αυτό το ύψος που να καθιστούν τις επενδύσεις εφικτές.
- 3. Κάνοντας αυτά η Κυβέρνηση θα πρέπει να αδιαφορεί για το αν ο προϋπολογισμός της είναι...ελλειμματικός όσο και αν είναι μεγάλο το έλλειμμα. Αν πάλι χρειαστεί να είναι πλεονασματικός, αυτό πάλι μπορεί να το κάνει. Οι έννοιες ελλειμματικός ή πλεονασματικός προϋπολογισμός, δεν είναι καλές ή κακές, απλά είναι καταστάσεις για την επίτευξη των στόχων της πλήρους απασχόλησης ανθρώπων, πόρων, παροχής αξιοπρεπών αμοιβών, υψηλής παιδείας και υγείας.
Τους παραπάνω στόχους, αυτούς καθ’ εαυτούς, οι νεοφιλελεύθεροι τραπεζίτες του ευρώ και οι υπάλληλοι τους πολιτικοί των κρατών μελών της ΕΕ, δεν τους αμφισβητούν αμέσως, αλλά θεωρούν ότι όλα αυτά μπορούν να επιτευχθούν μέσα από την λειτουργία της ελεύθερης αγοράς, μέσω της λιτότητας και όχι με την παρέμβαση του επικυρίαρχου κράτους.
Η ελεύθερη αγορά θεωρείται από αυτούς ως ένας φυσικός νόμος, πέραν πάση πολιτική επιθυμίας του Λαού, όχι ένα ανθρώπινο κατασκεύασμα, και κατά συνέπεια είναι αποτελεσματική στην επίτευξη αυτών των στόχων. Νομοτελειακά αυτά θα γίνουν.
Δεν θα κρίνω τους αναπόδεικτους αυτούς ισχυρισμούς, ούτε τις προϋποθέσεις που στηρίζουν αυτή την αντίληψη, που προφανώς εξυπηρετούν συμφέροντα ολίγων, που βασίζονται σε θρησκευτικές δοξασίες και που ουδέποτε στην πράξη απεδείχθησαν. Θα κρίνω ορισμένες θεμελιώδεις αιτιάσεις που εγείρουν εναντίον στην ανάμειξη του κράτους στην επίτευξη αυτών των στόχων.
1) Επιδιώκοντας τον στόχο της πλήρους απασχόλησης η Κυβέρνηση, το Κράτος μπορεί να πτωχεύσει.
Φυσικά αυτός ο ισχυρισμός αποτελεί πελώριο ψεύδος. Κάθε επικυρίαρχο κράτος μπορεί να παράξει όσο χρήμα επιθυμεί, χωρίς κανένα περιορισμό, και να αποπληρώσει οποιαδήποτε δαπάνη επιθυμεί ή να αγοράσει την παραγωγή που δεν αγόρασαν τα νοικοκυριά ή να θέσει σε κίνηση πόρους, ανθρωπίνους και υλικούς, που αργούν. Αφού το κράτος εκδίδει το νόμισμα του, μπορεί να χρηματοδοτήσει απεριορίστως ότι αυτό επιθυμεί και είναι αδύνατον εξ ορισμού να πτωχεύσει (για τον πληθωρισμό παρακάτω, για να σας προλάβω).
Αντίθετα ένα κράτος που δεν εκδίδει το νόμισμα του, που είναι χρήστης ξένου νομίσματος, και άρα το αποκτά από εξαγωγές, δανεισμό και ξένες επενδύσεις, είναι δυνατόν να πτωχεύσει. Η Ελλάδα πτώχευσε επτά φόρες στην νεότερη ιστορία της, τελευταία το 2010. Και τις επτά φόρες που πτώχευσε, ήταν χρήστης ξένου νομίσματος. Την τελευταία φορά χρειάστηκαν μόλις οκτώ χρόνια χρήσης ξένου νομίσματος, του ευρώ, για να πτωχεύσει.
2) Το Κράτος μπορεί να βρει χρήματα για να δαπανήσει μόνο φορολογώντας ή δανειζόμενο μέσω ομολόγων από τους πολίτες του.
Ο ισχυρισμός αυτός των νεοφιλελευθέρων δείχνει παντελή άγνοια για το πώς η οικονομία λειτουργεί. Φυσικά, ένα κράτος που είναι χρήστης ξένου νομίσματος, φορολογεί άγρια τους πολίτες του και δανείζεται να βρει το νόμισμα, όταν αυτό δεν επαρκεί από τις εξαγωγές και τις ξένες επενδύσεις. Αυτό γίνεται στη χώρα μας για επτά χρόνια, χωρίς αποτέλεσμα και χωρίς προβλέψιμο τέλος.
Ένα επικυρίαρχο κράτος μπορεί να δαπανά χωρίς να εισπράττει αφού εκδίδει το νόμισμα του. Δεν έχει ανάγκη από τα χρήματα των πολιτών του. Ένα κράτος επικυρίαρχο, φορολογεί και δανείζεται από τους πολίτες του για τον εξής απλό και σπουδαίο λόγο. Για να διατηρεί την αξία του νομίσματος σταθερή, και για να διατηρεί τα επιτόκια σε τέτοιο επίπεδο που θα καθιστά τις επενδύσεις εφικτές.
Με άλλα λόγια αν η οικονομία θερμανθεί (ο πληθωρισμός που σας έλεγα) το κράτος φορολογεί για να μειώσει τον πληθωρισμού, και αντίθετα, μειώνει την φορολογία και αυξάνει τις δαπάνες του όταν η οικονομία ψυχθεί. Τόσο απλά. Το ίδιο κάνει όταν δανείζεται ή πουλάει ομόλογα στους πολίτες του. Διατηρεί χαμηλά τα επιτόκια με αυτό τον τρόπο, για να είναι οι επενδύσεις εφικτές. Τελεία και παύλα.
3) Το χρέος μακροχρονίως, πάνω από ένα επίπεδο, είναι μη βιώσιμο και επικίνδυνο για όλη την οικονομία.
Φυσικά, όταν μια οικονομία είναι χρήστης ξένου νομίσματος, η υπερχρέωση του είναι επικίνδυνη, και υπεισέρχεται η οικονομία στο φαύλο κύκλο της λιτότητας για να βρει χρήματα η Κυβέρνηση, να πληρώσει τους ξένους πιστωτές. Ότι ακριβώς γίνεται σήμερα με το ευρώ.
Αντίθετα, το χρέος μιας επικυρίαρχης χώρας, δεν είναι τίποτα άλλο παρά λογαριασμοί καταθέσεων των πολιτών του, και ξένων, στο κράτος απ’ όπου θα πάρουν ένα τόκο ετησίως. Κατά συνέπεια όσο και να αυξηθεί το χρέος, ή καλύτερα οι καταθέσεις στο κράτος, δεν δημιουργείται κάποιο πρόβλημα. Το ‘έλλειμμα’ του κράτους είναι ο πλούτος του ιδιωτικού τομέα. Δεν υπάρχει όριο στο χρέος.
4) Όσο το κράτος δανείζεται αυξάνει τα επιτόκια.
Όχι βέβαια. Το κράτος όταν αγοράζει ή πουλάει ομόλογα δεν κάνει τίποτα άλλο από το να διατηρεί τα επιτόκια σε ένα επιθυμητό επίπεδο. Κάνοντας αυτό το κράτος μπορεί να τα καταστήσει και μηδενικά. Κατά συνέπεια ο ισχυρισμός των νεοφιλελευθέρων είναι επικίνδυνα λανθασμένος έως ανόητος.
5) Αν διαρκώς αυξάνουμε το χρέος μας τότε υπάρχει κίνδυνος οι πιστωτές μας να αρνηθούν να μας δανείζουν και να οδηγηθούμε σε πτώχευση
Φυσικά, αυτό είναι δυνατόν, όπως αυτό ακριβώς συνέβη το 2010, αφού είμαστε χρήστες ξένου νομίσματος. Αντίθετα αν ήμασταν επικυρίαρχη χώρα, αυτό δεν θα μας συνέβαινε ποτέ. Πάντα θα αγόραζαν το χρέος μας, θα μας πίστωναν, γιατί πάντα θα μπορούμε να παράγουμε τόσο χρήμα όσο να αποπληρώνουμε τις υποχρεώσεις μας κανονικά.
6) Τα παιδιά μας τα φορτώνουμε με ένα βαρύ χρέος που θα πρέπει να το αποπληρώσουν
Φυσικά με το ευρώ, τα παιδιά μας θα γίνουν δούλοι των ευρωπαϊκών τραπεζών και της Γερμανίας, όταν αυτή την στιγμή το χρέος μας απλώνετε έως το 2060. Θα αντέξουμε; Όχι βέβαια όπως πάμε.
Αντίθετα ένα επικυρίαρχο κράτος ποτέ δεν έχει ένα τέτοιο κίνδυνο να φορτώσει τις νέες γενιές με χρέος. Το χρέος μπορεί να καταστεί απεριόριστο και να αποπληρώνεται κανονικά σε επιτόκια που το κυρίαρχο κράτος ορίζει. Αυτό θα μπορούσε να γίνει, αν γινόμασταν πολύ τρελοί, και φορολογούσαμε πιο πολύ από ότι δαπανάμε και να περιπέσουμε σε ύφεση. Κάτι που τώρα κάνουμε.
7) Η Κυβέρνηση είναι όπως ένα νοικοκυριό. Όπως ένα νοικοκυριό κάνει οικονομία να τα βγάλει πέρα, έτσι πρέπει και το κράτος να κάνει.
Φυσικά όταν ένα κράτος δεν εκδίδει το νόμισμα του, και είναι χρήστης ξένου νομίσματος, θα πρέπει να κάνει οικονομίες (αποταμιεύσεις) όπως μια οικογένεια, με την διαφορά ότι κάτι τέτοιο έχει σοβαρή υφεσιακή επίπτωση στην οικονομία.
Ένα κράτος που εκδίδει το νόμισμα του δεν είναι σαν μια οικογένεια. Η οικογένεια, το νοικοκυριό, είναι χρήστης του νομίσματος, θα πρέπει να το βρει. Το κράτος όμως όχι, το εκδίδει. Κατά συνέπεια το κράτος δαπανά κατά βούληση και σύμφωνα με την απορρόφηση της ανεργίας και από την ύπαρξη ανενεργών πόρων.
8) Το ασφαλιστικό σύστημα είναι επισφαλές, πρέπει πλήρως να αναθεωρηθεί.
Φυσικά, άμα η χώρα κάνει χρήση ξένου νομίσματος ποτέ το ασφαλιστικό σύστημα και το σύστημα υγείας δεν θα είναι βιώσιμα. Μια χρονιά ύφεσης να πέσει, και τα πάντα αναθεωρούντα. Εξ ου και η απαίτηση της τρόικας για χαμηλές συντάξεις και ημερομίσθια Ας το δούμε κάπως αλλιώς το θέμα. Ας υποθέσουμε για μια στιγμή ότι έχουμε δημιουργήσει ένα τέτοιο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης και υγείας που είναι πλήρως χρηματοδοτημένο. Στο κάθε συνταξιούχο αντιστοιχεί ένα ικανό ποσό για την σύνταξη του και την ιατροφαρμακευτική του περίθαλψη. Ας υποθέσουμε επίσης ότι η συνολική δαπάνη στην οικονομία δεν είναι στο επίπεδο της πλήρους απασχόλησης και ακόμα η κυβέρνηση λαϊκίζει και έχει αφήσει τον πληθωρισμό να τραβάει προς τα πάνω. Ποιο νομίζετε θα είναι το αποτέλεσμα μια τέτοιας κατάστασης για το “εξασφαλισμένο” σύστημα κοινωνικής ασφάλισης και υγείας; Είναι απλό, σε λίγο καιρό θα καταρρεύσει λόγω πληθωρισμού.
Άρα το πρόβλημα των συντάξεων και της υγείας δεν έχει να κάνει με την χρηματοδότηση του, σε μια χώρα που εκδίδει το δικό της νόμισμα, ή πόσοι εργαζόμενοι, πόσους συνταξιούχους, μπορούν να τρέφουν από τους τρεχούμενους μισθούς τους και εργασία τους και άλλα τέτοια παλαβά που μας ζαλίζουν.
Έχει να κάνει με το κατά πόσο η οικονομία δουλεύει στο επίπεδο της πλήρους απασχόλησης με ελάχιστες πληθωριστικές πιέσεις. Το πραγματικό ερώτημα λοιπόν, που επιλύεται πολιτικά, ανάλογα με τις επιλογές του Λαού, είναι πόσο από το ΑΕΠ θα προσφέρουμε στους απόμαχους της εργασίας με μορφή κατανάλωσης αγαθών και υγείας και οτιδήποτε άλλο. Αυτό είναι το πραγματικό κόστος για μας και όχι η χρηματοδότηση, που είναι απλή πληκτρολόγηση αριθμών στους λογαριασμούς των δικαιούχων.
Σήμερα, με το ευρώ, κάνουν μελέτες για το πόσο θα πρέπει να μειωθούν και άλλο οι συντάξεις, για να έχουμε πιο πολύ χρήμα στο μέλλον, με λιγότερες απολαβές, για πιο πολλούς συνταξιούχους, ενώ ταυτόχρονα λόγω των επιπρόσθετων αποταμιεύσεων, το ΑΕΠ μειώνεται, η χώρα έχει αποαγροτοποιηθεί και αποβιομηχανοποιηθεί και τα ελλείμματα αυξάνονται. Τι είναι αυτά, ο ένας δουλεύει τον άλλον;
9) Ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών. Πρέπει να επιβληθεί λιτότητα έτσι ώστε να εξάγουμε να έχουμε περίσσευμα σε ευρώ.
Το έλλειμμα στο ισοζύγιο πληρωμών είναι όφελος με την έννοια ότι ένα πλήθος αγαθών εισέρχονται στη χώρα με αντάλλαγμα το εθνικό νόμισμα, που σημαίνει ότι η μεταφορά εθνικού νομίσματος σε ξένο κάτοχο, αποτελεί μελλοντική αξίωση δική του, επί της εθνικής παραγωγής. Όσο λοιπόν το νόμισμα είναι αποδεκτό, επιθυμεί κάποιος να το διακατέχει, το έλλειμμα δεν μπορεί να αποτελεί πρόβλημα! Όταν πάψουν να επιθυμούν να διακατέχουν το νόμισμα μας τότε δεν θα μπορούμε να εισάγουμε. Γιατί να πάψει ο υπόλοιπος κόσμος να επιθυμεί το νόμισμα μας; Δυο είναι οι αιτίες. Ο πρώτος είναι ότι η οικονομία δεν δουλεύει στο επίπεδο της πλήρους απασχόλησης και ο δεύτερος είναι οι εσωτερικές πληθωριστικές πιέσεις. Και οι δυο καταμαρτυρούν πολιτική αδυναμία και λαϊκισμό.
Κατά συνέπεια, σε μια μικρή ανοικτή οικονομία το έλλειμμα στο ισοζύγιο πληρωμών είναι πάντα υποστηρίξιμο όταν η χώρα εκδίδει το δικό της νόμισμα, στοχεύει στην πλήρη απασχόληση και προστατεύει εσωτερικά την αξία του νομίσματός της. Ως προς την εξωτερική αξία του νομίσματος, με την ελεύθερη διακίνηση κεφαλαίων σήμερα, το νόμισμα αφήνεται ελεύθερα να διακυμαίνεται.
Στην ΕΕ με την περισσή σοφία τους τα βλέπουν τα πράγματα ανάποδα. Μας επιβάλλουν μισθούς πείνας για να γίνουμε εξαγωγική χώρα χωρίς να μπορούμε λόγω μισθών μετά, να εισάγουμε τίποτα. Δεν έχουν αντιληφθεί ότι το εμπόριο είναι επωφελές όταν τα συναλλασσόμενα μέρη έχουν επιτύχει την πλήρη απασχόληση πριν τις εμπορικές πράξεις.
10) Η λιτότητα και το περίσσευμα του κρατικού προϋπολογισμού δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας.
Εύγε, ναι όπως στις Βαλτικές Χώρες, στην Ιταλία, Πορτογαλία, Γαλλία, Ισπανία, Ιρλανδία, Αγγλία και στη χώρα μας και σε όλη την ευρωζώνη. Είδατε να δημιουργούνται θέσεις εργασίας τα τελευταία 7 χρόνια; Φυσικά δεν είδατε. Αλλά ας το αφήσουμε αυτό.
Από την ιστορία, οι θιασώτες νεοφιλελεύθεροι του ευρώ, ας μας δείξουν μια χώρα, όχι δυο, μια, που να είχε ανάπτυξη μέσω λιτότητας. Ας μην κάνουν τον κόπο, δεν θα βρουν καμία, αλλά παρά πολλές που από την λιτότητα και την εφαρμογή των ζόμπι νεοφιλελευθέρων οικονομικών καταστράφηκαν.
Οι χώρες αναπτύσσονται με δικό τους νόμισμα και με δίκες τους δαπάνες. Ανάπτυξη και απασχόληση σημαίνει δαπάνη και ο πρώτος που δαπανά είναι το κυρίαρχο κράτος. Ο εξευτελισμός του εργατικού μεροκάματου και του μισθού δεν φέρνει ανάπτυξη όπως ισχυρίζονται οι μέσα στην άγνοια και αγραμματοσύνη οπαδοί του ευρώ, αλλά καταστροφή.
Επειδή τα παραπάνω, σας διαβεβαιώ, αποτελούν την τρέχουσα επιστημονική αλήθεια, και όποιος έχει αντίρρηση εδώ θα ήμαστε να απαντήσουμε, ας στείλουμε τις επιστημονικές απόψεις της λιτότητας εκεί που ανήκουν, δηλαδή στα πανηγύρια.
Δεν υπάρχει, τουλάχιστον μέχρι στιγμής, καμία επιστημονική, ιστορική ή φιλοσοφική μέθοδος πάνω στην οποία μπορούν να στηριχτούν προβλέψεις ότι η λιτότητα φέρνει πρόοδο.
Μαζί με αυτές τις απόψεις, ας στείλουμε στα πανηγύρια και αυτούς που εκφράζουν τις πολιτικές λιτότητας του ευρώ, σύριζα, νδ, πασόκ, ποτάμι, χα, δημαρ και κκε.
Είναι όλοι τους υπηρέτες της φιλοδοξίας τους και της απληστίας τους, δυνάμεις της παρακμής, άνθρωποι της άγνοιας, άνθρωποι ξένων συμφερόντων και εναντίον των συμφερόντων του Λαού μας.
Ας στηρίξουμε τα κόμματα του Εθνικού Νομίσματος.
spyridonstalias@hotmail.com
ΠΗΓΗ
====================================
Τετρασέλιδο ερωτήσεων και απαντήσεων: Ευρώ ή Δραχμή; Κ. Παπουλής
Ο Κώστας Παπουλής μας έστειλε προς αξιοποίηση ένα πολύ
ενδιαφέρον τετρασέλιδο ερωτήσεων – απαντήσεων για το ζήτημα του εθνικού
νομίσματος.
Δημοσιεύουμε λόγω της επικαιρότητας και της αξίας του
ολόκληρο το τετρασέλιδο, ως συμβολή στον σχετικό διάλογο που έχει
ανοίξει για το πέρασμα στο εθνικό νόμισμα.
ΛAϊκή Ενότητα-για την Λευτεριά, –
Ευρώ ή Δραχμή;
Γιατί υποστηρίζετε την έξοδο από την Ζώνη του Ευρώ;
Μετά
τον ταπεινωτικό «συμβιβασμό» της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ και την
συνέχιση της εκχώρησης της όποιας εθνικής και λαϊκής κυριαρχίας, στα
ξένα αφεντικά και στο Βερολίνο, αποδείχτηκε, ότι η Ζώνη του Ευρώ, είναι
μια οικονομική περιοχή, όπου κάνει κουμάντο μια γραφειοκρατική «μαφία»
που ελέγχει το νόμισμα, τις τράπεζες και τελικά τις κυβερνήσεις. Μπορεί
να ανοίγει και να κλείνει την «κάνουλα» του νομίσματος, να επιβάλει
οικονομική ασφυξία, να κουρεύει καταθέσεις (Κύπρος), και τελικά μέσω
εκβιασμών, να επιβάλλει μια ατέλειωτη λιτότητα και κοινωνική καταστροφή.
Οποιαδήποτε άλλη εναλλακτική οικονομική πολιτική, για έξοδο από την
κρίση, υπέρ των δυνάμεων της εργασίας και της δημοκρατίας, έχει ως
απαραίτητη προϋπόθεση τον έλεγχο των τραπεζών από μια κυρίαρχη ελληνική
κυβέρνηση, προϋποθέτει δηλαδή μια νέα, δημόσια, και ανεξάρτητη από την
Ε.Κ.Τ. τράπεζα της Ελλάδος, προϋποθέτει τελικά, την έκδοση εθνικού
νομίσματος.
Το ευρώ όμως ως κοινό νόμισμα δεν ενώνει με κάποιο τρόπο την Ευρώπη, ή αντίθετα διαιρεί τους λαούς της;
Το
ευρώ διόγκωσε σε υπέρμετρο βαθμό την αντίθεση Βορρά-Νότου, ή
κέντρου-περιφέρειας που υπήρχε ήδη μέσα στην Ε.Ε.. Απόδειξη είναι, ότι
ακόμη και η Ιταλία, μια πάντα πλούσια και ευημερούσα χώρα, βρίσκεται σε
κρίση χρέους, κρίση τραπεζική, κρίση οικονομική και σε συνεχή μείωση του
βιοτικού επιπέδου του λαού της. Το Βερολίνο μέσω των «κανόνων» και των
«συνθηκών», του Μάαστριχτ, του Συμφώνου Σταθερότητας, και του πρόσφατου
Δημοσιονομικού Συμφώνου, ελέγχει τους κρατικούς προϋπολογισμούς και
επιβάλει λιτότητα σε όλους τους «παραβάτες», είτε είναι σε μνημόνια,
είτε δεν είναι. Η ίδια η ευρωζώνη, με τους κανόνες της είναι από μόνη
της ένα σκληρό μνημόνιο. Είναι πολύ πιθανό, αν όχι σίγουρο, ότι η Ιταλία
θα εγκαταλείψει σύντομα και αναγκαστικά την ευρωζώνη και θα μετατρέψει
το χρέος της σε λιρέτες, κάτι που θα οδηγήσει σε διάλυση όχι μόνο τη
ζώνη του ευρώ, αλλά ίσως και την Ε.Ε.. Δεν αποκλείεται, η διάλυση να
έρθει και από την Γαλλία μέσω της Λεπέν. Θυσιάζουμε λοιπόν την χώρα μας
και την νεολαία μας, για κάτι, που σαπίζει, την λεγόμενη «παραμονή στην
ευρωζώνη», που όλο και περισσότερο διαιρεί τους λαούς της, δημιουργεί
ακροδεξιά «παρέκκλιση» και καταστρέφει τον Νότο και την περιφέρεια.
Μετά όμως από επτά χρόνια θυσίες, δεν είναι μεγάλο ρίσκο να γυρίσουμε στην δραχμή; Τώρα μάλιστα που έρχεται η ανάπτυξη;
H
επιστροφή στην ανάπτυξη είναι ένας μύθος, που από το 2010 και μετά,
όταν επιβλήθηκε το μνημόνιο, την προβλέπουν για τον επόμενο, η τον
μεθεπόμενο χρόνο. Επτά χρόνια, σε μια νέα δικτατορία, η Ελλάδα βυθίζεται
συνέχεια, και τίποτε δεν δείχνει την αλλαγή πορείας. Η κρίση στην
Ελλάδα, είναι η μεγαλύτερη που υπήρξε μεταπολεμικά σε χώρα με μέσο ή
υψηλό επίπεδο ανάπτυξης, τόσον όσον αφορά το χρόνο της ύφεσης, την πτώση
του ΑΕΠ, και το μέγεθος της ανεργίας. Όπως άλλωστε οι ίδιοι ομολογούν,
είμαστε, μέσω του χρέους, δεμένοι χειροπόδαρα, τουλάχιστον έως το
2060!!! Η Ελλάδα γερνάει και πεθαίνει, οι νέοι και οι επιστήμονες την
εγκαταλείπουν, η πατρίδα μας μετατρέπεται σε βάλτο του ευρώ και η
πλειοψηφία των ελλήνων, σε σύγχρονους δουλοπάροικους.
Πόσο
αλήθεια ανάπτυξη θέλουμε, για να ξαναδούμε δουλειές με αξιοπρεπείς
αποδοχές και συνθήκες εργασίας; για να δούμε το τέρας της ανεργίας να
πεθαίνει;
Η ανεργία στην Ελλάδα, η καλύτερα, η εξαΰλωση της εργασίας, είναι πρωτοφανής. Αν δεν υπήρχαν
οι εκατοντάδες χιλιάδες που μεταναστεύουν, οι άλλοι τόσοι που
συνταξιοδοτήθηκαν τα χρόνια των μνημονίων και οι νέες θέσεις «εργασίας»,
που στην πλειοψηφία τους είναι θέσεις τρίωρης και τετράωρης
απασχόλησης, θα είχαμε σπάσει το ρεκόρ της Ν. Αφρικής και θα καταγράφαμε
ανεργία, της τάξης του 40% και 50%. Δυστυχώς δεν αρκεί ανάπτυξη 2%-2,5%
το έτος (όσο ελπίζουν και «ονειρεύονται», κυβέρνηση, Ε.Ε. και Δ.Ν.Τ)
για να μειωθεί η ανεργία. Είναι νόμος της οικονομικής επιστήμης, ότι
ένας τέτοιος ρυθμός ανάπτυξης δεν αυξάνει την απασχόληση. Μια μικρή
αύξηση της παραγωγής, δεν οδηγεί σε προσλήψεις μια επιχείρηση, γιατί
μπορεί να την καλύψει με τους υφιστάμενους εργαζόμενους. Χρειαζόμαστε,
μεγάλη ανάπτυξη, π.χ.: 5%-6% για πέντε χρόνια, η δημιουργία 180.000
περίπου θέσεων εργασίας ανά έτος, για να επιστρέψει η απασχόληση και η
ανεργία σε επίπεδα προ μνημονίων. Για να είμαστε σαφείς, ακόμη και αν οι
φρούδες ελπίδες τους για ετήσια ανάπτυξη 2%-2,5% την επόμενη τριετία
αποδειχτούν σωστές, δεν θα βελτιωθεί η κατάσταση της ανεργίας. Αντίθετα
οι μισθοί θα πέφτουν και οι συνθήκες μεσαίωνα θα εξαπλώνονται.
Μπορούμε να δούμε τέτοιο άλμα με την Δραχμή;
Είναι
ο μόνος δρόμος που επιτρέπει τέτοιο άλμα. Στην πατρίδα μας υπάρχει
τεράστια υποαπασχόληση ανθρώπων και κεφαλαίου. Μπορούμε λοιπόν να πάμε
αντίθετα ακριβώς με την πολιτική των μνημονίων. Να κάνουμε αυτό που
λένε, τα «παλαιά» οικονομικά βιβλία του εθνικού νομίσματος, σε συνθήκες
κρίσεις. Δηλαδή με την κατάλληλη κρατική-παρεμβατική πολιτική να
ρυθμίσουμε την οικονομία, ώστε να προσεγγίσει συνθήκες πλήρης
απασχόλησης.
Πώς ακριβώς γίνεται αυτή η πολιτική;
Η
αποχώρηση από την ευρωζώνη και η Δραχμή, οδηγούν σε επανεθνικοποίηση
της οικονομικής πολιτικής. Η Ελλάδα, αποκτάει άμεσα τρείς μοχλούς
οικονομικής πολιτικής που είχε εκχωρήσει στην ευρωζώνη, την
δημοσιονομική, την νομισματική και την συναλλαγματική. Αυτοί, π.χ., μας
λένε να έχουμε πρωτογενές πλεόνασμα 6-7 δις του ΑΕΠ για να πληρώνουμε
τους τόκους. Αν γυρίσουμε σε εθνικό νόμισμα, τότε μπορούμε αντίστροφα να
έχουμε λελογισμένα δημόσια ελλείμματα, αντί για πλεονάσματα, που θα
ανακουφίσουν την οικονομία, θα μειώσουν τους φόρους, μπορεί να
καταργηθεί ο ΕΝΦΙΑ, να γίνουν δημόσιες επενδύσεις, να χρηματοδοτηθεί η
παιδεία και η υγεία, να δημιουργηθεί σταδιακά πάλι κοινωνικό κράτος, να
αναπνεύσουν οι συνταξιούχοι κλπ, κλπ.
Θα «κόψετε» λοιπόν χρήμα όπως στο παρελθόν για να καλύψετε δημόσιο έλλειμμα; Δεν θα δημιουργήσετε υπερπληθωρισμό;
Είναι
Γκαιμπελική προπαγάνδα αυτά που λέγονται, περί υπερπληθωρισμού. Η
Ελλάδα σήμερα δεν πρέπει να φοβάται τον πληθωρισμό, αλλά αυτό που
βιώνει, την κατάρρευση της εγχώριας ζήτησης, δηλαδή τον «αποπληθωρισμό».
Όσο η αύξηση της ζήτησης κινητοποιεί το υποαπασχολούμενο παραγωγικό
δυναμικό της χώρας, το κόψιμο χρήματος με φειδώ, και σχέδιο, δεν
δημιουργεί κινδύνους μεγάλου πληθωρισμού. Κάτι τέτοιο, μπορεί να συμβεί
όταν η οικονομία προσεγγίσει συνθήκες πλήρους απασχόλησης, δηλαδή όταν η
ανεργία μειωθεί στο ελάχιστο όριο και η υποαπασχολούμενη παραγωγική
δυνατότητα της χώρας εξαντληθεί. Όταν δηλαδή, η αύξηση της ζήτησης, δεν
μπορεί πλέον να καλυφτεί από αύξηση της παραγωγής. Αυτό λέει η
οικονομική λογική.
Τι άλλα πλεονεκτήματα έχει η σήμερα η Δραχμή;
Συναλλαγματική
και Νομισματική πολιτική. Η αύξηση της εγχώριας ζήτησης πρέπει να
κατευθυνθεί στο εσωτερικό της χώρας. Τα εγχώρια προϊόντα πρέπει να
προστατευθούν, οι εξαγωγές πρέπει να γίνουν ανταγωνιστικές, δικιά μας
παραγωγή να αντικαταστήσει κομμάτι των εισαγωγών. Αυτό συνεπάγεται την
ανάγκη μιας υποτίμησης. Το ευρώ είναι ένα σκληρό και ακριβό νόμισμα που
έθαψε την ανταγωνιστικότητα της χώρας. Αυτή η υποτίμηση θα δώσει ώθηση
στην ανάκαμψη και στην αύξηση της απασχόλησης. Μην ξεχνάμε ότι με μια
πετυχημένη υποτίμηση, το 1953, αυτή του Μαρκεζίνη άλλαξε η ρότα της
Ελλάδος. Συγχρόνως, οι τράπεζες θα περάσουν σε δημόσιο έλεγχο, θα
υπάρξει ρευστότητα στην αγορά, τα πραγματικά επιτόκια θα πέσουν, οι
επιχειρήσεις θα ανακουφιστούν, οι «μικρομεσαίοι» που εξαφανίζονται θα
ξαναδούν τον ήλιο.
Με την υποτίμηση όμως δεν θα μειωθεί η αγοραστική μας δύναμη; Δεν θα υπάρξει άλλος πληθωρισμός, ο λεγόμενος εισαγόμενος;
Η
μεγάλη γάγγραινα της χώρας είναι η ανεργία. Σε κάθε σπίτι υπάρχει
ένας-δύο-τρείς άνεργοι. Όταν ανοίξουν οι δουλειές θα ανεβεί αμέσως η
αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών αφού οι άνεργοι θα φέρουν εισόδημα.
Επίσης από μελέτες αποδεικνύεται ότι μια υποτίμηση π.χ., 25%, (δηλαδή
όταν ένα ευρώ θα κοστίζει 1,25 νέας Δραχμής) φέρνει τον πρώτο χρόνο,
έναν εισαγόμενο πληθωρισμό 5% στην χειρότερη περίπτωση που θα βαίνει
μειούμενος. Όμως, θα υπάρξει ΑΤΑ πάνω από τον πληθωρισμό, οπότε οι
πραγματικοί μισθοί θα αυξηθούν. Ο πληθωρισμός δεν είναι έτσι κατανάγκην
«κακός», όπως μας λένε. Μάλιστα, είναι υπέρ αυτών που χρωστούν, γιατί με
τον χρόνο «τρώει» τα χρέη. Αντίθετα, η απουσία πληθωρισμού είναι πάντα
σύμμαχος των πιστωτών.
Δεν θα ακριβύνει η βενζίνη, το πετρέλαιο;
Όχι,
ιδίως όσο αφορά τα καύσιμα θα συμβεί το αντίθετο. Η Ελλάδα έχει την πιο
ακριβή βενζίνη στην Ε.Ε. (και στον πλανήτη) μετά την Ολλανδία. Γιατί,
τα μνημόνια, έχουν επιβάλλει 70% της τιμής να είναι φόροι. Στην Ελλάδα
του ευρώ, η βενζίνη κοστίζει 1,5 ευρώ το λίτρο. Στην Βουλγαρία του Λέβα,
κάνει 1 ευρώ. Χιλιάδες, άλλωστε συμπολίτες μας στην Β. Ελλάδα,
ταξιδεύουν εκεί για να γεμίσουν τα αυτοκίνητά τους. Στην Ελλάδα της
Δραχμής με την μείωση των φόρων που θα επιτρέπει η απαλλαγή από τα
μνημόνια, το 1 λτ βενζίνης θα κοστίζει λιγότερο από 1,5 δραχμές.
Τι θα γίνει με τα χρέη των πολιτών;
Όλα
τα χρέη των πολιτών θα μετατραπούν σε αναλογία ευρώ προς δραχμή 1:1, αν
κάποιος χρωστάει 30.000 ευρώ θα χρωστάει 30.000 Δραχμές. Ο όποιος
πληθωρισμός θα ροκανίζει σταδιακά το χρέος. Για τους πιο αδύναμους, θα
υπάρξουν ευνοϊκές ρυθμίσεις, μια νέα «σεισάχθεια».
Ο
Τσίπρας και οι άλλοι λέγανε όμως, ότι η Ελλάδα δεν έχει συναλλαγματικά
διαθέσιμα, άρα δεν μπορεί να καθορίσει αυτή την ισοτιμία της;
Πέρα
από το ότι αυτή η διαπίστωση είναι λάθος, η Τράπεζα της Ελλάδος θα
ελέγχει αυστηρά το πρώτο διάστημα τις πωλήσεις Δραχμών στις αγορές,
καθώς και τις κινήσεις συναλλάγματος. Οι φραγμοί που πρέπει να
επιβληθούν στην ελεύθερη κυκλοφορία κεφαλαίων, οδηγούν και σε «ελεύθερη»
νομισματική πολιτική αλλά και στην σταθερή και επιθυμητή ισοτιμία του
νέου εθνικού νομίσματος. Οι φραγμοί βέβαια αυτοί, αφορούν τις κινήσεις
των κεφαλαίων και τις πωλήσεις συναλλάγματος. Οι πολίτες θα παίρνουν από
τις τράπεζες όσες δραχμές θέλουν, από τις καταθέσεις τους, θα
καταργηθούν οι σημερινοί περιορισμοί στις αναλήψεις.
Και με το Δημόσιο Χρέος της χώρας τι θα γίνει;
Κατά αρχάς,
δεν πρέπει να ξεχνάμε, ότι η βασική αιτία του εξωτερικού δημόσιου
χρέους είναι τα εμπορικά ελλείμματα, που διόγκωσε η συμμετοχή της χώρας
στην Ζώνη του Ευρώ. Σήμερα το δημόσιο χρέος καλπάζει στο 180% του ΑΕΠ
και για αυτό υπεύθυνη είναι η πολιτική των μνημονίων που μας επέβαλλαν η
Ε.Ε. και το Δ.Ν.Τ., για να κρατήσουν αλώβητες τις ξένες τράπεζες και
την ευρωζώνη. Έχουμε κάθε πολιτικό, νομικό και ηθικό δικαίωμα να
αρνηθούμε αυτό το χρέος για την επιβίωση του λαού μας. Το μέσον σε
τέτοιες περιπτώσεις είναι η κήρυξη χρεοστασίου, (σταματάμε τις πληρωμές
στους πιστωτές και ξεκινάμε διαπραγματεύσεις με όρους κυρίαρχου
κράτους). Πρόσφατα η Αργεντινή, η Ρωσία, ο Ισημερινός κ.α., αλλά και η
μικρή Ισλανδία ακολούθησαν παρόμοια διαδικασία. Η Αργεντινή για δέκα
χρόνια μετά την παύση πληρωμών του 2002 και την αποδέσμευση του πέσο από
το δολάριο, αναπτυσσόταν με ρυθμούς πάνω από 7% ετησίως, ήταν δεύτερη
χώρα σε ανάπτυξη στον κόσμο, μετά την Κίνα. Η Ρωσία, μετά την παύση
πληρωμών της και την επιτυχημένη αναδιάρθρωση του χρέους της το 1997,
άρχισε να πατάει πάλι στα πόδια της. Η δε μικρή Ισλανδία, ακολούθησε την
αντίθετη συνταγή από αυτήν που της πρότεινε η Ε.Ε. και το Δ.Ν.Τ..
Αρνήθηκε το απίθανο χρέος των τραπεζών της, αποσύρθηκε από το «φλέρτ»
για είσοδο στην Ε.Ε., εφάρμοσε φραγμούς στην κίνηση κεφαλαίων και
αποτελεί σήμερα μια δημοκρατική, ελεύθερη και κυρίαρχη χώρα. Συγχρόνως,
όχι μόνο έσωσε το κοινωνικό της κράτος, αλλά δημιούργησε και ένα ζηλευτό
οικονομικό θαύμα, σε απόλυτη ρήξη με τις νεοφιλελεύθερες συνταγές.
Αποτελεί σήμερα παράδειγμα όχι μόνο για μελέτη, αλλά και για μίμηση. Ο
Σημίτης σε μια «νύχτα», με την είσοδο στην ΟΝΕ μετέτρεψε όλο το δημόσιο
χρέος της χώρας, από δραχμές σε ευρώ. Δικαιούμαστε όχι μόνο μια μεγάλη
διαγραφή χρέους, τέτοια που να μην είναι το χρέος αλυσίδα για την
οικονομία και την κοινωνία, αλλά και την μετατροπή αυτού του μικρού
τμήματος που θα μείνει στο εθνικό μας νόμισμα.
Η άρνηση του χρέους και η επιστροφή σε εθνικό νόμισμα αρκεί για να ευημερήσουμε;
Όχι για
πάντα, όμως μπορεί να απελευθερώσει την χώρα από την σφοδρή κρίση, να
της δώσει την αναπνοή που της λείπει, να την βγάλει από την εντατική των
μνημονίων. Φυσικά, χρειάζεται ένα λαϊκό ρεύμα και μια κυβέρνηση που θα
εφαρμόσει τις κατάλληλες πολιτικές. Μια κυβέρνηση της δημοκρατίας, του
λαού και των δυνάμεων της εργασίας. Χρειάζεται επίσης ένας οικονομικός
σχεδιασμός, με έλεγχο της αγοράς και των τιμών ιδίως κατά την πρώτη
περίοδο της νομισματικής αλλαγής .
Μήπως λέτε τα ίδια με τον Σόιμπλε;
Καθόλου.
Πέρα από το ότι η περίφημη πρόταση Σόιμπλε για επιστροφή στη δραχμή,
παραμένει «εντέχνως» μυστική και δεν αποκλείεται να μην έχει καμία βάση,
δεν αγνοούμε ότι μπορεί να υπάρξει και συντηρητική έξοδος από την
ευρωζώνη. Σε μια τέτοια περίπτωση η Ελλάδα θα κάνει «διάλειμμα» από το
ευρώ, θα παραμένει δέσμια κανόνων και συνθηκών λιτότητας. Δεν θα μπορεί
να «κόψει» χρήμα, και να ακολουθήσει δικιά της επεκτατική, νομισματική
και δημοσιονομική πολιτική. Εμείς μιλάμε για προοδευτική έξοδο, για
εγκατάλειψη της λιτότητας, για οριστική απόσχιση από την ΟΝΕ και από
κάθε διαδικασία ευρωπαϊκής ενοποίησης όπως περιγράφεται στην συνθήκη του
Μάαστριχτ. Μιλάμε για απόσχιση, που οδηγεί στην εθνική ανεξαρτησία και
στην λαϊκή κυριαρχία, για κατάργηση του οικονομικού ελέγχου και την
αποαποικιοποίηση και απελευθέρωση της πατρίδας μας.
Μπορούν να γίνουν και άλλα βήματα;
Επόμενα
βήματα θα μπορούσαν να είναι, τράπεζες που θα χρηματοδοτούν
συγκεκριμένες κλαδικές πολιτικές με χαμηλά επιτόκια. Επιστροφή στο
δημόσιο, κερδοφόρων υποδομών και επιχειρήσεων, όπως αεροδρόμια, ΟΠΑΠ
κλπ, επανεθνικοποίηση των ΔΕΚΟ για έλεγχο της οικονομίας και των τιμών,
ώστε να μην ληστεύεται ο λαός. Πέρασμα της Αττικής Οδού και των εθνικών
οδών στο δημόσιο, με παράλληλη κατάργηση των διοδίων. Άνοιγμα των
ναυπηγείων της χώρας, ίδρυση νέων βιομηχανιών, εθνικοποίηση διυλιστηρίων
και άλλων στρατηγικών επιχειρήσεων, διαμόρφωση συνθηκών εργατικού
ελέγχου. Τελικά μια συντακτική εθνοσυνέλευση θα διαμορφώσει μια νέα και
κυρίαρχη ελληνική δημοκρατία με ένα σύνταγμα που θα ορίζει πρωταγωνιστές
και κυρίαρχους, τους μισθωτούς, τους εργάτες, τους αγρότες, τους
μικρομεσαίους, τους επιστήμονες.
Μέχρι το που μπορεί
να φτάσει ο λαός, θα είναι αποτέλεσμα της θέλησης και της δύναμής του.
Δεν είναι όμως του παρόντος να λυθεί αυτό το ζήτημα. Πρώτη ανάγκη, πρώτο
στάδιο, είναι η έξοδος της χώρας από τον Λάκκο των Λεόντων, την
ευρωζώνη και την συνθήκη του Μάαστριχτ, η απελευθέρωσή της από τα
μνημόνια και τον ζυγό του χρέους, η έξοδος από την κρίση με ενίσχυση των
δυνάμεων της εργασίας και της δημοκρατίας, η εθνική και λαϊκή
κυριαρχία.
Με την Ε.Ε. τι θα γίνει, θα πάμε τελικά σε αποδέσμευση;
Η νέα
σχέση της χώρας με την Ε.Ε. θα αποτελέσει αντικείμενο μιας μεγάλης και
σχετικά χρονοβόρας διαπραγμάτευσης. Ούτως ή άλλως, η διαδικασία
αποδέσμευσης μέσω της μοναδικής διόδου, του άρθρου 50, της συνθήκης της
Λισαβόνας, παραπέμπει σε χρονική διάρκεια της τάξης των δύο ετών. Η
Ελλάδα θα πρέπει να ικανοποιηθεί σε ζητήματα εμπορικής, αγροτικής και
βιομηχανικής πολιτικής. Ιδίως η βιομηχανία, είναι η μεγάλη μαύρη τρύπα
της χώρας σε όλα τα επίπεδα, για αυτό χρειάζεται σχεδιασμό και μέσα
προστατευτισμού για να αναπτυχθεί (δασμολογικά ή μη). Λογικά η χώρα θα
εγκαταλείψει την Ε.Ε., αν βέβαια αυτή δεν έχει διαλυθεί ήδη. Αν θα
μείνει μέρος του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου, έξω όμως από την Ε.Ε.,
όπως η Ισλανδία και η Νορβηγία, θα εξαρτηθεί από το αν θα ικανοποιηθούν
οι όροι που θα θέσει η ελληνική πλευρά στα καίρια ζητήματα της ανάκτησης
βιομηχανικής, αγροτικής και εμπορικής πολιτικής. Σε κάθε περίπτωση για
την τελική σχέση με την Ε.Ε., θα αποφασίσει ο ελληνικός λαός με
αμεσοδημοκρατικό τρόπο, με δημοψήφισμα.
Δεν φοβάστε την σύγκρουση με την Ε.Ε., ή μια Ελλάδα μόνη της, απέναντι στην Τουρκία;
Η Ε.Ε.
βρίσκεται σε κατάσταση αποσύνθεσης, ήδη το Ηνωμένο Βασίλειο την
εγκατέλειψε και η διαδικασία αποδέσμευσής του, ανοίγει πολλούς δρόμους.
Φυγόκεντρες δυνάμεις υπάρχουν σε μια σειρά χώρες, μερικές, πολύ πιο
σημαντικές για την Ε.Ε., από ότι η Ελλάδα. Εμείς άλλωστε δεν λέμε να
πάμε για πόλεμο, λέμε να πάμε, για να διαπραγματευτούμε το διαζύγιο. Δεν
περιμένουμε όμως και βοήθεια από κανέναν, θα προχωρήσουμε με τις δικές
μας δυνάμεις που θα μας δώσει το εθνικό μας νόμισμα. Αν μας «κλείσουν»
τις τράπεζες, εμείς θα τις «ανοίξουμε» με το δικό μας νόμισμα. Θα
διακόψουμε αμέσως τις πληρωμές των δόσεων και τις ανάγκες του χρέους.
Δεν θα πάμε σαν τους ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, ως πρόβατα για σφαγή. Πρόσφατα η
Ισλανδία, πήρε τον δικό της δρόμο αρνούμενη να συναινέσει στο σχέδιο
Ε.Ε.-Δ.Ν.Τ. και βγήκε κερδισμένη. Εχθρός του λαού μας είναι ο «φόβος», ο
φόβος της Δραχμής, που έχουν σπείρει ο ξένος παράγοντας και η εγχώρια
ολιγαρχία. Αν υπάρχει μια αποφασισμένη κυβέρνηση που έχει ολοκληρωμένο
Σχέδιο Β., αν υπάρχει αποφασισμένος λαός, ο ξένος παράγοντας, αλλά και η
εγχώρια παρασιτική ολιγαρχία, δεν μπορούν να κάνουν τίποτε, θα
συμβιβαστούν με μια ελεύθερη και ανεξάρτητη Ελλάδα. Μήπως εντός Ε.Ε.,
δεν έγιναν τα Ίμια; Μήπως το ευρώ μας εγγυάται οποιαδήποτε εθνική
ασφάλεια; Μήπως με το ευρώ κάναμε έρευνες για πετρέλαιο στο Αιγαίο, ή
σταμάτησαν τις παραβιάσεις οι Τούρκοι; Για την ανεξαρτησία και την
ακεραιότητα της χώρας, ένας πρώτος παράγοντας είναι η οικονομική της
ευρωστία που μπορούμε να κερδίσουμε μόνο βγαίνοντας από το ευρώ. Ως
επαίτες και παρηκμασμένη αποικία του Βερολίνου, δεν μας σέβεται κανείς,
ούτε μπορούμε να εκμεταλλευτούμε την σημαντική γεωπολιτική μας θέση.
Σημαντικά όλα αυτά, αλλά ποιος θα τα κάνει;
Όλοι
εμείς, που σήμερα ζούμε την καταστροφή της ζωής μας, της εργασίας μας,
που βλέπουμε τα παιδιά μας να φεύγουν στο εξωτερικό. Όλοι εμείς, που
βιώνουμε το καθημερινό πένθος μιας Ελλάδας που διαλύεται για ξένα και
ντόπια συμφέροντα, όπως ακριβώς έγινε και στις ανατολικές χώρες. Όλοι
εμείς, ας γίνουμε το κύμα που θα αλλάξει την ζωή μας. Όλοι εμείς, μαζί,
μπορούμε!
Σχόλια