blogger: Στη Φυσική που είναι επιστήμη και όχι παπατζηλίκι όπως τα Οικονομικά: "Η διατύπωση του σωστού ερωτήματος, είναι εξ' ίσου σημαντική με την απάντηση, ...(αν υπάρχει άμεσα)". Καλή ανάγνωση:
Πάντα συνέβαινε αλλά τις ημέρες των γιορτών το κακό παράγινε: μπλέκω με
μια παρέα για να πιω έναν καφέ ή ένα κρασί και θεωρείται περίπου
αυτονόητο ότι πρέπει να απαντήσω σε ερωτήματα του τύπου "πού θα πάει αυτή η κατάσταση;", "τί βλέπεις να γίνεται;"
και τα τοιαύτα (*b). Ομολογώ ότι μου έχουν λείψει οι καλές εποχές, τότε που η
κουβέντα στις παρέες στρεφόταν στο ποδόσφαιρο ή, έστω, στα ξενοπηδήματα
των καλλιτεχνών. Εκεί όπου κάποτε μια κουβέντα για την Παναχαϊκή
μπορούσε να προκαλέσει σύρραξη, τώρα βλέπεις κατεβασμένα κεφάλια
σκεφτικών ανθρώπων. Κι αν κάπου ξεφύγει κανένας θερμοκέφαλος, οι
υπόλοιποι τον κοιτάζουν λες και είναι εξωγήινος...
Εφέτος, λοιπόν, έχοντας κουραστεί με τα ίδια και τα ίδια, μου ήρθε η ιδέα να αντιπαραθέσω σε όλα αυτά τα ερωτήματα τις δικές μου ερωτήσεις. Αποδείχτηκε ότι ήταν μια καλή επιλογή: από την μια απέφυγα την υποχρέωση των βαθειών αναλύσεων κι από την άλλη έβαλα τους συνομιλητές μου στην δύσκολη θέση να πρέπει εκείνοι να δώσουν απαντήσεις. Ιδού ένα τυχαίο δείγμα τέτοιων ερωτήσεων:
- Έχετε παρατηρήσει ότι το έμπλεω αγανακτήσεως ερώτημα "τί περιμένει ο κόσμος για να ξεσηκωθεί;" διατυπώνεται κατά μείζονα λόγο από εκείνους που περιμένουν ότι η οποιαδήποτε αντίδραση ή εξέγερση (για να μη μιλήσουμε για επανάσταση) θα οφείλεται σε κάποια εξ ύψους παρέμβαση, δηλαδή θα προέλθει από κάποιον θεόσταλτο σωτήρα δίχως να απαιτείται η δική τους συμμετοχή;
- Έχετε σχηματίσει ιδέα για το πόσο μας έχει κοστίσει η περιπέτεια των μνημονίων και της σοβούσης καπιταλιστικής κρίσης εν γένει; Λόγω της ατέρμονης κουβέντας που γίνεται περί κουρέματος ή ρύθμισης του χρέους, μάλλον έχετε ενημερωθεί ότι χρωστάμε ως κράτος 320 δισ. πάνω-κάτω. Έχετε, όμως, συνειδητοποιήσει ότι κατά την επταετία των μνημονίων, εκτός από τα τοκοχρεωλύσια που πληρώνουμε, η εξυπηρέτηση αυτού του χρέους μάς έχει κοστίσει επί πλέον (α) πάνω από 60 δισ. ευρώ απομείωση της προσωπικής μας περιουσίας, λόγω τόσο της μείωσης μισθών και συντάξεων όσο και των νέων φόρων που μας επιβλήθηκαν, (β) πάνω από 450 δισ. ευρώ απομείωση της αξίας των επιχειρήσεών μας, κάτι που αποτυπώνεται ανάγλυφα τόσο στις τιμές των μετοχών όσο και στα αμέτρητα λουκέτα που βλέπουμε γύρω μας καθημερινά, (γ) πάνω από 300 δισ. ευρώ απομείωση της αξίας των ακινήτων μας; Με άλλα λόγια, έχετε καταλάβει ότι για να ξαναγυρίσουμε εκεί που ήμασταν πριν δέκα χρόνια δίχως να μας κυνηγούν οι πιστωτές μας, χρειαζόμαστε πάνω-κάτω ένα ολόκληρο τρισεκατομμύριο;
- Έχετε αντιληφθεί ότι οποιαδήποτε ελάφρυνση χρέους θα συνοδεύεται κατ' ανάγκην τόσο από μνημόνια και μεσομακροπρόθεσμα προγράμματα όσο και από εγγυήσεις που θα υπερκαλύπτουν τις υποχρεώσεις μας και θα καλύπτονται από εθνικό πλούτο; Έχετε κατανοήσει ότι οποιαδήποτε τέτοια ελάφρυνση θα συνεπάγεται περαιτέρω συρρίκνωση των δαπανών για υγεία, παιδεία ή συντάξεις αλλά και επέκταση των ιδιωτικοποιήσεων σε ενέργεια, ύδρευση, περίθαλψη κλπ; Έχετε την παραμικρή αμφιβολία ότι όλα αυτά θα συμβούν, ακριβώς όπως συνέβησαν κάθε φορά που τούτος ο τόπος κούρευε τα χρέη του;
- Έχετε πάρει χαμπάρι ότι πέφτει δούλεμα με ψιλό γαζί όσον αφορά σημαντικώτατα θέματα, όπως π.χ. τις καταθέσεις συμπατριωτών μας σε τράπεζες του εξωτερικού; Δεν αμφισβητώ ότι στην Ελβετία, στα Κεϋμάν, στον Παναμά κλπ υπάρχει ελληνικό χρήμα, το οποίο ίσως να πλησιάζει και το ένα τρισ. ευρώ. Εκείνο που υποστηρίζω, όμως, είναι ότι πρόκειται για χρήμα που στο συντριπτικά μεγαλύτερο ποσοστό του μεταφέρθηκε εκεί νομιμώτατα, χάρη στο καπιταλιστικό θέσφατο της ελεύθερης διακίνησης κεφαλαίων. Είμαι σίγουρος ότι μόνο κάτι ψίχουλα (αναλογικά) αφορούν "μαύρη" μεταφορά. Σύμφωνα με τις τράπεζες, κατά την περίοδο 2010-2016 οι καταθέσεις μειώθηκαν κατά 110 δισ. περίπου. Αν αφαιρέσουμε ένα μεγάλο τμήμα αυτού του ποσού, που πήγε σε πληρωμές φόρων, δανείων κλπ, όντως μένουν ψίχουλα για μεταφορά. Εκτός αν πιστέψουμε ότι οι έλληνες φύλαγαν εκτός τραπεζών, στα σεντούκια τους, 900 δισ. ευρώ...
- Έχετε δυσφορήσει με το φαινόμενο της εποχής μας, όπου οι "επαναστάτες", οι "αγαναχτισμένοι" και οι πάσης φύσεως "διαμαρτυρόμενοι" μετέφεραν την -όποια- αντίδρασή τους από τον δρόμο και το πεζοδρόμιο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης; Σας ανησυχεί καθόλου το ότι μέσα σε λίγα χρόνια το διαδίκτυο γέμισε "κοινωνικούς επαναστάτες", οι οποίοι καταγγέλουν αραχτοί το "σάπιο σύστημα" και προσμένουν την ανατροπή του μέσα από το Φέισμπουκ και το Τουίττερ, ενώ οι διαδηλώσεις, οι απεργίες και οι κάθε μορφής μαχητικές διεκδικήσεις όσο πάνε κι αραιώνουν; Με άλλα λόγια, έχετε καταλάβει ότι η σταθερότητα του συστήματος δεν κινδυνεύει από το διαδίκτυο (στο οποίο, βεβαίως, συμπεριλαμβάνονται και τα ιστολόγια);
- Έχετε συνειδητοποιήσει ότι οι γνώσεις τού 99% των συμπολιτών μας περί της -εγχώριας ή διεθνούς- οικονομίας περιορίζονται σε όσα αναμασούν οι λογής-λογής "οικονομολογικάριοι" των καναλιών ή των οικονομικών ένθετων των κυριακάτικων εφημερίδων; Πώς αλλιώς να εξηγήσει κανείς το φαινόμενο τόσων πολλών κατά βάση άσχετων που όχι απλώς μιλούν για cds, spread, ευρωομόλογα κλπ (δηλαδή, για πράγματα τα οποία δεν κατανοούν) αλλά περιφέρουν την ημιμάθειά τους τεντώνοντας και το δάχτυλο ή χτυπώντας και το χέρι στο τραπέζι;
- Έχετε εμβαθύνει στην ρηχότητα του αφορισμού "θέλουν κρέμασμα και οι τριακόσιοι", ο οποίος εκφράζεται σχεδόν αποκλειστικά από εκείνους που κατ' ουσίαν δεν θέλουν να αλλάξει τίποτε; Πόσο καημό για αλλαγή μπορεί να έχουν κάποιοι που νομίζουν πως θα πετύχουν την πολυπόθητη αλλαγή αν στις όποιες εκλογές επιλέξουν τον Λάκη αντί για το Σάκη ή τον Μάκη αντί για τον Τάκη; Πόσο μυαλό μπορεί να κουμαντάρουν όλοι αυτοί που σε μένουν με το στόμα ανοιχτό αν τους ρωτήσεις πώς φαντάζονται την επόμενη μέρα του κρεμάσματος;
Στόχος μου δεν ήταν να πάρω σωστές απαντήσεις. Αυτό δεν γίνεται ούτε στην καφετέρια ούτε στην ταβέρνα ούτε στον δρόμο. Σε τέτοιες συζητήσεις, το ελάχιστο ζητούμενο είναι να γίνουν οι σωστές ερωτήσεις. (Πηγή)
Εφέτος, λοιπόν, έχοντας κουραστεί με τα ίδια και τα ίδια, μου ήρθε η ιδέα να αντιπαραθέσω σε όλα αυτά τα ερωτήματα τις δικές μου ερωτήσεις. Αποδείχτηκε ότι ήταν μια καλή επιλογή: από την μια απέφυγα την υποχρέωση των βαθειών αναλύσεων κι από την άλλη έβαλα τους συνομιλητές μου στην δύσκολη θέση να πρέπει εκείνοι να δώσουν απαντήσεις. Ιδού ένα τυχαίο δείγμα τέτοιων ερωτήσεων:
- Έχετε παρατηρήσει ότι το έμπλεω αγανακτήσεως ερώτημα "τί περιμένει ο κόσμος για να ξεσηκωθεί;" διατυπώνεται κατά μείζονα λόγο από εκείνους που περιμένουν ότι η οποιαδήποτε αντίδραση ή εξέγερση (για να μη μιλήσουμε για επανάσταση) θα οφείλεται σε κάποια εξ ύψους παρέμβαση, δηλαδή θα προέλθει από κάποιον θεόσταλτο σωτήρα δίχως να απαιτείται η δική τους συμμετοχή;
- Έχετε σχηματίσει ιδέα για το πόσο μας έχει κοστίσει η περιπέτεια των μνημονίων και της σοβούσης καπιταλιστικής κρίσης εν γένει; Λόγω της ατέρμονης κουβέντας που γίνεται περί κουρέματος ή ρύθμισης του χρέους, μάλλον έχετε ενημερωθεί ότι χρωστάμε ως κράτος 320 δισ. πάνω-κάτω. Έχετε, όμως, συνειδητοποιήσει ότι κατά την επταετία των μνημονίων, εκτός από τα τοκοχρεωλύσια που πληρώνουμε, η εξυπηρέτηση αυτού του χρέους μάς έχει κοστίσει επί πλέον (α) πάνω από 60 δισ. ευρώ απομείωση της προσωπικής μας περιουσίας, λόγω τόσο της μείωσης μισθών και συντάξεων όσο και των νέων φόρων που μας επιβλήθηκαν, (β) πάνω από 450 δισ. ευρώ απομείωση της αξίας των επιχειρήσεών μας, κάτι που αποτυπώνεται ανάγλυφα τόσο στις τιμές των μετοχών όσο και στα αμέτρητα λουκέτα που βλέπουμε γύρω μας καθημερινά, (γ) πάνω από 300 δισ. ευρώ απομείωση της αξίας των ακινήτων μας; Με άλλα λόγια, έχετε καταλάβει ότι για να ξαναγυρίσουμε εκεί που ήμασταν πριν δέκα χρόνια δίχως να μας κυνηγούν οι πιστωτές μας, χρειαζόμαστε πάνω-κάτω ένα ολόκληρο τρισεκατομμύριο;
- Έχετε αντιληφθεί ότι οποιαδήποτε ελάφρυνση χρέους θα συνοδεύεται κατ' ανάγκην τόσο από μνημόνια και μεσομακροπρόθεσμα προγράμματα όσο και από εγγυήσεις που θα υπερκαλύπτουν τις υποχρεώσεις μας και θα καλύπτονται από εθνικό πλούτο; Έχετε κατανοήσει ότι οποιαδήποτε τέτοια ελάφρυνση θα συνεπάγεται περαιτέρω συρρίκνωση των δαπανών για υγεία, παιδεία ή συντάξεις αλλά και επέκταση των ιδιωτικοποιήσεων σε ενέργεια, ύδρευση, περίθαλψη κλπ; Έχετε την παραμικρή αμφιβολία ότι όλα αυτά θα συμβούν, ακριβώς όπως συνέβησαν κάθε φορά που τούτος ο τόπος κούρευε τα χρέη του;
- Έχετε πάρει χαμπάρι ότι πέφτει δούλεμα με ψιλό γαζί όσον αφορά σημαντικώτατα θέματα, όπως π.χ. τις καταθέσεις συμπατριωτών μας σε τράπεζες του εξωτερικού; Δεν αμφισβητώ ότι στην Ελβετία, στα Κεϋμάν, στον Παναμά κλπ υπάρχει ελληνικό χρήμα, το οποίο ίσως να πλησιάζει και το ένα τρισ. ευρώ. Εκείνο που υποστηρίζω, όμως, είναι ότι πρόκειται για χρήμα που στο συντριπτικά μεγαλύτερο ποσοστό του μεταφέρθηκε εκεί νομιμώτατα, χάρη στο καπιταλιστικό θέσφατο της ελεύθερης διακίνησης κεφαλαίων. Είμαι σίγουρος ότι μόνο κάτι ψίχουλα (αναλογικά) αφορούν "μαύρη" μεταφορά. Σύμφωνα με τις τράπεζες, κατά την περίοδο 2010-2016 οι καταθέσεις μειώθηκαν κατά 110 δισ. περίπου. Αν αφαιρέσουμε ένα μεγάλο τμήμα αυτού του ποσού, που πήγε σε πληρωμές φόρων, δανείων κλπ, όντως μένουν ψίχουλα για μεταφορά. Εκτός αν πιστέψουμε ότι οι έλληνες φύλαγαν εκτός τραπεζών, στα σεντούκια τους, 900 δισ. ευρώ...
- Έχετε δυσφορήσει με το φαινόμενο της εποχής μας, όπου οι "επαναστάτες", οι "αγαναχτισμένοι" και οι πάσης φύσεως "διαμαρτυρόμενοι" μετέφεραν την -όποια- αντίδρασή τους από τον δρόμο και το πεζοδρόμιο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης; Σας ανησυχεί καθόλου το ότι μέσα σε λίγα χρόνια το διαδίκτυο γέμισε "κοινωνικούς επαναστάτες", οι οποίοι καταγγέλουν αραχτοί το "σάπιο σύστημα" και προσμένουν την ανατροπή του μέσα από το Φέισμπουκ και το Τουίττερ, ενώ οι διαδηλώσεις, οι απεργίες και οι κάθε μορφής μαχητικές διεκδικήσεις όσο πάνε κι αραιώνουν; Με άλλα λόγια, έχετε καταλάβει ότι η σταθερότητα του συστήματος δεν κινδυνεύει από το διαδίκτυο (στο οποίο, βεβαίως, συμπεριλαμβάνονται και τα ιστολόγια);
- Έχετε συνειδητοποιήσει ότι οι γνώσεις τού 99% των συμπολιτών μας περί της -εγχώριας ή διεθνούς- οικονομίας περιορίζονται σε όσα αναμασούν οι λογής-λογής "οικονομολογικάριοι" των καναλιών ή των οικονομικών ένθετων των κυριακάτικων εφημερίδων; Πώς αλλιώς να εξηγήσει κανείς το φαινόμενο τόσων πολλών κατά βάση άσχετων που όχι απλώς μιλούν για cds, spread, ευρωομόλογα κλπ (δηλαδή, για πράγματα τα οποία δεν κατανοούν) αλλά περιφέρουν την ημιμάθειά τους τεντώνοντας και το δάχτυλο ή χτυπώντας και το χέρι στο τραπέζι;
- Έχετε εμβαθύνει στην ρηχότητα του αφορισμού "θέλουν κρέμασμα και οι τριακόσιοι", ο οποίος εκφράζεται σχεδόν αποκλειστικά από εκείνους που κατ' ουσίαν δεν θέλουν να αλλάξει τίποτε; Πόσο καημό για αλλαγή μπορεί να έχουν κάποιοι που νομίζουν πως θα πετύχουν την πολυπόθητη αλλαγή αν στις όποιες εκλογές επιλέξουν τον Λάκη αντί για το Σάκη ή τον Μάκη αντί για τον Τάκη; Πόσο μυαλό μπορεί να κουμαντάρουν όλοι αυτοί που σε μένουν με το στόμα ανοιχτό αν τους ρωτήσεις πώς φαντάζονται την επόμενη μέρα του κρεμάσματος;
Στόχος μου δεν ήταν να πάρω σωστές απαντήσεις. Αυτό δεν γίνεται ούτε στην καφετέρια ούτε στην ταβέρνα ούτε στον δρόμο. Σε τέτοιες συζητήσεις, το ελάχιστο ζητούμενο είναι να γίνουν οι σωστές ερωτήσεις. (Πηγή)
Απαντώντας στον ......Παντελή....
(Δυο ζουμερά κείμενα - συνεισφορά του Θοδωρή Νικ. Αθανασιάδη. Τον ευχαριστούμε από καρδιάς για την τόσο θετική του παρέμβαση. http://teddygr.blogspot.gr)
Σχόλια